thutiam

 

Mumbai Lamtluang : Thutiam ka hlen tak chu….

 

Kum 2014 June  ni 22 a ni a. Pawl sawmpahnih a hattrick ka siam avanga zirna lam ka beidawn rukna chuan khua min hawi zau tir thei lo in a remchang apiang thawh beiseina nen hriat ngailoh ram fang turin ka inbuatsaih ta a. “Retheih rau rauah pawh khawpuia retheih zawng a changkang zawk e “ tih rilru pu chungin Lengpui Airport lamah ka putea nen Taxi in kan liamthla ta a. Thinglang mi, motor chuang khat , Aidu ria leh Ration buhfai sehchilh reng ni nafam chu, mi ruih ṭhin aia man to rui in ka thle kawi bawk bawk mai. Thlawhna chuan mai ni lo, a ṭum hmun pawh vawikhat hmuhna a lo ni nen kan thleng chiah a, thlawhnaa a chuan dan tur buaiin ka buai ta nghal pang. Taxi aṭangin ka han chhuk a, airport chu hmuhnawm ti taka thlirin suangtuahna chi hran hran a lo lut zut zut mai. Kal hma ai chuan ka boruak hip pawh a zia ta. “Kan khuaa thlawhna chuang thei mi tlemte zingah ka tel ve dawn nih hi maw” tiin ka ngaihtuah neuh neuh a. “Khaw nge pawl sawmpahnih pass thei ka nih kha maw, Sap sikula pawl sawm thleng zir lehnghal “ ti a in sehruh ṭeuh chungin Thlawhna chuang ve tur dangte luh rual chuan ka  lut ve ta chawt a.

Kekawr bul ṭhing zet bakah fitness chapal bun chungin  ka in hnuk lut ve hna hna a. A chhung ka han luh chuan “Khawng nge thlawhna chu a awm ang le aw” ka ti rilru a. Chutia ka ngaihtuah neuh neuh lai chuan midang , a chuang ve turte pawh an lo kal noh noh mai. A chuang ve tur tho an nih avang chuan han cibai hlawm tak ka nap. Mahse chu zawng a rem lo, mi fate zawng an lo faiin an hmel pawh a lo ṭha narawh e, mahse a samsei ho chauh a nia ka sawi ni. Kan khaw tlangval pakhat sawi dan ang deuhin ka duh chi hlir 77 ka hmu nghal pang. Ral khata kan lo hriat ṭhin Air hostess tepawh a takah ngei hmu ta in an va han mawi chung chuang take m!! Akhai, kan thupui lo lamah kan pemg thui ta lutuk dawn e.

 

A ni, ka awm rei tak deuhah chuan ropui hi ka inti ta khawp mai . Chung lai vela awm ho zawng zawng  zingah chuan ropui ber  hawi in ka hawi tawh niin ka hria. Check-in an tia maw ni,a  nih tak kha. Ropui taka in ngai si khan thlawhna chuan dan a thiam ta hauh lo. Ka buai leh ta . a eng nge ka hriat tak chu ni, ka kianga tlangval ṭhu pakhat chu ka han hnaih deuh a. A chhinchhiahna awrh aṭang chuan thlawhna a thawk a ni ngei mai. Thlawhna a thawk thein gat chu sapṭawnga biak an ngai ngei ang tiin ka sap sikul kal lai a ka thiam ho  zawng zawng sawm khawmin ,”Sir , can you help . My first time” ka va ti ngawt a. A ni chuan sapṭawng nalh zet hian min lo chhang a. Manipur lam mi a nih thu leh Air India a a thawh thu min lo hrilh tel bawk. A tih dan zawng zawng min hrilh hnu chuan Ka thaw huai mai. Mizo a lo  ni lo kher kha ka vannei ta zawk. Mizo tlangval ni se zawng sapṭawnga ka biak khan min lo khawng thal tawp duh ngei ang. Ka rei le, ka han intlar ve ta chek a, luhna tura lo ding ho chuan Mizo ṭawngin  min lo be ta zel mai. An felin an va hmelṭha tak em. “He ti tur tih hria I la sapṭawng hman kher kha ngai lo tur” , Hmar fin a tlai leh ta.

 

Ka thawmhnaw bawm ka dah fel hnu chuan Security check turin kan ding  leh a. Midang an kal tlang zut zut lain kei zawng Police ho in min dang ta tlat, ka luh ve an phal ta lo. Thlaphang taka thil awmzia ka zawh chuan ka Bag chu hawng turin min ti a. Midang  awm ve nei nuai ho sirah chuan ka han hai ta a le. A va atthlak tak em, min hrilh lo pawh a ni lo a. Chemte ka lo ak a nih kha.. hahahha.. Aizawl bazara cheng 20 a ka lei ngat a ni . Min paih tir hnu in zak ru tak chung chuan thlawhna chuang turin ka kal leh ta a. Zak awm lo tak a ka awm lui nachungin ka thlan fimin min bual  hman a nih kha maw. Kan thlawhna chuanna tur a lo la thlen loh avangin ka ṭhu rih a. Rilru hahdam deuh taka ka ṭhut  lai chuan ka kianga ṭhutna awl awmah hian nula pahnih an lo ṭhu hlawl mai. An hmelṭha dunin an incheina aṭang reng chuan an changkang ih a hriat reng mai. Han biak  mai an chakawm viau nangin ka huaisenna in a tlin ta tlat lo. Zahzelah ka phone ṭawmkai lo zet phawrhin Snake Xenxia ka khel ta zawk a. Darkar khat vel zet kan nghah hnu chuan kan tum ram pan turin Thlawhna ah kan lut dawn ta. Phur takin ka kal theuh theuh a, a tak ngeia thlawhna han hmuh zawng a ropui dangdai ngei mai. A chhung kan han luh chuan ṭhutna zawn danah ka buai ru leh ta. Mahse hei zawng puih ka ngai ta bik lo. Ka vanneii a siamin tukverh kiang ka chang hlauh. Kan ṭhu fel a, ka kiangah chuan vai pahnih an lo ṭhu daih,”Aw khawng nge kan bahsam seii te kha” hei ha.

 

Kan thlawk chhuak dawn ta, Air hostess ho chuan an ban phar meuhin thil an sawi mawlh mawlh a. Kei lah pek lo hawi kual nasa lutuk chuan ‘Seat Belt’ tih an sawi chiah ka hre chiang hman. Buaina a awm phah em lovang chu tiin ka in hnem a. Thlawhna chu chak taka tlan in vansang lamah a invawrh chho zel a.  A nuam dangdai khawp mai. Tukverh aṭang chuan pawn lam ka han thlir a. Tlang lian tak tak in zarpharh duai kara lui luang kawi ngil ngial te, ramngaw hringdup leh chhum var inchherchhuan tep tupte ka han hmu a. Aw! Siamtu hi a va themthiam in a va ropui em!! Khawvel hi a lo va han mawi tak ve le.

 

Ka kianga ṭhute chuan hmuh ve châk  niawm takin an ring an rawn fan ak ak a. Ni e, hmuh chakawm tak tur a ni. Mahse ka la en ning bik si lo a. Ui hmel takin an han muhil der vel a, tukverh kiang ka chang kher zawng ka vannei mang tak e.

Tluang taka kal zelin Imphal ah kan ṭum a. Ka ṭhutpuite chu chhuakin  Nau pawm pakhat hi a lo ṭhu ta a. Nu v alai tak la niin a naute pawh a la sen ang reng hle mai. Mizo ṭawnga min lo bia in kan titi mawlh mawlh a. Rei vak loah chuan m ngo palian deuh tak mai lo ṭhu ve lehin an in be zui leh mawlh mawlh a. An inbiak danah chuan an pa ni awm tak a ni. Misual ka ni nge hnamdang huat vang hrim hrim ni. Ka ṭawng chakna te reh vekin chu nu in min biakna pawh a rul tawk chauhin ka chhang ta zel a. An naute pawh chu a hma ang in  ka lawm ṭha peih ta lo. A ni erawh chuan ṭha takin min la be reng tho a. An pa pawh chuan  min lo be ve luam na in sapṭawng ka thiam vaklo thuin ka chhang ta , kei sap sikul chhuak khan. Ram pawn zin  ngai hauh lo ka nih vangin ka khaw hawi a zim a, ka thil hriat a tam lo in mihring  mi zia ka la hre tam lo a ni mahna. Hnamdangin mizo nu a han kuah vei thuak thuak chu en har ka tiin ka na ru tlat mai. Ka ngaihtuahna a kal thuiin dem tur ka zawng vel ruai a. A va han atthlak tak em. Mi an in hmangaih chuan eng nge kan va sawi theih ni. Dem tur an ni nem .Mahse kei zawngin hnamdang  hmangaih ka tum lo bur. Thingtlang rilru pawh a nih mahna .

 

 

Imphal leh Kolkatta inkar chu hla ka ti em em mai a. Ka chuan pui hmasate ang mai khan mutthilh der ka tum tak na in ka beng  ka chhu ngawng thei si lo a. A khat tawkin ka kianga ṭhu nu chuan ei tur ka duh leh duh loh   min lo zawt ṭhin a.Pakhat mah ka ei sak lo . Nu fel tak a va ni em, Khuanu’n malsawm rawh se.

Kolkata kan thleng a. Kan chhuk hnu in thawmhnaw ka va lam a. Vanduai thlak takin ka thlawhna man leh tur ka nang hman ta hauh lo mai.  Mahse ka buai ruk e mem lain Delhi kal tur Mizo tlangval pakhatin min pui in a ṭul zawng zawng min tihsak a, ka lawmin ka va nihlawh tehlul em!. Delhi lama kal tura min liamsan hnu chuan Mumbai pan na tur gate kiangah ka va ṭhu ve  leh ta a. Chutah chuan Lengpui Airport  ka kianga ṭhu nula pahnihte kha ka va hmu leh ta hlauh mai. Pakhat chuan puan lukhum a khum nghe nghe a. Tunah zawng ka huaisen ta deuh  a ni ang e,Mumbai kal ve tur tho ka nih thu hrilhin kan titi luam a. kan in biak zel takah chuan Mumbai Tata Hospitala in check up tur an nih thu in min chhang ta a. A naupang zawk chuan a lukhum  chu a han phawk zauh a, a dinhmun chu an sawi ai a chiang zawkin ka hmu hial awm e. Ṭawng zui ngaihna vak ka hre lo . A khat tawkin an unau chuan ka en leh zauh ṭhin a, an ni lah hmel hlim tak pu  in min be siam siam lehnghal. An hmelṭha dunin an vunte lah a no siah mai . an hawiher leh an chezia zawng zawng nen siamtu kutchhuak mawi leh ropui tak an ni. Chul Thlam kianga Zamzo par mawi tak pawhin a khum bik awm love .

 

“Kan kal dawn em ni ang” tih aw mawi tak ri chuan ka suangtuahna khawvel ata min kai harh zawk mai . Nui deuh sang chungin ,” kal I la ni mai lawm” ka han ti a. A ni chuan,”Ṭhut ho theih dan kan ngaihtuah dawn nia” tiin a bag chu a ak nalh a. An hnung lamah chuan  dingin ka en ngai ka en tlawk tlawk reng a. Thlawhna chhung kan luh chuan tukverh kiangah bawk ka ṭhu leh ta. Nula pahnihte chu hla deuh taka midang nen an ṭhu a. Ka bag ka dah fel hnu chuan ka ṭhu hnawk a. ka thiltawn chuan min ṭhawngin ka ngaihtuahna a kal thui tir hle mai. Eng vang kher nge ni, mawina zawng zawng neia khuanu duan te meuh pawh natna ṭihbaiawm takin a man ve ṭhin ni. Naupangte hma bak eng tak an ni si a. Kan khuaah chuan kum upa lam chauh vei turah kan lo dah deuh bawk avangin mak ka ti zual a ni mahna. An unau chu ka va en leh zauh ṭhin a. Vanduai bik niin an in hre ve ang em le. Hringmi ngaihah chuan kum tam nei tur an ni tawh si lo a. Ka dinhmunah ka han chan chhin a, ka ngaihtuah ngam lo. Aw ! Rilṭam leh nat awm tawhlohna hmun thleng tawh ni I la.

 

 

Ka lo ngaihtuah nasa leh lutuk nge ni,”I lo ṭha maw?” tih ri ah chuan ka hawi chhuak zawk a. “I hmaa awlah hian in sawn kan dil a, min phalsak hlauh mai” tiin a rawn nui sang a. “A va lawmawm ve” ka lo ti hlut a. A u zawk chu ṭhu in a mal chungah a nau chu a mu zar mai a. an pahnih chuan titi mial mial in a khat tawkin min lo be leh zauh ṭhin . Mumbai a zin fo tawh an nih avangin ka hriat tur awm ang te ka zawt a. an ni chuan ṭha takin min chhang zel a. Mumbai Airport kan ṭum thleng chuan a tu amah muhil lo in kan titi char char a. Kan ṭum a, bungruate kan lak fel hnu chuan  nula chuan,”Ṭawngṭainaa inhriatah kan tih kha aw” a rawn ti a.”Tehreng mai, ka lo ṭawngṭai sak ngei ngei ang che u” ka ti a. “Kan dam ang a, Mumbaia I awmrei dawn chuan kan inhmu leh vat dawn nia” an ti a. “Ni e, nang ni pawh lo dam ṭha zel u la” ka t ihram. Kan kalna tur a in an tak si loah chuan inṭhen a lo ngai ta a. An mahni lo hmuaktu te lam pana an kal daw chuan a naupang zawk chuan  hlim hmel pu takin,”Ṭawngṭaina mawlh kha aw”  a la rawn ti hram a. “Tehreng mai, ka lo hre reng ang che u. Dam takin aw” ti a ban vai lauh lauh chungin kan inthlah liam ta a.

 

An kal liam hnu chuan ka thlir zui vawng vawng a. “Va dam tak rawh u khai” tiin duhsakna ka hlan zui mawlh mawlh mai. Min lo hmuaktu te min auh ri pawh hre lo lekin ka lo ding reng zu nia. Ni, Mumbai khawpui ropui zet mai chu kan thleng ta a. Mahse a ropuina ai mahin boruak lum leh uap churh mai chuan min hneh ta zawk mah. Rikcshaw la in ka thlen in tur lamah ka u nen kan tlan vang vang a. Kalkawngah chuan Mumbai chanchin min hrilh phei zel a. In kan thlen chuan rin loh tak maiin in teruhteah hian kan lut a. Ka suangtuahna a in nuam tak, vawt raih mai chu a thamral zui nghal..hahaha.. ka u chuan,”Mumbai zawng inluah man a to lutuk a. In ṭha luah ngam chi a ni lo. Lo riak ang lekah in ngai mai rawh” a tih takah chuan ka hrethiam mai. Kei zawng ka awmna apiang mai hi nuam ka ti zel a.

 

 

Khua a lum em avangin  fan hnuaiah ka ṭhu thlan zawih zawih mai a. Ka inbual zo chiah pawh thlan tuiin min leih nghal mai. Chumi zan chuan ka chauh em avangin ka muhil zui deuh mai a. Ka Ṭawngṭai ta lo.

 

A tuk  lam aṭangin ka  thawh tur awm tawk zawngin Mumbai khawpui chu ka fang ta zar zar a. Thlarau lamah kan lo tuihnang bik vak lo nen inkhawm a lo khat a, biakin dar ri leh khuang ri hriat tur  awm lohna  a han awm meuh chuan chawei dawn ṭawngṭai takngial pawh ka theihnghilh ta fo mai. Fur  in ṭan lai a lo ni nen hna a vang phian a. College admission a tlawm thu ka hre zui bawk nen hnathawh tum deuha kal khan Wilson College ah ka va in admit ve ta rawih mai. Lehkha ka zir zawm thei tur chu ka hlim khawp a, class kal turte chu ka phurin Mumbai a hmun nuam lai apiang mai fan kual ka tum ṭhin. Mihring hi a lo va danglam theih ngai em!!  Nge Mumbai boruakin ka thluak a ṭhuah fai zawk , ka lawmthu sawi ṭawngṭaina leh dilnaahte chuan nulate hming reng ka lam ta lo.

 

Kum li a liam a. Zirlai ka lo ni bawk nen associationah te in hmangin Mumbai Mizo Inkhawm ah pawh ka tel tam ta viau mai. Ka vanneia siamin vawikhat chu Mizoram house Ṭhalai Pawlin kan tlawh ṭumin thusawi tura ruat ka ni hlauh mai a. Theihtawpa in buatsaih in a ni ah chuan huphurh ru tak chungin ka kal a. Chumi ni chuan Mumbai Mizoram House a cancer dam lo tamtak hmaah ,’Thlemnaa in luh loh nan ṭawngṭai  ṭhin rawh u” tih thupui a hmangin thu ka sawi ta a. Chumi chuan a ni ka harh chhuah tak ni. Dam lo hmel , na tak tak leh beidawn hmel deuh takte ka han hmuh chuan Mumbai ka zin hmasak ber ṭuma unau pahnihte laka ka thutiam chu ka hre chhuak ta. Hun kan hman zawh chuan inchhir leh lungngai takin ka hawng a. Haw kawngah chuan nula pahnihte aw ri te ka bengah lo ri thar lehin ka mitthla ah an hmel a rawn lang thar uai uai mai. An hmingte lah tuma hrilh ngai lo in ka bengah a ri nawn a ri nawn ta. In ka thlen veleh thildang ka tih hma in ka ṭhingṭhi hnawk a. Ka Bible ken ka awma pawm bet chungin ka ṭawngṭai ta a. “Min ngaidam ang che u” , a va harsa tak em. Kum li lai a liam tawh si a. Dam leh hrisel takin an awm ang nge vanah hruaiin an awm tawh zawk ni. Khami ni a Ṭawngṭai sak tura ka intiamna  ang ngei khan an hming lamin ka ṭawngṭai sak ta a. Ka thu tiam kha zawng ka hlen ta ngei mai. Ka ṭawngṭai zawh hnu pawh chuan tho mai lo In ka ṭhu ngawi reng a. “Min ngaidam ang che u”.. ka ti nawn leh a.

 

Hemi ni aṭang hian  ho lam takin ,”Ni e,Aw le, ṭawngṭainaah kan lo hria ang che u” ka ti ngai ta lo. Social Media kaltlanga ṭawngṭai sak ngai post a awm pawhin like leh comment takngial pawh ka pe ṭha ngam ta lo a.  Ka pek ve chhunah te chuan rilru ṭawngṭaina in ka chhu zui nghal mai ṭhin. Midang tan zawng thil hote a ni mahna. Mahse ka thutiam ka hlen tak khan min khawih dan a dang hle a. Thil tam tak min zirtir a ni.. A sei lutuk dawn e.. Lo dam ṭha u la, khuanu’n veng che u rawh se.