Bung-11na
Khua a thian em avangin ni a liam hnu pawhin kawl a la eng phut mai . Nidang ang chu nise Khawlian khua chu an ri leh chel chul ngei ang. An hun tawnin a zir loh tak em avangin tuala naupang in fiam hmuh tur an awm lo a. Ar chhiar kai tur in chuk khek thawmte, Vawkpui no hruai nguk ri hruih hruih bakah se huanga se lawi tur uite in a bauh thawm chu a ni deuh mai. Mitin mai chu mahni in lam ṭheuhah an tawm a. Lal leh upate erawh khunkhan taka rorelin lal inah an ṭhu khawm a. Khawtual tlangval leh pasalṭhate pawh an lal rorel ngai changing Zawlbuk lamah an awm khawm laih a. A tu a mai pawh chu inpeih sa at vek an ni. Zawlbuk tualah chuan Muzuk fei in chhun bur furin tlangval tlem azawngin Silai an hum far bawk a. Tuma’n bengchheng siam lovin an thusawi midangin an hre ve ang tih hlau ni awm tak hian an phun sep sep hlawm a. Unau hmelhai velah val upa Thanhlira hmel a lo lang hlawl mai a. Tlangvalte chu Zawlbukah an lut khawm nghal a. An kim ta maw tihah Thanhlira chuan,”Kan lal thupek angina zanin hian kan pasalṭha Zakhuma hovin Bungpilawn khua kan pan ang a. Vai kal a remchan dȃwn loh avangin tlangval sawmthum zet bak kan kal rih dawn lo a ni” a ti a. Tlangvalte chuan kal lo bik nih an hlauh ṭheuh avangin val upa Thanhlira bawk chuan,”Ngun takin lo ngaithla u la, Bungpilawn khua hi khaw lian tak a ni lova . Kan lal awp khua aṭangtea tlangval dang an lo kal dawn avang leh khaw hmun nghak tur kan indah a ngaih avangin kan kal vek dawn lo a ni” tiin thil zawmzia a sawi a. Chumi hnu chuan Bungpilawn khaw kal tur chu an in thlang chhuak ta a. Telama pawh tel ve in zanriah eikham hnu chuan an chhuak ta a.
#
Kawng lakah Lamzang tlangval sawm in an lo zawm a. Daido khua aṭangin tlangval sawm vel bawk lo tel ve lehin Parvachawm khua aṭangin tlangval sawm zetin an lo zawm ve leh a. Bungpilawn ram an luh meuh chuan tlangval sawmruk rual zet ni tawhin silai pawh fung sawmpanga zet an keng tawh bawk. Zan thla eng hnuaia kal an nih avang leh meichher chhit na chi a nih bawk si loh avangin an kal hmanhmawh lutuk thei lo a. An va kalna tur khaw lam egtin nge an lo in buatsaih dawn tih hriat a nih loh avangin tlangval dangte hmaah pasalṭha Zakhuma leh Telama bakah lamzang tlangval pakhat chu an lo kal hmasa a. Fimkhur taka kal zelin khawvar lam arkhuan rualin Bungpilawn khawdai an thleng a. Khua chu an han bel chiang thuak thuak a, A luhkhan pawimawh laiah te chuan ralven buk an lo sa vek mai a. Ralveng pawh an lo in dah thliah hlawm a. Khawvar in a rawn nan hman palh mai a hlauhawm avangin hmun biru lai deuhah an tawlhkir ta a. An ṭhiante hnena thil awmdan hrilh chhawng turin lamzang tlangval chu an kal tir ta a. A kal liam hnu in Zakhuma chuan,” Min lo beisei reng tawh a nih ngei hi. An chipuite pawh an lo pun hman ngeiin ka ring a. Khua hi ka han bel chiang dawn ang e” a ti a. Mahse Telama chuan Zakhuma chu hliam dam hlim chauh a nih avangin kal tir chi niin a hre lo a. A Silai chu Zakhuma hnena pek pahin,”Keimah ka han kal ang e. Nang zawng ralrelna lamah i ṭangkai zawk ang” a ti a. Zakhuma chuan,”Silai hi I him phah mial thei asin” a lo ti a. Telama erawh chuan,”Ka silai nen min man zawngin kan vanduai phah zawk ang e. Bakah a zangkhai zawk ang” a ti a. Bungpilawn khaw mite chetla vel en tur chuan a kal ta nghal a.
#
Bungpilawn khua chu a reh ṭhiap mai a. Kawtthler velah chuan tlangval an vei kual deuh reng a. A lawnna thing aṭanga lal in a lan fiah theih loh deuh avangin Telama chu a chhuk a. Khaw lu lam deuha Bul kung sang deuh hlekah chuan a lawn ta a. Khawdai mai a nih avangin an ṭawng ri pawh chiang takin a hre thei a. Bul ler aṭanga dak chhuakin khua a chuan a, Bungpilawn lal in pawh chiang takin a hmu thei ta. Mahsela a thil va hmuh avangin a thin a sa nghal phat mai. Lal in tual zau laiah chuan an khaw tlangval palai tura an tirhte ngei mai kha thing banah a malte te in an lo phuar hlawm a. A sir velah Bungpilawn tlangvalte chuan an lo veng bawk a. Mahni maia beih chi a nih loh avang leh khaw chinchang thlithlai tura kal mai a nih avangin muang changing a chhuk ta a. Bul kak hnuai ber a thlen thlak hma deuhin khaw lam aṭang chuan thawm a rawn awm thut mai a. Telama chuan rang zetin thing ler lam chu a pan leh ta a. A kak bawr zinga biru thei ang bera a awm rual deuh thaw in mi pahnih hi Bul hnuaiah chuan an lo lang hlawl mai . Telama chuan an rawn hmu ta emaw ti hman deuh a, mahsela chu mite pahnih chu daikal tur lek hi an lo ni a. An chunglam aṭanga thlirtu an awm tih hre lek lo chuan an in paih thawl ta hem hem mai. An zawhfel hnu chuan rei rial lovin khaw chhung lam an pan leh ta nghal a. Telama pawh a thaw huai mai. A hniak a thup zel chu a vanneih pui tih hriain a khi suk a. A ṭhiante pawh vat a ngai tih hria in hmanhmawh takin a chhuk ta nghal a. Mahse thui pawh a kal hma in khaw mawng lam ralven buk aṭangin Silai a puak ta dur mai le. Silai chu a puak nawn awn awn mai a. Telama chuan pasalṭha Zakhuma an kah rawn a nih ringin ngaw hnuaiah chuan a tlan chiam a. Mahse khawdai lam aṭanga Silai puak zawt zawt ri in a rawn zui ve leh tak avangin thil awm dan a lang chiang ta ruak mai. A ṭhiante pawh zuk pawh ta lo chuan khaw lu lam panin a tlan chho leh zar zar a. Bungpilawn khaw tlangvalte chu Silai rikna lam panin an tlan khawm a. Telama chuan thingler aṭangin a lo thlir renga. Lal in tuala an mi tangte erawh vengtu an la dah ta cheu a. Telama chu a lawnna aṭanga chhukin Chempui nen khua a lut ta ṭhem ṭhem mai. Thui fe tibuaitu awm lo a a kal hnuin in pakhat aṭang hian nutling a lo chhuak hlawl mai a. Telama a hmuh veleh ,”Ral ral ral” tiin a au ta chiam a. Chu veleh khaw mawng lam pan tuma tlan ṭhenkhat chu an lo kir leh ta hlawm a. Ram lama kir leh ta mai lo chuan Telama chu khawchhungah a tlan kual zak zak mai a. Khawchhung a nih avangin Bungpilawn lam pawhin pawng atakin Silai an hmet per ngamlo mai bakah Telama chu kah remin a awm duh hauh lo mai. Bungpilawn tlangvalte chuan Chem tum nen thah ngei tumin an rawn um ta zawk a. Khaw mawng lamah lah silai a la puah chhunzawm reng a. Telama khaw lu lama a lo lan leh tak avangin Bungpilawn tlangvalte chu an inṭhen a ngai ta si a. Khaw lu lamah an rawn bei ve dawn a nih ringin a ṭhen an tlan khawm a. An han inṭhen takah chuan khaw mawng lam chu an ṭan a phet lo thei ta lo. Silai fung nei tlem zawk an nih mai bakah Khawlian lam chuan a chho zawnga an rawn nawr avangin an ṭan a ṭha zawk a. Telama um kual reng renga hun an hman laiin khaw mawng lam chu lal mual lam panin an tawl chho ta zel a. An chan a chhiat take m avang leh Telama chu a ni chauh a lokal an ni tih an chian hnu chuan tlangval tam zawk khaw mawng lamah an liam thla leh a. Mahsela chu zawng an tisual chhiava a ni. Telama chuan Phaw leh muzuk fei nena amah rawn hnaih fal deuh tu chu zuanin a keuh thal tawp a. A phaw chu chhuhsakin a insaseng leh ta nghal a. Mahse Bungpilawn lam chuan tlangval pakhat mai chu an zuam ve ngang mai. Inhrosa chungin an rawn hnaih zual ta sauh a. A khat tawk hian fei in an rawn khawh leh zawk ṭhin a. Telama chuan reiloteah a chan chhe zawk a ni dawn tih a hriat avangin khaw dai lamah a tawlh hret hret a. Bungpilawn lam chuan an rawn zim hnaih ta viau mai a. An pan deuhna lamah Telama chu tlan thutin tlangval amah beih tuma rawn tlante chu phaw in a lo nawk thal tawp tawp a. Thihna khawp a nih loh avangin tlangvalte chu an tlu vial ngawt ngawt a. Mi sawm vel lai a thal hnu meuh chuan Bungpilawn lam chuan an tlangval beih chu mi naran a ni lo tih an hre thiam mai. Pawngpaw bawh mai lo in an tlan hual ta a. Mahsela Telama chuan mihring panna lam apiang chu su kaw zung zung in an zimna ata chu a lim chhuak leh zel mai a. Fehrehsan thlenga an in um kual zak zak hnu pawhin Bungilawn lam chuan Telama chu an la thal thei ta chuang lo. Telama pawh a chau tawhin an hliam ve nual tawh a. Mahse tha ti tho tawk chauh tur hian khaw mawng lama a ṭhiante chuan hma rawn sawn zelin Zawlbuk an hnaih thuak tawh a. Telama um tu pawh an kiam sawt hle bawk . Khawlian lamin lal mual an hnaih tak zel avangin Bungpilawn lam chuan an mi mante chu thahah an rawn vau ta a. Thawm a reh duk a, Bungpilawn tlangvalte chu lal mual lamah an tawlh khawm zel a. Telama chuan thaw hlawp hlawp chung hian a ṭhiante awmna lam chu a zuk pan a. A thlen thlak hma hretin pasalṭha Zakhuma leh tlangval pahnih hi Bungpilawn lal in lam panin an kal a. A ṭhiante a zuk pawh hnu in engvanga Silai puak ta mai nge anih tiin a han zawt a. A ṭhiante lah chuan chhang ta mai lo hian,”Lama , an lo that daih tawh che emaw kan ti mai asin,kha khawi lai phaw nge I lo ken hman bik a” an lo ti a. Telama chuan,”Khua ka han chuan e ka ti a. Min lo hual bet hman alawm maw le. Silai a rawn puah hma deuh avangin ka him ta hram a ni” tiin a chhang a. Chutah an khaw tlangval pakhat chuan,”Kan val upaten thil awmzia hre chiang lo a khaw puma han beih an hreh avangin pasalṭha Zakhuma leh Lunzamanga khuaa kal turin an tir a. Thawm pawh an nei hmasa vek maw le, Bungpilawn lam khan eng sawi set set lovin an lo kap ta nghal a ni. Lunzamanga phei chu ka pawh chhawn lovin a chatthla nghal a. U Khuma erawh a him pial thung. Keini lam pawh insum ta bik lo in kan kap ta pawp pawp mai a nih kha” a lo ti a. Tlangval bawk chuan,”Khua i han thlithlai reng tho a, kan mi tirhte an lo dawnsawn dan a zirin I lo thlen veleh ralrel an beisei deuh kha a ni a. Kan ro a fu ta lo a nih hi” a ti a. Telama pawhin amah an lo nghak hmasa lo chu pawi a ti hle mai a. A ṭhiante hnenah chuan,”Kan palaite pawh an lo kir tawh lo tih hre rengin palai dang kan la tirh belh leh tho a nia. A zia lo mang tak e” a ti a. A ṭhiante pawhin an upate leh an pasalṭhate rorel dan chu mak an ti ve tho mai. Mahse a sel zawnga ṭawng zui lovin pasalṭha Zakhumate nghah pahin an ṭhian hliam tuarte an lo bawisawm a. Inbeihna a nasat hman deuh avang leh ngen mu a len tam hman avangin Bungpilawn tlangval sawmpahnih leh Khawlian tlangval pathum lai in nunna an chan hman a ni. Thawm a reh tak vek hnu pawhin Bungpilawn mipuite chu an la inkharkhip tlat a.
#
Chawhnu her thlenga an nghah hnu in pasalṭha Zakhumate chu an lo chhuk hnak hnak a. Telamate kiang an rawn thlen chuan,”Indona chu a tawp rih e. Kan beih zui zel chuan kan mi leh sate an that dawn a ni” a ti a. Zakhuma bawk chuan,”Bungpilawn lal chuan kan Lal nen a khua ngeiah remna sauitan neih a phut tlat mai a. Remna sauitan zawh lamah an mi tangte chhuah a remti chauh dawn a ni” a ti leh a. Tlangvalte chuan beih zui leh mai an duh thu an sawi sap sap a. Mahsela Zakhuma chuan,”Bungpilawn lal sawi dan hmangin kan palai tirhte khan an zah vak lo a ni awm a. A Sele kan kah sak thinrim bawk nen. Tuna kan beih zui mai chuan kan mi leh sate hi an that duh ngei dawn a ni. Kan hriat ṭheuh angin kan upa Thanchhunga leh pasalṭha Singaiate man zingah an tel a. Chumai bakah kan khaw tlangval sawm rual zet an man tel bawk a. Kan chan thei lo a ni. Vawiina kan inhloh pawh hi chan na nasatak a ni tawh a. Tunah hian bei zuiin hneh ta pawh ni I la, kan tlangvalte kan chan ṭeuh ang a,chu achhapah phuba lak duhna ser nung kan inseam dawn ani. Chuvangin remna kan siam thei dawn anih chuan kan dawh hram hram ang a. Kan inrem thei ta ngang lo a nih leh ro hran kan la rel a ni ang chu” a ti dap dap a. An pasalṭha thusawi a nih avangin tumahin an hnial zui ta lo a. Nunna chanta an ṭhiante ruang uluk taka hlawm a, zawnna hlang an siam hnu in Bungpilawn khua chu an chhuahsan ta a.
#
Khua an chhuahdsan hnu in Telama chuan pasalṭha Zakhuma hnenah,”U Khum,kan tlangvalte kha pawn lamah an phuar vek si a. A inzah loh thlak mang nge aw” a ti a. Zakhuma chuan,”Kan va kal ngei an rin avangin nimin lamah an lo phuar a ni awm e. An la harh ṭha hlawm khawp mai. Kan awm lai ngeiin a phelh chu an phelh kha maw” a ti a. Telama pawh a thaw huai mai. Zakhuma vek chuan,”Lama, I huaisen ka ti hle mai. Khaw lu lama Bungpilawn tlangvalin an hual che kha kan rawn hmu phak reng a nia. Lo kaipeng hlauh lo la chuan kan chan a chhe ve hle ang” tiin a rawn fak luam a. Telama chuan,”ka rin hmain Silai a puak ta si a. An rilru lak pen nan ka lo ti mai a ni. Rawn nawr tawm har deuh ula zawng a khampheiin aka haw ve ngei ang le” a lo ti a. Ruang pathum lai zawn an nih avang leh hliam an awm nual avangin an titi chhunzawm thei ta bik lo a. Parvachawm lam aṭanga anmahni chhawk tur tlangval an lo thlen belh hnu chuan an zang leh deuh a. Parvachawm ram an pelh hmain Daido tlangval rual lo thleng ve lehin Khawlian an luh dawn phei chuan zathum rual zet an ni tawh . A uih zawn ang vuta kal an nih avangin Khawlian khua chu lenghawn arkhuan rualin an lut ta a. A khaw mite beisei ang an hawn loh mai bakah ruang pathum lai a ruala khua a luh avangin khawtlang a ngui ruai mai a. Ruangte anmahni in ṭheuh an thlen hnuin pasalṭha Zakhuma leh val upate chu lal in lamah an kal a.Tlangval dangte erawh ruang awmna lamah an insem darh thung.
#
A tuk chu ruang awmni a nih avangin tumahin hna an thawk lo a. Thlan te an laih zawh hnuin makpa kuang zawn tur an indaih loh avangin tlangvalte chuan an zawn pui a. Ruang a tlak fel hnuin lal leh upate bakah pasalṭhate chuan hma lak dan tur an rel a.Telama erawh in lamah lawiin a mu hahdam a. Zan lamah erawh in thum laia len a ngaih avangin Telama pa Chhunga chuan,”Lama , tlangvalin a zu bel put zawng a mawi si lo a. I chhuah pahin I ute kha rawn kal se la. Zu bel rawn lam rawh se” a ti a. Telama chuan,”Ka u Manthanga put tur zawng ka ken sak nghal mai ang e. Ka u Chhuana chuan rawn lam mai teh se” a ti a. Zu bel pakhat chu pu in a kal ta a. A u Manthanga in a va thlen chuan zu bel nghah pahin,”Ka pa in vengchung lamah leng rawh se a ti nia” a han ti a. A u Manthanga chuan,”Anin a put tho chuan a tawk mai asin le. A tho sa neih reng a har tehreng nen” a lo ti a. Telama chuan,”Ka pa nuam tih zawng alawm, a bilh leh nghauh nghauh mai ang. Zu ṭha neih loh hi a hlau ngang mai a” a ti a. Manthanga chuan,”Kawnglawng in la nei emaw chu?” a ti a. Telama chuan,”Nei tawh lo , zufang siam nan kan hman vek alawm. Siam dawn apianga Tluangngil laih a ngai ziah nen, a awm lo pawh ṭha ka ti zawk e a” tiin a nui hak hak a. Reilote a len hnu in Zawlbuk lamah a kal ta a. A pa leh a ute erawh zu bel nen khawhar in lamah an kal thung.
#
Zawlbukah lal thuchhuak ngaichangin tlangvalte pawh an kim deuh ṭhap mai a. Lenghawn hun velah val upa leh pasalṭhate chu lo lutin an lal chuan a tuk lama Bungpilawn khaw kal a rel thu an sawi a. Khawvar ruala chhuah tur a nih avangin a kal tura thlan bik deuhte chu in lamah an hawng sang sang a. Telama pawh kal ve tura tih a nih avangin in lamah a hawng a. In a zuk thlen chuan a nu leh pa khawhar in lama an len avangin tumah an lo awm lo a. Mei chhawm ṭhain a tuk lama a mamawh tur ang chu Iptepuiah a siam mawlh mawlh a, A siam zawh hnuin Zawlbuk lamah bawk a lawi leh ta a.
#
Khawlian tlangvalte chu varṭianah tho in lal in lam an pan a. Lal leh upate pawh an lo kim ṭhap tawh mai. Zawlbuk lamah an kal dan tur an rel fel vek tawh avangin Bungpilawn pan turin an chhuak zui a. Remna Sauitan na tana talh ah tiin Se la an kai tel bawk. Khawlian lal pawh pa valai tak a la nih avangin a tlangvalte rualin ke in a kal ve mai a. A awp khua an luh apiangin an chhawl hal dawm nan zu tuitling leh zufang nen an lo hmuak zel a. Chawhnu lam, Behliang mun hun velah Bungpilawn khua an lut ta a. Bungpilawn lam pawhin khual ṭha chhawn a lo chhawn in an mi tangte pawh zalen takin an lo awm tir a. Bungpilawn lal leh Khawlian lal an han inhmuh chuan laichin hnai tak an nih avangin an in nel nghal hle mai. Bungpilawn lal chuan a khaw hmun ngeia Khawlian lal a lo thleng chu a lawm hle a. Sial leh Vawkte talhin remna saui an tan ta a. Sial leh Vawk sa eia zanriah puar taka an kil ho hnu in Khawlian lal chuan,”Ka lalna tlang lan theihna ah riah ka duhlo e” a tih deuh tlat avangin Khawlian lam an pan zui leh ta nghal a. Chumi zan chuan Parvachawm khuaah riakin a tuk zing varṭianah Khawlian lam an pan leh ta nghal a. An beisei aia sama engkim an tihfel tak avangin an hahdam huai mai. Khawlian khua an thlen chuan chhun chawfak hun vel a ni a. Lal chuan a tlangvalte chu zanriah buatsaih sak lehin puar elha an ei hnuah an ṭin ta hlawm a.
#
In a thlen veleh Telama chu tuikhur lama inbual turin a liam zui nghal a. A inbual zawh chuan khawiah chhuak tawh lo in a mu hahdam ta ringawt mai . A chau deuh nge ni, a harh leh meuh chuan khua a lo eng uar tawh a. Tho chhuakin a hmai a phih sawk sawk a. A ṭhu fel deuh chiah tihin a ṭhianpa Sianga a lo lut hlawl mai a. Telama hnenah chuan,”Zawlbukah I lawi si lo a. I nuam sam lo a nih ka ring deuha” a rawn ti a. Telama chuan,” Nuamsam lo lah lo e. Ka chau deuh a tin a ni” a ti a. Sianga chuan,”Bungpilawn lama kal zingah ka tel ve mang si lo a, an tlangvalte I chhaih buai dan an sawi nasa asin” a ti a. Telama chuan,”Ṭhiante zingah pawh ka awm ngam lo zawk a nih kha maw” a lo ti mai a. An pahniha lo lam kana chhuah dun an rel hnuin Sianga chu a hawng ta a.
Bung – 12Na
Ni a liam a, fur ruahtui a tam chho tak em avangin Telama pawhin Silai a pu khat hle mai. Hlo har kum a ni bawk nen lo lamah a riak deuh reng a. A ralmuan tak deuh avangin pahmei chhungkua phei chu ui leh Ar nen lam an riak lut hlawm a. Bawk pawh khua ang maiin an ri chel chul mai ṭhin. Telama erawh mahni a riakin a nu leh pa a khat tawkin an lo feh ve bawk ṭhin . Mahni chauha riah a peih loh chang deuhin bawk lamah a lawi leh zauh bawk a. Bawkah chuan an khaw nula leh a lawmte bakah a ṭhianpa Sianga a awm ve bawk avangin zan rei tak thlengin a leng fova. Lianhniangi a riah ve loh avang erawh chuan a lungkim zan lo . Hlo thlawh vet khat zawh apianga thlawh hmasakna lam a lo ṭul hman zel avangin khuaa haw na hun a awm meuh lo a. Chak lam tura khuaa haw fo ngai lo a a nu leh pa in an lo ken sak zel avangin Telama pawh Thlathum vel zet lo lamah a riak tawh a. Nikhat chu khaw lama haw a chak deuh avangin Thlai rah leh hnah I lo phurin a hawng a. Mi ṭhenkhat pawh lo lam an zangkhai lai tak a nih avangin Thlai phur ṭeuh chungin khaw lamah an haw ve bawk a. Khua a hnawgin feh kawng sah mumal a awm lo bawk nen vangvat a tam hle mai a. Vaihlo tui an inchulh nachungin an kezungṭang karah te chuan rem rlh remlo hian an lo in rawlh leh tawn tawn mai a. A khat tawkin tuibur al tuiin an pik khum zuaih a. Vaibel khawnte an tat leh nawk ṭhin a. Mualtluang lam hi sa ram a nih deuh avangin vangvat pawh a tam na rawh e. Lui kam hnawng zual lai deuh leh Sa tlat duhna mualah phei chuan a rik hian an ri siau siau thei . Khua an luh dawn meuh chuan hling hmun pal ang maiin an ke chu a thi phung tawh mai. Khua an lut a, in a thlen chuan a nu leh pa chu an Vawkpuiin no a neih vangin an lo buai hle mai a. Telama pawh ngaihsak hman lek lo in inhnuai lamah an vir buai a. A khat tawk hian an in vin leh ṭhek ṭhin a. Telama chuan hmanhmawh taka a phur nghatin a zuk pui ta nghal a. An buaipui fel meuh chuan zanriah ei hun a ni der tawh a. Zanriah an kil laiin Telama nu chuan,”Lama , Hniangi a dam ṭha vak lo an tih kha, I lo haw takah chuan I han kan ve a ni ang chu” a ti a. A pa pawh chuan,”I len luhna ber an ni ve a. A u Khuma lah I chungah a ṭha narawh, Ar kan nghah lai a ni bawk nen, Ar awm tur I pawm tel dawn nia” a ti a. Zanriah ei kham veleh Telama pawh khaw dang hawi lo in Ar la pakhat nen Lianhniangite in lamah a kal ta nghal a.
##
Lianhniangi te in a va luh chuan Hniangi leh a nu chuan la an lo kai ham ham a. In leng dang tumah an awm lo .Lama hmel an hmuh chuan an lo chhawn nghal vat a. Hniangi chuan ṭhutna pek pahin,”Lama , I lo leng ṭha duh lo mang nge” a lo ti a. Telama chuan,”Bawk lamah riak la zawng ka rawn leng zan tin ang chu. I nuam sam vak lo an ti a, ar awm tur ka lo ken che nih hi” tiin a ar pawm chu a pe a. Hniangi leh a nu chuan an hnar lui viau nachungin Telama chuan a pe lui ta tho a. Rei vaklo an titi hnuin Hniangi nu chu ṭhenawma naute dam lo kan turin a chhuak a. A chhuah veleh Telama chu Hniangi lamah a tawlh hnai hret a. Hnuh lak lai a nih avangin khuaah tlangval an tam lo bawk a, chumi zan kher chuan inleng dang an lo lang lo. Telama chuan feh kawnga a zawhna ngai bawk zawt lehin Hniangi hnenah chuan a lo ngaihtuah chhunzawm em tih a zawt a. Ven tur dang an awm lo bawk nen Hniangi pawhin a rilru dik tak hrilhin Telama chu a ngainat ve thute a hrilh ta a . Telama chu a hlim hle mai , eng dang vak sawi ta lo chuan a nui leh seih ṭhin a. Hniangi chuan ,” Min fiam mai mai a ni maw?” a rawn ti a. Telama chuan,”Fiam lah lo e, thudik tak vek a ni” a ti a. Chumi zan chuan tuma tihbuai loh in zan rei tak thlengin an in kawm a. Telama Zawlbuk lama lawi tura a chhuah dawnin Hniangi chuan,”Lama , tunlai chu ka chau deuh riau ṭhin a. Lo lam pawh ka feh peih meuh lo. I rawn haw chang in Fanghma tuai min lo hawn ve a ni ang chu” a ti a.Lama chuan,” Hawn tuk e,lo in enkawl ṭha la, ka lo leng leh thuai ang” a ti a. Hniangin Kaiṭen thlenga a thlah hnuin Zawlbuk lam a pan ta a. Zawlbukah pawh tlangval riak an tam lo hle mai . A tuk lama Bawk riak tur a nih avangin Telama chu hma takah a mu ta a.
#
Vawk no thar nei an ni bawk nen, Telama pawh varṭianah tho in an in lam a pan zui a. Ruah a tlak deuh cherh cherh avangin Vawkno chu Arbawmah khungin tap kiangah an lo hung a. Telama phur tur chu a nu in a lo siam fel diam tawh a. Tukṭhuan ei hun thleng pawhin ruah a la sur reng a. Telama chuan,”A fehna ni khua lo hle mai a” a ti a. A nu chuan,”Zing ruahsur leh I tuium len rawh an tih ṭhin kha maw. Feh dawnah meuh chuan a han leh diak mai ang” a lo ti a. A pa pawhin lo tuihnih ve in thlawhhma chanchinte a zawt vei luam a. Tukṭhuan kil pahin Telama chuan an lo lam chanchin , a hma lak dan leh hlo har ziate chu a hrilh a. Sermual neih kum apianga ruahtui a tam bik ziah leh hlo a har ziah thute sawiin buh leh bal a hlawk loh palh mai an hlau hle. An kham fel hnu a ruah a la sur tak zel avangin Telama pawh bang thlang ngheng a ṭhu in Vaibel a pak tual tual a. Fehrehsanah ruah chu han in ni a lo lang iar mai a. Telama nu chuan thei inti fe hian,”Kha maw, khua a ṭha ang ka tih kha” a ti al al a. Telama pawh Bawk lama riak tur chuan a in phur chhuak a. A riah bo chin tur a hriat loh avangin Lianhniangi te in lamah a kal kual ta a.
##
Leikapuiah Hniangi chuan pawnpui a lo zar mek a. Telama a hmuh veleh,”Zaninte zawng la cham rih la ti nia” a lo ti a. A hlim hmel a mawiin hmuh a la nuam reng a. A hmai erawh a dang deuh bai mai a, Telama chuan,”Fanghma tuai a chan zawh hma in ka va phur vat ang e” a ti a. Hniangin tuibur al a ṭheh hnu in an in ṭhen ta a. Feh kawngah chuan vengthlang nuthlawi Zawmi leh a nauteho nen an kal rual a. Zawmi chuan an khawnbawl Liandanga ten an fapa Hnuna nupui atan Hniangi an awh hle thu leh palai pawh tirh mai an tum thu a sawi ta zauh mai a. Telama beng verh zawng tak mai lo niin ,”Khuaah ka awm tam lo a. ka lo hre hlek hlei nem. In ngaizawng awm pawhin an awm si lova” a lo ti a. Zawmi chuan,”Hnuna hian a duh viau nangin Hniangi erawhin a ngaina lem lo a ni awm e. Mahse nu leh pa lam an inrem chuan fate tan hnial thu awm suh” a ti a. Zawmi bawk chuan,”Man leh mual lamah lah phang dawn hek lo I,tlang kam mai a ni tak na a, a tak ramah a chan thuai ka ring” a tih zawm a. Telama chu a rilru a hah ta hle mai a. Hniangi khan Hnuna chungchang engmah a sawi si lo a. A lakah zep ruk a nei em ni ang tiin a ngaihtuah neuh neuh a. A kalpuite titi pawh zawm mumal loin a ngawi ta reng a. Bawk an thlen hnu chuan lo lamah a tlang nghal vang vang a.
##
Thlam a thlen chuan namthlakah ṭhuin buh hmun zau tak mai chu a thlir a. Lianhniangi tubur al paite chu a han hmuam leh a. A hma zana Hniangi nen an thusawi zawng zawng leh kalkawnga a thu hriatte ngaihtuah neuh neuhin Hniangi a chȃn palh mai a hlau hle a. Lo lam a zawh fel veleh a haw vat tumin phur lo tak chungin a bung zui a. Zan lamah chuan a ṭhian leh lawmte nen inkawmin chhun lamah lah nilengin hna an thawk zui a. Khaw lam aṭanga lo feh an awm changin Hniangi chanchin a lo zawt zel a. Fanghma leh vaiminte a thawn ve leh zauh bawk ṭhin. Telama chuan Hnuna te chhungkuain palai an tirh leh tirh lohte chu a zawt ru ve leh zauh zauh a,mahse thu thar engmah a awm loh avang leh Hniangi ṭhianten vaihlo leh tuibur al an lo ken fo avangin Telama pawh ngaih ṭha takin a awm leh thei ta. Khua a hawn vat a chak hle nangin lo lamah an ṭul hle si a. Hlo a har bawk nen, awl len ni tak pawh an nei thei meuh lo a ni.
##
Ni a liam a, lo lam an ṭul lutuk loh changin Telama pawh khuaah a hawng zeuh zeuh a. Favang a nih meuh chuan Lianhniangi nena an inkar pawh thup sen rual a ni ta lo . Khaw mite pawhin inhmeh an ti em em vek a,mahse an za chuan an lawmpui vek lo thung. Bawk lama riakte chuan a ruala haw an duh avangin lo zo hmasa ten a la zo ve lote an pui liam liam a. An za a lo an zawh hnu chuan khaw lam pan turin an in phur chhuak ta a. Thla tam tak khua anga an lo chei bawl tawh, hlim taka an lo chen hona ṭhin han chhuahsan meuh chu a lunglenthlak ve hle ang. A pui a pangin an bawr luk mai hlawm a. Naupangte chuan Arbawm kawtin a ṭhenin Fanghma leh Vaimimte an ak bawk a. Favang kawl eng no phut hnuaiah chuan khaw lam panin an in zui chhuak diah diah mai. Telama pawh phur fe hian a kal thauh thauh a. Thlakhat dawn khuaa a haw tawh loh avangin a ni tluka phur an awm kher awm love. Naupang nawi nen a kal an ni bawk nen, phur viau e ti lo chuan an thim hawng ta reng a. Mahse a ruala kal an nih avangin tumahin an pawisa lem lo a ni.
##
Khua an thlen a, an in a luh meuh chuan a thim tawh hle a. Naupang pawnto tur pawh an chhuak hawm nak nak tawh hial a ni. Telama pa chuan lo lam chanchin lo zawt nghal mawlh mawlhin a nu erawhin a phur a lo phawrh ve thung a. a hahdam deuh hnu in zanriah an kil ho a. Zanriah ei khama leng tura a insiam laiin a pa chuan,”Lama , Hniangi a dam ṭha lo hle a nia. Vawiin lamah pawh a khawsik a sangin a ṭawngvai reng a” a ti ta mai le. Telama chu a nghilh dup a, engmah sawi lovin a chhuak ta nghal a. Hmanhmawh takin Lianhniangi te in lam pan chuan a kal ta a.
##
Hniangite inah chuan mi an lo tam hle a. In chhungah chuan bawlpu leh Hniangite chhungkua bakah hmeichhe ṭhenkhat chauh luh an lo phal a. Pawn lamah chuan chanchin ngai changin an lo awm far hlawm a. Telama tan pawh Hniangi va hmuh tumna chi a ni lo. Kawm chhak lamah, thawm hre pha tawk velin a ding ve a. A khat tawk hian Hniangi chu a ṭe leh ṭhat ṭhat ṭhin a. Lungchhe taka a nu ṭap riin a zui leh bawk a. Bawlpu in a tham thil tinrenga a thawi hnu pawhin Hniangi chuan ziaawm lam a pan thei lo . Zan lai ar a khuan al al hnu thlenga an in buaipui hnuin Hniangi chu a chau bawk nen, nikhaw hre lo in a awmzui a. Reiloteah bawlpu leh Zakhuma rawn in zui chhuakin Bawlpu chu in lamah a hawng a. Zakhuma chuan mite chu haw rih tur leh awm hahdam turin a ngen a. An haw deuh sap sap hnu in Telama chu Leikapuia Zakhuma kiangah a ding chho a. Zakhuma chuan,”Lama, a hmelte I hmu duh lovem ni” a lo ti vat a. Ngawi rengin inchhungah chuan an lut a. Khumpuiah Lianhniangi chu engmah hre loin an lo mu bal a. A taksa pawh a lo chhe tawhin a dang bal mai a. Han en thuak chuan mitthi ruang ni mai awm a ni. Hniangi nu chuan a nat dan leh dam thuai a chak zia thute chu mittui nen Telama chu a lo hrilh siam siam a. A taksa a chhiat chak em avangin Telama pawhin mak a ti hle a. Hrehawm a tih deuh avanga chhuakin leikapuiah a va ṭhu ta daih a. Zakhuman lo zuiin,” Lama , mihring kan chan zawh pawh ka ring ta lo e” a ti sap a. Telama chuan,”Khuanun zah ngai se, a ṭha lam besei the ang” a lo ti a. An pahnih chauh chuan engmah sawi dun lo in an ngawi reng a. Khawvar lam arkhuan thlenga thawm dang a awm zui loh avangin Telama chuan a ṭin san ta rih a.
##
Zan lama a menrei deuh avangin Telama chu a mutui hle a. Tukṭhuan ei hma hretin a ṭhianpa Sianga’n rawn kai thoin Lianhniangi a bo thu a rawn hrilh ta mai le. Telama chu a zuang tho zawk a. Sianga hnenah chuan,” Engtin a?” a han ti a. Sianga chuan,”Tukin zing khan maw le, Lianhniangi nu zunram thiara a kal hlanin Hniangi a lo bo daih, khaw mipui pun nghal lovin laina hnai ten zawn phawt nise an ti a. U Khuman min lo tir a nih hi” a ti ta a. Hmanhmawh taka chaw ei sawk sawkin Lianhniangi te in lamah chuan an chho a. Midang hriat duh lo hle mahse khaw tereuhte ah chuan engmah thup rei theih ni hek lo le. A hria apiang an lo kal khawm zel avangin a khaw nawtin Lianhniangi zawng tur chuan an chhuak ta a. A bo dan leh a bo ṭanna sawi thei an awm loh avangin pawl hran hrana inṭhenin khaw chhehvel chu an hrut ta ringawt a.
Nileng a an zawn hnu pawhin hnuhma chhete pawh an hmu hauh lo mai. Ṭhenkhat phei chuan khawmu chawi a nih an ring hial a. Telama leh Hniangi chhungte erawhin an ring phal lo, a nat buai em avanga lo vak bo a nih an ring ber a. Mahse a kalna chin hria leh a lo hmu an awm loh bakah chhui zui ngaihna a awm loh avangin mi tam zawk chuan khawmu chawi ah an ruat lo thei lo. Tlai ni tlak dawn thleng pawha an zawn hmu tak loh avangin ro thar ṭha zawk nena chhuah lehah tiin khaw lam an pan ta hlawm a. Thawm riva ngai changin khaw luh khan hrang hrangah erawh tlangval an dah vek a. Telama leh Sianga pawh Tholung mual khan lamah an ṭhu a. Unau hmel hai velah chuan Tholung mual lam aṭang hian patling rawn heiha chho dap dap thawm an hre ta tlat mai. Telama chuan,”Tun ang tlai tawh ah, tu tak reng nge maw ni?” a ti a. Sianga chuan,”Khaw ṭhenawm lama kal te an ni ang e” a lo ti a. Thawm chu a lo hnaih chho zel a, thli tleh hum hum ri leh na tuar rum thawm hian a rawn zui ta tlat mai. Thawm chu a ring lo viau na in thawm beng verh tak hi a ni reuh a. An ṭhutna hmun hi khaw dai a nih avangin midang tan chuan hriat ve phak rual a ni lo. Thawm chu a lo hnai zel a, Telamate hmuh phaklo tawk velah hian a tawp leh ngawt ṭhin a. Telama ning ta deuh chuan,”A va ninawm zozai ve aw, khaw nge ka zuk chian ang e” tih leh chhuk a rual a. Thawm awmna vel a thlen thlak chuan the hmeh ang maiin a reh leh ngawih ngawih thung si. Telama chuan mak a ti rilru hle a, a ṭhiana ṭhutna lamah chuan a chho leh ta a. A thleng chho fel chiah tihah a hnung lam aṭangin hian hmeichhe na tuar au thawm a rawn ri chhuak ṭhawt mai . Telama chu inher zawkin ,”Tu nge ni?” a han ti a. Khua a thim deuh tawh nangin kawng ruh a la lang thei rian ruan a. An awmna thlang deuh, kawng fai laiah hian tu emaw, dum ren run hian hmeichhe bawrchhawr tak mai , sam tla hnuang hi a rawn zui niawm takin an hmu a. Sianga chuan,”Lama , ka kap dawn e” tih leh silai chuh a rual ta mai . Telama chuan lo dangin Chempui nen a lim thla ta zawk a. Thli thaw vuk vukin thingzarte a che dual dual a. Telama a thlen thlak chuan a beisei loh tak maiin kawngdungah Lianhniangi a lo let bal mai . Mitthi ruang ang maiin a pang a vawt thlar vek a, mahse a zawi hniang thung. Telamah chuan pawm kang nghalin,”Hniangi Hniangi” tiin a au a. Mak tak maiin thli thaw leh thawm dang chu a reh zui nghal a. Telama chuan hneh taka Hniangi chu pawmin hmanhmawh takin khaw lamah a tlan pui ta a. A hnungah Sianga chuan Silai nen a rawn um ve lawp lawp bawk a.
##
Khua an luh a, Lianhniangite in an thlen meuh chuan mipui an tam hman hle tawh a. Hmeichhe ho chuan bawisawmin khumah an muttira. Bawlpu in a thiam ang tawka a enkawl hnu in a pang a lo lum leh thar thar a. Lenglen hun velah chuan tui te rawn lamin a rawn meng peih tawh a. A ziaawm chho tak zel avangin mipui pawh zanriah kil turin an lawi ta hlawm a. Sianga leh Telamah pawh rilru nuam zan lo chung hian Telamate in lamah an chhuk a. Kawng lakah Sianga chuan,”Rammi in a tibuai a ni chiang ang. Thawm kan hriat zozaite kha” a ti chhuak phawng mai. Telam an lo khap vatin,”Mi dangin an hre ve tur a ni lo. Bakah chiang taka hmuh engmah kan nei lo a. Thawm satliah vangin ngaihdan siam nghal zung zung lo teh ang” a ti a. Telamate inah zanriah puar taka an kil hnu in Lianhniangite in lamah bawk chuan an chho leh a.
##
Chumi zan chuan khua a thiangin thla a eng hle a. Telama leh Sianga chu leikapuiah ṭhu in an tit i a. Khuman rawn zawm ve in ,”Lama , favang awllen ah Zuksih ngawpuia Nghalchang kan zuk pel ang chu ka tih nen. Heti hi kan ni ta si a, remchang dang atan kan khek mai a ni ang chu” a rawn ti a. Telama chuan,”Ni e, kan khaw ram bik deuh a ni a. Min luh khalh tur an awm chuangin ka ring lo a ti a. Telama vek chuan,”Hniangi pawh dam thuai turah ngai i la . Pawtlak hnu lamah pawh kan rel thei tho alawm” a ti leh a. Khuma erawhin a nau chu a ṭhat theih mai a ring hauh lo mai a. Beidawng viau anga lan a duh loh avangin ,” Ni e, dam mawh hritlan te zawng tawh chang a awm tur a ni ngai. A ṭha lam zel beisei i la” a ti a. An ṭawng reng lai chuan vawilehkhatah Hniangi a rawn ṭe chhuak thut a. Telamate chu tlan lut nghalin Lianhniangi khuma tal buan buan chu an va hmu ta . Hmeichhe ho in an vawn hneh loh avangin Telama leh Khuma chuan an bawh bet a. Khuma chuan,”Engti zia nge ka nau” tiin Hniangi chu a pawm bet tlat a .Hniangi lah talchhuah tumin a leng zawk zawk a, Khuma leh Telama pawh chuan an hneh loh dawn mai. Khuma ṭang lutuk, a nau a lainat bawk si chu mittui nen a insehruh ṭeuh tawh a. Rei ngial an chelh hnuin Hniangi chu a zal ta deuh a. A ka aṭanga chil phuan lo chhuak purin a mengpual rulh rulh a,nikhaw hrelo in a awm zui ta nghal a. Khumah dim taka mut lehin an din hual khap a, tumah reng an ṭawng lo . Hniangi chu mitthi ang mai hian a mu dang bal a, a mit leh hnar aṭangte in tuifim a lo chhuak nghiai nghiai a.Puante an khuh ṭhat leh hnu in Bawlpu chuan a thawi leh ta a.
##
Zan lai arkhuan thleng chuan thawm engmah awmzui lo in Hniangi pawh muhil satliah ang maiin a thaw leh siai siai tawh a. Telama leh Sianga chu Zawlbuk lama lawi mai loin leikapuiah an ṭhu a. Ṭhenawm nu leh pa tih loh chu an lawi deuh vek tawh a. Sianga mutchhuak lutuk chu a bu leh zauh ṭhin a. Telama chuan ,”Ka lawmpa, min lo lawisan tawh khai, I chau a nih kha” a tih pawhin lawi a tum bau lo. Khawvar lam arkhuan thlenga thawm dang a awmzui loh avangin Telama te pawh an hawng ta rih a. A tuk lama chuan Hniangi pawhin thawm dang engmah a neih chhunzawm lo a. Nithum zet mai ina a awm hnu in Telama chu lo lam kan turin a chhuak ta a. An lo a a thlen chuan zuva an chet leh chet loh fangin a vak kual thuak thuak a. Cha dah khawmna sirah hian Fanghma zam la hring ṭha deuh mai lo awmin a rah sen Chemfawng tia vel hi a lo awm a. Telama chuan rang taka lo in a Iptepuiah a thun zauh a. Hniangin Fanghma tuai tir a chah lawm lawm ṭhin laite chu a mitthlaah a cham veng veng mai. Mahse lunglenga kur reng chi ni bik hek lo , Sava hlauh ah ti a Lem hnahte khaiin hruih dȃp tur Mau a pu bawk a. Hruih daih tawk tur a put hnu chuan Bawk lam panin a kal ta a.
##
Bawkah chuan Hruih hmanraw chhuah pa leh tlangvalho an lo awm nual a. A thlen hnu rei vakloah khua aṭangin tlangval pahnih hi an lo tlan hlawk hlawk mai. Telama chu ding hluaiin a thinphu a rang nghal hle . Hniangi a boral ta ngei a nih ring in a lungngai hman a. Mahsela zualkote chuan an lal Lalmanga tupa Lalleha Parvachawma a thih thu leh ruang zawn tur a kal a ngaih thu an rawn thlen a lo ni. Telama chu thaw huaiin a hui pap a. Hmanruate a dah fel pui hnuin an hawng zui a. Khua an thlen hmaa ruah a sur avangin an huh zawr hnep a. In a thlen chuan a thawmhnaw hak lai a thlak nghal sawk sawk a. Hmanhmawh taka zanriah an kil hnu in lal thupek ngaichang turin zawlbuk lamah a kal zui a. Zawlbukah chuan tlangval an lo tlim hmur tawh mai. An mitthi ruang lak tur ai mahin Lianhniangi nat dan chuan an titi a luah khat zawk tlat. A nat zual changa bangrel a lawn maite a chin bakah a taksa a chhiat chak em avangin a ṭhen phei chuan khawhring seh a nih an ring a ni. Telama erawhin rilru na ru tak chungin an titi a lo ngaithla reng a. An khaw nula hmelṭha chuti tak maia an na a ta mai chu tlangvalte chuan pawi an ti hle mai. Titi dang a pakai thei lo in Hniangi chanchin hlir mai chu an sawi a. Telama ngawi renga a ṭhut laiin tlangval pakhat chuan,”Lama , nang ram lam aṭanga rawn pawm hawng tu i ni a, thil danglam deuhte a awm em?” tiin a rawn zawt ta phawng mai. Telama chuan,” Awm hran lo e, khaw lam pana a lo hawng kan hmuh veleh kan tlan phei nghal a. a khawsik a sang bawk nen, nikhaw hrelo in a tlu zui ta mai a ni” a ti a. Val upa pakhat chuan,”He ti ang a na hi an awm zeuh zeuh tawh a ni. Ṭhenkhat chu an dam chhuak leh mai bawk a, mahse mi pangngai an pha tawh ngai lo. A tam zawk hi chu an dam chhuak lo thung” a rawn ti charh charh a. a sawi chhunzawm changin Zawlbuk pawh a reh ṭhiap a. Chutih lai tak chuan Tlangau a lo lut hlawl mai a. Tlangvalte hnenah chuan,”Lal thupek angina zaninah Daido khua kan pan ang a. Lalleha hi lal thisen kai a nih avangin zanah chuan kan zawn lovang. Daidoah khawvar kan nghak ang a, naktukah Khawlian lamah kan zawn hawng dawn a ni” a rawn ti a. Tlangvalte chu an tho sang sang a. Meichherte dep kaiin Daido khaw lam pan turin an kal ta nghal a.
##
Daido khua an luh chuan lenghawn ar a khuang al al tawh a. Daido lamah Lalleha ruang chu Parvachawm tlangvalho in an lo thlen diam tawh a. Daido khaw awptu pasalṭha Chawnhawitlura inah ruang nghah niin tlangvalte erawh Daido Zawlbukah leh a chheh velah an inkulh a. Zawlbukah an len vek loh avangin Zawlbuk hnai vaia inah te chuan an riak hlawm a. A tuk maia ruang zawn tur an ni tih ngaihtuah lo ni awm fahran hian an ri luih luih mai a. Telama erawh Zawlbuk chhaka in pakhata thlengin a mu daih a. Ruah a tlak chep chep avang leh Lianhniangi chungchang a ngaihtuah nasat em avangin a mu thei mai bik lo. Zawlbuk lam lah zanlai pelh thlengin an la ri laih laih mai a. Telama chu a let a let a, Hniangi nat dan elh a dam chak loh zia bakah khaw daia an va hmuh dante, zan lama a ṭe vak vak laia a hmel awm dante a ngaihtuah chuan mak a tiin a chhan ni thei turte a ngaihtuah neuh neuh a. Hniangi chu an dawi emaw, khawhring seh emaw a nih te a ring rum rum a. A ṭhianpa Siangan rammi in a tibuai a ni ang a ti pawh kha thil ni thei lo a ni hauh lo. Mahse chute ang tur chuan Hniangi a ring phal lo a. A chhan awm an gang hriat chhuah ngei tumin a muhil zui a.
##
Zing khua a lo var a. Khua a nawm loh avang leh Lal thisen kai zawn an nih avangin ruang inchuh a inbuan emaw, in nawrbuai awm lovin Khawlian lam an pan a. Daido tlangvalte chuan Daido khua aṭanga Lamzang ho ramri thlengin an rawn zawn a. Chumi hnu chuan Khawlian tlangvalte chuan an zawn chhunzawm a. Lamzang khua an luh dawn chuan Lamzang khaw tlangval leh pa ho lo pungkhawmin an ruang zawn chu lo laksak a, zawn an tum ta mai a. Khawlian tlangvalte lah chuan an phal bal lo mai . Lamzangho tih ngaihna hre lo chuan Khawlian upate hnenah,”Lal khat hnuaia awm vek kan ni a. Chhiat ṭhat thu min hrilh lo a in awm hi a ang lo hle mai. Ruang kan zawn ve loh chuan lal hnenah kan zualko dawn a ni” an rawn ti a. Khawlian upate chuan,” Ekhai, lamkal kan tir vek emaw kan ti a. Kan thiamloh a ni e, mahse tlangval kan tam a, kan zingah lo telin khua thleng min lo zui ve u la. Lal hnen I thlen lo hram ang u” an ti a. Mahse Lamzangho chuan an mahni puala ruang zawn ve chu an phut tlat mai a. An khawtual a nih avangin ṭhenkhat lah an lo pawr ve phian leh nghal. Khawlian tlangvalte lah an lo duai bik lo nen, Lamzangho khua chu an paltlang lui ta a. Lamzang ho chuan anmahni puala zawn phalsak an nih loh avangin ruang chu an zui duh ta lo a. Khawlian tlangvalte lahin ngaihsak zui lovin hmanhmawh takin an kal a. Lamzang khua aṭanga hla lo te, Tholung tlang chhip an thlen in val upa Thanhlira chuan,”Kan ruang zawn hi dah rih i la, kan upaten lo nghak se. Tlangval ho zawng i kir leh ang u. Lamzangho khan min tham lo hlekin ka hria” a ti ta mai a. An inhnial deuh nak nak na in kir leh chu an rawt a. Hmanhmawh takin Lamzang khaw lamah an kir leh ta a. Lamzang khua an va thlen chuan khawtuala tlangval an hmuh apiang chu an vawrh thal zawt zawt mai. Lamzangho chuan ṭan lo khawh ve tak mahse an in tam hleih deuh avangin an hneh lo nasa mai a. Lamzang tlangvalte chu an khawtualah an thal pheng phung mai. Nu nau leh tar chak lo deuh, thil awmzia hre si lo te chuan hlau thlabar tak chungin an lo thlir a. Ṭhenkhat erawhin zahngai turin an lo au lawm lawm thung. Khawlian lam pawhin duhtawk an nghah hnu chuan engmah sawi zui lo in khua chu an chhuah san ta a. An ruang dahna hmun an thlen chho chuan chawl khaw muang lovin an khaw lam an pan ta nghal a. Khua an luh veleh Lalleha ruang chu Lal in lamah an luh pui nghal a. Lal chi leh kuang mah nise zan riak chi a nih tawh loh avangin chumi ni la la chuan an vui a. Zan lamah chuan rin lawk ang ngeiin Lamzang palai an lo thleng ta hlawl mai . Hniangite in a Telama a ṭhut mek laiin ttlangval zawng zawng lal mualah kal khawm tur tiin tlangau a lo au a. Telama pawh tawi khaw muang lovin lal mual lamah a kal ta a.
##
Lal in tualah tlangval an lo tlim hmur tawh a. An thlen kim pawh nghak zo lo in lal chuan a khaw tlangvalte chu a lo hau mawlh mawlh mai a. Lamzangho chunga an thil tih dan avang khan a lungawi lo hle a ni. Lal in tualah chuan lal aw lo chu thawm dang engmah hriat tur a awm awm love. A duh tawk a a an hnu chuan inchhungah lutin tlangvalho chu a thu ngaichanga lo la haw rih lo turin a ti ta hlawm a. Rei ngial pawna an din hnuin lal upa Thanchhinga a lo chhuak a. Tlangvalte hnenah chuan an thil tihsual avanga hrem an nih dawn loh thu leh lal leh upaten Se thum an chawi dawn thu a rawn sawi ta mai. Tlangvalte chu an zak hle mai a. An upa thupek angin zawlbukah an lawi ta hlawm a. An phur thut thiltih avanga an lal leh upaten Sial an chawi ta mai chu pawi an tiin an zak a. An lal an zahna erawh a nasa zual sauh thung.
##
Lalleha an vui ni aṭanga chhiar nit hum a liam hnuin Telama pawh Hruih siamin lo lamah a riak a. Lianhniangi a dam theih meuh loh avangin zawh thuai thuai a, haw hlan mawlh a nghakhlel a ni. Zau a riakte au thawm leh kuk ri a hriat chang apiangin zualko thawm a ni mai ang tih hlauhna in a khat a. Thinthi in hna a bung thei meuh lo a ni. A hruih siamte a zawh hnu chuan a ṭhianpa Sianga va puiin chumi hnu ah an lawmte an pui leh liam liam a. Tlai lam a lo ni a, bawk lamah lawi ta lo chuan Sianga nen an Thlam lamah an lawi a. Vaimim char tawh lam rawh pah puak ṭek ṭek pahin an titi a. Ni tlak hma deuh chuan vau lamah nghalrual an in nawr ngek ta ṭhat mai. Sianga chuan Telama en pahin,”Lawm pa, sa tuihang hawp pawh a khat ta deuh e a. An hla in ka ring lo” a han ti a. Telama lah chuan ngaihsak loh hmel fahran hian vaimim a keih mial mial a. Siangan vau lam a thlir dauh dauh chu nuih pahin,”A tlai deuh tawh em mai. An awmna ka thlen phei hma in a thim hman ang” a ti a. Telama bawk chuan,” Zan lamah hian zauah an lo chhuak mai ang emaw chu. Thla det lai a ni a, kan ngaihven deuh a ngai ang” a ti leh a. A sawi mek lai pawh chuan nghalrual ngek thawm hriat tur a awm reng tho mai. Telama chuan thawm an nei reng chunga an lo hnai ngam chu mak a ti deuh a. Zan lamah an lo chhuah a rin deuh avangin Sianga hnenah chuan,”Hawh teh zan lama chhuah a ngaih takah kawng i sial teh ang” a ti a. An pahnih chuan hnahbial hrui kengin an chhuak a. Zan lama sa an chhuah palha thawm dim taka an kal theih nan tlema khan remchang lai deuhah chuan buh an palh pherh loh nan mau phel phunin hrui an kaih a. Buh dim a ngaih em avangin hna a sawt mawh khawp. An hrui kaih chu bun kawngah kaih chhuak zelin an zawh fel meuh chuan khua a thim hle tawh a ni.
##
Zan lamah chuan thla a engin zau pawh a lang paw pheu mai. Buh ven nasat a ngaih hunlai a nih avangin vau lam hnaih deuha lo neite chuan mei an det sap sap a. Sa hnawh bo nan men chhung zawng chuan thawm an chhuah reng a ni. Zan a rei a, mihring thawm reh tial tial in Chingpirinu pawh a hram leh dut dut tawh a. Telama leh Singaia erawh namthlakah la ṭhu in thawm an ngaichang a. Zanlai pelh thlenga an men hnu pawha thawm danglam a awm loh avangin mut zai a rel ta a. An muttui dawn chauh, Sianga phei chu a hnar tluk tluk tawh tihah Telama zun chhuak a harh hlawl mai. Pawnah zung tura chhuakin Hruih zawl aṭang chuan khua a chuan a. Zau lam chu thlir kual den denin an ri thlangte vau hrul lama buh kung nghing lawih lawih a hmu ta tlat mai. Rang taka Thlama lutin Silai a la a, a ṭhianpa pawh kai tho ta lo chuan fimkhur takin sa chetna lam chu a pan ta a. Bun kawngah kal thla zelin vau lam a pan a. Vau hrula kawng an sial aṭangin an ri thlangte lo lamah a chhuk ta zel a. Silai kah nuam tawk vela hlaa thlangvawng bul phenah ṭhu in sa chhuahna lam chu uluk takin a en a. Thla eng hnuaiah chuan nghalrual sum thum vel lek lek hian buh kung an lo fep mawlh mawlh a. An tam loh avangin buh pawh an khawih chhe nasa lutuk lo. An ven ber chu Buh a nih miau avangin an khawih chhiat tam hma a kah tumin Telama chuan amah rawn hnaih ber tu chu a tin vang vang a. A kah dawn lai tak chuan vau aṭanga thawm dang lo awmin nghalrual te takte te ho chu an lim kual ta zak zak mai. Telama tan pawh kah ngaihna a awm bik lo a. Mahse a vannei a siamin Vau aṭang chuan Nghalrul(Nghalrual zinga lian deuh leh a dung sei bik ) a lo chhuak ta zan zan mai le. A fimkhurin thawm a dim ve ngang mai a. Hlauhawm a awm lem lo ni a hriain amah aia te deuhte chu a hnawt kual vel a. A tawpah chuan duhtawkin a lian ber leh thu ber in ti niawm fahran hian buh kungte chu a nawr vel a. Mahsela vaua Pangbal chuan a hrawk a fah zawk deuh ring a suasam ta zawk a. A tui lai take i tuma a nawr mek lai chuan a chhak lam aṭangin Silai a lo puak ta dur mai le. A chal dar taka ngen mu denna avangin thawm pawh chhuah zui ta lo chuan Nghalrul chu a let tawp a. A ke a leng awt awt mai. Nghalrual dang chu hlau thlabarin vau lamah an zuang lut zawk zaawk a. Chhak lamah lah Telama chuan Silai zen a sawh mawlh mawlh a. A mu a thun fel hnuin a sa kah chu a zuk chian ta a. Kahn awn ngai lo a a lo thih fel tak avanga Silai mu chu phawrhin a zen hlang chauh chuan van lam hawiin a kap puak a, Sanghal hla do a chham ta vang vang mai le. Rei a ni lo, zau Thlam aṭangte chuan mei lo de leh chiah chiahin ṭhenkhat lah an rawn kuk raih raih a. Telama chuan lo chhawnin zaua riak vete chuan Telama awmna lam chu meichher nen an rawn pan ta ṭak ṭak hlawm a. Midang tumah an lo thlen hma in Sianga chu hmanhmawh em em hian a lo tlan thla a. Telama kiang a lo thlen chuan thaw hlawp hlawp in,”I hiau, a va lian lehpek em, a va han tihzia mang tak e aw” tih pahin Nghalrul chu a teh a. Phur fahran hian,”Ka sum ruk a tling a nia. A ngho pawh zungchal chen lai a nih tawh hi” a ti chul mai a. Telama chuan fiamthu in,”Kha fimkhur tawh, Buh I rap tliak zo ang e” a lo ti a. Chutih lai mek chuan midang pawh lo thleng khawm ve in Telama sa kah an hmuh chuan an khek chul mai . A zawnna tur an siam fel hnu chuan Thlam hnai ber lamah haw haw chungin an zawn ta nghal a.
##
Nghalrul an chan darh fel meuh chuan ni pawh a lo lang ve iar tawh mai. Zau riak ho chuan a sa sem chungchangah Telama ngaihdan an han la a. Zau riak an tam tham avang in chhungtlaia insem tham a ni dawn lo tih hria in Telama chuan,”Bawk lamah phur phei i la. Riak ho zawngin ruai kan ṭheh anga ni mai lawm” a lo tis am et a. Zau riak pa ho lawmah tla in Bawk lamah an phei nghal diah diah a. Tumah zing lama hna bung bik awm lo chuan sa lu lawmin an zufang leh zu tuitling neih tlemte an theh khawm a. An ri nak nak a. Sanghal sa hmeha tukṭhuan puar taka an kil hnu in Telama leh Sianga chu Salu nen khaw lamah an hawng ta nghal a. Chawhnu herah khua lutin an chanchinthar hriat hmasak ber chuan a ṭhawng ngei mai. A hma ang bawkin Lianhniangi chu a bo leh ta tlat. Telama chu hmanhmawh takin in lamah a kal nghal a. In a zuk thlen chuan a nu leh pa bakah a u Manthanga a lo awm a. Telama sa lu phurh an hmuh chuan an hlim hle mai. Telama lah chuan inthlahrung takin,”Zau riak kan tam tham si a. A sa serh chauh ka lo hawn ta mai a ni” a ti a. Manthanga chuan,”Ekhai, nachang i hre hlauh chu a zia e. Zau puiah chuan sa lian tak a awm thei lo” a lo ti a. Manthanga bawk chuan,”Kawng lakah Hniangi chungchang I rawn hre thla thoin ka ring a. Lo lama I riah bo hlan in thu thang neuh neuh a awm bawk nen, I fimkhur deuh a ngai dawn a ni” a ti ta mai le. Telama chuan mak tih hmel takin,”Eng thu nge ni ngai” a lo ti vat a. Manthanga chuan,”Tlang kam mai a ni na a, Hniangin a nat zual apiangin I hming a lam fo mai a. A hlauh hmel em em ṭhin lehnghal a. Ṭhenkhat chuan I dawi emaw, khawhring zawl angah an chan reuh che a ni” a rawn ti leh a. Telama rilru a na ta hle mai, kawngka biang vuana ding chung hian,”Khawhring nei pawh ni I la Hniangi kher zawng ka chhaihbuai hauh lo ang. Tu sawi nge ka zawng chhuak tho dawn a ni” a ti pang pang a.Manthanga chuan,”Fimkhur hle ang che. Hniangi zawnga I chhuah ve hunah pawh mal tlat loh a ṭha ang” a ti a. Telama pawh chuan fimkhur a ngaih tur zia a hrechiang hle a. An khaw lalin khawhring nei a huat ziate,a khaw mite ngei pawhin an huat zia zawng zawng hrechiangtu a ni. A nu leh pa pawhin rilru fim tak pu tur leh pal buan buan lo turin an lo chah mawlh mawlh a. A sa lu hawn an buapui mek laiin Telama chuan chawfun iptepuiah a siam sawk sawk a. Ngan zu fe fun tel bawkin a hmangaih Hniangi zawng turin a chhuak ve ta a.
No comments:
Post a Comment