Pasalṭha Chawngvawra 31




                     Bung-31


       "Vawra, tumbu chu iva khawrh tawh em" nui ver ver chungin Sangtuala chuan a rawn ti a. Vawra chuan," Tehreng e. An changkim chiah ka thuk phum ta nih kha maw" alo ti var a. Hualtu lal fanu Rengpuii ek chhuak tawh lutuk chuan," Khawngaihin , ka zun a chhuak lutuk tawh e. Min va hruai tawh u" a rawn ti hlawl mai a. Sangtuala chuan," Khalai thingbul phenah khan va tlingtla mai la ti nia" alo ti thuai a. Vawra chuan Rengpuii hmel chu an en a,. Zun chhuak satliah mai anih a ring talo a. Nui ruah ruah chung chuan," Kan lal fanu chuh. Buk kiang vela tlingtla thei tur hmel a pu hauhlo mai" alo ti a. Rengpuii ek chhuak beidawng chu buk chhungah lutin," Min hruai dawn nge hetah hian ka tlingtla dawn" a ti ta mai. Vawra chuan," Khaih khaih khaih. Kha zawng tiha mawi ani lo e. Haw teh ka va hruai ang che" a han ti a. Tichuan buk piah lam ngaw lamah chuan a luh phei pui ta a.

       Rengpuii a inpaih thawl zawh hnu chuan buk lamah an phei leh ta a. Rengpuii chuan," Tlangval, in lal fanu pawh khan a ti dik biklo asin. Nunna tam tak lak phahna atan chuan inlo kal chhan hi a ho i ti lua lo maw" a an ti a. Vawra chuan," Ho teh suh ei . Kan lal fanu in enkawl dan reng kan hailo. Thah hial kha in tum lehnghala . In rorel zawng zawng kha kan hrelo emaw iti em ni. kan Lal fanu pawn ruahsur hnuaia thehchhuaka amah thah thu an rel lai khan inhnuaiah in thu khel ngaithlain ka awm reng asin. Rawn luh a thah mang vek che u kha ka duh a. Theih pawh ka thei ngei ang. Mahse lal em kutthlak kha ka duh talo ani" a han ti piap piap mai a. Rengpuii pawh a zam biklo," Ka pa unaute thinrim in dawl zo hauhlo ang le" a han ti leh a. Vawra chuan," Chu zawng hunin ala hril ang chu. Tunah rih chuan sal inih rih hi. Kal vat vat teh" a han ti let a. Thudang pawh sawi ta lemlo chuan buk lam chu an pan zel a.

        Buk an va thlenphei chuan tlangval dang ho chuan Zanriah tur anlo buatsaih mek a. Vawra leh Rengpuii lo let an han hmuh chuan an lo fiam bawrh bawrh mai a. Vawra lah lo zam bik hek suh," Nia. Hualtu lal fanu nge nge a tlawntlai aţha khawp mai" nui ruah ruah chung chuan a han ti a. Midangho chu anlo nui dar dar a. Rengpuii erawh thinrim hmel takin a ţhu tum bar thung. Hlui an han siam zawh chuan Vawra chuan Hualtu lal chhungkuate leh khawnbawlte hluiah chuan Tumbu thukphum bal paw hrut mai chu ava theh phei ta nghauh nghauh mai a. Midangho chu anlo nui dur dur a. Thawmvunga chuan," Favai chiar ai chuan a tui zawk ngei ang" alo ti a. Hualtu lal Zangama chuan," Buh chang rum leh sa lo zawng ka pumpui fah nan a te lua em mai. Hualtu khaw ho zawngin Tumbu kan ei ngailo e" tihpahin Tumbu theh phei te chu alo thehchhuak ve nghauh nghauh mai le. Thawmvunga chuan," Chuti anih zawngin ei tur kan in pe thei dawnlo zuk nia" tih pahin Hualtu lal chhungkua leh a khawnbawlte hlui kil lai chu an lak khawm sak ta miah miah mai le. Tumah rengin dan an tumlo. Suartui leh Lungmam tlangvalte chuan zanriah chu an kil san ta mai a. Zanriah eikhamah chuan an mi mante zanriah tur chu an buatsaih sak ve thunga . Chawhmeh pangngai chu chhawpsakin an ei tir ta a. Hualtu lal Zangama erawh a ngeng kher mai. An ei tur chu sawiselin zanriah chu a kil duh ta hauhlo mai a. A upaten an han thlem ngial pawhin a ngaihdan a sawhsawn duh talo. Suartui lam tan pawh han barh luih thu awm heklo le. A awm ang ang chuan an en tawp a,lal anih angin kut han thlak bawrh bawrh lah a rem ve silo. Zanriah te an ei kham hnu chuan mut zai an rel ta . An mi man zinga hmeichhe ho chu buk khatah dahin mipa ho chu buk pakhatah an khung khawm ve thunga . Tichuan ral vengte in dahin mut zai an rel ta a.
       Nithum lai an kal leh hnu chuan Lungmam khua chu an hnaih ta hle mai a. Kawng lakah an thang rei deuh avang chuan hliamna zual panga lai mai chu an inhloh belh tawh lehnghala . Hualtu lal Zangama chu chaw a ei duh tlatloh avangin a taksate alo chau ta hle mai a, zawn hial alo ngai ta a. Suartui leh Lungmam pasalţhate leh val upate chu an kal zel dan tur relin an ţhu khawm a. Suartui val upa Tawna chuan," Hei kan tum ber chu kan hlawhtling ta a. Amaherawhchu hmabak ko tak mai kan la nei a. Hliam tamtak an awm bakah ruang zawn haw tur nei kanni bawk a. Hmalak zel dan tur hi a buaithlak ru riau mai . Kan ngaihdan i han sawi tlang hlawm teh ang u" a rawn ti a. Thawmvunga chuan," Lungmam lamin engtin nge in ngaih hi ka hrelo a. Ka ngaihdan chuan hliam nazual hi chu Lungmam lama lo enkawl zui phawt hi ţhain ka hria. Midangho zawng hian kan mi mante leh kan ţhian boral tate hi Suartui lamah hawn pui ve thung ila" tiin a ngaihdan a rawn sawi a. Lungmam lam pawh chuan an ngaihdante rawn sawi vein Tlangval raldo a kal zawng zawng chu khuaa la chawlh hahdam tir phawt an rawt a. Mahse Suartui pasalţhate chuan chawl khaw muang hman niin an in hrelo a. Khua a lut lo a Suartui pan zui nghal chu an duh ani. A tawpah chuan hliam na zual bikte chu Lungmam lama lo dah phawt a,a bak zawngin Suartui lam pana kal chu an rel thlu ta ani.

       An tlangval hliam tuarte chungchang an rel zawh hnu chuan buaina pakhat anla nei tlat mai. Darchawka leh Suartui lal fanu Darchawii chungchang thu chu ngaihtuah zui angai leh ta . Darchhawka chu Suartui lamah hruaiin Suartui lal thiltih dikloh chu hai lang tase a khaw phekin an buai phah mai angem tihte an han sawiho a. A tawpah chuan Darchhawka chu Suartui lama hruai phawt chu an rel thlu ta a. An tum dan chuan Darchhawka that tura lal Lianvungan a rawihte chu mipui hmaa an thuruk sawichhuak tura tih an tum ani. An duh anga ro an rel zawh hnu chuan pasalţha Thawmvunga chuan Lungmam val upa leh pasalţhate hnenah chuan," Pute u , Darchhawka avanga kan lal kan phawrh mualpho tur chungchang hi in lal hnenah ţha takin minlo thlensak ula. In pasalţha in khaw tan pawha vawi tamtak lo bei tawhtu lamah in ţan tlat kan beisei ani" a han ti a. Lungmam val upate chuan Darchhawka lam ţang annih thu leh Lungmam tlangvalte chuan a tawp thlenga an thlawp tur thu anlo sawi ve bawk a. Ruahmanna an siam fel hnu chuan Suartui tlangvalte leh an mi mante chuan Lungmam khua helin Suartui lam pan zai an rel ta a. Darchhawka dar hliam pawh a zia tawh hle mai a. Amah alo tuarchhel ve bawk nen,zawn a duh bik talo a. Suartui an hnaih tawh tho avangin zawn luih an tum ta biklo a. Hualtu lal Zangama erawh man anih aţanga chaw ala ei duh miauloh avangin a taksa te alo chau a,zawn angai thung a. An hmeichhe mante lah khawkar kawng hla tham tak kal ngailo anlo ni bawk nen. An ke te avung lek luk tawh mai a. A tawpah chuan zawn mai chu tihdan ţha ber nia an hriat avangin an zawn leh ta ani. Suartui lal fanu Darchawii ve thung chu Lungmam Lal inah nuamsa takin a awm tawh a. Suartui val upate remruatna ang chuan Darchawii hi Lungmam tlangvalten Suartui lamah an rawn hruai ve thung dawn ani.
       Lungmam khua aţanga nikhat zet an kal leh hnu thim hlimah chuan Suartui val rual rammu tepawh khaw kawtchhuah an rawn lut tawh a. An thlen kim hnu chuan Val upate leh pasalţhate chu Darchhawka chungchangah bawk chuan an in rawn khawm leh ta a. Khawchhunga buaina siamlo zawng leh a khaw mipuiten lal chunga an rinna an hloh loh theihnana hmalak dan tur an ngaihtuah a. Mahse lal diklohna chu mipuiin hre ngei se an duh bawk si. A tawpah chuan Darchhawka chu khawdai lama lo dah phawta . Khaw mipuite an haw darh hnuah Suartui Pasalţhate chuan Darchhawka chungchang chu an lal chu an sawipui dawn ani. Suartui pasalţhate hian an lal hi an zah em em a. An khaw awp tur pawhin amah aia ţha awmin an ring lo a. Khaw mipui tu chungah pawh a ţha em em vek mai a. Mahse Darchhawk chunga a thiltihdan hi an duhloh em avangin han zilh hlak an tum ani.

      Ro an rel fel hnu chuan Val upa Tawna chu Kawtchhuah ah chuan dingin Bawhhla ti hian a han chham vang vang a
"Val rual e,kan kalah khan,zingah khuanu a ţap lai aw.
Bahsam e hiar kai le maw, leni e,mawi maw ka than hi le" a han ti a. A chham zawh rual chuan tlangval dangte chuan Silai an lo awn dur dur mai a. Chutah pasalţha dangte pawh chuan,
"Arsi e Thlapa chawl law,ralvawm arkhuanah e.
Zan thim e,zing hman seh law,kei chu rimnampa ka tlun e" tiin bawhhla chu an han chham ri vang vang a. Tlangval dang tepawh chuan bawh hla dang dang rawn chham ve zelin silai chu an kap ri reng bawk a.
       Silai lawn ut ut ri leh bawhhla chham ri an hriat chuan Suartui mipuite chu an so hulh hulh hi ani ber mai. An pasalţha ramute an lo hlawhtling ngei ani tih an hre thei ta. Nulate chuan an ngaihzawngte leh an tlangval duhsak zawngte ban tur arkeziak buatsaihin an buai nghal a. Tlangvalte pawh nula rim ngaihsak lemloin zawlbuk lam an pan khawm sang sanga. Zawlbukah chuan silai an inthenthiam tlaivar zak dawn ani. Chhungkaw tam zawk chu an hlim viau rualin hlauhthawnna in a bawm thung si. An pasal,an fapa,an unau ,an pa ral do a kal te chu nungdamin anlo hawng chiah angem tih ngaihtuahna nen chu zan chu an hmang ral anga. Khawvar hunah engkima chiang ang,ţhenkhat an hlim em em laiin ţhenkhat tan erawh ţahna ni a ni thung dawn si.

        Lal inah chuan lal leh a khawnbawl te pawhin an tlangval rammu te lo hmuah dan tur an rel ho a. An hnehna chan chu zupui nen an lo lawm lawk daih tawh ani. Lal Lianvunga erawh a rilru kaptu lian tak pakhat a awm a. Darchhawka that tura mi alo tir ta kha a inchhir em em hi alo ni a. A upate hnenah pawh engkim lo hrilhin a tlangvalte laka ngaihdam dil pui turin alo ngen vek tawh ani. Darchhawka chu damin lo la awm hram se a ti em em a. A rilru a buai chu a lu an hiat leh sut sut ţhin a. Upa Khamvela chuan an lal beidawn hmel a han hmuh chuan," Lalpa, lungngai mah ta che. I tlangvalte chuan an ngaidam duh em em ang che" a han ti a . Khawnbawl dang pawh chuan an lal chu an han thlamuan ve a. Engpawh thleng sela,a lama an ţan tlat tur thu an hrilh a. Tichuan ngam zan lo chuan zu chu an in chhunzawm ta a. Khawtual upa lam hote pawh mutmu tuah bik hek suh. Tual meichhem ai pahin khawvar hun chu an nghak a. An tlangval rammu haw te lo hmuak tur chuan mitin mai chu an theih ang tawk tawk chuan anlo inbuatsaih a. Kawtchhuah lamah leh Zawlbuk tual lamah chuan Silai a in rik chhawk reng a. Khawchhunga in ţhenkhat aţang pawhin anlo chhawn ve bawk a . Chu zan zet zawng, khum kila Khumfa leh Uihrik pawh an tlaivar hial ta ve ang.

        Khawvar lam hnaiah chuan Silai chu a aia nasa zawk mah hian an lawn ut ut mai a. Khua a var ta mawh tihah chuan Kawtchhuah lama awm Suartui val rualte chu khaw lam panin an inzuichhuak ta a. Khawchhung lama awmte pawh hlim takin an tlangvalte hmuak tur chuan a pui a nawiin khaw luhna kawn lamah an kal khawm sup sup a. Nulate chuan an ngaihzawngte arkeziak ban tur leh zu tuitling tulh tur keng chungin phur takin an an kal ve a. Lal nu leh khawchhunga awmthei deuh te chuan an tlangval rallu khaite bah tur ţhi an rawn thawh chhuahpui ve bawk a. Suartui tlangvalte khawchhung an rawn luh meuh chuan mipui thawm chu a ţha ngei mai. Mahse beisei loh zawk tak maiin an tlangval lo lut hmasa te chuan ruang an rawn zawn lut ta zut zut mai le. Ruang chu sawmthum dawnlai ani lehnghala. An rawn kalna a thui tawh em avangin a rim a lo awm deuh tawh lehnghal . Khaw lama tlangval awmho chuan ruang zawn tute chu anlo chhawk thuai a. Nula te chuan an tlangval ram ute chu Arkeziak te an han ban nalh nalh a. Ţhenkhat zu anlo in tulh mek bawk a. Ţhenkhat an hlim viau lai chuan ţhenkhat tan erawh lungngaihna ni ani thung. Nula an hmangaihte ruang ţah ngam chiah siloa lungchhe em em te chuan an ţhiante kuahin anlo ţap hawm hawm a. Nutling fate ţap chunga au thawm leh naupang an pate ruang ţap chunga zui tute thawm chuan chu ni chu a hliah khuh hneh ber awm mange. Tlangvalte rammu hawte pawh hlim viau mahse an ţhian thitate chu an ngai thar leh vawng vawng ngei ang. A thi tawh chu a thi tawh anni mai a,kohkir theih ni heklo le. Ruang te chu lal in tualah chuan zah takin an han zalha. Nutling ţhenkhat chuan an fate ruang chu zah pawh sawiloin an ţah khum hawm hawm a. Ţhenkhatin an pasalte ruang anlo ţah ve bawk a. Hnehna chang tute tan pawh in rûn hi zawng a tuartu tan ana lua ani e.
  
       Mipui hlim so hulh hulh ri leh ţah hla chham a au rawng rawng ri chu a in pawlh nuai mai a . Lal chu leikapuiah lo ding chhuakin mipuite chu ngawi turin an ti a. Mipui chu an reh ţhuap mai a. Ţhenkhat lungchhe lutuka lo ţap hawm hawm te erawh an khap chuanglo a. Mi zawng zawng chuan an ţahna te chu awm an tihpui hliah hliah ani. Lal Lianvunga chuan," Ka khua leh tuite u. Vawiin ni thlenga in lal ka ni thei hi ka lawm em em a. Kan hmelma, ţhianţha a kalo ente ngeiin ka fanu chu thichhawngin anlo sawisa a. Kan tlangvalte chuan phuba lain vawiinah hlawhtling takin an lo hawng a. Hualtu lal leh a khawnbawlte an rawn hawn tel bawk a. Huaisen taka bei tu ka tlangvalte hi ka chhuang em em che u a. In lal leh Suartui mipuite hi in chungah kan lawm em em ani" a han ti a. Mipui chu an au dur dur a. Chutah Lal bawk chuan," Vawiina kan tlangval ral kuta va thitate hi kan tawrhpui em em a. Khua leh tui chhan nana nun hlantu annih avangin ka chhuangin kan ui em em bawk ani. Tin,tlangval ţhenkhat hliam avanga Lungmam lama la enkawl mek an awm bawk a. An dam deuh hnuah an lo hawng dawn ai" a han ti leh a. Fuihna thu dang dang a sawi zawh hnu chuan Val upa Tawna chuan an va kalna chanchin zawng zawngte,an lal fanu pawh a dam ţhat thute leh Lungmam lamah a dam chian hma chu ala awm tur thute an sawi zar zar a. A sawi zawh chuan Lal chuan mipuite chu a ţin tir ta a. Tlangval tlawmngaite chuan ruangte chu anmahni in lamah ţheuh an zawn hawng nghal a. An mi mante erawh mipui hmuh atan tiin lal in leikapuiah chuan an la ţhuttir rih a.

        Mipui an haw vek hnu pawh chuan Ramu akal Suartui tlangvalte erawh Lal in tualah chuan an la awm khap mai a. Lal leh upate chuan a ngaihna an hrelo hle mai. Lal chuan," Tlangvalte u, engthil nge ni ta ngai. Mahni in lamah pawh hawng lo a khatia in tawi khawmuan ni" a han ti a. Suartui tlangval zinga a hruaitu deuh ber pasalţha Thawmvunga chuan," Lal pa,engemaw han sawi tlan lawk ngai a awm ani" a han ti a. Lal chuan," Chuti anih zawngin inchhung lamah zu no dawm pahin kan sawi zawk dawn em ni ang" a han ti a. Suartui pasalţhate pawh chuan remti in Suartui lal leh a khawnbawlte bakah Suartui val upa ral doa kal ve te leh an pasalţhate chu lal inah chuan an han lut ta a. Tlangval dang erawh pawn lamah an awm thung. Lal ina an luh fel hnu chuan Lal chuan," Eng thilah nge ka pasalţhate chuan min han biak duh le" a han ti a . Pasalţha Phirthanga chuan," Lal pa, lo nghak lawk la. I mi hmuh duh em em te kan han ko phawt ange" a han ti a. Tlangval pahnih chu khawdai lamah chuan an kal nghal nal nal a. Reiloteah chuan lal inah Laimana leh a ţhian pangate chu phuar chungin an rawn kai lut ta a. Lal Lianvungan Laimana leh a ţhiante a han hmuh chuan a meng phar nasa ngei mai. Thil awmzia chu a hrethiam ta nghal a. Laimana leh a hote chu lal in chhuatah chuan an ţhingţhi khap a. Phirthanga chuan," Lal pa, he thil avanga nangmah zahpahna neilo ang maia kan chet avang hian min ngaidamla. He thil chungchang hi vawiinah hian sawi fel nghal kan duh ani. Thil awmzia i hre vek a. Kan upate hmaah hian han sawi ta che" a han ti ta charh charh mai le. Lal Lianvunga a ţawng hma chuan upa Doţhiaua chuan," Tlangvate u. Engkim kan lal hian kan hnenah alo sawi vek tawh ani. Chumi avanga ngaihdam dil turin a in peih vek tawh a. In ngaihdam theih hram kan beisei" a rawn ti a. Thawmvunga lo ţawng ve thungin," Anih tur ang anih vek tawh hnua ngaihdam in dil hian sawtna a neilo e. Kan unaupa Darchhawka ang hian keini pawh thahtura veh reng kan ni loang tih tunge sawi thei. Kan lal chunga kan rinna hi kan hloh ţhen tawh ani" a han ti piap piap a. Lal Lianvunga chu a tlangvalte hmaah chuan an ţhingţhi ta rap mai le. Tun ang reng renga lal anih ahnua a tlawmna hi ala awm ngailo. Mahse ngaihdam a dil a ţul tlat si a. Chutah lo ţawngchhuakin," Ka pasalţhate u,min ngaidam hram rawh u. Darchhawka chunga ka thiltih hi a diklo ani. He thil avang hian ka inchhir em em a. Hrem ka ngai anih pawhin in lalhi min hrem mai dawn nia. Tin, Darchhawka chhungte pawh ka thiltih avanga ka inchhir zia leh ngaihdam dil nan Ţhi leh Dar ka pe ngei ngei ang" a han ti a . Thawmvunga bawk chuan," Lal pa, chuti anih chuan i pasalţhate nunna pawh ţhi leh Darin i thleng duhlo ang tih tunge sawi thei. Rothil tamtak ai chuan nunna hi a hlu zawk fe asin" a han ti leh a. Lal bawk chuan," Engmah sawi theih ka neilo. Min ngaidam theilo anih pawhin ka chhungte tal hi chu min zuahsak dawn nia" a han tina. Khawnbawl upate pawh chuan ngaihdam anlo dil pui ve tliar tliar a. Suartui pasalţhate pawhin chuti taka an lal an inphah hniam ta mai chu mak an ti em em a. A incghir takzet ani tih an hre thei ani. Lal leh a khawnbawlten ngaihdam dil dan tinreng hmanga an dil hnu chuan Thawmvunga chuan," Lal pa,he thil avang hian i lamţang kan nihna a bo ta anilo a. Mahse thudik hailan hi kan duh ber ani. Ngaihdam dillo ni la chuan vawiinah hian eng tiang chiah a nasa nge kan tih ang kan hrelo. Kan ţhianpa leh kan unaupa heti tak maia i sawisa duh hi kan pawm dam theilo ani. Amaherawhchu pawi iti takzet ni a alan avangin kan ngaidam ang che. Tun hnuah hetiang thila in phiarrukna hi a thleng leh anih chuan kan ngawi mai mai tawhlo ang" a han ti a. Lal Lianvunga chu alawm em em. Lawmthu te ansawi mawlh mawlh a. Lal ni mahsela a khaw tlangvalte a tihlungnihloh chuan a lalna a tawp thei tih a hrechiang em em ani. Khawnbawlte pawh chuan tlangvalte chu an lal an ngaihdam theih avangin lawm thu an hrilh mawlh mawlh a. Sawivelan lal hnenah Darchhawka ala dam thu an hrilh hnu phei chuan lal chu a hlim hian a hlim ani tawp mai. Darchhawka khawdai lama awm chu ahan kohtir nghala a. Tichuan hlim taka in ngaidam tawnin a fanu nena an inneih ngei tur thu an hrilha. Suartui pasalţhate chuan an tum aia thiltih alo awlsam ta chu an lawm hle mai a. An lal chu lawmthu hrilh mawlh mawlhin an han fak luam a. An zawh fel hnu chuan an mithahte chhipvun chu pumah dahin mahni in lam ţheuhah an haw ta a.

        Hualtu lal Zangama pawh lalina chaw tuihnai tak tak an han hlui hnu chuan a chaw nghei pawh a chhunzawm ta rihlo a. A chapo na chu a chhungten an tuar thei tih hriain a inphah hnuai thei ta hram a. Chumi ni chuan Lusun chhungkua an tam em avangin atuk lama rallu lam turin an inbuatsaih ta zawka. Darchhawka pawh Suartui lama cham khawmuang loin a hmangaih ber Darchawii awmna Lungmam lam pan chuan a kir leh ta nghal a.

       Rallu lam ni aţanga chhiara ni kua aliam ni tuk zingkarah chuan Suartui Khawdai lam aţang chuan pasalţha tih hriat tak mai, thangchhuah diar khim pahnih hi an rawn chhuak hlawl mai le. An hnung lama chuan Sial tam tham tak leh tlangval rual in an rawn zui ve mup mup bawk a. Tlangval ţhenkhat chuan Silai an rawn pu far hlawm a. Lal in lam an pan ngil nghal a. A hmu apiang chuan mak an ti em em a. Eng thil chiah nge anih hriat tumin lal mual lam chu an pan khawm ta zel a. Suartui pasalţhate pawhin lal in lam chu an pan nghal chuk chuk mai ani. Suartui lal in Leikapuiah chuan Lal Lianvunga leh a khawnbawlte bakah Hualtu lal Zangamate chu anlo ţhu ţhap hlawm a. Chutia lal in lam pana mikhual tutih hriatloh Sial kawi duah duah chung lokal an han hmuh chuan thil awmzia an man nghal ani. Hualtu lal Zangama chuan," Chhei le. Ka khua leh tuite min lam turin an lokal ani chiah mai" hlim hmel tak chuan alo ti var a. Chutih lai mek chuan Suartui pasalţhate pawh Lal in ah chuan anlo lut khawm ve mek a. Mikhualte anlo thlen chuan Lal leh a khawnbawlte bakah Mikhualte chu lal in lamah chuan an lut ho ta a. Pawn lamah chuan Suartui pasalţhate leh Mikhual tlangvalte chu ngawi rengin an ding khup mai a. A ruk tak chuan boruak a ţang hle mai. A tute mai pawh chu engkim hmachhawn turin an inring em em hlawm ani..

        " Kan phut ang zat chiah,lal thisen kai tlan nan Se sawm leh Silai fung nga ţheuh bakah kawnbawlte tlan na se nga leh Silai funghnih ţheuh chu in rawn nei thei ta em" mikhualte en kalh chung chuan upa Khamvela chuan an ti a. Hualtu lal upa Bawlliana chuan," Pu te u, vawiinah hian in mi hriatthiamna dil tura lokal tak meuh kanni e. In hun tiam chhunga Silai fung sawmli leh Sial sawmsarih lai mai zawnkhawm chu thil theih anilo ani. Kan silai zawng zawng min man khawm sak vek a. Vawiinah hian Sial Sawmthum leh Silai fung sawmpanga kengin kan lokal ani. Rem in ti anih chuan min kal tir ula. A bak chu kan rawn ngaihtuah zui leh ang. Tin ,kan lal chunga zahngaihna in lantir avangin Darkhuang leh Darmang kan lo keng tel bawk ani" dam dap chuan ahan ti a. Lal Lianvunga chu a ding hlut a," A lan dan chuan in lal chhungkua pawh in tlan zo dawn lo anih hmel hi maw. In lal ei duhtui zet sawi ang em a ropui leh hausa chu inni lo chek anga. Kan phut ang zat min pek theih dawnloh chuan i duh in thlan mai angai dawn ani" a han ti charh charh mai le. Hualtu lam chu an beidawng ta hle mai . Sial Sawmthum leh Silai fung sawmpanga lakkhawm pawh thil harsa tak ani si a. Bawlliana bawk chuan," Lal pa, ka sawi tawh ang khan tuna kan rawn ken bak hi chu kan lal kaihhruaina hnuaiah muang marhin kan ngaihtuah thei dawn ani. Khawngaihin min pawmsak hram teh khai" dil aw tak chuan a han ti a. Hualtu lal Zangama chuan chuti tak maia lal dang laka an tlawm ta chu a thinrim em em mai a, tih theih nei siloin alo insehruh ngawng ngawng mai ani. Thinrim han hrikthlakna hun lah ani silo. Lal Lianvunga bawk chuan," Ka sawi tawh kha. In mi duhte hruai ula. A bak chu a man tur in neih daih hunah in rawn lam leh ani ang chu" a ti ta tlat mai le. Hualtu lam chu an beidawng ta hle mai. Hualtu lal leh a chhungte pawh chuan beidawng takin kil khat aţang chuan anlo thlir a. Lal Lianvunga bawk chuan," Min chhuahsan phawt ula. Pawnah sawn minlo va nghak rawh u. Ka upate nen in thil dil hi kan lo ngaihtuah ţha ange" a rawn ti ta tlat mai. Hualtu lam chuan lawmthute sawiin beiseina nen lal in chu an chhuahsan ta phawt a.

        "Hualtu khuate hian kei hi min zahlo ani . Pe tura ka tih ang zat chanve pawh an rawn keng theilo ani a. Engtia han tihchi nge ni. Min palzam mai mai niin ka hria" a han ti khur khur a. Upa Kaihleia chuan," Lal pa, in zahlohna leh in palzamna lamah kalo ngai chiahlo a. An sawi tak ang khan kan hun tiam chhunga kan phut ang zat lakkhawm kha chu thil theih anilo ani. An Silai neih sa Fung sawmli dawn lai kan man sak vek bawk nen. Tuna an rawn ken Sial sawmthum leh Silai fung sawmpanga pawh hi a awm tawk viau tho lo maw. Kei zawng pawm sak mai ţha ka va ti ve" a rawn ti charh charh a. Khawnbawl dangte pawh chuan upa Kaihleia ngaihdan chu anlo pawm tlang hle mai. Lal Lianvunga chuan," Chutia ka upa ten in tih chuan kan pawm sak ani hmiang chu" a han ti a. Ro an rel zawh chuan an mikhualte chu an han ko lut ta a. Lal Lianvunga chuan," Awle,in thil ngen kha ngun taka kan ngaihtuah hnuin kan pawmsak che u a. In lal chhungkua leh khawnbawlte hruaiin vawiin ni la la hian khua hi in chhuahsan tur ani. Thinrim avanga phuba lak emaw in tum anih pawhin Suartui lal leh a pasalţhate hi engtik lai pawhin kan inpeih reng ani. A kawhmawh bawl zawnga in khawsa zui anih ngat chuan in chungah zahngaihna ka lantir hauhlo ang " a han ti dap dap a. Chu thu a han hriat chiah chuan Hualtu lam chu an lawm ta hle mai a. Hualtu upa Bawlliana chuan," Lal pa,kan chunga zahngaihna i lan tir avang hian kan lawm em em a. I ngilneihna le kan chunga i ţhatna hi engtikah mah kan theihnghilh hauh lo ang" a han ti a. Tichuan Hualtu lama lokalte chuan an lal leh upate tlan nana an lo ken Silai leh Darkhuangte chu Suartui lal hnenah chuan an han hlan a. Suartui lal Lianvunga chun a chhuatlai a Silai intlar dul mai leh Darkhuang leh Darmang a han hmuh chuan ti hian a han ti a
"Tu than lai nge sang chuang,
Kei ka tawnah ngurpui a tlawm duai duai.
Ka laichhuat mawi tur an Chengrang leh Darkhuang a rawn chawi e"
Tiin a han chham dap dap mai le. Hualtu lam tan chuan zah avanga khuk ral raihna tham ani ngei ang. Hualtu lal Zangama thinrim chu a sen ţawn ţawn mai a. Phuba lak ngei chu a tumruh hle mai. Tlanna sum an in hlan fel hnu chuan Tukţhuante an han kilho te te a. Fehrehsanah chuan Hualtu lam chuan an lal leh upate hruaiin Suartui chu an chhuahsan ta a. An chhuah dawn chuan Suartui lam chuan Silai lawn ut utin Hualtu lam hnuaichhiahna hla tinreng mai chu an chham a. Hualtu lam tan chuan ngawihbo pui mai mai a harsa ngei ang. Hualtu lamin khua an chhuahsan fel hnu chuan Zangama chu Suartui khaw lan theihna ah chuan an ding vang vang a. A hote zawng zawng hriat theih tur chuan," Phuba la turin kan kir leh ngei ngei ang" a han ti sap a. Hualtu pasalţhate pawh chuan an lal chu an thlawp hle ani.

      Suartui lal Lianvunga chu Silai leh Sial bakah Darkhuangte a neih belh leh tak avang chuan a hma aiin a chapo in a ţawng uang zual ta sauh mai a. Lal inah chuan Silai fung sawmli chuang lai mai a awm tawh a. Lungmam lam chan pual tur Sawm chu an han dah hrang a. Suartui khawchhunga Silai awm zawng zawng chu fung Sawmsarih lai ani ta ve ang. Lal chuan Silaite chu raldoa kal ve ,nungdama lo haw ve talo chhungte hnenah chuan ahlan ta ţheuh mai a. Chapo viau ţhin mahse Suartui lal hi chuan a khaw mipui tih lawm dan chu a thiam na rawh e.

      Hun leh nite aliam zel a. Suartui khua pawh a ral muangin harsatna lian tham engmah an tawk chhunzawm lo a. Vahsan lak lai anih avangin tlangval leh pa ho chu lovatin an riak deuh reng mai a. Lo an vah zawh hnu chuan Vawrate chu ramchhuah relin an unau chuan an inah chuan an ţhu khawm ţhap mai a. Chutih lai tak chuan Vawrapa lalin kal chu alo hawng a. Tuk dang anglo takin a hmel chu a dur kuih mai le. Sawivelan apa lo lut a han hmuh chuan," Ka pa,ilo haw tawh ni maw. I va hlim hmel loh ve" a lo ti thuai a. Upa Doţhiaua chuan,"Nia,lungawi teh suh ei. Kan lal hian a zuruih apiang hian Vawra ţhi leh Dar phumbo kha a sawichhuak ziah mai a. Khang ro tlemte kha engah nge maw a ngaih reng ni" a han ti dap dap a. Vawmaia chuan," Chutiang te anih chuan a zawng tura kal mai ava ngaih hmel ve" alo ti thuai a. Ramliana chuan," A pawi tak zawng ani e. Kan lal pawh a lo hausak deuh takah chuan a theihnghilh zui ve mai ka ring a. A duham zel zawng anih hi maw. Vawra hoin kan va kal ani ang chu" a han ti a. Upa Doţhiaua chuan," Ni e,lovahte kan zo fel ta bawk a. Kût hmang loin in va kal ani ang chu" a han ti a. Vawra chuan," Ka pa, kan lo haw veleh khua hi kan chhuahsan ang tih min tiam rawh" a han ti a. Upa Doţhiaua chuan," Awle,fate berin in tih tlat chuan kan hnial ngam nang. Keipawh pem thuai thuai hi ka duh tawh ani" a han ti leh a. Vawra chuan," U Vawmaia leh kei hi va kal ila a tawk maiin ka ring" a han ti a . Vawmaia chuan," Zin khaw thawn pah ani mai lawm . Ralmuanga kan awmlai anih bawk hi" alo ti thuai a. Ramliana chuan," Keipawh kalo kal ve ange. Sawivela hian khua nghak sela" a han ti a. Chutiang thil tehnuaite anih avang chuan an ramchhuah tur chu ţhulhin Lenchim ram lama Vawra ro phum zawng tur chuan Vawrate unau thum chu an kal dawn ta ani. Sawivela erawh a kal ve lo ang....

       Vawrate unau Lenchim khaw lama zin tura an inbuatsaih lai mek chuan Hualtu lal Zangama pawhin a vua leh vangte ko khawmin Suartui lal laka phuba lak dan tur anlo rel ho ve mek bawk a. Awllen lai chu hun remchang ani tih hriain funpui an er tluk tluk mai. An tum dan chuan Suartui khaw lamah chuan rawlrala chet phawta,chumi hnu a run zui an tum ani. Vawra pawh zinbo mai tur anih avangin Dengi te in lamah chuan a tap deuh chawt mai ţhin a. Tumah rengin an dem awmlo e.



                  Bung-32

       "U Vawr in pem daihin tunge kan thlavang min hauh sak ta ang le" maktih hmel tak hian Vantei chuan a han ti a. Vawra ţhianpa Zalawma pawh chuan," U Vawr,keini pawhin kan rawn zui nghal ang che u. I tello chuan rual pawh kan pawl ngam lo ani a. Min kalsan zawngin kan baihvai dawn em mai " a rawn tive bawk a. Vawra ţhiante pahnih Zalawma leh Vanzaua bakah Vantei te chu hemi zan hian Vantei te inah an leng khawm a. Vawra chuan a tuk maia Lenchim lama an unau thuma an zin tur thu leh an lo haw veleh a an khua pemsan an tum thu an hrilh a. An zin chhan leh an pem tum chhan erawh engmah a sawilo thung. Vawra ţhiante chu Vawra thusawi avang chuan an lungngai em em mai a. Vawra awmlo chuan engmah anilo tih an in hrechiang em em a. Anni mi harsa leh hmeithai fa ve mai tana Vawra inpek zawh ziate an ngaihtuah chuan Vawrate chhungkua chu pem atan an phal mawlh lo ani. Vawra pawh chuan a ţhiante chu a ngaihtuah em em a. Anmahni zui ve mai tura hrilh lah ni theiin a hre silo...
  
         Tapchhaka mei chu a alh teng teng a. Vantei chuan thingfak tuah belh paha mei ahan chhawm ţhat mek lai chuan Vawra chuan," Keipawhin ka ngai dawn khawp mai che u. Mahse kan pem rih phawt hi a ţha ani. Nangni pawh hei inlo tlangvalin inlo nula tawh a. Kaihhruai ngai leh puihbawm ngai inni tawh hek lo. Khuanu'n zah angai anga,kan la inhmu leh fo dawn alawm" a han ti a. Vanzaua chuan," Kei zawng ka hrethiam theilo ani. Engmah buaina inneih awm ka hre silo a" a rawn ti a. Vawra chuan a ţhiante chu thil awmdan a hrilh mai loh chuan an hrethiamin a ring silo. An pem tum chhan leh an zinna tur chungchang chu an hrilh fai ta kelh mai a. A ţhiante chuan pawi antih puiin awm an ti em em a. An lal chu an han dem tliar tliar a. Vawra chuan an lal chu dem tur anihloh thu leh lal ţha tak anih thute an sawi ve a. Rei vaklo an titi hnu chuan Vawra pawh Dengi mangţha turin a chhuak ve ta a.

       Thla eng dul ruih hnuaiah chuan nula leh tlangval inhmangaih em em maite chu Leikapuiah inngheng chiala ţhuin an phun sar sar mai a. Dengi chuan," U Vawr,min hmangaihlo em ni" a han ti sap a. Vawra chuan a hmangaih em em Dengi mittui parawl ţeuh chunga amah lo en reng tu chu an kuah nghet sauh sauh a. Thil tamtak angaihtuah a. Han sawi mai tur lah a hre silo. Vawra awma bei chial chung chuan Dengi chuan ," U Vawr,i tello chuan engtin nge ka awm ve ang. Min pem san theilo ,min hmangaih ve tho tiraw" a han ti leh a. Vawra chuan,"Dengi,ka hmangaihzia che hi ţawngka maia sawifiah thiam rual anilo. Ka nu leh pa kalo bia anga. Ka zin haw veleh palai kan lo tir ani ang chu. Nangmahni lamah hian remlohna a awm thei angem. Nupui nei rual chu kala ni chiahlo nanga,ka pa tepawhin min hnial vakin ka ringlo ani" a han ti ve a. Chu thu a hriat meuh chuan Dengi chu a hlim ta em em a. Vawra kuah nghet sauh sauh pah chuan," Remlohna chu awmlo e. Ka pa tepawhin an hnialin ka ringlo. I kianga ka awm theihna tur anih phawt chuan engpawh tawrh ka huam ani" nui var var pah chuan a han ti a. Vawra chuan Dengi sam chul heuh heuh pah chuan,"Ka thangbo hlan chuan Khiang minlo awihsan emlo la aw" nui ţhaw chung chuan an ti a. Vawran a kuah na aţanga talchhuah pah chuan Dengi chu lehlam hawiin a ţhu tum bar mai a. Vawra nuihza insum zolo lah chu a nui dir char char mai a. Vawra bawk chuan," Khuavang nula hmelţha chu ilo thinrim ve thei ani maw" a han ti leh a. Dengi chuan thinrim hmel fe a rawn melh pah hian," Minlo fiam mai mai ani maw. Kei chuan ka thinlung zawng zawngin ka hmangaih che asin" a rawn ti ta kauh mai le. Vawra pawh chuan fiamthu thawh na chi ani tawhlo tih hriain Dengi chu ama lamah chuan an pawt hnai a. A awma bei tir hnap pah chuan," Ka tihpalh ani. Keipawhin ka thinlung zawng zawnin ka hmangaih che a. Nang lo chu tumah dang hmangaih ka neilo ani" a han ti a. Dengi chuan Vawra kut sik niap niap pah chuan," U Vawr,kan inhmu leh tawhlo ang tih hi ka hlau ani" a han ti sap a. Vawra chuan," Chutiang an sawi ngai love. Dam takin kalo hawng anga. Chung hunah zawng in khatah kan khawsa ho thei tawh dawn zu nia" a han ti a. Dengi bawk chuan," Ralin minlo beih mai hi ka hlau ru deuh a. U Vawr,ralin minlo man ta pawh nise minlo lam duh ang tiraw" a han ti leh a. Vawra chuan," Dengi, chutiang thil an ngaihtuah ngailo e. A lo thleng palh ta anih zawngin ka thisen far tawp thlengin i tan beih ka huam a. Kawlkil tawp thleng pawh nise,kalo zawng chhuak em em ang che" a han ti a. Chu zan kher chu tawp talo mai se an ti hial tave ang. Lenghawn ar khuan hnu thleng pawh chuan inkuah chialin an la ţhu reng a. Zan te alo rei takah chuan Vawra pawh Zawlbuk lam pana kal chu a tum ta a. A kal dawn chuan Dengi chuan ," U Vawr hei kawngah i mamawh takin" tih pahin thil fun pakhat chu an pe a. Vawra chuan," Dengi ,ka va ngai dawn che em. Tawn mang lamah tal kan inhmu ani ang chu" a han ti a. Dengi pawh chuan Vawra chu a ngaih tur thute an sawi a. A tawp nan ti niawm takin an han in pawm leh vawng vawng a. Inhmangaihin in thlahlel hle mahse an inţhen aţul leh ta si a. Vawra chuan Dengi chu a zin haw hunah a neih ngei tur thu a tiam a . An inţhen dawn chuan Dengi chu a ţap titih ta mai a. Vawra chuan a theih ang tawk a hnemin dam taka alo kir leh tur thu leh thlamuang taka lo awm turin an chah mawlh mawlh a. Zawlbuk lam pan chuan a kalsan ta a. Chu zan chu an tan zan hnuhnung ber ani mai angem. Ni in enge a herchhuah pui dawn an hre silo. Hmangaih inţhen ta te intawh lehni chu herchhuak leh tak ang i maw.

       Khawfing chah hma hret chuan Vawra mutui lai chu tu emaw hian a rawn sawi nawk nawk mai a. Vawra chu harh nghalin amah rawn sawi tunge anih hriat tumin a han en a. Zawlbuk chhung ala thim em avang chuan tunge ani tih a hre thei mailo. Vawra rawn kai thotu chu pawn lamah lamah chuan a chhuak daih mai lehnghal. Vawra chuan tunge anih tih hriat tumin a zui ve nghal mai bawk a. A va chhuah phei nak chuan tudang niloin a u Vawmaia lek chu alo ni a. Vawmaia chuan,"Khawvar chian hmaa khua hi kan chhuahsan angai ani. I hmanhmawh teh ang" alo ti thuai a. Tichuan an in lam pan chuan an kal dun ta nghal a. In an zuk thlen chuan midang pawh anlo tho vek tawh mai a. Vawra u Ramliana pawh inzo sa diamin alo awm tawh a. Vawra chuan," Ka u ,chhuah hma kan va tum ve. Engtizia nge " a han ti var a. Ramliana chuan," Nizan lamah kan lalin mikhual anei ani awm a. Dampui khaw lal in an khuain harsatna an tawh avangin kan lal puihna a rawn dil ani awm a. Sapui chungchangah mai mai ania. Keini lah kan kal ve thei dawn silo a. Kan chhuah vat angai ani" a han ti a. Tichuan hmanhmawh takin an insiam sawk sawk a. Lenchim khaw lam pan tur chuan an inzui chhuak ta a. Hemi zana Dampui khaw lam pang mikhual lokalte hi enthlatu an ni a. Dampui khua hi Thangbawnga an lo thah avang khan Suartui hian va rûnin an va that chiam anih kha. Kha thil avanga Dampui lam rilruna kha ala rehlo ani chek ang chu. Hualtu lal chuan fin khekrek chhuahin Suartui khaw runna a telve tur chuan alo va hmin thei hlauh mai hi alo ni a. Dampui lal chuan remruatna tenawmtak siamin fin khekrek chhuaha Suartui pasalţhate chu tlem te te a kheuh chhuah a dah ţhat zel alo tum hi ani a. Suartui lal chuan engmah hre ve heklo le. An pasalţha Thawmvunga ho a tlangval sawm rual vel Dampui lam pui tura tirh a tum hi alo ni a. Vawrate unau hi pasalţha vek annih avangin an lal chuan an kal ve a phut ngei dawn a. Lenchim lama zin chu ţhulh chi anih siloh avangin tuma hriatloha khua chhuahsan chu an tum ta ani.

       Khaw kawtchhuah an thlen chuan Vawra chu an ding vang vang a. Lo ţawngchhuakin," Kan zin hun hi a fuh ber angem aw" a rawn ti kauh mai a. Ramliana chuan," Vawra,ngaihţhatlohna tur thu a awmlo e. Khuanun zah angai anga. Dam takin chhungkimin kan inhmu leh dawn alawm" a han ti a. Tichuan Lenchim khaw lam pan chuan an inzui chhuak ta a. Kalkawngah chuan Vawra chuan a ute hnenah chuan," Kan pem tak tak dawn anih chuan khua kan chhuahsan hmaa nupui neih ka duh ani" a rawn tichhuak hlawl mai a. Vawmaia nuihza lutuk chu ding meuhin kawngsirah chuan a sai ta ngar ngar mai le. Vawra bawk chuan," Khatin nui teh suh u. Ka fiamthu hauhlo nia" a han ti leh a. Vawmaia chuan," A chutia nupui neih te in sawi tak mai. I u zawk meuh pawhin ka la tum chhin lo chu nia" nui ţhaw pah chuan a rawn ti a. Ramliana chuan," Vawra,engtizia nge iva hmanhmawh teh thut ve. Sawn te hi lo thlak reu reu ange" a rawn ti a. Vawra chuan," Ka u,sawn em chu thlak lo e. Mahse nupui neih ngei chu ka duh ani" tihpahin Dengi nena an inkar thu zawng zawng chu a u te chu a hrilh fai ta leng mai a. Vawra ute pahnih chuan an nau chu maktih hmel tak hian an en tlawk tlawk mai. Ramliana chuan," In ngaihdan chuan thil awmang tak chu ani ngei anga. Mahse nupui nei tur chuan ila nah mah mah in ka hria. Dengi nu leh pa pawhin an fanu chu pasal nei atan meuh chuan ala phalin ka ringlo ani" a han ti charh charha. Vawra chuan," Ka u,nangni talin min remtihpui angai ani" beidawn hmel fe chuan a rawn ti a. Vawmaia chuan," Lungngai mah ta che. A chhungten an phalloh pawhin kan ru chhuak mai dawn alawm. Chutia nang berin nupui nei a khumpui kai in chak tlat mai chu" nui hak hak pah hian a han ti leh a. Ramliana chuan," Vawra,nupui neih hi thil tih mai mai chi anilo asin. Fanau chu sawiloh ,i nupui ngei chunga i mawhphurhna pawh ila hlen zolo emaw ani anga. Nupui neih hi Sapui leh ral beih anga beih chi anilo a. Bawh buan buan chi lah ani heklo. Rilru puitling tak pu a ruahmanna nei sa a neih angai asin. Nakinah fate in han nei anga. Unau mah ni ila kan in ngaihsak reng theihloh changte ala awm ngei anga. Chung hunah te chuan i nupui leh fanaute tan rintlak ini meuh ang maw" a han ti charh charh mai le. Vawra chuan," Ka u chu a,a harsa zawng hlirin min sawipui a . Chungte chu nupui neih hnuah kan ngaihtuah ve mai dawn alawm" a han tive leh a. Ramliana bawk chuan," I ngaihdan kha mi tamtak ngaihdan ani reng asin. Nupui neih hi chu a awlsam a. Mahse patling nih hi thil harsa tak ani. Kan thlazar hnuaiah inawm reng thei dawnlo a. Kan dinhmun pawh a ţha reng heklo ang. Harsatna tamtak in tawh hun pawh a nupui fanau te tana rintlak leh innghahnatlak ni thei tura i la inzir phawt angai ani. Dengi hnenah pawh ţha takin han hrilh la. A hrethiam em em ang che. I puitlin deuh hunah kan va hruai mai ani ang chu " a han ti leh a. Vawmaia chuan," Ni e Vawra,u Rama sawi kha a dik ani. I nupui neih hi kan phallo ani lo a . Dengi lah kan duhlo ani heklo. Mahse nupa a han insiam tur meuh chuan inla nau deuh ani" a rawn tive a. Vawra beidawng chuan," Chutiang anih dawn chuan min dan luih angai dawn anih chu. Dengi hnenah ka nei ngei qng che tih kalo tiam tawh si a" a han ti leh a. Vawra utre chuan han tihluih vak ngaihna an hriat loh avangin remchang danga sawi ah an khek ta rih a. Ramliana chuan Vawra chu nupui fanau enkawl dan leh chhungkaw din tura thil pawimawhte an hrilh hriat mawlh mawlh a. Vawra chu a ute chuan an fuih sauh sauh a. Chhungkaw din a,mi rual awt reng renga awm a hlauhawm thute,chutiang nilo tura taimak angaih thute an hrilh mawlh mawlh a. Vawra rilru chu thlakthleng sak hram hram an tum ani. Mahse Vawra erawhin a tum chu ţhulh a tum bau lo.

       Vawrate Lenchim khaw lam pana an chhuah tukah chuan Suartui tlangval sawm vel zet mai chu an pasalţha Thawmvunga hoin Dampui khaw lam pan chuan an kal chhuak ve bawk a. Dampui khua hi Suartui aţanga nikhat kal vel zat ani awm e. In zahnih chuang zet mai anni a. An lal hi Tuţhiaua ani. Suartui tlangvalte chuan eng thil nge an tawh dawn tih hre lawk heklo le. Hlim takin Dampui lam pan chuan an kal ta zel mai a. Pasalţha Thawmvunga erawh a ngaih a ngam zan lo mai. Dampui khua an run hnua Dampui lam nena an inbiak pawh lehna hmasa ber chu anilo naa,chutianga ţanpuina an rawn dil ta mai chu mak ati deuh hle mai a. A nau hruaite chu in ralring taka awm turin an fuih ru sauh sauh a. Eng thil pawh tawk sela,huaisen taka awm turin a duh ani.

      Dampui lamah ve thung chuan lal leh upate chu anmahni pui tur anga an bum chhuah Suartui tlangvalte thahdan tur rel chuan anlo ţhu khawm ve mek bawk a. Lal Tuţhiaua chuan," Hei Hualtu lal ţhatna zarah phuba lak theihna remchang kan nei dawn ani a. Kan mi tirhte aţanga kan hriat danin Suartui lam chuan tlangval sawm rual vel an rawn tir dawn ani awm a. Engtia lo dahţhat nge ţha ang" tiin a upate chu a han rawn a. Upa min Sangvela chuan," Keizawng Suartui lamin ka fapa an thah avang leh ka fanu chunga an thiltih zawng zawng avang khan ka thinrim hi ala reh thei hauhlo mai. Lal tualah hian ennawm siam nana hman a,Se chhuna chhun hlum tak ani ka nap" a rawn ti charh charh mai le. Upa pakhat chuan," E khai ,Hranga pa,fate chân lo bik pawh kan nilo a. Mahse kan mihringpuite rawng taka thah chu a ţha ngailo e. Sapui bei tur anga kan bumchhuah tho annih avangin Sapui hnu chhui tur anga hruaiin kan tlangval sawmthum rual velin an zui anga. Ram pa lailengah an rawn dah ţha mai dawn alawm. Mipui hmaa kan tihhlum zawngin anchhia kan dawng tam lutuk dah ange. Khawdang hriatah pawh kan thang mawilo thei ani" tiin an upa min Sangvela rawtna chu a rawn kalh ta tlat mai le. Upa min Sangvela chuan," E, Ruma pa,chutin nilo e. Kan khua rawn run a kan buzawl ngeia min rawn luhchhuahtu te hi nuamsa taka an thih ka phal reng reng lo mai. Mipui hmaah Dampui lal pawikhawih hlauhawmzia leh pawi zia kan hmuhtir tur ani" a rawn salh salh mai le.. Lal Tuţhiaua pawm zawng tak alo ni a,. Suartui tlangval an khaw lam pana lokal mekte chu a hrehawm thei ang bera thah chu an rel thlu ta . Zan lamah an hrai rui phawt anga. An ruih hnuah phuar hlawmin an duh dan danin an sawisa tawh mai dawn ani. Tichuan phur takin an mikhualte lo thlen hun chu an nghak ta a.

        Thimhlimah chuan Thawmvungate pawh Dampui khaw daiah chuan an ding ţhap tawh mai a. Anmahni rawn hruaitute nen chuan an thu a in kawkalh ta tlat mai le. Thawmvunga chuan a naute chu Dampui khawchhung luhpui atum baulo mai a. Dampui tlangval pahnihte lah chuan khuaa lut ngei tur chuan an duh si. Thawmvunga chuan Dampui tlangvalte hnenah chuan," Tlang takin kan sawi ange. Khuaah hian rawn lutin kan rawn tibuailo ang che u. Khawdaiah hian kan riak anga. Min mamawh hunah minlo ko thei ang" a ti ta tlat mai. Dampui lam chuan theihtawp chhuaha an thlem chung pawhin an thlem tlu thei ta lo a. An mikhualte chungchang chu lal hnena thlen turin an kalsan ta zawk a. Dampui tlangvalte an kal liam hnu chuan Thawmvunga chuan," Nau te u,khuaa luh hi kan tana ţhalo riaua hriatna ka nei ani. Dampui khua hi kan lo run tawh tih kan hre vek a. Hetianga kan puihna an rawn dil hi a mak riauin ka hria. Sapui bei tura kan kal hunah pawh kei leh tlangval pahnih dangin kan bawhchilh anga,midang zawng chuan inring tak chungin minlo veng dawn ani. Eng thil pawh tawk ila. Huaisen takin a tawp thlengin kan bei ang" tiin a naute chu an fuih sauh sauh a. Dampui khawdaiah chuan buk an zar ta a.

       Dampui tlangval pahnihte pawh lal in an thleng tawh a. Tlangvalte chuan an mikhualte chungchanga thil awmdan chu an lal hnenah chuan an hrilh ta zar zar mai. Dampui lal Tuţhiaua leh a upate chuan mak an ti ta em em mai a. Dampui lal chuan tlangval pahnihte bakah a upa Chunga chu khawdai lamah chuan a tir liam leh ta nghal a. Khawdai an thlen chuan Suartui tlangvalte pawh meipui chhepin anlo titi ho laih laih tawh a. Chutia Dampui lam lokal an han hmuh chuan ngawi rengin anlo thlir ţhap a. Dampui lam anlo thlen chuan upa Chunga chuan," Ekhai,Suartui pasalţhate u. Kan khualţhate khawdaia riahtir mai hi kan phal hlei nem. Hawh teh u khawchhungah lutin hah zu tepawh kanlo zuk ang che u. Heti zawngin a fel ngailo e" a han ti a. Thawmvunga chuan,"Ka pu,in zahloh na leh in hmuhsitnaah lo ngailo ula. Hei in sawmna angin in khuaa Sapui beih pui tur cheuin kan lokal ngei a. Tunah chuan kan thu hi min hnial loh hram kan beisei. Khuaah lutin rawn inhrai puar ta leng ila. Sapui bei tlak kan awmlo emaw ani anga. Chuvangin in lal hnenah chuan han chho leh ta ula. Ami sawmna anga kan lokal ngei thu leh khuaa kan luh theihloh thu hi min han hrilh nawn sak dawn nia" tiin alo chhang ta keuh mai. Upa Chunga bawk chuan," In thiltihdan hi a awm anglo em mai. Hahdam taka awm turin kan lal chuan a duh che u a. Kan khualţhate khawdaia riah tir mai mai tur khawpa misual kan ni bik nem. In lo luh duhloh chhan chu engpawh nise la. Nangmahni tello chuan khua hi kan lut tawh dawnlo ani" a han ti leh a. Thawmvunga chuan," Chuti anih zawngin buk khatah kan riak ho dawn zu nia. Hrehawm inti em lovang chu" a han ti leh ta a. Upa Chunga chuan thil dang dang hmanga thlem luih ngial a tum pawhin Suartui lam ngaihdan chu a dang chuanglo. A tawpah chuan lal in lamah bawk beidawng ru takin an kir leh ta a.

      "Kan mikhualte chu rin aiin an fimkhur ru riau mai ka ti. Engtia hma han lak chi nge ni ta ang" tiin lal Tuţhiaua chuan a upate chu a han rawn a. Upa Sangvela chuan," Lal pa,kan ruahmanna hmasa a hman theih dawn takloh ah chuan Sapui bei tur anga hruai a. Ram pa lailenga kan tlangvalte beih tir mai kha ţhain ka hre ta. A nung chung pawhin an man thei hial mahna. Chuti anih loh leh zanin la la hian kan zuk hup barh dawn em ni ang" a rawn ti a. Lal Tuţhiaua chuan," Zanin zawng lo hahdam ve phawt sela mawle. Ka khua rawn run a,hnuaichhiah taka min rawn nghaisa tute hi nuamsa takin ka va han thih tir dawnlo rua em. Naktuk lamah ka tlangvalte hian hruai chhuak sela, phuar hlawmin ka hmaah ngei hian lo dah sela a ţha ange" a han ti a. Tichuan zawlbuk tlangvalte hrilh hre tur chuan upa pakhat leh tlangau chu an tir ta nghal a. Suartui tlangvalte mamawh ngaihtuahsak tur tlangval ţhenkhat an tir liam nghal bawk a.

        Zanriah ei khamah chuan Thawmvunga chu khawchhungah lutin khaw hmawr lama in pakhatah chuan ava leng a. A va lenna inah chuan Nupa rek chauh hi anlo khawsa a. Thawmvunga chu khualpang zin satliah anga in sawiin Dampui khuaa zan khat riah a tum thute an sawi a. A tlangnel deuh hnu chuan Thawmvunga(Vunga kan ti tawh ang) chuan," Ka pu,hei in khua hi a ralmuan hmel riau mai a. Pasalţha in nghah hle ani ang maw" tiin a han zawt a. In nei tupa Suaka chuan," Nia,kar kal ta a Sapui thawm a rawn awm zeuh tihlohah chuan kan ralmuang rih khawp mai. Pasalţha pawh an awmve nual a. A sakap thei nazawng chhiar tel phei chuan thlamuanpui khawp chu ania lawm" a han ti a. Vunga chuan," Anih chu mawle. In lal hi a fel viau ani ang chu maw" a han ti leh a. Suaka chuan," A chapo deuh tihloh ah chuan lal fel tak chu ania lawm. A famkim bik chu ani lo a. Nangpawh in khaw lal awmdan chu i hriat vek ka ring a. Lal chhungkaw mizia awm tur chu i ring thiam mai ang chu" a han ti leh a. Vunga chuan," Tehreng mai, chapo deuh hlek chang chu annei vek alawm. An mipuite chunga ţhat an chhuah tho chuan a pawina awm vakin ka hrelo" a han ti ve leh a. Rei ngial an titi hnu chuan Vunga chu Zawlbuk kai tur anga in sawiin a chhuak a,khawdai lam pan chuan a kal leh ta nghal a..

     A tuk nau rilţam hun velah chuan Suartui tlangval sawm leh Dampui tlangval sawmli vel zet mai chu ralthuam famkim nen Sakei chettlatna mual lam pan chuan an inzui chhuak ta dam dam mai a. Suartui tlangvalte chu an hruaitupa pasalţha Vungan a sawi angin inring ru tak chuan an an awm ţheuh mai a. Silai keng panga lai mai awmve in panga dang chuan muzuk fei an hawl ţheuh bawk a. Dampui lampang pawhin Silai fung sawm bakah Fei leh hmanraw dang an pai ţheuh bawk a. Sakei chettlatna ţhin mual an thlen chuan an han ţhu hahdam tete a. Dampui tlangvalte chuan Sakei tawmna ţhin puk leh a saseh a putthlakna kawr ruam thuk ve tak mai chu Suartui tlangvalte chu an han kawh hmuh a. Sakei chet ţhin dan leh a pianhmangte chu an han sawi vel a. Thawmvunga chuan Sakei hnuhma chu an belchiang that that a,. Hnuhma thar pakhatmah ala hmulo a. Thawmvunga chuan Dampui val upate hnenah chuan," Hei hnuhma lah chu a hlui khawp mai a. Engtia han tihchi nge maw ni dawn le" tiin an rawn der a. Dampui val upa pakhat chuan," Ekhai,i beidawng hma lua ani. Thlang lampangah khuan a thar deuh mahna le" ngaihsak lemlo chuan alo ti a. Vunga ngaihdan chu ani chiahlo a. A naute chu an mitmei zauh a. Vunga chu tlangval panga chuan rawn zuiin thlanglam ah chuan an chhuk ta a. Chutih lai chuan Dampui lam chu ngaw hnuaiah chuan an in relh ru ta zeuh zeuh mai a. Vunga chuan a lo hre ru kiau a. Dampui lam chuan an bei ngei dawn tih chu a chiang ngam ta. A hma kha chuan a rin thu mai mai anih avangin engmah vak a sawi duhlo a. A naute pawh Sapui beia kal tur chuan a fuih phur zawk anih kha. Tunah chuan hual beh vek anni tawh tih a hriat avangin a beidawng ru hle mai . Dampui tlangvalte an kianga an kal ve reng avang chuan Silai chuan an kah chilh mai a ring biklo a. Tichuan kawr thlang lam pan chuan an kal ta zel a.

      Ngaw hnuaia Sakei hniak zawnga an vah thlak mek lai chuan Vawilehkhatah chhak lam aţang chuan mihring na tuar ţe rawng rawng ri a rawn chhuak ta thut mai le. Vunga hnu chhui lai chu a ding chat a. Amah rawn hnaih ber tu Dampui tlangval chu a Silai kawmin an chhu thal tawp mai a. Inbeihna chu a inţan ani nghal der mai. Dampui val upa chuan ," Dampui tlangvalte u,in unaute thata in khua rawn run duhtute kha dim hlek suh u" tiin a au tuarh tuarha . Vungate awmna lam hi kawr ruam lam anih avangin Dampui tlangval sawm rual zet chauh an kal ve a. Chhak lama awmte nen chuan an inhlat deuh a. Awlsam taka chhuk mai theih pawh ani lemlo ani. Vunga leh Suartui tlangval dangte chuan anmahni rawn beitu Dampui tlangvalte chu an lo kuk thlu zung zung maia . Dampui lam hian pasalţha han chhuan tlak an nei vaklo a. Suartui lamin an run lai khan an pasalţha tam zawk an hloh ani. An in tam hleih deuh avang chuan Vunga chuan," Naute u,zam reng reng suh u" tiin a naute chu an fuih a. Chutih lai chuan chhaklam aţang chuan," Vunga,tlanchhe rawh u. Inbumna ani. Tlanchhe rawh u" a rawn ti rawng rawng mai a. Chumi rual chiah chuan Silai a puak zui a. Thawm pawh chu a reh ve nghal mai a. Chu veleh chhaklam pang aţang chuan Dampui tlangvalte chu anlo tleh thla hum hum mai a. Vunga chuan a tlangval hruai chhaklama awmte chu an thi vek tawh ani tih hriain theihtawp chhuah chuan an bei zel a. Chhak lama mite anlo thlen thlak hman chuan an chan chu maian chan pawh ani dawn lo tih hriain a naute chu tawlh turin an au lauh lauha . Chutih lai chuan Suartui tlangval pakhat chu a thal tawp a. A nghawnga Chempui sahna avang chuan chechang zui tur a awm talo. Suartui lam chu paruk lai mai an thi tawh a. Dampui lam,Vungate zuitu sawm lai mai pawh an tlu thal ta rum mai. Chhaklam awmte anlo tlan thlak mek lai chuan Vunga chuan," Kap rawh u le" a han ti a. Silai vawihnih a puak dur a. Dampui tlangval pahnih an thal nghal ţhuai mai a. Vunga chuan a naute chu tlem tlemin a tawlh hnun pui zel a. Silai chu a khat tawkin an kap puak reng bawk a. Dampui lam chu a tam zawk anih miau avangin kil tin aţang chuan an rawn hual ta a. Silai a puak leh dur a,Vunga sir chiaha tlangval ding chu a hlawm awk mai a. Vunga chuan a naute chu Silai pein," Tlan vang vang ula. Helaiah hian ka theih ang tawkin kalo dang anga. Kan lal hnenah thil awmzia hi in va thlen thuai dawn nia. Tlan thuai rawh u" a han tia . Tlangvalte chuan tlanchhe bik nih an duh hauhlo mai le. Dampui lam lah chuan inhrosa kuk kuk chungin an rawm zim phei zel a. Vunga chuan," Hmanhmawh rawh u. Silai fung la bang zawng hi keng ula. Tlan nghal rawh u" an ti leh a. Tih theih dang awm heklo le. Tlangval pahnih chu hmanhmawh tak leh hreh tak chungin ram pilril lamah chuan an in relh ru ta a. Thawmvunga leh tlangval pakhat chauh chu an bang tawh a. Vunga chuan," Tlangval,tlan ve ta che. Phuba lakna hun ka siamsak dawn che hi" a han tina. Tlangval chuan," Thih thlengin kan bei ani ang chu. Mi dawihzep ang maia tawlh mi ka ni lo e" alo ti a. Chutih lai chuan Dampui lam pawh anlo thleng thla kim tawh a. Ngaw hnuaiah chuan an mi duhte man tum chuan an rawn kal ţhem ţhem a. Vunga chuan," Tlangval,anih thih thlengin aw. Pialralah kan intawng leh dawn nia. I huaisen hle mai" tih pahin Dampui ho anmahni rawn man tuma lo tlan mekte lam pan chu a rual a. Tlangval pawh chuan," Thih thlengin le" tiin a zui ve nghal a. Vunga chuan," Dampui mi dawihzep ho. Khawnge kan sathlum vek ang che u" ti a au pah chuan Dampui tlangvalte awmna lam chu a pan phei zel a. Ngaw karah chuan fei alo dawk zawk a,Vunga chu a ţhingţhi nghal rawp mai a. Chutih lai mek chuan fei dang alo dawk chhuak leh zawk zawk a. Vunga zuitu tlangval pawh ding reng tur a awm talo. A nakah fei a bur vu mai a. A thaw hrawk hrawk a. Vunga chuan," Mi dawihzep ho. Mipa innih ngai chuan min han bei ta che u" thei leh theilo chuan a han ti a. A dul nem laia fei bur nghur chu an phawi chhuak a. Thisen alo baw nghal hawk hawk a. Chutih lai chuan Dampui val upa chuan," Tlangvalte u,a nungchung ngeiin aw" tiin a au lang lang maia. Vunga tlangval hruai pa chu a hliam tuar lo in alo chatthla fel tawh a. Vunga erawh ala thi em lo a. A chempui leh fei hum chungin amah man tuma lo pan mek tute chu alo nghak tawp mai a. Fin khekrek chhuahin chauh hmel fe chuan alo thaw dep dep mai a. Dampui lam chuan che zui thei turah an ngailo nge ni. Tlangval pathum chuan Vunga a nungchunga man tum chuan an rawn pan phei ta a. Vunga chu a kun chial a. A dul aţang chuan thisen a baw zuih zuih reng a. Hliam dang alo neih tawh te nen chuan han che chang zui tur hmel a pulo ani. Dampui tlangval pathumte an lo hnai viau ta maw tihah chuan an rin phak miahlohin Vunga chu arawn ding thut a. ," Mi dawihzep ho" tihpahin a fei ken chuan Dampui tlangval pakhat chu an chhun tlang thawih mai a. Pakhat sah leh mai a tum lai chuan Silai alo puak ţhuai a. Vunga chu duhloh paih ang thlawrhin a let tawp a. A awma silai kahna avang chuan damchhuak chi reng ani talo. A Chempui erawh ala vuan renga. A thahrui leh a thlarau erawh chuan a kiansan ta si.

      Khatia Sakei luhthlakna ţhin kawr ruam lam pana Vunga leh Suartui tlangval panga bakah Dampui tlangval sawm rual zet an chhuk hnu khan Dampui tlangval chhak lama awmte chuan Suartui tlangval pali ,Vungate zinga chhuk ve talote chu Silaia tinin an hmanruate dah thla turin an ti ta thut mai le. Suartui tlangvalte lah an lo zam bik hauhlo mai   Awlsam taka in man tir an tum hauhlo mai a. An fei ken leh an Chempui hum chung chuan a sir tawn tawnin an ding kual a. Dampui lamlah chuan a nung chung ngeia man an duh avangin an kap biklo a. Suartui tlangval pakhat chuan," Eng nge thil awmzia. Engvanga Silaia min tin nge innih" a han ti a. Dampui val upa chuan," Phuba lak nan mawle. Kan inringlo lai min rawn beih kha inla hria em. Tunah chuan mipui hmaah a chaihin kan chaih hlum dawn che u ani" tiin alo chhanga. Chu thu an han hriat veleh Suartui tlangvalte chu an thinrim ta em em a. Thi tur tho ni a an inhriat avangin anmahni hmazawn ţheuha awmte chu an bawh chilh nghal thut a. Mi pathum lai mai chu sat fuh hmanin pahnih phei chu an thi nghal ani. Chutia an mi man tum berte an chet taka chuan Dampui lam chuan an rawn bei zui ve nghala. An kaphlum ta reng bawk ani. Dampui lam hian an lal thupek anga a nung chunga man an tum tlat avangin an tawrh phah ta ani.

      Dampui khaw ram Thenmualah chuan Dampui khaw tlangval Sawmparuk ruang leh Suartui tlangval pariat ruang chu a let rum mai a. Dampui tlangvalte chu an lung a awi theilo. A lal rorel dan chu an duh lo ta em em mai a. Suartui tlangvalte man tura an tih khan thah tur anni tih an hre reng reng lo hi alo ni a. Mahse tunah zawng engkim a chiang ta kuarh mai si. An val upate lahin engmah zep thei ta heklo le. An lal ruahmanna leh a thiltih tum dan chu an hrilh fai ta kelh mai a. Suartui tlangval tlanchhe ta te umzui duh pakhatmah an awm heklo. Suartui lamin an rawn er let tur chu an tan chuan lo dan ngaihna a awm dawnlo ani. Tlangvalte thinrim chu val upate chuan an dang hram hram a. A tawpah chuan an in dang zo ta tlat lo mai. Tlangvalte chuan an ţhiante ruang chu hlawmin Suartui tlangvalte ruang chu an phum a. An ţhiante ruang chu hmanhmawh taka khaw lam panpui nghalin an lal chungah kutthlak hial an duh ta mai le.

      Silai puak ri dur dur an hriat chuan Dampui khaw mipuite chuan Sapui chu an kapphlum ta ngei ni turah ngaiin anlo hlim ve em em a. Mahse an rik nawn ulh ulh takah chuan an ngaih a ţha thei tawh mawlh lo. Lal leh upate pawh leikapuiah dingin Silai rikna lampang chu an lo thlir dauh dauh mai a. Silai a rik ngun tak em avang chuan hlauthawng takin thil thlen dan awm ang chu anlo in rinsiak laih laih a. Thlaphang ru taka an awm lai chuan thil awmzia hriat duhin mipui chu lal mual lamah anlo kal khawm ţuk ţuk a. Lal leh upate lahin engmah hre bik heklo le. Sakei hliam chu an kap ţhelh ani ange te anlo ti vel mai mai a. Thil awmzia hriat duh a rei fe an nghah hnu chuan lal in lam pana an khaw tlangvalte lo chho ţhup ţhup chu an hmu thei ta. Thil awmzia hriatchian tumin ţhenkhat chuan anlo zuk hnaih chilh nghala. Lal mual anlo thlenchhoh meuh chuan lusun avanga ţap thawmin lal mual chu a khat ta thung. An tlangvalte ruang sawmparuk lai mai an han hmuh chuan lal leh a upate chu an phawk hra mai. Lal mual an thlen chhoh chuan tlangvalte chuan lal leh upate chu an hual ta tuau tuau mai le. Dampui tlangval zinga a hruaitu deuh ber Hleia chuan an lal leh upate kawk sawk sawk pah chuan," Nangni hian kan ţhiante thihnaah hian mawh in phur ani. Suartui tlangvalte kha engvangin nge min man tir in tum tih kan hre tawh e. Rawng taka thah kha ani lawm ni in duh. Hei han en ta che u" tihpahin an ţhian thi ta te ruang chu an kawk a. Lal leh upate lam chu hawi lehin,"In thiltih ţhalo avanga kan in chan tam zia hi in hmu em. Eng ang roreltu nge mawh innih le" tiin an ang ta phiar phiar mai le. Mipui chu an ngawi ţhup a. Thil awmzia hriatchian tumin lal in leikapui chu an rawn hual tuau tuau a. Chutah an upa min Sangvela chuan," Nang tlangval satliahin khatiang khan min ankhum ngama maw. Kan lal pawh i va zah lo em em ve" a rawn ti ve leh a. Hleia chuan," A hma zawngin kan lal ka zahlohna i hria em. Hetiang ruahmanna tenawm lutuk hi engtia ngaihtuah thei nge innih. En teuh u in thiltih hi. Thi tlak inni" an ti leh ta phiar phiar mai a. Lal Tuţhiaua chuan," Nanga tlangval uicho hian ka rorelnate i sawisel vel elo. In lal hi min va zahlo ve. Tlangvalte u,he pa hi han that nghal teh u" a han ti tuarh a. Tlangval tumah reng chuan chet sawn an tumlo. Dampui lal Tuţhiaua chuan," Enge in hriata,that rawh u ka ti ani lawm ni. Khawnge keimah hian kan that ange" tih pahin a kianga ding ve tlangval Silai chu chhuhsak mai a han tum a. Tlangval chuan alo pe phal aw zawnglo mai. Lal Tuţhiaua beidawng chuan," Phatsantu inni. In lal hi in phatsan ani" a han ti a. Chutih lai chuan tlangval dang ,Sakei bei tura chhuak velote chu an rawn thleng khawm ve mek bawk a. Thil awmzia an han hriat chuan an lal ţantu leh an lal a diklo ani titute chu an inţhen ta phawk mai le. An lal ţantu lam chua an tlem ngang mai a. Tlangval tam zawkte chu an ţhiante ruang an hmuh khan thinrimna in an khat a. Thil awmzia an hriat hnu phei chuan an lal rorel dan chu an duhlo ta em em mai ani. Lal Tuţhiaua bawk chuan," Heng tlangvalte hi keimah vanga thiah in ngai ani maw. In dawihzep luat vangin in ţhiante pawh in chhan zolo anih hi" a han ti piap piap a. Tlangval pakhat insum zolo chuan an lal pa chu a rawn nam thal tawp mai . Midang chuan an lo dang nghal a. Hleia chuan ring leng lawngin an lal leh upate ruahmanna zawng zawng chu mipui hriatah chuan an puang ta a. Mipuite chu an ri huk a. An lal leh upate chu rin hlelhna mitmeng nen an en ta ţhup mai le. A khaw tlangval tam zawk lah lal thurel dan duhlo annih avang chuan mipui pawh chuan an lal lam chu an awn a rinawmloh ani.

     Chutiang boruakte anih tak nuaihah chuan khawnbawl upa Phunga chu rawn ding chhuakin tlangvalte lakah chuan ngaihdam a rawn dil mawlh mawlh a. Tlangvalte chuan an ruahmanna zawng zawng chu mipui hmaah chuan an puan tir ta ale. Dampui lal leh Hualtu lalte Suartui khaw run tura an inremna zawng zawngte an han hriat meuh chuan Dampui mipui chu an ri ta sup sup mai. Tumah rengin indo chu an duhlo a . Suartui lam thinrim hmachhawn chu an chaklo ţheuh ani. Dampui lal Tuţhiaua pawh chuan a tlangvalte a ti lungawilo tih a hria a,engemaw a tihvat loh chuan a lalna in a tuar ngei dawn ani tih a hre reng a. A tawpah chuan ngaihdamte an dil leh hnuhnawh a. Lal leh khawnbawlte chu an tlangvalte hmaah chuan a hniam thei ang berin an tlu lut ti ila kan sawisual awmlo mange.

      Val upate chuan mipuite an ţin tir hnu chuan lal leh upate bakah tlangval ho zawng zawng chu lal in tualah chuan an la ţhu khup mai a. Suartui lam nena an inkar chu alo chhiat leh tak avang chuan an hmabak a khirh ta hle mai. Suartui lamin rawn run dawn tase anlo in veng zo dawn silo a. An lal leh upate thurualpui Hualtu lam lah anmahni rawn pui thei turin an la inpeih silo. Suartui lam lakah lah in sawifiah ngaihna aawm tawhlo a. An tihtheih tawk chu engthil pawh tawk tura lo inbuatsaiha,lo nghah tawp chu ani ta mai. Lal leh upate pawh chu an ruahmanna avang chuan an inchhir hle mai a. Engmah tihtheih lah a awm tawh silo. Suartui lal hnena ngaihdam dil lah a sawt dawnlo a. Hualtu lal hnena anmahni pui tura tlangval rawn tir mai tura ngen tawp mai chu ţha an ti ta a. Mahse Hualtu lam lo thlen hmaa Suartui lam anlo thlen hmasak chuan an hmabak chu a eng lemlo hle ani. Dampui tlangvalte pawh chuan an dinhmun chhiat zia hriain inthurual taka awm angai tih pawh an hria a. Lungawi vaklo mahse an khaw mipui innghahna ber te annih avangin an lal leh upate chunga an thinrimna pawh an tilang zui talo a. An ruahmanna engkim mai tlangvalte hrilh hre ţhin tawh tura intiamna an neih tir hnuin an ţin darh a. An ţhian thi tate ruang chu an in lamah an kal pui ta nghal bawk a.

      Dampui lal leh upate chu lal inah chuan beidawng takin an in dawm kun tlawk tlawk mai a. Suartui khaw pawi lian tak an khawih chu thu hran,an tlangvalte ngei pawhin an ring ngam talo chu an beidawn tizualtu ai awm e. Upa Sangvela chuan," Lal pa,ka thiamloh vek ani. Khang ruahmanna te kha lo siam loh tawp tur hi nia" a han ti chuai raih a. Lal Tuţhiaua chuan," Hranga pa,a hmeichhe thudawn em mai. Tunah chuan engtin nge kan khaw mipuite hi kan venhim theih tak ang tih kan ngaihtuah angai ani. Suartui lama ngaihdam dil tur a palai intirh la a sawt dawnlo a" a han ti a. Upa Chunga chuan," Lal pa,Hualtu lal hnena puihna dil tawp angai dawn ani. Keini ringawt chuan Suartui khua hi kan dang zo hauhlo ang" a han ti leh a. Lal Tuţhiaua chuan,"Tlangval tlawmngai tlan tur pawh kan inhmu zo meuh ang maw. Vawiin zet zawng ka thiltih avanga ka inchhir ber ţum ala ni ang. Hualtu lam lah Suartui tlangvalten an tlangvalte an va thah ţeuh avangin rawn tirh mai tur an ngah bikin ka ringlo a. Kan tlangvalte rilru lah kan tihnual ta vek si a. A va han pawi tak em aw" tiin a chek tlak tlak mai a. Upa pakhat chuan," Lal pa,beidawnga in dawm kun reng thei kan nihloh hi. Ruahmanna siam zung zung tur kan ni zawk asin. Hualtu lamah chuan palai tir ta ila. Minlo pui thei mial mahna. A bak zawng chu keimahni theihtawpa lo inbuatsaih ani mai" tiin a ngaihdan a rawn sawi ve a. Tichuan Hualtu lama palai tirh phawt a,theih ang tawka lo inbuatsaih chu an rel ta a.

       Chumi zan vek chuan Vawrate pawh Khuangsih ramah chuan an riak a. Mut hmunah chuan an titi mai mai a. Vawra nupui tur chungchang bawk chu an titi tui ber ala ni . Vawmaia chuan,"Vawra, Dengi hi i hmangaih tak meuh ang maw"?" a han ti a . Vawra chuan,"Hmangaih tuk e. Midang rengin ka rilru an luah theilo mai" a han ti a. Vawmaia vek chuan," Vawi engzah nge i zen tawh" an ti thut mai a. Ramliana chu alo nui hak hak a. Vawra erawh a ngawi reng thung. Vawmaia bawk chuan," I va sawiţha duhlo ve. Duh hun hun a zen te kha ilo tum ngawt ange aw" a han ti leh a. Vawra chuan," Chutiang em zawng ka ni biklo e. Nang ang turah min ruat suh" alo ti ve bawk a. An han nui tlang leh rih a. Ramliana chuan," Hei tlangval in la ni a. Midang entawn tur leg mi mit fukna ber inni tawh a. Nula tlawm hnem nih tum avang ringawtin tumah an kawp lawr dun dun ngailo. Vawmai pawh duhai chuan i duhtui lo mah mah ţhin a. A remchang nazawng hi lo keuhthluk leh ringawt tur ani ngailo" a han tih chuan Vawra nuih chu a za ta em em mai a. Vawra chuan," A dik chiah. A lungawi har mah mah" alo ti a. Vawmaia erawh a nui put put a,engmah a sawilo thung. Ramliana bawk chuan," Nula ngai thei nih hi uanpui chi pawh anilo nia. Mi thinhrik nih tepawh a awl a. Nula ngaih tur zawng reng reng a buai mai mai te hi mi lelo nihna ani" tiin a naute chu thu ţha an hrilh mawlh mawlh a . A tuk lama lam hla kal tur anni bawk nen hma takah an muhil ta a.




                 Bung-33

  
    Zing khua alo var a. Rah tlan sava tinrengte pawh in au khawmin an chiar leh nak nak tawh a. Vawra pa upa Doţhiaua pawh lal in lamah kal hmasa loin a fapa Sawivela zing leng nen chuan an pemchhuah tur chungchang vel chu sawiin an titi a. Upa Doţhiaua chuan," Vela,hei pem chu kan tum deuh chu ani ta ber mai a. Kan lo pem ta tak tak anih chuan khawilam hi nge han pan ila ţha ta bera i rin le" tiin ahan zawt a. Sawivela chuan," A,Ka pa,pawi itih lemloh chuan ka ţhianpa Chungthangate khua Lungchuan lamah kal mai ila ava ţha ve. Kan khua aţanga nithum kal ani anga. An lal pawh a fel viau mai. Hmundang pan aiin a ţha deuh zawkin ka ring ani" ahan ti a. Upa Doţhiaua chuan," Kan neih zawng zawng in phur len vek thu awm hek suh. Engtia han tihchi nge ni dawn ni. Sial lah chu han kaih vek ngaihna a awm silo" beidawn hmel tak chuan a han ti a. Sawivela chuan," Ka pa,Sial hi zawng kan lal hian kaih aphalin ka ringlo ani. Bakah kan ran zawng zawng nena pem chu a tihchi hauhlo ang. Tlemte te a kan tihral angai dawn anih hi" a rawn ti a. Tichuan an ranvulhte chu thildang nena thleng a,tihriral pheuh pheuh chu an tum ta. Thudang an sawi leh lai mek chuan tlangaupa chu alo lut hlawl mai a. Lal in lama rorel hmanhmawh ngai thil a awm avangin lal in upa Doţhiaua chu alo koh hi alo ni a. Tichuan hmanhmawh takin upa Doţhiaua chuan Lal in lam chu a pan ta nghal a..

      Upa Doţhiaua lal in a han thlen meuh chuan upa dang ho chu anlo awm kim tawh a. Lal in chhuatah chuan an khaw tlangval pahnih Ralmana leh Thatchingate chu.thisen kai luai chung leh chauh hmel tak hian an lo ţhu a. Lal Lianvunga chu lal inah chuan alo vei kual nghut nghut a. Upa Doţhiaua lo lut a han hmuh chiah chuan,"Ekhai, Rama pa,ilo thleng tawh ani maw. I fapate tello hi chuan a kal a kim theilo zawng anih hi. Nang lah chuan mamawh hunlai berin ilo tirbo lehnghal a" alo ti ram hmak a. Upa Doţhiaua chuan," Lal pa,engthil nge ni ta ngai. Ka va hrethiamlo ve. Hetiang tur tih hria ila ka fapate hi ka tir bo hauhlo ang" damdiai chuan ahan ti a. Lal Lianvunga chuan,"Tlangvalte u,in thiltawn kha han sawi ta che u" a han ti a. Ralmana leh Thatchingate chuan Dampui lamin an bum dan leh anlo beih dan zawng zawngte chu an han sawi fai ta kelh a. An sawi zawh chuan lal Lianvunga bawk chuan," Ka tlangvalte bum chhuakin anlo that amaw. Tunge ka nih hi an hrechianglo ani. Suartui lal Lianvunga ka nih hi. Dampui chu kan hal darh vek dawn ani" a han tita phiar phiar mai a. Upa Khamvela chuan," Lal pa,he thil hi ngun taka kan ngaihtuah angai ani. Dampui lam hian engvanga min bei ngam nge anih. Kum liamta mai kha va runin an tlangvalte kan va thahsak ţeuh mai a. Anmahni maia phuba la ngam tur chuan a la hma mah mah lo maw" a han ti a. Upa Kaihleia lo ţawng ve in," Ni e, upa Khama sawi ang khan Dampui lam hian hetianga min bei ngam ngawt hi a mak ani. Thurualpui an neih ka ring tlat mai. Tun thut thuta va bei mai lo hian enthlak ve phawt hi aţhalo maw" a rawn ti ve a. Lal Lianvunga chu an ngawi vang vang a," Ni e,in ngaihdan chu pawm nahawm tak ani. Tunah pawh hian kan beih mai ringin anlo inpuahchah mek emaw ani anga. He thil thleng hi min thlemchhuah na hmanruaa hman an tum pawh a ni thei ang. Eng ruahmanna nge kan neih hlawm le" a han ti a. Upa Doţhiaua chuan," Lal pa,kan pasalţha pathum vel hi Dampui khua enthla a lo va thlithlai turin kan tir dawn em ni ang" alo tu var a. Lal Lianvunga chuan," Nia ngaihdan pawmawm tak chu ani ngei mai. Midang hoin han sawi ve phawt sela mawle" mei nei deuh tak chuan a rawn ti a. Upa Doţhiaua thin chu a sa phat mai a ,an lal in a remruatna hnawl ang hrima chutianga a rawn ti chu pai dam har ati ngei mai. Thinrim viau mahse ngawih a chuh ta rih zawk a. Upa Khamvela lo ţawng ve lehin," Lal pa,upa Ţhiaua sawi ang deuh khan enthlatu tirh phawt mai chu ava ţha dawn ve. Kan tawngpawng beih tawp zawngin kan chhiat vekna tur kan cho chhuak dah ange" a rawn ti a. Tichuan Dampui lama enthlatu tirh phawt chu an rel ta a. Tlangval pahnihte pawh chu an hawtir ta nghal a. Lal in tualah chuan mipui anlo pungkhawm hmur mai a. Khatia an khaw tlangval pahnih thisen kai neinuaia anlo hawng an hmuh khan thilawmzia hriat tumiin lal in lam anlo pan ani. Lal Lianvunga chu leikapuiah dingin thil awmzia zawng zawng chu mipuite hriatah chuan an puang ta a.

      Thil thlen dang zawng zawng an han hriat meuh chuan mipui chu an ri mur mur a. Dampui lama kal tlangval lo haw ve talo chhungte chu an ţap nghal rawng rawng bawk a. Suartui mipuiten an pasalţha Thawmvunga a thi tih an han hriat meuh chuan aw rawl chhuah meuhin an ţap hawm hawm ta mai. Lal leh upate pawh an hrilhhai hle mai a. Lal chuan mipuite chu han ţawng thlamuanin Dampui khaw laka phuba lak ngei chu a tiam nghal bawk a. An mitthi berte ruang hmuh tur awmlo mahse mitthi chhungte in lam pan tur chuan mipui chu an ţin darh ta a. Suartui mipuite chuan an pasalţha Thawmvunga thi chu an ui em em a. An thinrimin phuba lak an chak em ani..

      Mipuite an haw fel hnu chuan lal upa ţhenkhatte pawh in lama tukţhuan kil turin an haw ta hlawm a. Khawnbawl upa ţhenkhat erawh lal hoin anla inkawm a.Upa Doţhiaua ina a haw hnu chuan lal khawnbawl pakhat chuan," Lal pa,tlangkam aţanga kalo hriat danin upa Doţhiauate hi a fate zin haw velah pem an tum ani awm a. Engtia han tihchi nge ni dawn le" a rawn tichhuak phawng mai le. Lal Lianvunga chuan," Ka rin dan ngei ngeiin maw. Hemi te chhungkua hi zawng ka mit an tikham ta riau mai. Ka fanu Darchawii pasal neih chungchangah pawh Darchhawka an hum tlat tawh a. Darchhawka thah thuah pawh min hnial tawh bawk a. Ka khuaa awm reng atan pawh ka duh nek lo e" a han ti phiar phiar mai a. Upa Khamvela chuan," Lal pa,upa Doţhiaua te chhung hi keizawng ţha kalo ti khawp asin. Mi thawkmawh zawk chhungkua leh hmeithaite lakah reng an ţha mai. Kan khuaa awmreng tura ka dhber te zing ami anni asin" a rawn ti a. Lal Lianvunga chuan," Mi lakah chuan ţhatte chu an chhuah ve bawk ang chu. A ruka mdang hmina ka lalna min chhuhsak te hi an tum hial in ania ka rin ni" a han ti hluk a. Upa Khamvela bawk chuan," Lal pa,chutiang ani hauhlo ang" alo ti leh thuai a. Upa pakhat chuan," Lal pa,tuna a fapate zinchhan pawh hi Vawra ţhi leh Dar thuhruk lak tum anni awm e" a rawn tu leh kauh mai a. Lal Lianvunga thinrim chu a zual ta sauh mai," Ka ţhi leh Dar thuhruk te chu lain pempui an tum ani chiah mai. Hemi chungchangah hian eng thu mah min hrilh heklo. Zaninah hian engkim ka rel fel ang" a ti tun tun mai a. Upa Khamvela tan pawh ţawngchhuah ngam ani talo. Rilru hnual tak chungin in lamah a hawng ta a. Harsatna an tawh laiin Vawrate chhungkua chu lalin a hnawhchhuah palh mai a hlau em em ani.
      Suartui khaw mipuite chuan nilengin an pasalţhate sunna hun an hmanga. An ruang takngial pawh hlawm phak a awmloh avang chuan an tawrh a zual em em ani. Lal Lianvunga erawh Vawrate chhungkaw chungchang ngawt a rilruah a awma. A Ţhi leh Dar Vawran a rawm hawn loh na chhan awmte an ngaihtuah a. Kalkawng a bo avanga a thuhruk ni si a zawng tura an kal leh chhan te,amah hriattir hmasa lo a an kalte chu an ngaihtuahin Vawrate chuan amah chuan an zahloh mai bakah a ro chu an it hle ni hian a hre tlat mai le. Darchhawka thah chungchang thua tlangval dang hmin tu te pawh Vawrate unau bawk niin a hria a. A thin a rim ta em em mai a. Amah alo chapo ve bawk nen,Vawrate unau lo pawh pasalţha dang tamtak ala neih tho avangin Vawrate chu an huang tau tak tak hmaa hnawhchhuah mai ţhain a hre ta a. Chu zan la la a hnawtchhuak tur chuan a rilru a siam fel ta a. He athu tlukna hian eng pawi tak thlen ang maw.

      Zan lamah chuan Suartui lal inah lal leh upate chu zu tuitling nen an hlim leh ta khawp mai a. Lal Lianvunga zurui , chhun lama lo inngaihtuah thinrim ţeuh tawh chuan ring el ul hian," Upa Do,i fapate chuan ka ţhi leh dar Vawra thuhruk chu an va la dawn ni awmin kalo hria a. Ka lakah hian eng thil chiah nge zep i tum le" a rawn ti ta kauh mai le. Upa Doţhiaua chu sawi mai tur pawh hreloin a ngawi reng a. Lal Lianvunga bawk chuan," In chhungkaw thuruk ka puan meuh chuan sawitur a ram i hre nange. Suartui lal ka ni a. Ka khua a thil thleng engkim hi ka hria asin. Ţhi leh dar chu pem pui chu in tum ani lawm ni" a han ti leh a. Upa Doţhiaua chuan," Lal pa, i sawi ang chuan pem chu kan tum ngei a. Mahse i ţhi leh Dar erawh i kuta hlan turin ania kan laklet dawn ni. I Ţhi leh Dar hi kan mamawh lo e" an tive ngat a. Lal Lianvunga chuan," Uai, chutin min chhang elo. In lal ka nih hi. Ka thupek tello in khua hi duh hun hunah i chhuahsan theih i ring amaw. In nunna thleng pawh khan ka kutah a awm zu nia" a han ti leh piap piap a. Uap Doţhiua chu a thinr ta em em mai a. An lalpa in chutianga ngaihdan aneih chu a ring biklo ani. Lal bawk chuan," Fapa huaisen tak tak ka nei e te ilo ti ani awm a. Tin,mi chungah ţhat chhuahin ka laln hial pawh min chuhsak duh hial turin i awm an ti lehnghal a. Hetiang mi ka upa atana kalo hmang hi zahthlak ka ti khawp mai" a han ti leh a. Upa Doţhiaua chuan," Lal pa,i lakah hian ka hel reng reng lo a. Ka theih ang tawk chuan he khaw tan hian ka thawk ve bawk asin" a han tive leh a. Lal Lianvunga alo ţawng leh hma chuan upa Khamvela chu lo inrawlh ve in," Lal pa, atawk tawh e,hlim takin zu no i dawm tlang leh ang u hmiang" a rawn ti a. Lal Lianvunga chuan," Midang kha chu lo ngawi teh u. Zaninah hian ka rorelna duh khawplo upa pakhat nen kan inbiak hi" a han ti a. Lal bawk chuan," Ka khua hi zanin la la hian in chhuahsan thei ang. In ro neih chhun leh in ranvulh zawng zawng erawh ka Ţhi leh Dar ka hmuh hma zawng chuan kalo hreng rih ani ang chu" upa Doţhiauq hnenah chuan an ti ta mai le. Khawnbawl upa dang ho pawh an phawk hra hlawm mai. Upa Khamvela chuan," Lal pa,upa Doţhiaua hi i tana mi ţangkai tak ani asin. A fa te zin chu lo hawng phawt sela. Thil awmzia chiang zawkin kan la inhrilh ani ang chu" tiin a rawn ngen a. Upa dang pawh chuan Lalpa chu inbeng dai hram hram hram turin an ngen mawlh mawlh a. Lal Lianvunga erawhin a ngaihdan sawhsawn a tum baulo mai. Upa Doţhiaua kawh sawk sawk pah chuan," Ka thusawi kha i hria maw. Nang leh i chhungte hi ka mamawh tawhlo che u. Zaninah hian in chhuak thei ang. A chiang em" a han ti chang fal mai a. Upa Doţhiaua pawh a zam biklo," Hre tehreng e. Kan chhuahsan mawlh ang. He khua hian kan tan hlutna a nei tawh bik nem. I la inchhir khawp ang le" an tive hmak a. Lal Lianvunga chuan," Ka inchhirna tur reng ka hrelo mai. Keimah ngei hian kan namchhuak law law dawn che mawni. Ka upa lo ni ţhin inih avangin zah ka ngai ange. Mahse tunah la la hian ka in hi chhuahsan la. Rawn kir leh tawhsuh ang che" a han ti ram hmak a. Upa Doţhiaua chuan," Chuti anih chuan a lawmawm nasa nih chu. Kan chhuak mawlh ang" tih leh chhuah a rual ta mai a. Lal khawnbawl dangte chuan anlo chelh tliar tliar a. Lal Lianvunga chuan," Kal tir rawh u ka tih chu" a rawn ti tuarh a. Lal nu chuan," Upa Do, Thanghniangi pa hi a rui ani . Hrethiam teh khai" tiin a rawn chelh a. Lal Lianvunga chuan," Nang hmeichhia kha mipa rorelnaah lo inrawlh hauh suh ang che. Chhuak tura ka tih chuan an chhuak tur ani mai" a rawn ti leh tuarh a. Upa Doţhiaua chuan," Min mamawh hunah chuan minlo pan thei reng ang" tihpahin lal in chu a chhuahsan ta a. Upa Doţhiaua a chhuah hnu chuan Lal Lianvunga chuan," Kha mi te chhungkua kha zaninah an chhuak ngei ngei tur ani. An hmel hi ka khuaah ka hmu leh tawh tur anilo. An ro zawng zawng laksak ula . Anmahni erawh zuah ang che u" a han ti a. An chhuak ngei em tih hrechiang tur leh an ro te chhuhsak turin a upate leh tlangvalte chu a tir nghala a.

        Vawrate in kiangah chuan mipui an khat hmur mai a. Khaw mipuite chuan pu Doţhiauate chu pemlo turin anlo thlem ve mawlh mawlh a. A ţhente phei chu an lo ţap pur mai lehnghal. Vawra u hmeichhiate chu lungchhe takin an inhnit leh feih feih ţhin a. Pu Doţhiaua chuan a fate chu ţap lo tur leh hlim hmel pu turin alo fuih sauh sauh bawk a. Sawivelate chhungkua leh Ramliana nupui leh a fate pahnih pawh Vawrate inah chuan an awm vek tawh a. An thawmhnawte siamin an buai mawlh mawlh mai a. Chutih lai chuan lal upa min Khamvela leh tlangval ţhenkhat chu anlo thleng ve bawk a. Upa khamvela a lo thlen chuan pu Doţhiaua chuan," E,upa Kham,min talh tura lokal chu inni emlo ang chu tiraw" alo tivar a. Upa Khamvela chuan," Rama pa,ava mak ngai ve aw. Hetiang hi a thleng ang tih ka ring ngailo asin. Vawiin lamah kan pasalţhate kan vui liam chauh a. In han heti leh mai tur hi ka ngaingamlo ani" a rawn ti a. Pu Doţhiaua chuan," Ekhai upa Kham,chutin ni lah lo e. Kan awmve reng zawngin buaina kan thlen tam mai mai zawk ange. Kan pemchhuah vat hi a ţha zawk e. Sawlai Thulah sawn kan ro neih zawng zawng chu a awm vek a. Lal hnenah chuan inlo han dah dawn nia" a han ti a. Upa Khamvela chuan," Ni lo e. In ro chuhsak tur cheuin kan lokal hleinem. Kan tlangvalte hian in pemna tur khua thlengin anlo thlah ang che u" a han ti a. Pu Doţhiaua chuan," Chutiang tur ani ngailo e. Keimahni vanga midangin an tawrh ve zel a ţul lo e" tiin alo hnar a. Mahse Suartui tlangvalte chuan pui loa haw leh chu an tum bau lo. An thawmhnaw neih zawng zawng te chu an siam pui mial mial mai a. Pu Doţhiauate tan lah dan ngaihna awm hek suh.
  
       An bungraw neih ang angte an siam fel meuh chuan zan alo rei ve ta hle mai a. Pasalţha Phirthanga pawh thil awmzia a hriat veleh alo kal ve nghal a. An lal thiltihdan chuna duhlo em em mai a. Mahse upa Doţhiaua chuan an khaw tlangvalte chu lal chunga lungawilohna nei lo tur leh anmahni chu ngaihtuahawm annih loh thu a han hrilh mawlh mawlh a. An lal thu chu hnial lo tur leh inlungrual taka lo awm zel turin an chah mawlh mawlh bawk a. An inpeih fel hnu chuan chhuah zai an rel dawn ta a. Pawn lama mipui awmte chu pu Doţhiaua chuan an thlamuana. Lal chunga lungawilohna neilo tur leh anmahni thu ngeia chhuak annih thu an hrilh bawk a. Mipuite pawh chuan ui hle mahse dan theih ni heklo le. Kawtchhuah lamah chuan an zui phei dul dul mai a.
       Thil awmzia hriain Dengi pawh Vawrate in lamah chuan alo kal ve a. A thinlung chu beidawnna leh lungngaihna in a tuam mek ani. Nula a pumpa han ţah em lah ni theiin a hre silo. Kilkhatah Dengi lo ding ngawi reng Vawra u Hlirthangin ava hmuh chuan Dengi lam chu ava pan nghala. Hlirthangi chuan," Dengi,heti hi kan ni tasi a. Vawra kan khuaa alo let leh hun chuan kan lo awm tawh dawnlo a. In inhmangaih em em tih ka hria. Lo fuih sauh sauh la. Thil ţhalo engmah rawn tilo turin ilo hneh tum dawn nia" a han ti a. Dengi chu a mittui a far zawih zawih a," U Hlir,kan inhmu tawh ngai awm silo a" a han tichuai raih a. Hlirthangi chuan," Dengi,chutin ni lo e. Kan la inhmu fo dawn alawm. Vawra lo hawn veleh kan lo hruai dawn che nia. Ka tiam ache" a han ti a. Dengi chuan Hlirthangi kuah vawng vawng pah chuan," Ka lawm e" a han tisap a. In chelh reng theih ni heklo le. Inthlahlel tak chungin an inţhen a ţul tasi a. Vawra ţhian Zalawma,Vanzaua leh Vantei tepawh chuan Vawra ute chu rawn zuiin ţap deuh pur chung hian an rawn kal ve a. Sawivela chuan lo hnem mawlh mawlhin huaisen taka awm turin a chah mawlh mawlh a.

        Suartui khaw kawtchhuah lamah chuan meichher eng a de sup sup mai a. Pu Doţhiaua te chhungkua chuan kum tamtak anlo chen tawhna leh thi leh thau pawlha an lo venhim tawh khua chu hreh tak chungin an chhuahsan dawn ta ani. Lal khawnbawl leh mipui tamtak chuan mittui nen ţap chungin an um zui lawm lawm a. Kohkir theih lah anni silo. Khaw kawtchhuah an thlen chuan a tawpnan ti niawm takin ţhenkhat chu an han ţap zual sauh a. An han inkuah leh vawng vawng ţhin a. Tlangval leh pa te erawh thinrimna in an khat thung. Tichuan pu Doţhiaua te chu Suartui khua aţanga nithum kal vela hla Lungchuan khaw lam pan tur chuan an kal ta a. An thawmhnaw chu tlangval sawm rual lai mai hian an rawn phurh pui a. An ranvulhte erawh lal thu angin an keng lo thunga . An rote erawh chu an keng lui ta tho ani.

       Suartui an chhuahsan aţanga niruk lai mai aliam hnu chuan Vawrate pawh Mualvum khua an lut dawn hnai tawh a. Kawngah chuan Vawra nupui neih tur chungchang mawlh mai chu an titi tui ber ala ni fo reng a. Vawra chuan ama chanchin hlir an sawi chu a ning ta deuh ani ang e. Mualvum khaw thlen hma chawlhhmuna an chawlh lai chuan Vawra chuan a u Ramliana hnenah chuan," Ka u,kan lal fanu Darchawii hi hmelţha iti em" a han ti kauh mai a. Ramliana chuan," A enga chutiang te min zawh chu. A hmel zawng a ţha thawkhat viau mai" tiin alo chhang a. Vawra chuan," In in ngaihzawn lai khan a puan tlang i dek em" nui var var pah chuan an ti leh a. Vawmaia chua alo nui tut tut mai. Ramliana chuan," Mai mai che chuan aw. Kan in ngaizawng reng reng hlei nem" alo ti hluk a. Vawmaia chuan," Vawra, lal fanu in thingpurh puia a sawm chungchang pawh han zawt teh. An rawn haw tlai viau ania" alo ti a. Ramliana chuan,"Engmah a thleng lo. Thudang i sawi ang u" alo ti leh mai a. Vawra chuan," Ka u inlo inzui rei hman viau ani ang maw. Ngah nge i neih mailoh a" a han ti leh a. Ramliana chuan," In sawi peih bawka kan hrilh ang che u. Darchawii kha ka hmangaihlo a. Ka lakah khan a engkim min hlan phal vek ani. Mahse ka kut hmawr pawhin ka dek lo" a rawn ti a. Vawra chuan," Lal fanu chuan a hmangaih hle che ni maw. Kut hmawr chuan i dek deuh ang a. Amah pawhin min hrilh vek ania" nui hak hak pah chuan an ti leh a. Ramliana chuan," Nang hi lal fanu khan enge alo fah che ni aw. Min hmangaih alawm. Mahse kan lal fanu kha a dinhmun kalsan thei tur mizia a pu lo ani. Chuvang chuan ani ka hmangaih theihloh" a han ti a. Vawra chuan," A dinhmun kalsan tih chu enge awmzia" tiin a han zawt a. Ramliana chuan ," Lal fanu anihna kha a chhuang em em a. Lo hmangaihin lo nei ta ila. A nihna pangngai anrenga awm a tum tho dawn a. Chhungkaw hlim tak kan din thei dawn lo ani" a han ti leh a. Ramliana bawk chuan," Vawra,hei hi hre reng rawh. Chhungkaw hlimna leh inlungrualna hi a pawimawh hmasa ber fo ani. Pasalţha niin ral tamtak that mah la. In chenna chhungkuaah hlimna i hmuh siloh chuan ,chu ngei chuan ala kai hniam ang che" a han ti leh dap dap a. Vawmaia chuan," A tawp lam chu chhuak ril thei hle mai" nui hak hak pah chuan alo ti a. Vawra pawh chuan thudang zawh chhunzawm ta biklo in Mualvum khaw lam pan chuan an kal leh ta a.
  
        Chutia thlamuang taka Mualvum khaw lam pana an kal bek bek lai chuan vawilehkhatah an chhak lam aţang chuan," In Silai kha dah thla ula. In ban phar rawh u" tih ri an hre ta thut mai le. Pasalţha unau anni bawk a,an tihtur an hailo. Kawngsirah chuan bawk phek nghalin aw lo chhuahna lam chu Silai chuan an tin ta ţhap mai. Ramliana chuan," Tute nge innih. Enge induh" tiin a han au a. Kawngchhak lam aţang chuan," Mualvum tlangvalte kan ni e. In Silai dah thlaa in inpek loh chuan kan kap hlum vek ang che u " mi pakhat hian a rawn ti a. Ramliana chuan," Hlauhawm kan awmlo e. Khualpang zin satliah mai kan ni" a han ti leh a. Aw pangngai bawk chuan,"In Silai kha dah ula . Lo chhuak ula nimai. Anih loh chuan kan kap dawn che u nia" a rawn ti leh a. Tichuan Vawrate chuan Silai dahthlak phawt mai chu ţhaa an hriat avangin an silaite dahthlain an han dingchhuak ta a. Kawngchhak lam aţang chuan tlangval panga lai mai anmahni Silaia tin reng chung chuan anlo chhuk a. Kawngpui anlo thlen thlak chuan Ramliana chuan," Eng vanga minlo lambun nge innih" tiin a han zawt a. Tlangval pakhat chuan," Kan lal in a hrilh thei ang che u. Min han zui phawt teh u" a han ti a. Tichuan Vawrate chuan Mualvum khaw tlangvalte chu an khaw lam pan chuan an zui chho ta a.
      Mualvum khua an han thlen chuan khawchhung chu alo reh ţhiap mai a. Naupang tualchai tak ngial pawh hmuhtur an awmlo a. Vawra chuan," Pu te u,eng thil nge thlenga. Run in tawk em ni" tiin a han zawt a. Tlangval pakhat chuan," Lal inah kan la sawi fiah dawn nia" tih lekin a chhanga a. Mualvum lal in an han thlen chuan lalin kawtah tlangval ţhenkhat ralthuam kengsa vek chu anlo awm nual mai a. A landan chuan chu khua chu indo mai thei dinhmunah an ding mek ani tih a hriat theih mai.

       Vawrate chu tlangvalte chuan lal inah chuan an han luhpui a. Mualvum lal inah chuan an lal Hratliana leh a upate chu anlo ţhu ţhap maia. Chutia mikhual hmel danglam an tlangvalten an rawn hruai an han hmuh chuan an phawk hra mai. Hratliana chuan,"Ekhai,kha khawilam mi nge in rawn hruai tak" alo tithuai a. Tlangval pakhat chuan," Lalpa,kan khaw lampana lokal anni a. Suartui khua niawmin an insawi a. Silai an ken vek bawk si avangin thuzawh fiah turin kan rawn hruai ani" a han ti a. Lal Hratliana chuan mikhualte chu ngun takin an en vang vang a. A tawpah chuan thil hriatchhuah nei niawm tak hian ," Ekhai,tlangval ka han hrechhuak zo mailo che . He khuaah hian ilo kal tawh tak em kha" Vawra en chung chuan a han ti a. Vawra chuan," Lal pa,vawikhat chu ka rawn thleng tawh ngei alawm. Pu Buangthangate mikhual Vawra kha ka ni e" a han ti a. Lal Hratliana chuan," Ekhai,ka hriatchhuah tak chu. Tunlai chu kan ralkhel deuh a. Tumai pawh kan ringhlel vek zel mai ani. Minlo hrethiam dawn nia" a han ti a. Lal Hratliana chuan a tlangvalte pawh chu hlauh tur aawmloh thu leh an kal theih tur thu a han hrilh a. Ramliana chuan," Lal pa,in khua hi a reh vek mai a. Beih in tawk em ni. Enge thil awmzia" tiin a han zawt a. Lal chuan," Beih chu tawk rihlo e. Mahse beih tawk thei reng chu kan ni. Chuvangin khaw mipuite chu hmun him lamah kan suanchhuak ta vek ani. Khawilam kal tur nge innih reng reng a" a han ti a. Ramliana chuan," Lenchim khaw lam pana kal tum kan ni a. Kan chhungte va puih kan beisei deuha" a han ti a. Lal chuan," Khuanun zahngai sela. In chhungte chu zuahin awm mawlh rawhse" a han ti a. Ramliana chuan," Lalpa enge thil awmzia" mak tih hmel tak chuan a han ti a. Lal chuan," Nili vek kal ta khan Lenchim khua chu tu tih hriatlohten an run a. Ami chengte chu nghaisa in a khua chu an luah zui a. An thuawihlo deuha an hriatte chu an that hmiah hmiah mai zel ani awm e. An duhtawk mai kan rinloh avangin keini pawh kanlo insaseng ta mai ani. A pawi ka ti khawp mai. In chhungte chu an la dam em ang chu" a han ti a. Vawmaia chuan," Chu Lalpa puih tumna engmah i neilo em ni" tiin a han zawt a. Lal chuan," Lenchim khua awlsam taka hneh theitute chu keini ve tehlul beih mi anni lo ani. Mi ţhenkhat rawn tlanchhuak erawh an awm a. Chung ho sawidan phei chuan zanga rual vel lai anni awm e" a han ti a. Ramliana chuan," Tlanchhuak ho chuan engmi nge annih an sawi theilo em ni" a han ti leh a. Lal chuan," Mi kawlhsen tak tak tak anni a. Tumah an dim hauhlo a. Nula pawh an duh apiang an mutpui mai ani. An lal nu meuh pawh an zuah lo ani aawm e" a han ti a.. Lal bawk chuan," Tunah hian in khaw lamah kir leh ta ula. Heng thu hi in va thlen dawn nia. Keini zawng atawp thlengin hetah hian kan ţang dawn ani" a han ti a. Ramliana chuan," Lenchim khaw lamah chuan kan va kal reng reng ange. Eng thil chiah nge kan va chian ani ang chu" a han ti a. Lal chuan," Kal lo tur chuan ka tilui theih hauhlo che u a. Mahse in kal anih ngat chuan damin inlo haw leh kherlo ang. Kei leh ka tlangvalte hi chuan helaia lo nghah mai hi kan theih tawk ani" a han ti a.. Ramliana chuan," Lal pa,kan hrethiam lutuk che. I khaw mipuite venhim chu i hna ani a. Keini pawh Lenchim khuaah chuan kan va kal ngei anga . Nungdama kanlo hawlo anih tak leh minlo hre reng ţhin dawn nia" a han ti a. Lal Hratliana chuan," Tlang takin sawi mai ila. Dama hmuh leh che u hi ka in beisei hauhlo mai a. Mahse in va vannei thei te anih ngai chuan ropui takin kalo hmuak ang che u" ahan ti a. Lal khawnbawl dangte pawh chuan duhsakna anlo hlan tliar tliar a. Tichuan Vawrate unaua chu Lenchim khaw lam pan turin an chhuak leh ta a. An chhuah hnu chuan Lal chuan," Mi huaisen tak zawng ani ngei ang. Mahse huaisen mai hi a tawkloh chang a awm ţhin si a. Khuanun veng mawlh teh se" a ti chuai raih a.
      Mualvum khua an pelh fel hnu chuan Vawra chuan," Ka u,Lenchim khua chu kan luh kher angai hlei nem. A khua helin ka ro dahna lam chu kan pan thei alawm. Ka hlauthawng hauhlona. Mahse engvangin nge kan buaina nilo ah kan lo va inrawlh kher ang ni" a han ti a. Ramliana chuan," Chutiang nilo e. Ţanpui ngai an awm anih chuan kan kiansan tur anilo" tiin alo chhang a. Vawra chuan," Chu pawh ni rend sela,pathum choh tan Zanga chu beihmi anni dawn em ni" a han ti leh a. Vawmaia lo ţawng ve in," Vawra,i zam mai elo" a rawn ti a. Vawra chuan,' Zam lah lo e. Mahse awmze awmlo a va thih kha hlawkna a awm dawn em ni" a han ti leh a. Ramliana chuan," Mite tana nun hlan hi awmze awmlo pakhat mah a awmlo. Pasalţha ni tur chuan mite ţanpui ngaia an awm lai a tlansan loh tur" a han ti leh a. Tichuan Lenchim khaw lam pan chuan an kal ta zel a. An chhungte Lalin khua aţangin a hnawtchhuak tih reng an hre silo a. Dam taka an haw leh lo anih phei chuan an hmangaihte nen a intawn leh nin awm ngai dawn tawhlo a ni///////.

      Suartui lam buaina pawhin ziaawm lam ala pan thei meuhlo mai. Dampui lam enthla tura an mi tirhte chuan Dampui chu Hualtu khaw lam nen an inthurual ani tih an hre thei ta hlauh mai le. Suartui lal leh upate rilru a buai ta map mai. Khaw pathum vel a ruala do tur chuan an in ringzo bik hauhlo ani. Lal Lianvunga chuan khaw ţhenawm hnaivaia lalte chu amah pui tura sawm turin palaite an kal tir a. Khaw luh khan tinah ralven bukte sain tlangvalho chuan an inven chhawk nitin mai a. Khaw boruak a ralmuanglo in mitin mai chuan engtikah nge run kan nih ang tih ngaihtuahna nen thin phu dep depin hun an hmang nitin zantin mai ani.Lal Lianvunga chuan a Vawrate a hnawtchhuah chu pawiti awm pawh hian a lang lo a. An Sial leh ran vulh zawng zawng a khawm sak vek bawk nen. Thei hi a inti em em mai a. A khaw mipuite erawhin Vawrate chhungkua chu an ngaiin an chanchin sawi an bang lo. Dengi chu a lungleng ber te zinga mi ani awm e. Vawra nen chuan an intawng leh pawhin a ring tawhlo a. An khua chu ralin rawn beiin an rawn thah vek a ring a. Aruk tein khum kilah te a ţap leh fep fep ţhin a. Vawra chu amah lam tura alo kal leh a ring theilo ani.

      Hualtu lam pawh an awm mai mai bik haulo mai. Dampui khua ten Suartui pasalţha ţhenkhat anlo thah bawk avangin an phur thar hle mai a. Funpui an er tluk tluk a. Hualtu lal Zangama leh a unau pahnihte chuan Suartui khaw run dan tur mawlh mai chu an ngaihtuah ani. A nawlpuia an chet hmain tlangval sawmhnih vel rawlrala che turin tirh phawt an rel a. Chung an tlangval tirhte chuan a khat tawkin Suartui khaw mi leh sa tupawh an hmuh fuh apiang mai chu an va that mai dawn ani. Ruahmanna te an siam zawh hnu chuan tlangval sawmhnih rual chu Suartui khaw lama rawlrala che chhuak tur chuan an tir liam ta nghal a. Tlangval dang zawng chu Hualtu khuaah an innghakkhawm vek ang a. Hualtu khua aţangin Dampui khuaah insuan lehin chuta ţang chuan Suartui chu awlsam tein an run thei tawh dawn ani.

                    Bung-34


        Ni te aliam zel a. Suartui lam pawh an rin ang em em chuan harsatna liantham engmah an la tawk rihlo. Khawchhung boruak pawh a pangngai chho ve leh ţan tawh a. Awllen lai anih avangin tlangvalte chu ramriah leh ramvah lamah an ţuan a. Nulate pawhin fur pui alo thlen hma ngei thingtuahtur a tam thei ang ber phurh tumin ţan an la ve sauh sauh a. Daihnai kawngbulah te chuan thingfak cheh phel sa a inpho ter tuar mai ani. Putar te lah Arbawm leh Em ilo tahin anlo buai nileng ve ţhak ţhak mai a. Pitarte pawh an bang chuanglo. Tuala Lapar pho ţang sa chu an lo Herawtin anlo her ri ve ţawt ţawt a. Awllen lai e tilo chuan mitin mai chu mahni hna ţheuh thawkin an buai reng thung. Naupang leh tlema la tleirawl deuhte chu ţhal chawhmeh zawngin luite a Sangha leh Chakai man turin an in zui liam ve nitin mai a. Sava veh pahin Thangthleng leh Buhchuk thangte,Sahdal le Beaithang bakah Thangchep te an han kam vel ţhin bawk a. Patling leh tlema phanchang deuh tawhte chuan furpui er thei turin an inte anlo thawm ţha mawlh mawlh a. Ţhenkhatin in tharte sain inchung tur Di satin an buai ve bawk. Kawla nichhuak chhiara nitina fehkawnga a sur a sa hnuaia inzui liam nitin ai chuan a nuam zawk ngei ang. Dengi pawh nula ve nafam chuna buai thei em em a. A lung alengin Vawra a ngaih chu a zual em em ţhin ani.

        Suartui lal inah chuan lal leh a upate chu an ţhu khawm ţhap mai a. Lal Lianvunga chuan," Tunlai kan boruak chu engemaw titak hian ka thla a timuanglo ru riau mai. Dampui lama kan mitirhte lahin eng thawm mah an va hre zui silo a. Engtia hma han lak chi nge ni dawn le. Ral veng hi kan indah tawhlo mai dawn em ni ang" tiin a upate chu a han rawn a. Upa Kaihleia chuan,"Lal pa, inring renga awm hi aţha zawkin ka va hre ve. Kan tlangvalte pawh hah tawh viau mahsela,tlawmngaih han chhuah leh chu an hreh bikin ka ringlo ani" a han ti a. Lal Lianvunga chuan," Kan boruak tawn mek hian kut hman tur pawh a ti khawlhkham zo dawn a ang hle mai. Ralveng chu dah tho ila. Tlem a zawng erawh kan o let rih dawn nia" a han ti a. Tichuan an khaw luhkhan a ralveng a awm mekte chu a chanve vel kohkir chu an rel ta a.

       Chutia an titi ho laih laih lai chuan lal in lam pan chuan tlangval pahnih hi hmanhmawh takin anlo kal hlawk hlawk mai a. Tlangaupa chuan lo hmuin," Lal pa, mikhual kan nei dawn a va ang ve mawle" tihpahin lal in lam pana lokalte chu tute nge annih hriatchian tumin pawn lamah chuan a chhuak ta nghal a. Mikhual tlangval pahnihte chu tlangaupa chuan lal inah rawn hruailutin ţhutna tur an kawhhmuha . Lal Lianvungan mikhualte alo hmuh chuan," Tlangvalte u,khawilam khual nge innih le. Eng ti tura ka khuaa lokal nge innih" alo tithuai a. Tlangval zinga upa zawk Laiawrha chuan," Lal pa,i fa Raltawna khuate kan ni a. Kan khuain harsatna kan tawh chungchangah kan lal chuan i lak aţangin puihna dawn theih a beisei a. Chumi thu kenga lokal chu kan ni e" a han ti zung zung a. Lal Lianvunga chuan," Ani tak maw. Ka fapa chuan eng chunchangah chuan nge ka ţanpui amamawh han sawi ta che u" a han ti a. Laiawrha chuan," Lal pa,nimin piah mai khan kan khaw tlangval ramvak pathum chu an lo haw ta hauhlo maia. An chhungte ngaih ţhalo chuan an ramvahna mual lamah chuan an va zawng ta a. Kan khua aţanga hla vaklo ,Buktuikhur mualah tlangval pathum chu lubungin an lo let reng mai hi alo ni a. A thattu te chuan an Silai tepawh an laksak vek ani. Chutiang thil te anih tak avang chuan kan lal chuan i pasalţha ţhenkhatte tira chung mite umzuina kawnga hmahruaitur a duh ani" a han ti ta dap dap mai a. Lal in chu a reh ţhap a, an thu hriat avang chuan lal leh upate chu maktihna leh hlauh rukna in an khat ani. Lal Lianvunga chuan,"In tlangvalten an chhui zui lovem ni?" a han ti leh a. Laiawrha chuan," Lal pa,rei ngial chu an han chhui ve a. Hnuhma engmah hmuhzui tur a awmlo ani" a han ti chuai raih a. Lal Lianvunga chuan,"Tikhan lo va kir leh ta vang vang ula. Ka fapa hnenah chuan lo in ralring turin han hrilh rawh u. Ralvengte indah in tumahin khua chu lo chhuahsan rihlo rawhse. Ka tlangvalte chu vawiin lamah kalo tir nghal ange. Hmanhmawh tak khan kal rawh u" a han ti a. Lungmam khaw tlangvalte chuan lawmthute an sawi zawh hnuin an khaw lam chu hmanhmawh takin an pan leh ta nghal a.

       Lungmam tlangvalte an chhuah hnu chuan lal chuan,"Thil thlen dan hi a mak ta tulh tulh mai. Ralveng kohkir kan tihpawh kha kan sut leh mai angai dawn ani. Tumah khawchhung chhuahsan lo turin tlangau tur ila. Tlangvalte pawh ramchhuak lo turin kan hrilh dawn nia. Tute thil tih nge ni ta ang le?" a han ti nang nang a. Upa Ngula chuan," Lal pa, Dampui lam thiltih bawk ani thei angem. Hualtu lam nen an inthurual tih kan hre tawh a. Anmahni lo chu han rin tur an awm hauhlo mai ka ti" a rawn ti a. Upa Kaihleia pawh chuan," Ni e, Dampui lam bawk annih ka ring ani. Hetiang anih takah chuan rem han ruat dam tur a vang dawm hle mai" alo tive bawk a. Lal Lianvunga chuan," Dampui lam hi va run ngawt dawn ila. Hualtu lamin minlo leh run a hlauhawm thung si. Tunah chuan Lungmam khua pawh a ralmuang talo hle mai a. Lungmam hi an beih hmasak mai ka ring ta deuh ani" a han ti leh a. Upa Khamvela chuan," Ni e,Lungmam lam chu beih awl zawk tur chu ani meuh mai. Tunah hian kan tlangvalte han tir dawn ila. Khawi lamah nge hmelmate an awm tih kan hre bawk silo a. Lungmam hi nikhat kal chauh ani a. A khaw mipuite hi Suartui lama suan phei vek mai hi a ţha mai lo maw" tiin rawtna a rawn siam a. Lal chuan," Chu zawng thil ni thei anilo ang. Kan tlangval panga vel hi thil awmzia chian turin kan va tir phawt anga. A khaw nawta insawn vek zawng a buaithlak lulai deuh lo ang maw" a han ti leh a. Upa Kaihleia chuan," Lal pa,upa Khama rawtna kha ka thlawp khawp mai. Lungmam khua leh tuite chu i khua leh tuite tho anni a. Helam lo insuan phei chu an tan thil harsa tak ani loang. Ral kangah chuan in ţanpui zung zung ngaihna a awmlo a. Khawkhata ţanhmun kan khawh ho theih chuan beih pawh kan harsa deuh dawn ani. Tunah hian Lungmam chu awlsam takin Hualtu lam hian an rawn la thei ngei anga. Kan tan chuan va puih ngaihna a awm dawnlo ani" a rawn ti ve a. Lal pawh a rilru a buai ta hle mai. A upate sawi ang chuan khawkhata insawhkhawm mai chu ţha a ti ta a. Lal chuan," Awle ka upate u,fel taka ro min rel pui ţhin avangin ka lawm e. In sawi ang chuan Lungmam lam hi helama anlo insuanphhei dan lan ngaihtuah angai ani. Ka fapa hian kan remruatna hi a pawm ngei turah ngai ta ila. Lamkal kan in tirh thuai angai dawn ani" a han ti a. Tichuan tlangval panga chu an han ko nghal a. An lal thu keng tur chuan chumi ni la la chuan Lungmam khaw lam pan chuan an kal ta nghal a. Suartui lal leh upate chu an buai ngei mai. Mi run tura a kum zawna an chhuah avangin midang lo han er let thei turin an chak tawklo riaua hriatna annei a. An hmelmate lah engtiang fakaua nasa in nge an rawn inpuah chah an hre silo.

      Suartui tlangval sawm rual lai man Lungmam lama kal te chuan Lungmam nena an inri na kawrte an thleng dawn tawh a. Kawrte an va thleng chiah tihah chuan an hmahruaitu ber pasalţha Kapvunga chuan kawr kama ruang pahnih lo let reng chu a hmu ta thut mai le. Rang takin a naute chu bawk turin an au a. Suartui tlangvalte cu kawngsirah chuan zuang lut nghal sang sangin an silaite hmetpuak mai thei tur chuan an inring nghal a. Rei ngial inring tak chunga an nghah hnu pawh chuan eng thawm mah hriat tur a awm hauhlo mai le. Pasalţha Kapvunga chuan,"Tikhan minlo veng ula. Ruang khi ka han belchiang ange" tihpahin kawrte kam ruang awmna lam chu a pan chho ta nghal a. A han thlen chhoh chuan ruangte chu a han belchiang that that a . Thisen chhuah dan aţang chuan an thihna ala reilo tih a hre thei mai a. A landan chuan a thattute chu an thawm hriain anlo in saseng ani tih an mithahte lu an lak hmanloh dan a ţang chuan a ring thiam mai. Kapvunga chuan a tlangval hruaite chu a han ko chho a. Tlangval panga chuan Silai kah mai theih tura inring sain an ţhiante anlo venga. Midang zawng chuan ruang chu an senghawi dawn ani. Suartui tlangval zinga pakhat chuan," U Kap,kan mitthi te hi tukina Lungmam palaite kha an ni chiah mai" a rawn ti a. Kapvunga chuan," I hrechiang meuh maw tlangval" alo thithuai a. Tlangval chuan," Chiang tehreng e. Kan ralven buk anlo paltlang lai khan kan lo tiding alawm" a han ti a. Kapvunga chu a rilru a buai ta hle mai. Lungmam lamah chuan an kal zel dawn nge khaw lamah chuan an kir leh zawk ang tih chu a ngaihtuah a. A tawpah chuan," Awle, kan dinhmun chu hetiang tehnuai hi ani ta a. Kan khaw lama kal turin tlangval pathum in kir leh angai dawn ani. Fimkhur takin in kal anga. Kawngruh pangngai zawhlo in ramchhung lam aţangin khua in pan ang. A bak zawng chu Lungmam lamah ka ho in kan kal anga. Kan lal hnenah heng thu hi in ha thlen anga. Inring turin inlo han chah dawn nia" a han ti a. Tichuan tlangval pathum chu an han thlangchhuak a. Kapvuga chuan," Hengho thattu te hi khawiah nge an awm kan hre hauhlo a. Chuvangin kawng pangngaiah kal hauh suh ang che u. Hmanhnawh takin kal nghal rawh u" a han ti a. Tichuan tlangval pathumte chu Suartui khaw lam panin an kir leh ta a. Kapvunga leh midang ho zawng chuan mitthi ruang chu an phum a. An lu chu an chhungte hnena hlan atan tiin an la a. Lungmam lam pan chuan an kal leh ta nghal a.
  
        Zan khaw tairek thleng pawh chuan an khaw boruak chungchang avangin Suartui lal leh upate chu rorelin anla ţhu khawm laih mai a. An hmelmate beih dan turah chuan thukhat an vuan thei ta tlatlo mai. Ţhenkhatin an khaw hmuna va luhchilh mai an duh laiin ţhenkhat erawh chuan lo nghah tawp chu an duh zawk a. Chutia thu mum pawh nei theilo a an awm lai chuan an khaw tlangval pathum Lungmam lama an tirhte chu Lal inah chuan an rawn lut ta hlawl mai le. Lal leh upaten anlo hmu zet chu phung hmu an sawi ang maiin an meng phawk hra hlawm mai. Upa Khamvela chuan," Tlangvalte u,engtizia nge ni ta ngai. Khawnge midang" alo ti bah nuai a. Tlangval pakhat chuan," Kan lal hnenah hian thu hmanhmawh sawi tur a pasalţha Kapvunga tirh kan ni e" alo ti thuai a. Lal Lianvunga chuan," Eng chungchang thu nge ka pasalţha chuan min han hrilh a duh chu le" alo ti var a. Tlangval pakhat chuan," Lal pa,Lungmam leh kan khaw inrina kawrte kan thlen khan kawrte kamah ruang pahnih lo let reng kan hmu a. Kan han enchian nak chuan tukin a kan khuaa lokal Lungmam tlangvalte kha anlo ni a. A landan chuan sahhlum ni ngeiin a hriat a. Pasalţha Kapvunga leh midang zawng chu Lungmam lamh kalin keini hi kan lo let ta ani" a han ti a. Lal Lianvunga chuan," Karei le aw. Kan mi tenawmho chu an huangtau ta mah mah e. Dawihzepthlak lutuk. Mahni rawn inlan ngam siloin tihian min han tih khum vel a maw" a han ti thur thur a. Upa Khamvela chuan," Lal pa, heti reng chuan kan in hloh nasa lutuk dawn e. Heng rawlrala rawn che ho hi manchhuah dan kan dap mai angai dawn ani" a rawn ti a. Lal Lianvunga chuan," Chuti mai chuan kan man hauhlo ang le. Tunah pawh hian kan awmdan zawng zawng hi minlo thlir reng lo ang tih tunge sawithei. Ralven kan uluk zual tur ani a. Naktuk aţang chuan tumahin khua hi chhuahsan loh tur ani. Kan khaw luhkhan lam chu tumahin an la rawn paltlang lo a. Khaw mipuite pawh hi thil awmzia kan hriattir vat angai ani. Tlangvalte u,in tlawmngaihna avangin inchungah hian ka lawm hle mai. Tunah chuan in kal thei tawh ang" a han ti a. Tlangvalte an chhuah hnu chuan lal leh upate chu an la titi mam mam reng a. An pasalţha pali,Vawrate unau an awmlo chu upa ho chuan pawi an ti em em a. Pawi an tihzia lah an sawi ngam der silo a.

       Kapvunga leh a hote pawh Lungmam lal inah chuan an awm tawh a.. Lungmam lal Raltawna chuan," Ka pa chuan a khaw lama insawhkhawm chauh chu maw ruahmanna a neih le. Mahse chu chu thil tihawm ber ani lawi bawk si a. Rawlrala min rawn beitute hi Hualtu lam anih phei chuan kan khaw tan chuan lo dan ngaihna a awm dawn lo ani. Ka upate u enge in ngaihdan ni hlawm le" tiin a upate chu a han rawn a. Upa Seia chuan," Lal pa,kan khaw mipui him tlanna tur anih dawn phawt chuan Suartui lama insuanphei chu a pawina a awm dawn em ni. Kan hmelmate hi ka hlau chu ani hauhlo a. Mahse kan mipuite kan venhim zawh dawnloh chuan heta ţan lo khawh ve ngawt kha awmzia a awm dawn lo ani" a rawn ti a. Lal Raltawna chuan," Ani viau mai a. Mahse tunah hian kan hmelma lam hian min enthla reng ngei anga. Khua kan chhuahsan hun kha beih kan awlsam hunlai ani ve thei dawn tlat a. Chu chuan min tibuai ani" a ti leh a. Upa pakhat chuan," Ni e Lalpa,him takin Suartui kan thleng angem tih chu ngaihtuah tham tak ani. Mahse kan tlangvalte pawhin kan khawhnih kar na na na chu min veng zo thoin ka ring ani" a rawn ti leh a. Lal chuan," Awle, Suartui lama insuan phei chu ţha kan ti tlang em" tiin a upate chu a han zawt a. A upate pawh chuan duhthlan tur dang nei heklo le. Suatui khuaa insuanphei mai chu ţha an ti tlang ta a. Chumi tur chuan khaw mipuite hrilh hriat phawt chu ţha an ti tlang a. An buh leh bal te phurh vek ngaihna a awm dawnloh avangin an phurh bang zawng chu hmun him deuha dahţhat mai an rel ta bawk ani.
       Mualvum khua an chhuahsan aţanga nithum an kal hnu chuan Vawrate pawhin Lenchim khua chu an hnaih ta hle mai a. Miin anlo hmuh palh an hlauh avangin kawngruh pangngaiah pawh kal tawhlo in ramchhung aţangin Lenchim khua chu an pan hnai zel a. Lenchim khua an hnaih viau tawh tihah chuan an kalna thlang lamah chuan ţap ri leh rat rat thawm hi an hre ta tlat mai le. Vawrate chu in sem darhin fimkhur takin thawm lochhuahna lam chu an pan thla ta nghal a. Thawm lo chhuahna chu an hnaih zel a. Tap ri pawh chu tlem chuan a ring deuh tawh ani. Thui vaklo an chhuk leh hnu chuan thingkunga nula saruak ngalngata phuar hlawma awmreng chu an zuk hmu thei ta a. Hlauhawm a hnai em tih ngaihchangin an zuk pawh thla mai biklo a. Ramliana chuan a naute pahnih chu mi lokal an awm leh awmloh lo ngaihven tur leh amah chu lo veng turin an hrilh a. Tichuan hmeichhe pakhat thingkunga phuar hlawma awm reng lam chu ava pan ta a.

        Lenchim nula in ama lam pana Ramliana lokal a han hmuh chuan en pawh eng ngamlo in alo ţap zual sauh mai a. Ramliana ava thlen phei chuan nula chuan," Khawngaihin zahngai hram rawh. Ka tlin tawh nganglo ani. Min that tawh mai ta che. Khawngaihin" alo ti lawm lawm mai a. Ramliana chuan nula chu ralkhat aţanga en mai ai chuan a taksaah chuan sawisakna hnuhma atam hle tih a hmu thei mai. Engmah sawi lemlo chuan nula chu an phelh nghal mawlh mawlh a. Nula te reuh lah chuan," Ka pu khawngaihin min khawih tawhlo hram rawh u. Min that mai rawh u" ţap chung chuan ala ti lawm lawm a. Ramliana thinrim,nula lainat lutuk bawk chu ţawng chhuah ngaihna reng a hrelo. A kut leh ke phuarna ahan phelh chuan nula chu din pawh ding theilo chuan a tlu dawn ta mai a. Ramliana chuan lo dawm vatin an ţhut tir a. Ramliana chuan a iptepui aţangin puan hlap pakhat chu a han phawrh chhuak a. Nula chu a han tuam ta a. Nula chuan mak tih hmel takin Ramliana chu a lo en ngawih ngawih mai a. Puan hlap chuan a ikhuh nghal sat sat a. Ramliana chuan Vawrate chu an hui zauha . Vawrate an lo thlen chuan Ramliana chuan," Heta kan awm reng zawngin a him lo ang. Vawra nang nula hi pua la , kan lokal na lamah khan kan kir leg anga. Bihrukna tur kan zawng phawt dawn nia" a han ti a. Nula chuan a kianga tlangval awm,hmelţha tak tak mai leh pian hleitling zet zet te chu mak tih hmel tak hian en reng mai a. A biangah chuan mittui a luang zawih zawih a. Vawra chuan nula chu an paw lawp a. Ramchhug lamah chuan a luhpui leh ta a. Vawmaia leh Ramliana chuan Vawra hnu chu an rawn thup leh nghal char char a. Lenchim khua aţanga hla deuh tak,hmun biru deuhlai an thlen chuan an chawl ta a. Vawra chuan a nula puak chu nghatin a tuium chu an pe a. Nula chu a tuihal tih hriat tak hian tui chu a dawt nghal kiang kiang mai a. Tui a in zawh chuan nula chuan," Ka pu ka lawm e" an ti sap a. Vawra chuan an chawfun neih ang angte chu an phawrh a. Nula chuan alo ei nghal mial mial bawk a. Chawte a eikham hnu chuan Ramliana chuan," Nula,tunge inih le" tiin a han zawt a. Nula chuan," Lianpuii ka ni e" tih chauhin a chhanga . Ramliana bawk chuan," Anih Lianpui,in khaw chanchin engemaw min hrilh thei em?" a han ti leh a. Lianpuii chu a mittui a aur zung zung a," An duhdan dan in min sawisa a. Kan tlangvalte chu lal mualah an phuar hlawm vek a. Nula leh minu te thlengin duh hun hunah min pawtlui mai ani" ţap chung chuan a han ti a. Ramliana chuan," Tute nge annih i hria em? " a han ti leh a. Lianpuii chuan," An sawidan chuan kan khua aţanga nihnih kal vela hla a awm Thingdawn khua anni awm e . An lal chu Duhmanga ani. Khawlian tak anni a. Vua leh vang pawh a ngain a chapo hle a. Kan lal hian alakah chhiah chawi a duhloh avangin tihian min rawn bei ta ani" a han ti leh a. Ramliana chuan," Anih Lianpui,in hmelmaho chu khuaah khian engzah vel nge awm ang" a han ti leh a. Lianpuii chuan," Ka hre theilo. Achangin an kiam duak a. A changin anlo thlen belh leh ţhin ani" a han ti leh a. Ramliana chuan," Anih nula,engtianga kha tia lo awm tamai nge inih le" a han ti leh a. Lianpuii chuan," Kan khaw tlangval an mankhawmte khi ei kan rel sak ţhin a. Nikhatah chaw vawikhat chiah pek min phalsak a. Kan tlangvalte hmaah chuan an duhdan danin min khawi kual ta ţhin ani. Tukin khan kan tlangval pakhat chu a hliam ka va bawisawm a. Ral ho in min rawn hmuh chuan min rawn beng thal nghal thuai a. Tichuan ka thawmhnaw te min hlihsakin mualpho takin min dah ta ani. Tichuan ramhnuaiah min hruaiin nawmchennan min hmang ta a. A bak zawng chu in rawn hmuh ang kha ani mai" a ti a. A sawi zawh chuan a lungchhe lutuk chu a ţap nghal zawih zawih a. Ramliana chuan," A pawi ka tihle mai Lianpui. Mahse in khaw tan hian theihtawp kan chhuah dawn ani" a han ti leh a. Lianpuii chuan," An tam lutuk. Inhneh loang" alo tia. Ramliana chuan," Ramhuai angin alawm kan inlan dawn. Tunge kannih an hre dawn hlei nem. A rinphak baka rapthlakin kan che dawn ani" thinrim a ha chang ţhial bap bap chung chuan ahan ti a. Ramliana bawk chuan Lianpuii hnenah chuan," Hetah hian nangmahin ilo awm anga. An rawn hmu hauhlo ang che. Nangmah phuar tute kha anlo let leh ngei anga. Kan lo han chang dawn ani. Hetah lo awm reng la. Lo chesawn hauh suh ang che" a ti a. Lianpuii pawh chuan mahni a awm chu hreh hle mahse a hnial ngam biklo a. Tichuan Vawra leh a ute chuan Lianpuii an hmuhna lam chu an pan leh ta a..

         Kawngah chuan Ramliana chuan,"Kan mi beih turte hi eng ang mi nge annih tih kan hre hauhlo mai a. A ruk thei ang berin kan han kal anga. Silai kan tipuak tur anilo ang. Tin kan mi thahte ruang hi an ţhiante hmuhloh turin kan thup bo zel dawn ani" a han ti a. Tlai ni tlak dawn suarah chuan Lianpuii an man na lai chu an han thleng chho ta a. Mihring hnuhma thar a awm leh awmloh an han enkual a. Anmahni tihloh chu tumah an lakal lo tih an hre thei mai. Tichuan Lianpuii phuar tute lokal hun changin an biru ta ţhap mai le.
         Khua chu a thim tawh a. Ram chhung phei chu thim chhah tawh tak ani. Vawrate pawh chuan an mi chan ye chu anlokal tawh dawnlo emaw an ti hman hial tawh a. Chutih lai tak chuan Lenchim khaw lam aţang chuan meichher eng an awmna lam pana lokal chu an hmu thei ta. An mi chante chu an ţawng ri lang lang a. A chang leh an han nui leh hak ţhin a. An nula phuar chunchang te sawiin zan lama Khumpui kai pui turte chu an han insiam vel a. Anlo hnaih pheih zel chuan an mi chan te chu pathum chiah anni tih Vawrate chuan an hre thei ta. Silai leh ralthuam dang engmah an keng lo a. Ramliana chuan," Ka beisei aiin an tlem daih mai. A hmasa bera lokal saw keiman ka bitum anga. A laia kal saw Vawra nang,chuan a hnuhnung ber saw Vawmaia chanpual. Mahni saseh tumahin chhuah loh tur. Thisen chhuaklo in a rehin kan rek hlum dawn nia" tiin a naute chu a han hrilh a.
   
       Lianpuii an phuarna hmun anlo thlen chuan Thingdawn khaw tlangvalho chu an ding chawih a. Mak tih hmel takin an nula phuarna lai ve chu meichher chuan an han enkual a. A phuarna hrui takngial pawh a awm tawhloh bakah eng hnuhma mah han chhuizui tur an hmu silo. Tlangval pakhat chuan," A va mak ve mawle. Amah chauh chuan a tlanchhe hauhlo ang" a tichhuak ta phawng mai le. Chutah pakhat ve thung chuan," En teh u,eng hnuhma mah hmuh tur a awmloh hi. Engtin nge kan tih tak ang. Kan kutzala thi ani dawn sia. Kan pasalţhate kan ti thinrim viau angem" a rawn ti a. Pakhat chuan," Thinrim lo turah ngai ang. Tlanchhuah a tumna lamah kan kutpalh ani kan ti mai dawn nia. Hnuhma engmah a awm silo a. A maha a tlanchhuak ta nih leh ram pa lai lengah a tlu hlum anga tawk chiah" a han ti a. An mi duh ber alo awm takloh chu pawi tihna pawh nei chuang lemlo chuan khaw lamah chuan kir leh mai an han tum a. Chutih lai tak chuan Vawrate chu an bihrukna aţanga lo zuangchhuakin an bitum tur ţheuh tlangvalte chu an rawn bawh thal ta ţhuai ţhuai mai le. Zan thim hnuaiah meichher en phak chin a tawi em avangin Thingdawn tlangvalho chuan anlo hmu vat lova,an hmuh ve meuh chuan an rawn bawhchilh hman tawh ani. Vawrate chuan an bitum ţheuhte chu an han rek ngang ngang a. Pasalţha huaisen leh chak ţhiau annih avangin rei beih an daihlo. Thingdawn tlangvalte chu an han ţang ve bawk na a anmahni rektute chuan an ţhawm hneh em avangin reilote ah chuan an an thaw hrawih hrawih a. An ka aţangin chilphuan alo chhuak zawih zawih a, meng pual rawlh rawlh chungin an chatthla zui ta a. Vawrate chuan chulai hmuna awm reng na chi anilo tih hriain an mithah ţheuh ruang chu an pu lawp a. Ram pilril lamah chuan an luhpui ta a.

      An mithahte ruang an dahbo hnu chuan Lianpuii an dahna lam pan chuan an kal leh ta nghal a. An han thlen chuan Lianpuii chu lungpui sirah alo thal huang mai a. Vawra chuan mei te lo nunin Ramliana chuan Lianpuii chu ava buaipui nghal a. Lianpuii khawsik chu alo sang hle mai. A thlanin alo bual huh vek a. A ţawngvai deuh chhen bawk nen. Vawrate chuan an puan hlap ken ang angte chuan tuamin an mut ţhattir ta a. Lianpuii a ziaawm deuh hnu chuan a tuk lama qn chet dan tur sawiin an titi laih laih mai a. Vawra chuan," U Ram,engtia hma han lak chi nge ni dawn. An vai chuan kan that vek seng dawn silo a?" tiin a han zawt a. Ramliana chuan," Lianpuii sawi dan hmang khan Thingdawn khaw ho hi Lenchim nena an inkarah hian an vei tawn reng ani awm a. Ka tum dan deuh chuan Lenchim aţanga chhuakte hi Thingdawn thlen hmain kan that anga. Thingdawn lam aţanga lokalte pawh Lenchim an thlen hmain kan that zel dawn ani. Vawikhatah tam tak tak an kal ho a rinawmloh a. A khat tawkin lamkal an intir mai mai anih ka ring a. Chutianga kan tih theih chuan an khaw tlangvalte chhanchhuah dan kawng a awm thei dawn ani" a han ti dap dap a. Vawmaia chuan," Ka u,kan tihtur zawhfel vata haw mai hi a ţhalo maw. Kan buaina nilo a inrawlh hi a ţul viau em ni" alo ti a. Ramliana chuan," A hma kha chuan keipawh ka ngaihdan ania lawm. Mahse an mihring sawisak dan reng hiba diklo ani. Heng ho hi chu dam reng tlak anni love . Kan tihtur chu tihman talo mahila pawi tihna ka neilo" a han ti a. Vawmaia chuan," U berin i tihte chuan a tawp thleng rakin kan bei mai ani ang chu" a han ti a. Vawra chuan," Kan mithahte avang khan an mi mante an diriam zual sauh lo ang maw?" a han ti a. Ramliana chuan," Tlem chuan an tawrh belh deuh maithei ni. Mahse duhthlan tur kan nei chuang hlei nem. Hrehawm tuar sa reng,thih maipawh duh vek anni tawh anga. An mahni kan chhanchhuah theih nan chuan anlo tawrh ve deuh angai dawn ani" a han ti charh charh a. Ramliana bawk chuan," Naktuk aţangin kan bei ţan nghal anga. Khaw kar kawnga kal kan hmuh loh chuan tlema vak fal deuh kan bei mai zel ang a. A theih chinah chuan an ruang kan dah bo zel ang. Tin , a ţul tawpah loh chuan Silai tihpuahloh tur ani. Mi inringlo lai zawng Mau fei nen mai mai pawha hneh mai theih anni" a han ti leh a. Thil dang dang an sawihnu chuan muzai an rel dawn ta a. Vawmaia chuan," Vawra,nula kha kuah lum angai ania. A khawsik a nasat phei chuan vawt a ti dawn ania" titak deuh hian a han ti a. Ramliana pawh chuan," Ani lah taka,mihring taksa lumna aia ţha a awmlo an tih kha maw. Vawra,a puan chhanah khan kuah la ani mai" a lo tive bawk a. Vawra lah chuan a awih ve mai bawk a. Lianpuii chu puan chhanah chuan a taksa lumna tem pha turin an kuah sauh sauh a. A ute chuan a rukin an lo nuih tet tet a. Lianpuii lah chu a muttui em avangin engmah a hrelo thung.



No comments:

Post a Comment

thutiam

  Mumbai Lamtluang : Thutiam ka hlen tak chu….   Kum 2014 June   ni 22 a ni a. Pawl sawmpahnih a hattrick ka siam avanga zirna lam ka be...