SANGHAR KHAWTHLIR


                   hen-26

     Ngula chu pasalțha Chawnate in ațang chuan lênghâwn arkhuan hma daih hian a chhuak a. Zawlbûk lama kal nghal mai lovin an in lamah an hawng leh phawt a. In a zuk thlen chuan a pa pawh tapchhakah Chem fawng fuah pahin alo la țhu rân mai a. A pa in Ngula hmel alo hmuh veleh chuan,"Lênna tur inhre meuh nange a" alo ti nghâl a. Ngula chuan Tap kianga țhut ve pah chuan,"A,ka pa pasalțha Chawna damlo ka han kan e ka tia. Ani lah chuan kan khaw upate leh pasalțhate naktip lama Khawlian khua a va zui ve turin min lo ti leh ngawt mai a. Engtia han tihchi nge mawni dawn le?" a'n ti a. A pa chuan,"Ekhai,kan pasalțhaten an ringzo che anih chuan i kal mai ani ang chu. Hei lo pawh kan la hâl lo a. Thlâm hmanrua tur lah kan nghah vek tawh bawk nen. Khuaah pawh awmla in ramvâk mai mai tho dawn a. I va kal chu a țha zawk alawm" a han ti a. Ngula chuan,"Khawlian khua chu ka hmu zing malh malh dawn hle mai. A zah tepawh a zahthlak zawk hial ani" an ti a. A pa chuan,"Mai mai a che. Zahna tur a awm reng renglo. Thil tamtak i hriat belh dawn alawm" a'n ti a. Rei vaklo an titi leh hnu chuan Ngula chu a țhianpa Zamuanga te in lama lêng turin a chhuak leh a.

     Zamuangate in a va thlen chuan Zamuanga farnu Laibâti leh a inlêng tlangvalte chauh hi an lo awm a. Ngula chuan,"Lâibât,khawnge ka țhiana hi a len i hre mial em. Zawlbûk lamah lah a kai ka la ring silo a" tiin a han zawt a. Lâibâti chuan,"Ka hre hauhlo mai. Ngula lahin nula a rim ngam tawh bawk silo a. Mahni in nula rimna tur kan zawng ange tiin a chhuak anih kha" nui var var chung hian alo ti a. Ngula chuan,"Min thlim a duh vâng anih chu. A kal na tur awm chu ka hriain ka ring ani. Ka kal lehnghal mai ang e"tih leh chhuah a rual ta mai a. Lâibâti chuan,"U Ngula chu aw. Reilote tal la han țhu ve rih la mawle" a han ti a. Ngula erawh chuan Lâibâti thusawi chu hrelo ang mai hian vengthlang nuthlawi Kungi te in lam pan chuan a kal ta nghâl a.

     Vengthlang nuthlawi Kûngi te in a zuk thlen chuan kawmchhak ațangin thâwm an ngaithla phawt a. Inchung lam chu a reh țhap.lengnghal a. Ngula chua mi han bihthlâk em chu a hreh deuh avângin pawn ațang chuan,"In awm em" a han ti a. Rei vaklo a reh vang vang hnuin inchhung lam ațang chuan,"Aw awm e. Lo leng rawh u"Kungi chuan a rawn ti a. Tlangval thawm a hriat loh avang chuan Ngula chuan Zamuanga pawh a lêng lo emaw a ti rum rum a. Mahse thawm aneih hmasak tawh avâng chuan Kungi te inah chuan ava lut ta a. Kawngkapui a va dak chiah chu a nuih a za ngang mai a. Zamuanga chuan nuthlawi Kungi chu la alo hlum sak mawlh mawlh a. Kungi chuan Hmuii la alo kai ve bawk a. Zamuangan Ngula hmel an hmu thut mai chu mak tih hmel fe hian,"Ngula,enge hetah i rawn tih?" alo ti hu a. Ngula chuan,"Nula rim te pawh kan châk ve a" a lo ti thên a. Kungi chuan,"Ngula,kha helai hian lo țhu phei ve rawh" tihpahin a țhutna tur chu an kawhhmuh a. Ngula chuan,"Thawm kha innei lo ve bawk sia. In awmlo emaw ka ti hman alawm" a han ti a. Kungi chuan,"Hei i țhianpa hian sawi tur engmah hre heklo le. Tlangval inleng dang kan hmuzo silo nen kan pahnih hian ngawi rengin kan lo țhu tlawk tlawk mai ani" a rawn ti a. Zamuanga chuan,"Kan bengchhen loh lai takin i rawn kal anih kha. Pahnih chauh kan ni nângin kan thâwm ana ve teh ania" alo ti a. Kungi chuan,"A reng rengin Ngula,kan inah te irawn leng ve tehmiala a. Thil pawimawh te a awm chu ani em lo maw?" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Awm hran lo e. Țhiante lunglai luahtu han rimpui ve te pawh a chakawm e tiin kanlo kal ve rawih mai anih hi" an ti zat mai a. Zamuanga chu a ngawi hle hle a. Kungi chuan nuih ar ar pah hian,"Tu lung mah kan kuai zo tawh lo anih hi le. Hei inleng tur pawh kan hmuzo talo chu anih chêk hi" a'n ti a. Ngula chuan,"A,inleng an tam chang a awm anga. An awmloh chângte pawh a awm tur alawm" alo ti vat a. An titi phung thlak danglam a duh avâng chuan Ngula chuan,"Tun chapchar awllen kan hman liam dân zet chu duhthu a sam lo kher mai a. Sapela ramriahna hun pawh kan nei meuhlo chu ani a" a rawn ti a Kungi chuan,"Ni ngawt tak mai. Salu lawm pawh a châkawm vei nên. Ngula nangpawh Silai i nei tawh ani láwm ni? alo ti var a. Ngula cuan,"Khi mi țhatna zar zovin kan phuhloh thil kan kawl ve ta anih khi. Sa pawh kan kah pui ve thei meuh pawhin ka ringlo e" a'n ti a. Zamuanga chuan,"Ngulan sa a kah loh chuan tuman an kâp bíkin ka ringlo e. Kan pasalțha Chawna khaw lam ngaihtuaha a buai viau hnu hian a huho a ramchhuah pawh kan rel thei ta meuhlo chu anih hi. Kan pasalțha dang ho hian mi tlem tete hruaiin a hran a hrai hian ro an rel țhin a. Kei phei chu sapela kan ramriahlohna a rei tawh mai. Mahse tunah chuan Ngulan Silai a kawl ta bawka. Sa kan phur haw zut zut tawh mai ang chu" a'n ti zat zat a. Ngula chuan,"Zamuanga zetzawt lah hi a ka a kal zêk a. Ka la hlawhchham pui nek dawn ni" a lo ti ve a. An nui leh dar dar țhin a. Lenghawn ar pawh a khuan hma chuan Zamuanga chuan hawn a rawt ta tlat mai a. Ngula pawhin hrethiam takin Zawlbûk lam a panpui ta a.

     Zawlbûk lam pana an kal lai chuan Ngula chuan fiamthu hian,"Zamuang,ka rawn thlen hma khan engtin chiah maw in lo chêt a?" tiin an zâwt a. Zamuanga chuan Ngula tukkhum ben lawlh pah chuan,"Chutiang engmah a awmlo" alo ti hluk a. Ngula lah a phur tulh tulh mai a. Nuih var var pah chuan,"Ka rawn luhtirh khân La hlumte kha alo lum darh niaih a. Hmui hûnna pawh kha inlo sawn chiah mai. Bakah a Dawhkilh pawh a samah khan tânglo in chhuatlaiah ka hmu nia mawle. " an ti leh ham ham a. Zamuanga tih ngaihna hrelo chuan,"Ngula,engmah a thlenglo ka tih chu" an ti leh a. Ngula chuan,"Țhianțha karah engmah zep tur a awmlo e" an ti leh a. Zamuanga chuan,"Kungi hi chu kan hmangaih alawm. Bakah Ngula,keini chu hmeithai fa mai kan nia. Nula hnahkhat ,tlawntlai țha deuh han beisei ngam chi pawh kan nihloh hi. Tunah pawh a dik a dik chuan nula nula inah pawh kan leng țha ngamlo a. Ka phu tawk ani" a rawn ti dap dap mai a. Ngula chu sawi mai tur pawh hreloin a ngawi reng a. Zamuanga bawk chuan,"Ngula,thil țha tak tak leh ropui tak pawh lo ti ve mahila. Kan mi chhiatna hian ka hmingțha tur pawh a hliahkhuh vek țhin ani" a han ti leh a. Ngula chuan,"Ani ngawt mai. Bakah U Kungi pawh nuthlawi mah nise fa ala nei hmanlo a. A felin a taima bawk a. I phulo zawk hial lo maw" nui chung hian a'n ti a. Zamuanga chuan,"Thu tak hi pâi ve deuh teh" a rawn ti hluk a. Ngula chuan,"Ka nuih avang khan ka thutaklo ani hlei nem. U Kungi chhungte hian an duh ngawt dawn che em ni" a'n ti leh a. Zamuanga chuan,"Tun thleng chuan engmah an la sawilo chu anih hi. A țha lam thleng turin beisei phawt ang" an ti sap a. Tichuan Zawlbuk lam panin an kal ta zêl a. Zawlbuk an han thlen chuan Bawhbel bawh liamin a chhungah an lût a. Tlangval dang nula rima lengte pawh anlo haw khâm nak nak tawh a. Ngulate Zawlbuk meipui kianga an han țhut fel hnu chuan val upa Selluaia chuan,"Ngula,zanin chu khawi lam nula nge in rim ve a?" tiin alo zawt a. Ngula chuan,"A,pasalțha Chawna damlo kan va kan mawle. Nula rim tur pawh kan hriat veloh hi" alo ti vat a. Selluaia chuan,"Ekhai,tlangval a pumpa nula rimtur ka hrelo e tih te chu tih mai mai alawm. Nula awmna inah hian han lût tawp ula a fel vek ani mai" nui chung hian a lo ti a. Rei vaklo an titi ho laih laih hnu chuan mut zai an rel ta a.

     A tuk zing varțianah Ngula chu tho chhuakin a țhianpa chu an kai tho a. An mutbu te an têl fel hnu chuan in lam pan turin an chhuak a. Kal kawngah chuan Zamuanga chuan,"Ngula vawiin lamte enge i thawh dawn?" tiin a'n zawt . Ngula chuan,"Chawhma lamah chuan daihnaiah thingtuah tur ka va pu anga. Chawhnu lam erawh naktuk lama kan upate zin tur ka zui angaih avângin in lamah ka awm ang. Nang le?" a han ti a. Zamuanga chuan,"Thlam hmarua tur ka va la khawm ang chu ka ti. Chu min zin san leh daih dawn ani maw. Kan va ramvâk har dawn ve" a'n ti a. Ngula chuan,"Ka awmloh khan nuam itih daih zawk kha. Ka tibuai reng palh ang che u" nui chung hian a'n ti a. Zamuanga chuan,"A ni vel tho mai. I țawngthei zep zuap si" alo ti vat a. Tichuan anmahni in lam ve ve panin an kal hrang ta a.

     Tukțhuan ei khamah chuan Ngula pawh thingtuah tur pu turin a in ak chhuak hnak hnak a. Kawtchhuah athlen chuan reilote an ding vang vang a. An khaw chhehvel ngaw dur khup mai te chu thlir kualin thil tamtak angaihtuah a. Hun reilote chhunga thil a inthlak danglam theih ziate. An khaw tâna theihtawp chhuaha an beih hnu pawh a a țhianpa Zamuanga te chhungkua miin anla hmusit leh zelte chu mak ati em em a. A pa chu a vanglaia pasalțha lo nilo ngat se zawng amah ngei pawh miin an hmuhsit phah ngei dawn ani tih chu a hrechiang em em a. A țhianpa Zamuanga chu chu engtiklai maha thlah thlam chu a tumlo bur mai ani. Kawtchhuah ațanga Mualserh ngaw lam te chu thlirin Saii a pawm haw na kawngte chu an mitthla a. Chutah hlim nui var var chung hian,"Saii te reuh kha aw. I ngaihawm mang tak e" a hriat tawk lek chuan an ti a. Chutia eng engemaw ngaihtuaha a din reng lai chuan a hnunglama hmeichhe aw thian kharh kharh thawm chuan a ti phu deuh zawk mai a. Ngula chu a hawi let vat a. An Tlangau fanu Tluangpuii leh a nau mipa pahnih Se en rual vel thingphura kal ve tur hi anlo ding a. Ngula chuan in her vut pah hian,"Tliangpuiite lah ni rengin . Kha thingphurin in kal dawn elo" alo ti var a. Tluangpuii chuan,"Aw ,hei ka naute ho nen hian nimin lama kan thing lak khawl sa tlemte kha a dang zawn belhin kan zuk phur dawn maw kan tia. Nang khawnge i kal dawn zawk a"tiin alo chhanga . Ngula chuan,"Keipawh thingthuah tur ka zuk pu lawk ange ka tia. keni zawng a pa ve ve hi kan nia. Ti hian ka pa nen hian kan in chhawk zak zak mai anih hi" a'n ti a. Tluangpuii chuan,"Anih chuan kalho ila" a rawn ti leh a. Tichuan an ram lam pan chuan an kal zui a. Kalkawngah chuan Tluangpuii naute chu Sava perh pah zauh zauh chung hian hmalamah an tlan kawi zak zak a. Tluangpuii leh Ngula erawh hmanhmawh lemlo tak mai hian hnunglamah chuan an kal dûn a. Kalkawngah chuan Tluangpuii chuan,"Ngula,tinge kan inah inlo len duh tawh miahlo a. A hmaa ka thil tih dikloh avâng khân minla haw reng em ni" a rawn tichhuak phawng mai a. Ngula chuan rang zet mai hian,"A,Tluangpui khatiang thil te zawng theihnghilh a țha ngai e. Kan haw reng reng lo che . Mahse mi ina tlangnel taka han pakai leh zawng a la har deuh rih ani. A khaw than khân kan thang ve sia. Nu leh pa tamtak hian an ina leng tur hian min duhlo ang. Bakah keini lah michhe fa kan lo ni bawk nen" an ti zat zat a. Tluangpuii chuan han chhan dan mai tur a hrelo a. Ngula bawk chuan,"Remchangah chuan lo len leh kan tum ang. Kei lah ka thin a ram ve sia. Zaidam te pawh ka han zir te te anga" an ti leh a. Chutah Tluangpuii chuan,"Ngula,i ngaih ang ngawt kha anilo ania. Tunah chuan nangmahni aiin kei hi ka zak zawk fe tawh ani. Thudik hi zawng thupbo reng theih ani silo a. Thudik tak kha lo sawi mai ila ni tur hi ania" an ti aleh a. Ngula chuan Tluangpuii tuichawikâwng phurh han vuan chat pah chuan,"Tluangpui,thildang kan sawi thei em" nui seih pah hian a han ti a. Tluangpuii chu a ding chawih a. Hnunglam rawn hawi pah chuan,"Hnung lamah ka tluk phah țep kha aw. A enga khatia i rawn pawh thut ni" a rawn ti a. Ngula chuan nui chung hian,"Ka thin a ram ka tih kha. Kal leh tawh rawh le" alo ti sam et a.Tichuan hlim takin Tluangpuiite thingphurhna tur thleng chuan an kal ta a. Tluangpuii te thing dah khawlna lai an thlen chuan Ngula chua a aia hla deuh hleka kal a duh avangin Tluangpuiite chu a kalsan ta a.

      A thingpu haw in a thlen hnu chuan Ngula chuan a tûk lama an zinkawnga a mamawh tur ang ang te chu an la khawm nghâl a. A Silai neih thar pawh ken ngeina duh avâng chuan Savawm hriakin an hru thuak thuak a. Chutihlai chuan a pa ram kal pawh alo hawng der tawh a. Ngula chuan,"Ka pa,i lo va hawng hma ve" alo ti nghal a. A pa chuan,"Naktuk lamah i zin dawn sia. I buai ka ring deuh alawm. Kha ilo insiam vel mek em ni?" a'n ti a. Ngula chuan,"Aw,tlemazawng kalo siam lâwk mai mai. Kan Thirdengpa hi inah a awm angem aw. Silai mu chher tir ka duh a" a han ti a. A pa chuan,"Vawiin chu a ramkal lo ani maithei. Han en reng reng la" a han ti leh a. Ngula chuan,"Tûn ang huna han tihbuai pawh chu a inthlahrun awm viau na a. Hun a awm tawh silo a" a han ti a. Tichuan Silaimu chher tir turin a chhuak ta nghal a. An thirdengte in a han thlen chuan thirdengpa chuan Arbawm alo tah mawlh mawlh a. Ngula chuan a tuk maia Khawlian lama zin n tum thu leh Silai mu ken tur aneih mumal loh avanga lokal anih thu an hrilh a. Thirdeng pa pawh chuan engmah sawi buailoin Ngula Silaimu tur chu alo chher sak leh a. A chher zawh chuan Ngula chu an in lam panin a kal leh ta nghal a.

     Zân lama chuan Lungthulian khaw aiawha Khawlian lama kal turte chu an upate nen an khaw rorelna inah chuan an awm țhap mai a. Ngula pawh kilkhatah chuan a țhu ngawi reng a. Chutah upa Dozamanga chuan,"Awle,hei Khawlian khaw lamah chuan upa Hrangvunga leh upa Kapliana hian an va ho ng che u nga. Tin ,kan tlangvalte kaihruai turin kan pasalțha Chawiliana alo kal ve bawk dawn ani. Naktuk zing varțianah helai hmunah hian in in nghak khâwm anga. Tichuan Khawlian khaw palaite nen a rualin in kal dawn nia" a'n ti a. Upa Dozamanga bawk chuan,"Khual khuaah in va zin dawn ani a. Zawlbukah leh nula rimnaah ani emaw,nungchang mawilo leh khaw ti hmingchhe thei zawngin in va awm tur anilo" tiin an khaw tlangvalte chu a chah mawlh mawlh a. Thil pawimawh dang an sawi zawh hnu chuan an țin darh ta a. Tlangvalte an țin hnu chuan Upa Kapliana chuan,"Khuangzang tlangval kan mante tlanchhuah nâna kan phut zat kha kan unau Parvachawm leh Leisen lam hian min pawmpui thei ang maw?" a rawn ti a. Pasalțha Chawna chuan,"Thei e a.Kan rawn haw lam khân kan rawn rel fel vek tawh ani. Khuangzang tlangval kan man ho zawng kha sawmnga chuang zet anni a. Parvachawm leh Leisen khaw lamah a tam zawk chu an awm a . An vaia tlanchhuah nân Silai fung sawmpanga leh Sial sawm kan ti nih kha. Kha kha kan unaute nena kan rel dan chu ani" a'n ti a . A sawi zawh chuan upa Hrangvunga chuan,"A awm tawk viau e. Khuangzang ho chuan an pawm thei em ang chu maw" a rawn ti ve a. Pasalțha Chawna chuan,"An pawm ngei angai ani. Anih loh chuan an tlangvalte hi kan that vek ang" a lo ti hmak a. Rorelte an zawh fel hnu chuan an țin ta hlawm a.

     A tuk zing khua avar fel meuh chuan Ngulate chu Khawlian khaw lam pan turin an khaw kawtchhuah ațang chuan an chhuak tawh a. Khuangzang tlangval an man te erawh Khawlian lamah chuan an hruai velo thung. Kawng laka chawl khawmuang hauhlo in Parvachawm khua chu chhun chawfak hun pelh hreta an thleng a. Parvachawm lam chuan Lingthulian khaw upa pahnih an kal tho avangin kal ve loh tawp aiah an khaw aiawh turin pasal Neihthanga leh tlangval dang pathum chu an kal tir ve a. Parvachawm khua an chhuahsan hnu chuan an upate an ngaihtuah deuh avangin riah buk an sual ta a. Parvachawm leh Khawlian inkara zankhat an riah hnu chuan a tuk zing varțianah Khawlian lam panin an kal leh a. Chawhma zet an kal hnu chuan Khawlian khaw kawtchhuah chu an thleng ta a. Kawtchhuah an thlen chuan Khawlian upa Pachuaia chuan,"Awle,hei khua kan lut tawh dawn a. Lal in lamah kan kal phawt dawn nia. Kan lal pawhin in hmel hmuh hlân a nghakhlel tawh ange" a'n ti a. Rei vaklo an chawlh hnu chuan khawchhung lam panin an kal leh ta a.

     Khawlian khua an han luh chuan Ngula leh Khawlian palaite tiloh chu an hawi an hawi mai a. Chutiang tak maia khawlian leh in tamna chu an la hmu ngailo ani. Ngula chuan an hriat awm tawk zelin engkim chu a hrilhfiah a. Khawlian upate meuh pawh an hawi a hu mai ani. Lal in an han thlen chuan Khawlian lal Vanpuilala chuan a mikhualte chu leikapui a dingchhuak meuhin a lo hmuak a. An zavaiin lal inah chuan an lût zui a. Khawlian upa Hrangvunga leh Ngula tihloh chuan Lusei țawng an thiam lo deuh vek a. Ngula chuan Khawlian lal thusawite chu an khaw tlangvalte hnenah chuan Hmar țawngin alo sawisak zel a. In lawmna thu an sawi zawh hnu chuan Vanpuilala chuan,"Awle,hei kan Sawmna te min rawn ngaih pawimawh sak avangin kan lawm hle mai. Khuangzâng lam chu niminah khãn anlo thleng tawh a. Inlo kalna te a hlat tham deuh avângin zaninah chuan eng rorelna mah kan la țan lo anga. Naktuk lamah awmni khamin ro kan rel zawk dawn nia. Tunah chuan ka tlangvalten in thlen in tur lamah an va hruai ang che u. Lungthulian upa te kha chu Lal inah in thleng anga. A bâk zawng erawh ka khawnbawl te inah in thleng dawn nia" a han ti leh a. Tichuan lal chuan a khaw tlangvalte chu a han ko tir a. A tlangvalte anlo thlen hnu chuan lal chuan,"Hei Lungthulian tlangvalte hi Siakeng veng lama kan upaho inah khân in va thlah hlawm dawn nia" tiin an hrilh hlawm a. A sawi zawh rual chuan Ngula chuan Khawlian lal hnenah,"Lal pa,hei ka țhiante hi Lusei țawng thiamlo vek anni a. Hmun khatah min thlen tir theih chuan kan lawm ngawt ang" a'n ti a. Mahse Vanpuilala chuan,"Ngula,hlauthawng mah ta che. Ka upate zingah Hmar țawng thiam an awm ve alawm. Bakah in khata thleng vek tur chuan in tam tham deuh ani. Nang phei chu i țhiante zingah i thleng theilo hrim hrim. Ka upa Kalhkhaman alo hauh lawk daih tawh che nia. Hruai ngailo in i zuk kal mai ani ang chu" nui vur vur chung hian a rawn ti a .Ngula chuan,"Lal pa,kan lawm lutuk e" an ti leh a. Tichuan lal in chu an chhuahsan ta a.

Khawlian lal in an chhuahsan hnu chuan Khawlian tlangvalte chuan Lingthulian tlangvalte chu Siakeng venga an upate in lamah chuan an han thlah hlawm a. Ngula pawh chuan a țhiante chu an thlen in tur thlenga thlah zelin thil awmziate an hrilh zel a. A thlah fel vek hnu chuan upa Kalhkhama te in lam pan turin a kal ta nghal a. Vanpuilala remruatna angin Hmar ho chu Siakeng vengah thlen tir anni a. Khuangzangho erawh Vankeu vengah thlentir anni thung. Khawlian lal Vanpuilala chuan Hmar ho leh Khuangzangho chu Zawlbuk pakhatah an lawi tlan chuan an intihbuai a hlau a. Chuvangin Zawlbuk hrana an lawi theih nan veng hranah a thlentir ta zawk ani.

     Ngula pawh upa Kalhkhamate in lam pan chuan a kal zel a. Ava thlen phei chuan kawmchhakah hian Hluta leh Tawnluia hian Vawk an lo rawh mawlh mawlh mai a. Ngula hmel an han hmuh chuan Tawnluia chuan,"Ehe Ngula,kha ilo kal ve tak tak elo. Ka pa khân kan lal hnenah alo hauh lawk sa diam tawh che a. Hei Vawk minlo talh tir bawk ania" alo ti vat a. Hluta pawh chuan,"Ngula,inchhung lamah lo va awm hahdam rawh. In lokalna hla sia,i chau lutuk ange" a lo tive a. Ngula chuan Vawk rawhna kianga din phei pahin,"Kalo kal dawn vangin Vawk hi inlo talh tak tak amaw? an la ti leh hrâm a. Hluta chuan,"Ni tehreng e mawle. Zarkimi hnenah pawh ilo sawi tawh kha" nui chung hian alo ti a. Chu veleh Ngula chuan,"Khawnge an ni hi an awm?" a'n ti leh a. Hluta bawk chuan,"An thing lâk sa an va phur leh lawk anih kha. An lo thleng thuai ang. Inchhung lama ka nu leh pa an awm kha. Lo zuk lut tawh" a han ti leh a. Ngula pawh chu inchhung lama lut tur chuan a kal ve nghâl mai a.

Inchhung a han luh chuan upa Kalhkhama chuan Khuhrianga an Vawkril dah chu alo phiar mawlh mawlh mai a. Pi Laimani chuan a chhumna tur Bel alo chhuang vel mek bawk a. Ngula lo lut chu an lo be nghal mawlh mawlh a. Ngula chuan a iptepui a bán fel hnu chua,"Pu,khawi keiman kalo tih chhunzawm ange"tihpahin upa Kalhkhama thil khawihlai chu an laksak a. Ngula bawk chuan,"Pu,lal in lamah i lo awm kha ka ring deuha" a han ti a Upa Kalhkhama chuan,"Ka awm reng a.Hei in lamah ka zuk chhuk lawk e ka tia. Tumloh deuhin ka buai ta hrep anih hi. Ka insilfai anga. Ka chhosan leh tawh ang che u. Kan lal pawhin rei minti lutuk ange" an ti a. Tichuan insilfai sawk sawkin lal in lam panin a kal leh ta nghal a.

     Ngula pawh hah sawilo in a che ve nghal char char a. Tawnluiate unauin an han hauh ngial pawh chuan engah mah ngailo ni awm tak hian tih ngai a tih chhunzawm mawlh mawlh a. Chutia an buai laih laih lai chuan Zarkimi leh Țhatlingi thingphur pawh an lo hawng a. Ngulan Vawksa alo rëp mawlh mawlh lai chuan inchhungah an rawn lut ve chiah a. Zarkimi chuan,"Kha Ngula anlo chhawr nghal char char che nimaw." a rawn ti nghal a. Ngula chuan,"Chhawr pawh anih loh hi. Țhut mai mai aiah kan ti deuh mawle" alo ti sam et a. Chutah Hluta chuan,"Ti suh kan tih pawhin a luhlul a chhuah tlat alawm" alo ti zui a. Ngula bawk chuan,"Hei kalo zin ngun ta malh malh sia. Minlo ning viau tawhlo maw" an ti a. Zarkimi chuan,"Ning teh suh ei. Awm reng la kan tihmah naklai a" alo ti leh a . Tichuan hlim takin an titi zui mawlh mawlh a. Vawk kawchhung an chhum hmin hnu chuan a thau țhenkhat chu an han er fu leh a. An erna tui chu Mautheiah dahin bang kilah an tung khâwm a. An rep bang zawng chu Khâpkaw bel lianpui mai hian an chhum hluah a. An țhenawm khawvêngte ko khâwmin zanriah an kil tlâng ta a.

     Zanriah ei kham hnu,ruai kil tura an sawm te an țin hnu chuan Tawnluia chuan,"Ngula,kan khaw tlangvalhoin Khuangzang pasalțha i thah tâk dân leh insual i thiamziate hahipin an sawi a. I lo kal hmasakin an buanchak ber i phawi kâng vu vu bawk nen. Kan khaw tlangvalho hi chuan an ngaisang tawh khawp che nia" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ekhai,ka vanneih vang mai mai ani. Ka vanneih ni nilo se zawng nungdamin min hmu tawh hauhlo ang" a'n ti a. Zarkimi chuan hriatbelh châk hmel tak hian,"Ngula,in inbeih dan vel chu han sawi vela mawle" alo ti a. Ngula pawh chuan tlemazawng chu an sawi ve a. A sawi zawh chuan Hluta chuan,"Thu khuh deuha thilsawi dan pawh i thiam na rawh e. Hawh teh zanin chu kan khaw nula hmelțha Zikpuii ka va rimpui teh ang che. A hmelte pawh hmu ve reng reng la ka duh ani" a han ti a. Țhatlingi chuan,"Zanin te chu lengchhuak lo se. A chauh pawh a chau lutuk ange" an ti a. Mahse Hluta chuan,"Nak zan lamah pawh anla awm dawn alawm. Zanin zawng Zikpuii ka va rim pui dawn hrim hrim" a'n ti leh a. Tichuan Zawlbuk lam panin an kal ta a.

     Zawlbuk an han thlen chuan tlangval dangte pawh anlo awm sap sap tawh a. Khawlian tlangval Ngula leh Lianzapaua inbei lai hmu tute chuan Ngula chu an lo be nghal sap sap a. An lo fak vei luam bawk a. Ngula erawh chuan a vanneih vang mai mai anih thu a hrilh zel a. Rei vaklo Zawlbuka an țhut hnu chuan Val upa pakhat chuan,"Awle tlangvalte kan nulate in lamah i chuangkai tawh ang u hmiang . Kan nula te pawhin an Hmui an hung tawh ange. Mahse tumah lenrei uchuak loh tur" a'n ti a. Khawlian tlangvalho chu nula rim turin an chhuak nghal sap sap a. Ngula leh Hluta pawh Khawlian nula hmelțha Zikpuii rim tur chua Vankeu veng lam panin an kal ta nghal a.

     Khawlian nula hmelțha Zikpuiite in an zuk thlen chuan inlêng anlo nghah khawp mai a. An sumhmunah thleng chuan tlangval anlo țhu hlawm a. A rik hian anlo ri hulh hulh hi ani ber mai a. Ngula leh Hluta chu Sumhmunah chuan an han țhu ve thawr mai a. Hluta chuan zawi sap hian,"Ngula,kan nula hmelțha saw ahmel han en ve reng reng teh. Kawngkapui ațang sawn va en ve la" a han ti a. Ngula pawh chuan Kawngkapui ațang chuan Zikpuii la kai lai chu ava bih ta dâk dâk mai a. Zikpuii chuan Khumpui lama Tungchaw Nghengin la alo kai ham ham a. Khawlian nula hmelțha Zikpuii meuh zawng alo hmelțha ngang aniang e. Ngula chuan rei ngial a thlek a thlek mai a. Chutiang taka uluka lo en tu chu Zikpuiin pawh chuan alo hmuh hmaih hauhlo a. Ngula chu alo nuih ve sen sen a . Mahse Ngula chu a lo va dâk thui deuh nge,kawngkapui kianga tlangval lo țhu ve te ke ah chuan in palin inchhung lamah a tlu lut ta thawr mai a. Inchhung lama tlangval țhute chuan an lo dawm sap sap a. Ngula zak lutuk chu kal daih mai a han tum a. Mahse inchhung lam ațang chuan mi pakhat hian,"Ngula kal nghal mai bik teh suh. Zikpuii hmaah zawng midang pawh an chesual fo ania" a rawn ti lang lang a. Kawngka kianga țhute chuan Ngula haw tur chu anlo chelh bet țang țang mai a. Hluta chuan,"Ngula,la țhu ve mai mai rih rawh. Pasalțha Vanzika pawh a awm saw" a rawn tih takah chuan Ngula chu Sumhmun thimzingah chuan a țhu ta a. Mahse chhung lam ațang chuan pasalțha Vanzika chuan,"Khawnge Ngula kha,keiman ka țhutna ka kian ange. Lo lut teh se" a rawn ti ta mai a. Ngula lah chu thim zingah chuan a țhu ngawi reng a. Chutah Pasalțha Vanzika chu rawn chhuakin Ngula chu inchhung lamah a hruai lut ta mai a. Ngula zak lutuk chuan hnuai lam bih ngar ngar mai a. Inchhung an han luh chuan pasalțha Vanzika chuan a țhutna kianga Ngula han țhuttir pah chuan,"Hei zanin hian Lungthulian pasalțha kan zingah alo tel ve anih hi. Mahse kan Zikpuii hma ah meuh zawng pasalțha pawh a pasalțha zolo anih kha" a han ti a. Tlangval rual chu an nui dur dur a. Vanzika bawk chuan,"Ngula,kan khaw nula hmelțha hi enge ang itih ve le?" a rawn ti leh pek a. Ngula chuan han chhan mai ngaihna pawh hreloin a kun tlata a. Tlangval dangte chuan,"Chhang ngam dawn em?" an lo ti sap sap a. A tawpah chuan Ngula chuan aa then kharh kharh pah hian,"Ka hmeichhe hmuh tawh azawngah ala hmelțha ber ang" a rawn ti chhuak hlawl mai a. Tlangval rual chu an eu dur dur a. Zikpuii pawh a zâm chhelo ani biklo. Ngula rawn luh hma angin zang vahin a țawng thei ta reng renglo a. Chutianga an han fiam tak hnuah chuan Ngula pawh chu a țawng ve ta bawrh bawrh mai a. Zikpuii chuan Ngula chu alo melh leh zauh țhin a. Ngula erawh a țawng tui lutuk nge Zikpuii lam reng ngaihtuah awm hian a lang lo . Khawlian tlangval te lah chuan Ngula buanchak zia leh insualthiam ziate chu an sawi châmchi mai a. Khuangzang tlangval ,Zikpuii lo rim ve tute erawh țit pawh ti ngamloin an țhu ngawi kar thung. Chutia a chanchin an han sawi lan takah chuan Ngula chuan nuam ati talo a. Titi danga vawrh pui ta daih a. Chutia an so hulh hulh takah chuan pasalțha Vanzika chuan,"Naute u,kan fiamthute i duhtawk rih ang u. Hei kan nula hmelțha Zikpuii pawh kan ti hrilhhai lutuk ange" a han ti a. Mahse Zikpuii chuan hawihhawm tak hian,"E khai,in thil sawite kha ngaihnawm ka tih chi hlir ani mai. Hlim takin i inkawmho ang u. Han sawi zel teh u khai" a rawn ti a. Vanzika bawk chuan,"Hawh teh u,Khawlian nula hmelțha rim tute hi hnam sawm kan tling em i han en ang u hmiang" a rawn ti leh a. Zikpuii chuan,"U Vanzik,chutiang angai hlei nem ah" a lo ti vat a. Mahse Vanzika chuan ring lenglawng hian,"Keimah Ralte Siakeng. Midang khan han sawi ve teh u" a han ti a. Chu veleh tlangvalte chuan an hnam hming an han sawi tliar tliar a. Ralte,Hmar,Paite,Thado,Hualngo,Sailo,Hnamte,Pachuau,Chhangte, Khawlhring te an lo ni hlawm a. An han inchhiar zawh meuh chuan Zikpuii pa pawh Khumpui ațanga lo tho chhuakin tlangvalte zinga lo din pah chuan,"Ekhai,kei a fanu a kawngkara hnam sawm chuang lai mai rimtu a han neih chu. Khawnge ka zu bel chawithlain zu kan zûk teh ang che u" a rawn ti ta a. Chu veleh tlangvalho chu an ri leh ham ham a. Zikpuii pa chuan a zu bel chu rawn chawi chhuakin Seki ngei mai hian an siak chhuak a. Tlangvalte chuan anlo in lem chhawk diat diat a. Amaherawhchu tumah rengin rui khawpin an in duhlo thung. Chutia hlim taka an awm lai chuan lenghawn ar a lo khuang ta al al mai a. Khuangzangho chu a rualin an chhuak nghal diak a. Ngula leh Hluta pawh chuan Zikpuii chu an han mangțha a. Zikpuii chuan Ngula en vawng vawng pah chuan,"Zan dangah pawh inlo leng fo dawn nia. Mahse Kawngkaah luh dan pang ngaiin lo lut tawh ula" nui sen sen chung hian ahan ti a. Hluta chuan,"Tehreng mai. Zan dangah chuan kan lo tlai tawhlo ang" an ti a. Tichuan Zawlbuk lam panin an kal ta nghal a.

    Kalkawngah chuan Ngula chuan,"U Hlut ,ava han zahthlak rem rem ve. A lên pawh kan lêng ngam tawh dawn em ni" a han ti a. Hluta chuan,"Ngula,engah mah ngai suh. Zikpuii zawng a fel em mai. Bakah a han mitmei dan che kha a dang bik riau" a rawn ti a. Ngula chuan,"Chutianga pawh kalo hre ve hlei nem" alo ti a. Hluta chuan,"I nula rim ngaihsak heklo che. Mi fiamthu thawhah i nui i nui ringawt a. Khatianga i awm leh dawn chuan ka lenpui tawhlo ang che. Kan nula rimte hi kan ngaihzawngte annih loh pawhin kan ngaihsak ani tih kan lantir ve angai ania. Ani nula hmelțha leh felin țha taka min be vek ang khân" a han ti leh a. Ngula chuan,"U Hlut,in inhmeh viauin ka ring ani" alo ti vat a. Hluta chuan,"Khaih khaih khaih,keini bel vala val ve mai mai tan zawng neih phak rual va ni suh. Bakah kei zawng lawm nei lai ka nia" alo ti leh a. Ngula chuan,"I lawm nu chu min hmuh pui ve reng reng ang chu" a han ti ve leh a. Hluta chuan,"Tehreng e a. Zikpuii nen an inthlau tampui lo ang" hlim hmel tak chuan alo ti a. Tichuan Zawlbuk lam chu an pan ta zel a. Zawlbuk han thlen chuan rei pawh meng tawhloin muthmun an rem ta a..
                      hen-27

      A tuk zing Fehrehsanah chun Khawlian lal in leh a velah Khaw pathum pasalțhate chu an ding țhap a. An incheina leh an hmanraw ken te avang ringawt pawh chuan hmuhnawm tham an tling hrim hrim ani ang. Nunau leh tar deuhte chuan a rem lai lai ațang hian anlo thlir ve a. Khawlian khaw tlangval chu an pasalțha Vanzikan a ho a. Khuangzangho chu an pasalțha Vungzaginan ho ve thungin Lungthulian lam chu an pasalțha Chawilianan a ho ve thung a. Chutia khaw pathum tlangval rual kalkhawm chu han titi ho bawrh bawrh pawh a awm viau laiin an thiltawnin a zir vaklo nge an vai mai chuan inpeih sa at hian an awm a.Boruak chu a rit ru riau ni hian a hriat a. Khuangzangho chu lal in hmar lamah a khawm hia an awm fal bik deuh a. Khawlian tlangval leh Lungthulian lampang erawh lal in thlang lamah an țhu ve thung. An upaten eng thutlukna nge an siam ang tih ngaihtuah rân chung chuan Khawlian lal in tualah chuan an awm țhap a. Ngula erawh an khaw upa Kaplianan Lusei țawng a thiam ve loh avângin țawng let turin lal in chhung lamah a awm thung a.

      Khawlian lal inchhunga chuan khaw pathum aiawhte chu an țhu khap mai a. Rorelna a te tur zawng zawngte anlo thlen kim chuan Khawlian lal Vanpuilala chuan,"Awle,tunah chuan rorel kan țan tak tak tawh dawn ani a. Tupawhin thudik,a tawp thlenga in dinpui ngam tur in sawi ka duh ani. Vawiinah hian in inremna felfai zawk kan neih theihnan helai hmunah hian ka ko khawm che u a. Kan buaina hi Tunhnai mai a Hmar leh Khuangzang inbeihna avang khan ani a. A hmasa berin Khuangzang lam khân engvanga Hmar khua kha va run hmasa nge innih han sawi phawt ta che u" a han ti a. Chutah Hriangmual khaw aiawh a lokal an upa min Haukunga chu rawn ding chhuakin,"Lal pa a tirin Hmarho hian kan khawper tenau deuhte hi an lo run fo mai a. Keini lam chuan inrem taka awm kan duh avângin ngawih kan chuh țawk țawk a. Amaherawhchu Hmarho hian min rawn nek nasa.zual sauh mai a. Kan lal Henrova ngaihdan ani talo a. Hmar khaw rûn turin kan pasalțhate a tirchhuak ta ani. Kan pasalțhate chuan Hmar ho chenna khua pakhat chu an va run ngei a. Mahse a khua pawh hal lovin leh sal pawh hruai loin anlo kir leh mai a. An rawn haw lam chu Hmar ho bawk hian lo lambunin kan tlangvalte inringlo lai chu anlo that ta chiam mai ani. An thah bâng an man takte pawh an thi nge an dam tih reng kan hrezui lo" a han ti zat zat a. Vanpuilala chuan Khawlian upate en pah chuan,"Khawlian lam khân chumi thuah chuan enge sawi tur in neih ve le?" a han ti a. Chutah Khawlian upa Hrangvunga chuan,"Lal pa,Hriangmual khaw upa in a sawi zawng zawng kha a diklo hulhual ani. Khuangzangho nen hian a hma ațangin khaw inhnaih takah kan khawsa ngailo a. Anni ho nena kan inkarah hian Paite ho khua tamtak a awm a. Khuangzang thlah ho khawper chu khawilaiah nge a awm pawh kan hrelo. Tin,Kan chipuite khua Leisen an rawn run khan in tamtak an hâl a. Nula leh tlangval țhahnem tak bakah Leisen khaw upa ho thlengin an man fai vek ani. Khuangzangho chuan Paite ho thurualpuiin Paite khua Hansipah leh Bungpilawnah an inkulh a. Kan pasalțhate chuan v luhchhuakin Paite leh Khuangzangho chu an va that chiam a. Khuangzang lam chuan an thurualpui Paite tepawh chu tlamchhiatsanin an khaw lam an rawn pan a. Mahse kan pasalțhaten umzui zelin Tuivai lui kamah an rawm umphâk a. I tlangvalte lo inrawlh lo se zawng an that vek hial ang chu. Tunah hian Khuangzang tlangval sawmnga vel chu nung damin kan la kawl a. Hriangmual khaw ho chuan an tlangvalte chu dama an la hmu leh duh anih chuan Silai fung sawmpanga leh Sial sawm a an tlanchhuah angai ang" a rawn ti ve a. Vanpuilala chuan Khuangzangho hnenah chuan,"In ram zau zawng leh in khawper awmnate ka hrelo a. Chutiang bawkin Hmar hnamina an luah chin lah ka hre heklo. A hma deuh khân Hmarho rûnna atelve tur khân in upa pakhat khan min rawn sawm a. Keiin in aw kalo pawh duhlo anih kha. A enga pawh chu lo nise. He thilah hi chuan engmah tih theih ka neilo. Mahse tun hnuah in run leh in thah a awm tawhloh nan erawh inremna siamin thu kan thlung thei ani" a han ti leh a. Hriangmual khaw upa Haukunga chuan,"Lal pa,Hmar hoin kan pasalțhate Silai an man zawng zawng min pekkira kan tlangvalte pawh tlanchhuah ngailo a him dam taka an rawn kir tir anih chuan remna kan siam pui thei ang. Anihloh chuan Hmarho nena remna siam kan duhlo e"a rawn ti pang pang a. Chu velah Hmar upa Hrangvunga chuan,"Lal pa,Khuangzangho Silai kan man sak zawng kan pe kir hauhlo ang. An tlangvalte pawh kan phût ang zat an lo tlan duhlo anih chuan nungdamin an hmu hauhlo ang. An ruang takngial pawh an hmulo ang" a rawn ti ve piap piap mai a. Rei ngial an inhnial nak nak hnu pawh chuan thutlukna mumal an siam thei ta reng renglo mai a. Khuangzangho lahin an tlangvalte nungdama hmuh ngei an duh a. Mahse anmahni tlanchhuah nana Silai la han pek belh chu an duh hauhlo mai a. Hmar ho lahin khuangzangho duhdan chu an pawm thei bik silo.

      "Tlai lam ni her bawih thlenga an inhnial laih laih hnu pawh chuan hmasawnna engmah ala awmlo a. A tawpah chuan Vanpuilala chuan,"Awle,inhnial kha i duh tawk teh ang u. He thilah hian a tawlh zawk in a ngai ani. A khawi lam emaw zawk zawk hi a tlawm zawka in țan loh chuan inremna kan siam thei dawnin alang lo. Hei thu awmze neilo relin nilengin kan țhu dawn ta mai a.Kan khua țheuh leh kan hnam aiawha kalkhawm kan nih angin puitling takin thu tawp siam i han tum teh ang u" a rawn ti ta a. Chutah Lungthulian upa Hrangvunga chuan,"Awle,Khuangzangho chuan an tlangvalte tlan nan Silai sawm leh Sial sawm an rawn keng thei anga. An silai kan mansak te erawh kan pe kir thei tawhlo ang. Chu chu kan thutawp ani e" a rawn tive a. Chu veleh Khuangzang upa Haukunga chuan,"Lal pa,kan Silai min mansak te kha min pek let kan phut ani" a rawn ti leh hram a. Vanpuilala chuan chiang zeta Haukunga en pah chuan,"In tlangvalte nunna pawh in ngaihlu meuh nange. A chanchhe zawkin a tlawm zawk nih in tum hauhlo amaw.Hmar ho hi an thutlukna siam tawhsa sawhsawn turin ka ngen dawnlo a. Amaherawh chu in lal nena inremna kan lo siam tawh avangin Sial sawm chu kalo tumsak ang che u. Chu chu in pawm theilo anih chuan engmah tih theih ka nei tawhlo e" a'n ti dap dap mai a. Khawlian lal Vanpuilala meuhin chutianga an tih takah chuan Khuangzangho tan pawh thudang han sawi vak ngaihna awm tawh heklo le. An tawpah chuan Khuangzang upa Haukunga chuan,"Awle,kan tlangvalte tlan nan chuan Silai fung sawm leh Sial sawm chu kan pawm e. Mahse kan tlangvalte chu nungdamin kan hmu ngei tur ani" a rawn ti a. Lungthulian upa Hrangvunga chuan,"Hmu tuk e a. A tlanna sum inlo ken veleh in hruai hawng nghâl thei ang. Parvachawm khuaah inlo kal anga. Tah chuan kan in hlân dawn nia" a'n ti a. Chutah Khawlian lal Vanpuilala chuan,"Awle,tunah chuan tunhnua in run tawn tawhlo tur leh inrem taka awm tawh turin thu kan thlung thei tawh angem?" a rawn ti a. Khuangzang upa Haukunga chuan,"Lal pa,chumi chungchang thuah chuan kan lal kan la rawn leh phawt angai dawn ani. Bakah Hmarho nena inremna siam hi kan duhlo e" a rawn ti a. Hmar upa Hrangvunga chuan,"Lal pa,inremna thuthlung siamin awmzia anei tam vakin ka ringlo ani. Keimahni ram țheuhah chuan zalen takin kan awma. A hranpa a Khuangzanghoin min rawn tibuai anih loh chuan keini lam chuan kan han tibuailo ang" alo ti a. Vanpuilala chuan,"Rem kan tum ber ten inrem induhloh tlat chuan ka tilui lo ang che u. Mahse hei hi hre reng rawh u. Khuangzangho hi in han tibuai hmasa emaw anih vaih chuan Hmar ho run tur hian ka tlangvalte ka rawn tir nghal dawn ani" a'n ti a. Lungthulian upa Hrangvunga chuan,"Ni e,kanlo hre reng ange. Keini pawhin tu kut mah a thlawnin tawrh kan tum bik hauhlo ani tih hi ka sawi duh ani" an ti ve leh a. Vanpuilala bawk chuan,"Awle,tunah chuan kan tihtur kan zo ta bawka. Zu no te i han dawm tlâng ang u hmiang" a han ti a. Tichuan lal inah chuan zu in pahin an la țhu ho a. Ngula erawh nilenga lal ina țhut chu a nin em avangin pawn lamah a chhuak ta daih a.

       Ngula ava chhuah chuan pawn lama tlangval lo awmte chuan an lo en țhap mai a. Ngula chuan an khaw tlangvalte țhutna lam chu a pan phei ta nghal a. Ava thlen chuan pasalțha Chawiliana chuan,"Ngula,an zo fel thei maw. Nghah chhung a rei duh phian mai ka ti" a lo ti var a. Ngula chuan,"An zo fel thei ta chu anih kha. Nilenga duhang pawh sawi theilo a han țhut mai chu ava ninawm tak ve aw" a'n ti a. Chawiliana chuan,"Keini pawh eng tehvak kan lo sawi hlei nem. Hei han hawi kual la i hrethiam mai ang" a'n ti leh a. Ngula chuan,"Anih tak hi mawle. Khawnge Khawlian lam tal hi ka va be ve ange" tipahin Khawlian tlangvalho awmna lam chu a pan phei ta a. A va thlen phei hma deuh chuan Khawlian pasalțha Vanzika chuan,"Ngula,lal inah chuan i han chesual leh em lo maw" alo ti lang lang a. Nhula chuan nuih var var pah hian,"Ka khawthlir tibuai thei tur khawp lal in lamah awm heklo" alo ti vat a. Khawlian tlangvalho chu an nui dar dar mai a. An awmna lai a va din ve pah chuan Ngula chuan,"U Vanzik,hei in inhlau tawn viau ani ang maw. A hrang țheuha țhuin in ngawi kar mai a" a'n ti a .Vanzika c huan,"Nang angin țawng chi hrang kan thiam ve hlei nem. In biak har deuh mai asin. A khat tawkin kan in en a. Kan nui suk zel ringawt mai a" a rawn ti a. Ngula chuan,"Kan upate ho khi lalin zu ala zûk mek a. Hawh teh u lal in tualah hian ilo inthemthiam siak teh ang u" tiin rawtna an siam a. Khawlian tlangvalte châk zâwmg tak alo ni a. Pasalțha Vanzika chuan,"A hma hma khan lo tih daih tawh tur hi nia mawle. Silai kan hman chuan mipui kan ti thlabar palh thei a. Fei i in khawh siak mai mai ang u hmiang" alo ti vat a. Chutah Ngula chuan,"Ni mai e. Khawnge Khuangzangho saw ka va sawm ange" tih leh Khuangzangho awmna lama kal chu a rual a. Khuangzangho bul a thlen chuan Ngula chua Thado țawng a thiam ang tawkin ,"Lokal rawh u,kan upaten ro an rel chhungin ilo inthemthiam siak mai mai ang u hmiang" a va ti a. Khuangzang pasalțha Vungzagina chuan,"Hmarho infiampui hnam kan nilo e" alo ti hluk a. Ngula chuan nui chung hian,"Nia,infiampui chakawm tak chu kan ni lo lawm. In lo telve duh lemloh chuan a pawi hran love" tihpahin Khuangzangho chu a kal san ta a.

      Lal in lama an upaten zu an zuk laih laih lai chuan Khawlian tlangvalte leh Lungthulian tlangvalte chu lal in tualah Fei inkhawh thui siakin an lo in el nasa mai a. An thawm a țha bawk ani ang,khaw mi țhenkhat chu anlo pung khawm sap sap a. An tlânna tur chin simin chuta țang chuan fei chu an han khawh ta țhin a. Tlangval dang dangin an theitawp chhuah an khawh sap sap hnu chuan pasalțha Vanzika chuan an khawh ve ta a. Midangte fei khawh bur sa ațanga hlam hnih dawnah hian a va bur chat mai a. Pasalțha Vanzika chuan Ngula hnenah chuan,"Ka khawh chin saw i khawh phâk anih ngat chuan Zikpuii ka biak ngei ngei ang che" a rawn ti a. Ngula chuan,"Zikpuii hi in sawi vul viau a. Kan khaw tlangau fanu țha ka tidaih zawk" nui chung hian alo ti a. Vanzika chuan rum fe hian,"Khatin ti suh aw. Nizanah pawh i chetsual nasat kha" alo ti hluk a. Ngula chuan,"Chuti anih leh khawnge kan khawh ve tehreng ang aw" tihpahin Fei pakhat chu an la a. Thui vaklo tlan phawtin an khawh phei ta vawn vawn mai a. Pasalțha Vanzika Fei khawh burna piah deuha Vawk kuangah chuan a va bur ta chat mai le. Lungthulian tlangvalte chu an lo au dur dur a. Khawlian tlangvalte lah maktihna in an khat thung a. An khaw pasalțha Vanzika Fei khawha han el phatu an awm ngailoh avang chuan Ngula chu an ngaisang zual ta sauh mai a. A fei khawh bur ava lak hnu a a rawn let leh chuan Ngula chuan,"U Vanzik,i thutiam kha aw" a rawn ti var a. Vanzika chuan,"Tehreng e a. Mahse khawh thui hi a pawimawh berlo a. Kan fei khawh khân a tum fuh em tih leh a na tawk em tih kha a apawimawh ta ni" a lo ti a Vanzika bawk chuan,"Ka naute Changel tum han zawn turin ka ti a. A tawp nan i han bei leh ang u aw" a'n ti leh a. Ngula chuan,"Ekhai,a khaw tlangvalten in peih phawt chuan ni mai e" alo ti var a. Tlangvalten Changel tum lian țha zet zet engemawzah ,a vui tawh ngei mai hi an rawn zawn thla a. Lal mual hmar lamah chuan an han phun ding auh mai a. Chutan Vanzika chuan,"Khnawge Lungthulian lam khân han khawh hmasa ula" a han ti a. Lungthulian pasalțha Chawiliana chuan,"Khawnge keiman hma kan hruai ang aw" tihpahin Changel tum chu a theihtawpa na hian an khawh zawt mai a. Fei chuan Changel tum chu chhun tlangin lehlamah chuan tawng chanve vel hian ava lawr zawk mai a. Lungthulian tlangvalte chu anlo au dar dar a. Chutah an han khawh chhunzawm zel a. Țhenkhat chuan an khawh țhelh rawk rawk mai a. Ngula pawh chuan Fei pakhat chu lek chhuakin Changel tum ding zinga pakhat,midangin an la khawh hauhlo chu a theih tawpa na hian an khawh zawk mai a. Fei chuan Changel chu chhun tlangin lehlamah chuan tawngkhat vel dawna sei hian a lawr phei zawt mai a. Tlangvalte chu anlo au dar dar a. Lungthulian tlangvalten an khawh zawh hnu chuan Khawlian lam chuan an han khawh ve sap sap a. Lungthulian lam ang bawkin a tam zawk chuan Changel tum chu an khawh tlang zolo a. A tawp berah pasalțha Vanzika chuan Changel tum chu rawn khawh vein a rawn khaw tlang zawk a. Fei chu Changel tuma aluhlohna lam zawkah chuan tawng chanve vel bawk chuan a lawr phei a. Khawlian tlangvalte chu an lo au ve dur dur mai a. Pasalțha Vanzika pawh chuan hlim tak mai hian a tlangvalte dinna lam chu a pan a. Chutah Ngula te awmna lama va kal lehin Vanzika chuan,"Infiamna dang han tihleh pawh a chakawm viau mai a. Mahse hei kan upate pawh an rawn chhuak dawn tawh anga. Tun atan chuan i duh tawk ruh mai ang u" a va ti a. Ngula chuan,"Ni e,mahse min fiam țha duhlo riau mai a. A nuam pawh kan tilo e a" alo ti a. Vanzika chuan,"Kan theihtawp kan chhuah ve alawm. Lehpekah chuan kan chak zawk tawh ngei ngei ang" a'n ti a. Chutia an țawng lai mek chuan lal in ațangin Khuangzang upaho chu anlo chhuak ta zal zal mai a. Engmah sawiloin an tlangvalte awmna lam chu an pan nghal a. An tlangvalte hnena eng engemaw an sawi hnu chuan an vai mai chuan an haw ta diak mai a. Vanzika leh Ngula chuan anlo en reng a. Khuangzangho an kal vek hnu chuan Ngula chuan,"Engemaw lungawilohna an nei ani ngei ngei ang" a han ti a. Vanzika chuan,"Khuangzangho tihdan alawm. Ti khan an thlenin lamah an hawng anga. Zan lamah chuan nula rimin anlo chhuak ve leh mai ang" a lo ti ve a. Vanzika bawk chuan,"Zanin chu Zikpuii te in lamah kalo beisei leh dawn che nia" a'n ti leh a. Mahse Ngula chuan,"Zanin lam chu U Hluta lawm nu kan rim dawn alawm" alo ti vat a. Vanzika chuan,,"Mai mai che chuan aw. Hluta pawh mahni a kal a duh ve maithei a" a han ti a. Ngula chuan,"Nia,a rem dan dan ani mai" a'n ti a. Chutih lai chuan Lal in țang hian Khawlian khaw tlangaupa chu rawn chhuakin tlangvalte chu an haw theih tawh thu a rawn hrilh a. Tichuan Ngulate pawh an thlenin lam țheuh panin an kal ta hlawm a.

      Mak tak maiin Khuangzangho chuan chumi ni la la chuan Khawlian khua chu an chhuahsan nghal diak mai a. Zanriah eikhama an țhut hahdam lai cuan Tawnluia chuan,"Ka pa,Khuangzangho kha tlai lam khan an haw nghal vek ania. Lungawilohna an nei em ni" a rawn tichhuak phawng mai a. Upa Kalhkhama chuan maktih hmel tak hian,"Kan lal khân zanin lama a ina leng tur khân a sawm asin le.Khuangzang ho țhin hi aw. Enge maw an hriat țhin ni. An lung a awilo anih chuan țha takin sawi ve mai țhin sela" a ti nang nang a. Ngula chuan,"Keimahni vang anih ka ring ani. Min lawm hmel vaklohin ka hria" a lo ti a. Upa Kalhkhama chuan,"Nia,kan lal hian nangmahni do zawng hian a kut alek duh silo a. An tan chuan huat tawk in tling em em ani. Fimkhur zui viau ang che u" a rawn ti a. Ngula chuan,"Fimkhur chu angai dawn khawp mai. Thil pawi dang chu a thlen chhunzawm êm lovang chu" a han ti a. Hluta chuan,"Ngula,zanin chu khawi lamah nge kan lên dâwn a. Zikpuii te in lamah bawk em ni ang" a rawn ti a. Ngula chuan,"Naktuk zing tukțhuan ei khamah chhuah kan tum sia. Zanin chu ka leng lo mai ang e. I lawm nu te in lama len i duh awm sia" a han ti a. Zarkimi chuan,"Ni e Ngula,zanin chu leng lo mai rawh. Kan ngai ve bawk che lawm" a lo ti vat a. Hluta chuan,"Ni zel mai e. Anih tikhân lo inkawm rawh u" tiin a chhuahsan ta a. Upa Kalhkhama leh Tawnluia pawh chhuak zuiin Ngula chu Zarkimi leh Țhatlingi te nen chuan in an nghâk ta a. Midang an chhuah hnu chuan Ngula chuan,"Hei tlangval inleng hi in nei ngai mang hauhlo mai a. In lawmpa te takngial pawh hian anlo rim ngailo che u mi?" a han ti thawr mai a. Țhatlingi chuan,"Nia Ngula,amak ngawt mai. Mi chungah kan țha viau emaw kan tih pawh hian mi hian minlo țih ru viau tho anih hi. Hei bakah nelawma insiam dan leh țhat han chhuah dan hi ka hre tawhlo e" a rawn ti a. Ngula chuan,"Nia,keini tlangval naran phei chuan kan upa min te fanu hi kan rim ngam mang hlei nem. An fel po leh kan zah deuh deuh zawk a. Khawnbawl upa ina chuankai meuh zawng mi naran tân chuan tih mai mai chi pawh va ni suh" a'n ti a. Chutia an țawng mawlh mawlh lai chuan pawn lam ațang hian tlangval ni ngei tur hian,"In awm em?" a rawn ti lang lang mai a. Zarkimi chuan,"Awm e,lo leng rawh u" alo ti nghal a. Rei vakloah chuan tlangval panga lai mai hi anlo lut a. Zarkimi chuan,"E khai,u Chalbuangate lah ni rengin . Khawi lam thlichhiain nge rawn chhem lut che u ni kan inah te in rawn lên ve tâk mial a" alo ti vat a. Chalbuanga chuan țhuthmun han rem pah chuan,"E,khawi lam thlichhia mahin min chhemlo e. Nula hmelțha zunzamin min phuar anih hi maw" a rawn ti a. Zarkimi chuan,"Keini hmel te zawngin zun pawh va nei hek suh" alo ti leh mai a. Chutah Chalbuangan Ngula a han hmuh chuan,"E khai,hei kan Hmar pasalțha pawh alo awmve reng mai ka ti. Nula hmelțha hi zawng tumahin kan hai lo tlâng anih hi maw" a han ti a. Ngula chuan,"Nia,mi hian Zarkimi te unau chanchin hi an sawi fo mai a. Vawikhat pian manah han rim ve reng reng ka duh alawm mawle. Hei an sawi ang ngei chuan anlo hmelțha lah taka,an fel bawk nen a inchhir awmloh khawp mai" a rawn ti vei ham ham a. Țhatlingi chuan Ngula chu la hluma han vawm awk pah hian,"Ngula,i țawng thei zep zuap em mai. Kan mikhual inih kha" a rawn ti nghal a. Ngula chuan la hlum chu Țhatlingi lama han thehchho pah chuan,"Mahni inlengte la hlumin an deng chut chut ngailo e" a'n ti leh hrâm a. Zarkimi chuan nui ar ar chung hian,"Nangni pahnih chu duhtawk teh u" a rawn ti a. Zarkimi bawk chuan,"U Chalbuang,Ngula hi kan nau anih hi. Hei naktuk lama haw mai an tum avangin zanin chu a lênchhuah kan lo khap a" a han ti a. Chalbuanga chuan,"E khai,ka lo hrelo nasa ani maw. In inleng satliah mai angah kalo ngai atin ani e" a rawn ti a. Ngula chuan,"A pawilo reng reng. Keipawh hi anmahni rim a remchan em avanga an ina thleng hi ka nia.Ka chauh chhuanlamin ka lensan lo mai mai a" a rawn ti leh a. Tlangval pakhat chuan,"Ngula chu nizan lamah Zikpuii te inah khân boruak i rawm chhawm nung țha khawp mai a. Kan khaw tlangvalho zingah chuan a hrelo mang che an awm tawhlo ang" nui chung hian a rawn ti a. Ngula chuan," Khatiang kha in zantin dan anih mai kalo ring asin" a lo ti vat . Chalbuanga chuan,"Ngula,thil hi a mak thei țhin teh ania. Kan Zikpuii hi a hmelțhain a fel em em mai a. A chhungte hian pasal țha tak an neih an beisei laiin Haizang veng lama awm mi naran ve mai Khambela nen an in ngaizawng tlat mai a. A nu leh a pet hian in țhentir an tum viau nângin khawkhata cheng ho ve nafam chu inhmuhna hun remchâng an nei thei zel a. Zan lamah lah Khambela hi tlangval dang len rualin a leng ve zel mai bawk a. Zikpuii nu leh pa tân pawhin a lo leng tur chu dan theih ani silo nen. Khaw tlangvalte hian Khambela hi kan thlawp ve tlat bawk si a. Chuvang chuan an ina kan len pawh hian Khambela a awmve chuan hmel hlim min hmuh ngai meuhlo aniț"a'n ti ta a. Chu veleh Zarkimi chuan,"Zikpuii zawng a lainatawm țhin mange. A u te pawh hian an veng deuh tawp ni hian ka hria. A pem pawh hi an la pem pui daihin ka ring ani" a rawn ti a. Ngula chuan,"Mi naran tan hi chuan khawkhat nula hmelțhate hi chu han beisei ngam chi pawh anni lo hrim hrim. A theih hram chuan an zuna uailoh hi a him ber. Mi awmthei deuh chhungkua hrim hrim hi chu ka țih deuh duk mai" a han ti a. Chalbuanga chuan,"A ni ngawt mai. Hei kan upa fate pawh kan rim ngamlo lek lek chu anih hi. Zarkimi te unau erawh an fel em a. Han len loh phalna chi hi anilo bawk a" a rawn ti a. Zarkimi chuan,"Mihring hi kan inang veklo nia. Kei chu eng anga chhungkaw rethei pawh nise ka hmangaih thei vek. Ka pa tepawhin neih an phal ang " an ti vei zat zat a. Chutia an țawng mawp mawp lai chuan Zarkimi u Tawnluia chu a rawn lut hlawl mai a. Ngula chuan rang zet mai hian,"U Tawna chu nula mitmei i hmu țha vak nange. I lo va hawng hma ve" a lo ti a. Tawnluia chuan,"Ngula,nula pawh rim ngamlo inih kha aw" nui chung chuan a rawn tive a. Tawnluia bawk chuan,"Tak tak a,tukin zing fehrehsan vela Khelte venga awm pu Dengkhuma Chakai khawrha kal tun thlengin alo la hawnglo a. A nupui pi Hnuni beidawngin lal hnen alo thlen ta tawp mai a. Kan lal chuan tangval țhenkhat a pu Dengkhuma zawng tur chuan min tir ani. A lo hawng har satliah te alo nih takin tih thuah a khaw nawt chuan kan la zawng rihlo ang" a'n ti a. Tawnluia chu a insiam nghâ sawk sawk mai a. Ngula pawh tho vutin a iptepui la thla pah chuan,"Keipawh kalo kal ve ang e" a han ti a. Tawnluia chuan,"A ngailo ang. Naktuk mai a hawng tur innih kha. I chau lutuk ange" a lo ti a. Mahse Ngula chu a insiam chhunzawm mawlh mawlh tho a. Chalbuanga pawh chuan,"Keini pawh kan han insiam ve ang e. Khawi luiah nge Chakai khawrh chuan kal reng reng a?" a rawn ti a. Tawnluia chuan,"Khurpui lui mawng lamah ani awm e. Khua ațangin a ka.hla deuh tepawh ani mahna" ahani a. Tichuan Chalbuangate pawh chu an chhuak zui nghâl a.

      Chalbuangate an chhuah hnu chuan Zarkimi chuan,"Ngula,kal ve țalh lo la nimai.A bo em pawh ala nilo a" alo ti a. Tawnluia pawh chuan,"Ngula,lokal ve lo mai rawh" a rawn ti ve bawk a. Mahse Ngula chu kal ve a tum tlat tho avângin Tawnluia chuan a khap duh talo a. An pahnih chuan Silai pu ve ve in an innghah khawmna hmun tur lam chu an pan ta nghâl a. Khurpui lui panna kawng an va thlen chuan pasalțha Vanzika leh tlangval dang tlemazawng hi anlo awm tawh a. Vanzikan Ngula alo hmuh chuan,"Kha Ngula ilo kal ve nimaw. In lamah lo awm mai mai zawk la ni tur aw" alo ti a. Ngulan a chhan hma chuan Tawnluia chuan,"Thu awih mawlh heklo . Ka dang lui duh talo anih hi" a rawn ti a. Vanzika chuan,"Pawi hlei nem. Han chhuah ho ve hrim hrim tepawh a châkawm alawm" alo ti leh mai a. Chalbuangate anlo thlen hnu chuan Khurpui lui lam panin an kal ta ngâl a. Khurpui lui an luhthlak hnu chuan Vanzika chuan,"Ti hian lui hi kan zawhthla zel anga. Pu Dengkhuma hnuhma chu kan zawng thla zel dawn nia" a'n ti a. Tichuan Khurpui lui chu an zawhthla ta zel a.

      Thui tak an zawhthlak hnu thleng chuan lung in phawhna hnuhma thar deuh hlek chu an la hmu thla zel a. Chutah Ngula chuan,"U Vanzik,lui hi a chhuk zawngin kan zawhthla char char a. A chho zawngin Chakai hi a rawn khawrh chho awm sia" a han ti a. Vanzika chuan,,"A khawrh țan na lai kan thlen hunah a hnu kan chhui țan dawn alawm. A hmanrua ilote pawh alo dah thei a" a lo ti a. Tichuan Khurpui lui chu an zawhthlanta zel a. Khua ațanga hla tak thlenga an zawh hnu pawh chuan Chakai khawrhna hnuhma chu ala awm zêl a. Vanzika chuan mak ti deuh nge ni ding thut pah hian,"He luiah hian Chakaia an tam viauin ka hre sia. Engvanga hei thleng thleng zawh thla nge maw anih le. A man hnem viauin ka ring ani" a rawn tichhuak hlawl mai a. Chalbuanga chuan,"A lan dan hi chuan mi pakhat hnuhma chauh niin ka ring hauhlo mai a" a rawn tive a. Vanzika bawk chuan,"Mi pakhat chauh chu anni lo ani maithei. Hei khua ațangin a hla hle tawh a. Lung lah chu an phawk nasa ngang mai a" a lo ti a. Chutia an chhui thlak zel hnu chuan Lungpui pakhat chunga iptepui lo awm hi an han hmu ta thut mai le. Lungpui kiangah chuan Maubur pali khat hian Chakai alo awm bawk a. Pasalțha Vanzika chuan,"Helaiah hian a chawl ngei anih dawn hi. A iptepuiah hian a Chempui pawh a awmlo a. Khawiah emaw kal sawnin a chesual palh ani maithei. Helai ram vel hi in dap chhin ang u hmiang" a han tina. Tichuan pahnih tete a insem darhin pu Dengkhuma iptepui an hmunha lai vel a ngaw chu an fang țan ta a.

      Ngula leh Tawnluia chu thlang lam pang ngaw ah chuan meichher nen an vâk ta a. Pu Dengkhuma chu an han au leh zauh zauh țhin a. Mahse Ngaw chhung chu a reh ngawih ngawih mai a. Rei ngial an vah kual hnu pawh chuan pu Dengkhuma hmel reng reng hmuh tur a awmloh mai bakah a reh hian a reh tlawk tlawk mai a. Chutia Ngula leh Tawnluia an vah kual mek lai chuan an chhak lama awm Chalbuangate zinga tlangval pakhat chu a țe țhawt mai a. Ngulate chu hmahmawh takin an tlanchho nghâl a. Ngulate an han thlenchho chuan Chalbuangate chuan mei an lo chhem eng hluah mai a. Tawnluia chuan,"Chala,engthil nge thlenga?" tiin an zawt a. Chalbuanga chuan an piah deuha hrui inzam hnawk nuaih lam kawh pah chuan,"Sawlaiah sawn pu Dengkhuma ruang ni awm tak chu kan hmu. Mahse amah ani em kan chiang chiahlo" alo ti a. Ngula leh Tawnluia chu an va phei nghâl a.

      Hrui in zam hnawk nuaih na lai an va thlen chuan hrui hnawk kara mi pakhat ruang lo bawk reng hi an han hmu a. Tawnluia chuan,"Hawh teh mei eng lamah sawn i zawn phei teh ang" a han ti a. Tichuan ruang chu mei eng lamah chuan an zawn phei ta a. Chalbuangate mei chhemna lai an va thlen chuan pasalțha Vanzikate pawh anlo thleng ve chiah a. Mitthi ruang chu hmun rem lai deuah chuah an han mut a. A hmai a hliam nasat em avang chuan tunge anih an hre mai theilo a. Chutah pasalțha Vanzika chuan hnah nem deuh la khawmin mitthi pa hmai chu an hru fai thuak thuak a. Chutah rawn thochhuak hluai pah hian,"Pu Dengkhuma ngei anih hi. Hetiang fakaua sawisatu hi tunge maw anih ang le. A ha hmai te pawh a chhu bal vek anih hi. A mitmu veilam pawh a keh bawk a" a rawn ti hlawl mai a. Tawnluia chuan pu Dengkhuma taksa chu han kuai let velin hliam dang aneih leh neihloh an chian leh a. Dengkhuma chu a hnung lam ațanga kah ani tih a hre ta a. A taksa hmun tam takah chuan Chema sah hliamna a awm zel zul a. Hmuh a hrehawm em avangin Tawnluia chuan ruang chu chhawlin an khuh thuak thuak a. An zavai mai chuan sawi tur an van tlang hle mai a. Vanzika chuan,"Hetiang taka kan mite lo sawisatu hi chu tupawh nise,nuamsa tak chuan ka chhuah lo hrim hrim ang" a han ti piap piap a. Tawnluia chuan,"Khaw lamah zualko kan intirh mai angai dawn ani. Chalbuang,in han tlawmngai thei mai angem?" a han ti a. Mahse Chalbuangate țhianho chu an ngawi kar mai a. An hreh deuh ani tih hriain Ngula chuan,"Keimah ka han kal mai ange" alo ti vat a. Chutah pasalțha Vanzika chuan,"Ngula,lal in lamah kal hmasa phawt la. Kan upaten pu Dengkhuma chhungte hnenah chuan thil awmzia anlo va sawi zawk dawn nia. Hlâng kan lo buatsaih anga. Nang chu rawn kal buai duh tawhsuh ang che" a rawn ti a. Tichuan Ngula chuan meichher kengin Khurpui luihnar lam chu a zawh chho leh ta a.

       Khurpui lui a zawh chho pah chuan Ngula chuan thil tamtak a ngaihtuah a. Khatiang khawpa mahni mihringpuite sawisa duh chu a nunrawng hle emaw,kha pa kha a haw hle ni turah an ngai ngawt a. Pu Dengkhuma ruang an buaipui lai te khân alo thlir ve reng thei tihte an ngaihtuah a. Ram pa lailenga mi Chakai khawrh lai hnunglama țanga kah mai pawh duhtawklo a a taksa an suasam zui dan te chu rapthlak ati em em a. Hmanhmawh taka khaw lam pan zêlin Zanlai Arkhuan pelh hretah hian Khawlian khua chu a lut ta a. Lal in lam pan chuan a kal nghal vang vang a. Lal in a han thlen chuan an lo la ri laih laih mai a. Pawn lam ațang chuan Ngula chuan luh a han dil hmasa te te a. Chutah Lal bawih pakhat chuan Ngula chua a rawn ko lut ta a. Lal in a a han luh chuan Khawlian lal leh upate bakah Lungthulian upa pahnihte chuan zu no anlo la dawm far mai a. Vanpuilala chuan mak tih hmel tak hian,"Ngula lah ni reng che in. Zanlai laiah enge i ngaihtuah a?" alo ti var a. Ngula chuan,"Lal pa,pu Dengruma kha kan zuk zawng a. Khurpui lui mawngah khuan thisa in kan zuk hmu ani. Chumi thu thlen tur chuan kalo kal vang vang ani" a han ti ta a. Chu veleh upa Pachuaia chuan,"A ma pawi tak ve aw. Sapuiin hnuhma ani em?" alo ti ve a. Ngula chuan,"A lan dân chuan Hnunglam ațanga kah ni awm tak ani a. Amah thattu chuan sawisa nasa viau mai a. A hmel pawh hmuhtlak a awm manglo e" a'n tih leh hnu chuan Khawlian lal Vanpuilala chu a thin a so phat mai a. A vaibel dâwn sehkehrap pah chuan,"Ka khaw mite chutiang ang taka lo nghaisa tu chu eng ang mi pawh nise nuamin ka awm tir hauhlo ang" a han ti rap rap a. Vanpuilala bawk chuan,"Upa Pachuai,nang Zawlbuk lama kan tlangvalte i va pun hlawm dawn em ni ang. Dengkhuma chhungte pawh lo va hrilhhriat an ngai ve ang chu. Dengkhuma ruang chu he lamah in rawn zawn hawng phawt dawn nia" a'n ti zar zar a.Ngula Upa Pachuaia chhuah ruala chhuah ve mai a tum lai chuan lal chuan,"Ngula,nang zawng hetah lo awm rih rawh. A khawtual tlangval tamtak an awm țhup lai a mikhual ber i vir vir mai zawng a dik lo e. Ka tlangvalte an tlawm lutuk dah ange" a rawn ti a. Ngula pawh lal thupek angin lal in lamah chuan a awm ta a.



                    hen-28

     Zing lam khawfing chah hma hret chuan Khawlian tlangvalte chuan Dengkhuma ruang chu an lal in lam panin an rawn zawn phei a. Khawlian lal leh a upate chuan leikapui a ding chung hian anlo hmuak a. Tlangvalte chuan lal in tualah chuan Dengkhuma ruang chu an nghat a. Vanpuilala leh a upate chu lal in kawtah chuan chhuak thlain Dengkhuma ruang chu an han en vel a. Chutiang tak maia in nghaisakna rapthlak chu an la hmuh ngailoh avângin lal leh upate chu an chek tlak tlak mai a. Lal chuan a tlangvalte hnenah chuan,"Ruang hi an in lamah zawn phei ula. A nupui fanaute kha hmun tam tirlo hram ang che u. A taksa kha puanin in khuh tlat dawn nia. Hmalak zel dan tur chu nakinah kan la inhrilh ang" a'n ti a. Tichuan Khawlian tlangvalte chuan Dengkhuma ruang chu an in lamah an zawn phei leh ta a. Khawlian lal leh upate erawh an hmalak dan tur relin lal inah an țhu khawm a. Lal chuan Dengkhuma ruang zuk.hmu hmasatute chu lal in lama la awmve tura a tih avângin Ngula pawh lal inah chuan ala awm rih a.

      Lal ina an țhut fel hnu chuan Vanpuilal chuan,"Vanzik,Dengkhuma ruang chu engtiang chiahin nge alo awm a?" tiin a han zawt a. Vanzika chuan,"Lal pa,Chalbuangate hmuh hmasak hi ania. Amah hian han sawi sela" alo ti vat a. Chalbuanga chuan,"Lal pa,u Tawnluiate va lak sawn ani a. A ruang lo awmdan chu an hrechiang zawk ang" alo ti leh a. Chu veleh Tawnluia chuan,"Lal pa,Dengkhuma ruang kan va hmuh chuan hrui hnawkah alo tang deuh hlek a. Hrui țhenkhat chu a nghawngah a invet hial ani. Leia lo mu tawp loin a awn deuh hlekin hruiah chuan alo inkhai a. Thisen pawh a baw nasa khawp mai lehnghal. Ka rin dan chuan amah thattu hian a hnung lam ațanga a kah tawh hnuah duhtawk mailovin hrui hnawkah hian a khai anga. Ala nghaisa hrep anih ka ring" a han ti zar zar a. Lal chuan,"Ral a hnai em ni ang. Ral kuta thi anih in ring em?" a'n ti leh a. Vanzika chuan,"Lal la,ral thah nise zawng a lu an la ngeiin rinawm sia. Bakah hnunglam ațanga an kah tawh hnuin an sat leh chiamin ka ringlo ani. Pu Dengkhuma Chakai khawrhna hnuhma vel han en khan mahni chauha kal anilo deuha rin na ka nei ani" tiin a ngaihdan a arawn sawi a. Chutah upa Kalhkhama chuan,"Lal pa,Dengkhuma hian hmelma alo nei ru reng te anilo maw. He pawikhawihtu hi ka khaw mi leh sa pawh alo ni reng thei ania. Nge ni a Khuangzangho thinrim khan an kutthak hruk nan an hmang zui ta mai ni" a rawn tive a. Mahse lal chuan,"Khuangzang ho chuan khatin an ti hauhlo ang. Dengkhuma lo haw ru riau tu an awm ani mahna. Ka pasalțhate khan en zui ngun ang che u. A nupui fanaute pawh dinhmun hlauhawmah an awm thei ania" a han ti a. Lal bawk chuan," Dengkhuma chu han vui zo phawt ila. A nupui leh a chhungte hnenah Dengkhuman hmelma aneih leh neihloh kan zawt dawn nia" a han ti leh a. Tichuan an țin darh ta a. Ngula pawh an upaten ruang tlak hnu tlai lama chhuah an rawt avangin Tawnluia nen chuan an hawng ta nghâl a.

      In an zuk thlen chuan zan lama an mut hman loh avangin reilote an han chhing sek a. Tukțhuan ei tura tho lehin tukțhuan ei khamah chuan thlan lai turin an chhuak zui a. Thlanmual an va thlen chuan Khawlian tlangval rual chu anlo ri ham ham mai a. Thlan khura luh hmasak inchuh chuan anlo in nawr nak nak a. Ngula chuan Tawnluia hnenah,"U Tawn,kan chhuak tlai hret anih hi. Kan lut hman ve hauhlo ang a" a han ti a. Tawnluia chuan,"Mikhual tlangval thlân kan laihtir ngailo hrim hrim a. Luh chu tum buai velo mai rawh. Tikhan ka lut lai minlo en dawn nia" a rawn ti sam et a. Ngula pawh chuan luh han tumlui eng ang mahse a thei dawn chuanglo tih hriain thlan laihna sir piah lama Rihnim buk hnuaiah chuan alo țhu a. Khawlian tlangval zathum rual vel zet maiin thlan khura lut hmasak nih an han inchuh zet zawng an thawm a țha ngei mai. Nula te pawh an awm mai mai biklo a. An tlangval thlanlai te chhawl hal dawm sa turin tuisik anlo keng ve bawk a. Chutihlai mek erawh chuan Khaw mipui tamzawk chuan Dengkhuma thih dan chu rapthlak an tiin an hlauthawng ru em em a. Dengkhuma hmel hmutu apiang chuan amah thattu chu anchhia an lawh zui bawrh bawrh zel mai ani.

      Thlan an laih zawh hnu chua Khawlian tlangvalte chu Dengkhumate in lam panin an kal phei ta dam dam mai . Val upate chuan ruang zawn phei dan turte an han sawi a. Dengkhumate in an va thlen phei chuan mi an lo tam khawp mai a. Invuina tur serh leh sangte an lo la tihfelloh avangin an la han nghak leh deuh rih a.(Hmanlai mizote an invui dan lehThlanmuala lama an in zawnchhuah hmaa an tih țhinte hi ka hrelo a. Ka zawng ngial a. Ka hmuzo silo a. A hria chuan commentna lamah lo sawi hram teh u aw). An zawhfel hnu chuan Khawlian Tlangvalte chuan Dengkhuma ruang chu an va zawn chhuak ta a. Puan dum hian an khuh zar mai a. Val upaten hma hruaiin ruang zawn tu leh tlangval dangin andawt a. Hnung lamah chuan Dengkhuma nupui Hnuni chuan țap chung hian a pasal ruang chu a rawn zui a. Tlangval pakhat hian a rawn vuan phei bawk a. Dengkhuma fate pahnih erawh an la nau deuh avangin hnung lamah chuan nula pahnih hian an rawn pawm ve bawk a. Thlanmual an va thlen chuan Dengkhuma ruang chu puanin an han tuam vek a. Thlan chu Lungkuang thlan tura buatsaih anih avangin thlan chhuat ah leh a sir lamah chuan lung an phah vek a. Tichuan Dengkhuma ruang chu an zalh ta a. An zalh hnu chuan lung bawka chhin leh vekin lei chuan an chilh hnan ta a. An phum zawh hnu chuan Khaw lam panin an haw leh ta dam dam a. Ngula chuan Dengkhuma nupui lo vuan ve tlat tu tlangval chu alo en reng a. Khaw lam an pan hnu pawh chuan Tlangval chuan Dengkhuma nupui chu ala kuah phei ta deuh deuh a. Ngula chuan tlangval ber kherin a a han buaipui chu mak atih deuh avangin pasalțha Vanzika chu han zawhchian țha a ti a. Mi dang an hawn sap sap hnu chuan hnunglamah an pahnih chuan an kal fal ta deuh a.
# Midangin an țawngri an hre phak tawhlo ang maw tih velah chuan Ngula chuan,"U Vanzik,biak lawk kan duh deuh chhan che chu maw. Dengkhuma nupui buaipui a lo vuan ve rengtu tlangval kha tunge anih reng reng le. An chhungkhat laina hnai te ani em ni?" a han ti a. Vanzika chuan,"Dengkhuma zawlpa Khawsiama anih kha mawle. A țhianpa nupui chu a buaipui ve bawk lohten" a alo ti a. Ngula chuan,"A tlangval ber kherin a khatia an buaipui viau mai kha mak kalo ti deuh alawm mawle. Nutling leh nula tamtak pawh an awm tho si a" a han ti leh a. Vanzika chuan,"Ngula,Khawsiama chuan Dengkhuma chu a that hauhin ka ringlo ani. Chu chu i sawi tum chu ani em" a lo ti vat a. Ngula chuan,"Ni deuh mai e. A țhianțha ber anga lang pawh a hmelma lian ber ani theive tlat alawm. A thah ani chu ka tilo a. Mahse engemaw chu hriat aneiin ka ring ani" a'n ti leh hrâm a. Vanzika chuan,"Nia,nakinah thuzawhfiah turin kan la ko dawn alawm. Engkim a chiang vek mai ang" a han ti a. Tichuan Khaw lam pan chuan an kal ta zel a.

       Upa Kalhkhamate in ava thlen chuan Zarkimi chauh chu alo awm a. Zarkimin Ngula alo hmuh chuan,"Kha Ngula ilo haw tawh maw. Zanin te chu in la châm ani ang chu" alo ti nghal a. Mahse Ngula chuan,"Hei cham duh viau mah ila kan upate thu kan hnial ngam silo a. Ruang a tla tawh bawk nen. Kan khaw lam pana chhuah zui mai kan tum asin" a han ti a. Ngula kianga rawn tawlh hnaih sat sat pah chuan Zarkimi chuan,"Lo zin leh thuai la ka ti mange. Ka ngai dawn hle mai che" a rawn ti sa sa a. Ngula lah chuan nui chung hian,"A khat tawkin ka rawn hrechhuak țhin ang che u" a'n ti vei ham ham a. Zarkimi chuan thinrim hmel tak mai hian,"Ngula engmah lah hi i hrethiam ve silo amaw" a rawn ti a. Ngula chuan zawi sap hian,"Enge hriatthiam tur chu" alo ti tawl mai a. Zarkimi chuan beidawn hmel tak hian,"Ilo zin leh hunah ka hrilh dawn che nia. Tunah chuan in khaw lam pana kal tur te in ni sia. Insiam tawh rawh" a han ti a. Ngula chuan Zarkimi dara han kuah pah chuan,"Ka ngai dawn khawp mai che u. Hei kan kal thut dawn sia. Midang kha chu minlo biak mai dawn nia" tihpahin a tho thurh a. A insiam ta mawlh mawlh mai a. Zarkimi erawh ngawi hle hle hian chhutaha a țhu a.,Ngula che vel chu alo thlir mai mai a. Ngula lah chu țawng zuah zuah reng thung a. A insiam zawh chuan Ngula chuan,"Hei ka kal nghal mai dawn nia. Minlo thlah buai duhlo mai rawh. Mahni chauha khuaa luh leh zawng i tan a nuamlo ange" a han ti a. Zarkimi chuan,"Chu zawng chu maw sawitur ineih a" alo ti hlak a. Ngula chuan Zarkimi eng vawng vawng pah chuan,"In chungah hian ka lawm takzet ani. Kalo zin leh thuai dawn nia" tihpaha han kal mai chu an tum a. Mahse Zarkimi chuan,"Ngula,engkim i hrethiam ani tiraw" a rawn ti leh hram a. Ngula chuan Zarkimi lam hawi a nuisang chung hian,"Ka hrethiam alawm. Mahse theihnghilh ka duh zawk ani. Kan kar a zau lulai em mai. Dam takin aw" tihpahin kawngkapuiah chuan a chhuak ta nghal a. Zarkimi erawh chhuatlaiah a țhu ngui bar mai a. Ngulan,"Kan kar a zau lulai em mai" atihte kha an ngaihtuah nawn leh a,chhuatlaiah chuan mu thal huangin an hui leh pap pap țhin a. Ngula pawh a rilru a nuam thei chuanglo . Zarkimi chu hmelțha in fel viau mahse an chhungkaw dinhmun enin a phu hlawl lo tih a hrechiang em em a. Zarkimi tana beiseina siam sak loh law law chu a tum tawp mai a. Muk taka in ngaihtuah chung chuan lal in lam a pan chho ta a.

     Lal in a han thlen chhoh chuan pasalțha Chawiliana leh tlangval dang pawh anlo awm vek tawh a. Ngula lo thleng an han hmuh chuan Chawiliana chuan,"Ngula,nula in anla chelh deuh che em ni. I va rawn tlai ve" alo ti nghâl a. Ngula chuan,"Ka țuan ran na in a phak ve hlawl lo ani e" alo ti vat . Chawiliana chuan,"Haw ila châk vakloin ka hria. Ani em?" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Chak tawh tehreng e a. I kal thuai teh ang u" an ti nghal zat a. Chutih lai chuan Lungthulian upate pahnih chu lal in ațangin an rawn chhuak a. Khawlian lal leh upa țhenkhat pawh chu anmahni thlah pahin leikapuiah chuan an rawn ding chhuak a. Tichuan Ngulate chuan Khawlian lal in chu kalsanin an khaw lam panin an kal ta a. Khua an pelh hma deuh chuan Ngulate chu pasalțha Vanzika lal in lama kal tum nen an intawk hlauh mai a. Vanzika chuan,"Kha Ngula in va hmanhmawh thut thut ve. Zankhat te chu la han cham mai ula ti nia" a rawn ti . Ngula chuan,"Han chamhlen pawh a chakawm viau na a mahni khaw ngaih pawh ana ve tawh alawm. Dam takin lo awm ula. Kan inhmu leh thuai dawn nia" a han ti a. Vanzika chuan,"Ekhai,nangni pawh dam takin aw" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Vawiin lama kan sawi kha a dik maithei nia" a han ti leh hram a. Vanzika chuan,"Kan la hre chho zel ang chu. Mangtha ule" a rawn ti a. Tichuan Ngulate chu an kal chhunzawm leh ta a.

     Khawlian khaw kawtchhuah an han thlen chuan upa Hrangvunga chuan,"Chawl khawmuanglo in kan kal zel anga. Parvachawm ah Khuangzangho lo thlen hma chuan kan la awm rih dawn ani. An tlangvalte tlanna sum anlo ken te kan insem fel hnuah kan khaw lam chu kan pan mai dawn nia" a han ti a. Pasalțha Chawiliana chuan,"Kan khaw lama Khuangzang tlangval kan kawlte kha Parvachawmah chuan anlo va dah phei tawh em ang chu" alo ti a. Upa Hrangvunga chuan,"Ekhai,anlo dah phei tawh em em ang. Kan tlangval engemawzah pawh Parvachawm ahnan awm tawh ang. Khuangzangho hian min rawn beih an tum palh taka in ven nan" a han ti leh a. Tichuan Parvachawn khaw lam pan chuan an kal ta zel a.

    Ngulate pawh Parvachawm khua an thlen hnu chuan nihnih lai mai an cham tawh a. Khuangzangho lokal chu lo hmuh hmasak ngei an duh avangin ralveng an indah bawk a. Parvachawma nithum an châm ni tuk zing karah chuan Ngula leh pasalțha Chawiliana chu ralven bukah an țhu a. Eng engemaw sawi an țawng mawlh mawlh lai chuan hla ralven buk ep chiah mualte tlangval engemawzat rawn inzui phei diah diah mai chu an han hmu ta a. Chawiliana chuan,"Khuangzangho anni tawh ngei ang le. Khawnge tlangval dang ka han pun ange" tih leh khaw lama tlanchho chu a rual nghâl a. Ngula erawb ralven buka chuan la awmin Khuangzangho chu engzah chiah nge annih ang tih hriat tumin a ring a fân nasa mai a. Rei ngial thlek hnu chuan Khuangzangho chu an tam angreng viau ani tih ahmu thei ta. Chutah fimkhur takin Ralven buk ațang chuan a thlang lama kawngruh lang rial mai chu a en reng a. Nau rilțam hun velah chuan Khuangzang tlangval țhenkhat chu Ngula awmna thlang lai chu an rawn thleng chho tawh a. Thlamuan hmel taka an lokal avang chuan Ngula pawh chuan Parvachawm khua rawn beih chu an tumlo ani tih a chiang mai a. A hnung lam deuhah chuan Sial sawm lai mai hi an rawn kai diah diah bawk a. Mahse mak tak maiin Khuangzangho hnung lamah chuan Khawlian pasalțha Vanzika leh leh tlangval dang sawmhnih vel hi anlo telve tlat mai a. Ngula chuan Khawlian tlangvalte anlo kal be nachhan tur awm ang reng reng a hrelo mai a. Tlangval dangte an lo la thlen mai tak silohah chuan eng han tihvak ngaihna awm heklo le. Khuangzangho leh Khawlian tlangvalho an kal liam thleng chuan ralven bukah chuan ala awm reng a. An kal liam fel ta maw tihah chuan khaw lam panin a chho ve ta nghal a.

     Khua ahan luh meuh chuan Parvachawm khaw rorelna in tualah chuan Khuangzang tlangval leh Khawlian tlangval bakah Parvachawm leh Lungthulian tlangvalte chu anlo ding khap mai a. Khuangzang tlangval an man khawmte pawh chu rorelna in sir deuhah chuan dingin tlangval țhenkhat hian Silai nen anlo veng a. Khawlin tlangvalte leh Lungthulian lam chu an theih ang ang chuan anlo in be ve a. An kut te anlo vai nasa mai a. Ngula a han thlenchhoh chuan pasalțha Chawiliana chuan,"Ngula,ilo va thleng chho har ve " alo ti nghal a. Ngula chuan,"In rawn kal dawn emaw ka ti lawm" a ahan ti a. Ngula bawk chuan Khawlian khaw pasalțha Vanzika hnenah chuan,"U Vanzik,in hmel hmuh tel kan inbeisei lo asin. Enge in rawn tih ve dawn a?" tiin a han zawt a. Vanzika chuan,"Khuangzangho nena in inremna inlo bawhchhiat palh kha Khuangzang lam hian an hlau deuh a. Anmahni kalpui tur hian kan lalin min tir anih hi. Vawiin la la hian kan let leh nghal dawn ani aawm e" alo ti a. Ngula bawk chuan,"Engah nge kan thutiamah chuan kan din loh bik ang ni aw. Mahse in lokal hi a țha reng reng e" a han ti a. Vanzika chuan,"Hei Lungthulian lam pawh Parvachawm khuaah inlo la awm vek a . Thil engemaw a thlen palh chu in hlau ve tho anih hmel hi maw" nui chung chuan a rawn ti a. Ngula chuan,"Nia,lo inrin lawk kha a sualna a awm chuang lemlo a. Bakah Khuangzang lam kha a siruk lain an lo thawkchhuak duh mai ang tih kan ring deuh alawm" a'n ti a. Vanzika chuan,"In rin tawn hi chu alo har deuh ani ange " a han ti leh a. Vanzika bawk chuan,"E taka,Ngula,Dengkhuma chungchangah khan i rindan kha alo dik chiah mai" a rawn tichhuak hlawl mai a. Ngula chuan,"Engvanga that nge anih?" alo ti nghal a. Vanzika chuan,"Khawsiama khan Dengkhuma nupui kha alo ngaizawng ru reng ani awm e. Khatia Dengkhuma ber an thih takah khan Khawsiama khân Hnuni kha inneih puiah alo han sawm nghal ni tur ani. Hnuni hlauthawng chuan lal hnenah a arawn zualko a. Kan upaten an dawpchhuak ta ani. Khawsiama khan Dengkhuma kha thah alo tum reng a. Dengkhuma ber a thih chuan Hnuni kha nei thei mai turah a in ngai ani ang. Mahse a tumloh zawngin thil a kal a,a thih phah ta anih kha" a han ti zat zat a. Ngula chuan,"Nula tamtak an awmlaia mahni țhiante nupui lo han beisei tlat mai chu. Dengkhuma nupui pawh chu beisei awmin alo awm ani lo maw?" a han ti leh hram a. Vanzika chuan,"Khawsiama khan a duhzia chu ati lang ngai lo ani ang. Kan upaten an sawi leh dan chuan Khawsiama khan Dengkhuma kha that phawt a,chumi hnua Hnuni chu neih theih dan an ngaihtuah ani awm e" a'n ti leh a. Ngula bawk chuan,"Chu Khawsiama chu in that ta mai amaw. A thiltih man chu a hmu ta nih chu" a han ti a. Vanzika chuan,"Mipuiin an chil alawm mawle. Dengkhuma a sawisak dang rengin zir heklo. Kan lal leh upate khan nun mahsela rei a dam chuang dawnlo hrim hrim a" a han ti leh a. Chutia an țawng reng lai chuan Lungthulian khaw upa Kapliana chu rorelna in ațang chuan rawn chhuak hlawl mai a. Lungthulian leh Parvachawm tlangvalte hnenah chuan,"Khai le,tunah chuan Khuangzangho in phuarna kha phelh tawh rawh ule. Tlanna sum kan inhlan fel tawh e. Khuangzang upate hi zu kan han zuk lawk anga. Tichuan mahni khua țheuh panin kan kal thei tawh ang" a rawn ti a. Hmar tlangvalte chuan Khuangzangho an phuarna chu an phelh nghal sawk sawk a. Khuangzang tlangval mana awmte chu an han zalen takah chuan hlim takin an țhiante nen an in kuah nawk nawk mai a. Vanzika chuan Ngula hnenah,"Ngula,Ral kuta tluk luh tluka hrehawm hi a awmlo nia. Reilote mah nise rildu nuamin kan awm ngailo. Khuangzangho hlim lutuk sawn ka nunhluite pawh mi hriatchhuah tir e " a rawn ti a. Ngula chuan,"Ral in an man tawh che em ni"alo ti var a. Vanzika chuan,"Khawlian kan rawn kai hma daih khan Sailo lalna khuate leh Pawih ho nasatakin kan indo țhin a. Vawikhat chu rawlrala chet chhuah tumin pawih ho khua kan pan vang vang a. Kan beiseiloh tak maiin minlo lambun a. Kan hneh tak silohah chuan kan inpe ta a. Pawih khuaah thlathum vel zet ka tang hman ani. Kan lal in a upate tira Sial an rawn kaih hma zawng kha chuan dam aiin thih ka thlang zawk fo țhin ani" a'n ti dap dap mai a. Ngula chuan,"Khuanu zarah kan damkhuate a sei em anga. Ral kuta tluk luhni pawh ala awmve mahna" a han ti a. Rei ngial an titi hnu chuan Khuangzang upate chu Parvachawm khaw rorelna in ațang chuan an lo chhuak sap sap a. An khawtlangvalte chu rawn biain Parvachawm khua chu an chhuahsan dawn ta a. An kal dawn chuan Vanzika chuan,"Ngula,kan leido khua innih loh hram ka beisei. Dam takin lo awm ang che" a rawn ti a. Ngula pawh chuan,"Inrem taka kan awm zel chu i beisei phawt ang. Dam takin le" a han ti a. Tichuan Khuangzangho leh Khawlian tlangvalte chuan Parvachawm khua chu an chhuahsan ta a. An liam fel hnu chuan Khuangzanghoin an tlangvalte an rawn tlanchhuahna Silai sawm leh Sial sawm lai mai chu Leisen ,Lungthulian leh Parvachawm khuate chuan an insem ta a. An chanpual țheuh an lak hnu chuan Ngulate pawh Parvachawm lama riak tawhloin an khaw lam panin an kal leh ta nghal a.

     Parvachawm khua an chhuahsann hnu chuan hmanhmawh deuh taka kal zelin Ngulate chuan an khaw lam chu an pan a. Zanriah kil hun velah hian an khua chu an thleng ta a. An upate chuan Sial leh Silai an hawn te chu an khaw upa min Dozamanga in lamah an kal pui nghal a. Ngula erawh an in lamah a haw nghal nal nal thung. An in a zuk thlenthlak chuan Apa leh Zamuanga chuan Sumhmunah Kuhphung hi anlo puah mawlh mawlh mai a. Ngula hmel an han hmuh chuan Zamuanga chuan,"Ehe,ilo thleng tawh elo. In la châm deuh turah kan lo ngai asin" alo ti hlut a. Ngulan a chhan hma chuan apa chuan,"Ni e,zanin thut thutah chuan kanlo beiseilo che a. I chau awm sia. Insilfai la,zanriah kil zui nghal mai ta che. Chaw kha i ei tawk chu niin ka ring ani" ahan ti a. Ngula chuan,"Kha Sakuh sa kan hmeh dawn ani maw. A tui leh dawn mange" tihpah chuan inchhung lamah a lut a. Apa chuan,"Sawlai chawlhhmun thlang lawka ka awh anih hi. Hei Zamuanga ramkal hian a rawn ak hawng a. A thau țha khawp mai" alo ti vat am Ngula chuan a iptepui leh a Silaite bang felin an insilfai sawk sawk a. Zanriah chu a kil zui nghal a. A eikham meuh chuan apa tepawh chuan Sakuh sa chu an lo chan vek hman tawh . Sakuh sa țhen mawlh mawlh pah chuan Zamuanga chuan,"Ngula,naktukah kan upaten lo hal an rawt a. Kan va kal ve aniang chu. Satlaw chhar turte pawh awm mahna" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ehe,chuti chu kan lo thlang lama Tatkawng hmun ngawah khân sa va chang ila ațhat dawn chu. Kah tur pawh kan hmu mial mahna" alo ti vat a. Ngula pa chuan,"Lohal ni hian mei hlaua tlanchhia ramsa hi an tam țhin a. Mahse fimkhur angai teh ania,an chesual fo ania" a rawn ti a. Zamuanga chuan,"Lo halna ațanga hla deuh hlekah kan vak anga nimai lawm" alo ti hlut a. Ngula pa chuan,"Nia,va kal tak teh u. Therhlo sa a inhnagfak reng zawng a hneawm deuh tawh e" alo ti a. Chumi hnu chuan Ngula leh Zamuanga chu Zamuangate in lamah an va kal phawt a. Zamuanga chanpual Sakuh sa an va dah hnu chuan Zawlbuk lamah an kai ta a.

      Zawlbuka rei vaklo an țhut hnu chuan Ngulate chu nula rim tum niawm tak hian an han chhuak ve tawl mai a. Zawlbuk ațanga kal tumna bik pawh nei lemlo a thui vaklo an kal hnu chuan Ngula chuan,"Zamuang,Kungi te in lamah chuan leng lo phawt mai ang. Lenna tur dang zawng teh ang" a han ti a. Zamuanga chuan,"Tu inah chuan nge kan han len chuan anga" alo ti vat a. Ngula chuan,"Nang khuaah i awm tam deuh a. Țawngkam țha dawn a mual mual pawh ilo nei ang chu" a'n ti a. Zamuanga chuan,"Nei teh suh ei. Kan khaw nulaho hian anlo beisei fur tawh zawk ang che. I duhna naah kan lut tawp dawn nia" a han ti a. Ngula chuan,"A,lenna tur pawh ka hrelo e. Nikum lama kan rite inah i zuk leng țhuai mai teh ang. Pu Bungzathangate inah" tihpahin a kal ta vat vat mai . Zamuanga pawh chuan engmah sawi loin a zui ve mai a.

     Pu Bungzathanga te kawmchhak an zuk thlen cuan Ngula chuan ring vaklo hian,"In awm em?" a han ti a. Inchhung lam ațang chuan hmeichhe aw ngei mai hian,"Awm e,lo leng rawh u" alo ti var a. Ngula chuan hma hruaiin luhkaah chuan an kai chho a. Inchhung an va luh chuan pu Bungzathanga fanu Zami leh Lianthangi chuan la an lo kai ham ham . Tlangval tuaitir ve deuh pathum hi anlo leng ve bawk a. Pu Bungzathanga pawh tapchhakah alo la țhu vang mai a. Ngula te an han luh chuan pu Bungzathanga chuan,"E khai,Ngulate lah ni rengin. Ka inah chuan buaina siam ka phal lo nia" alo ti nghal mai a. Ngulate chu an zah deuh avang chuan chhuah leh mai an han tum a. Mahse pu Bungzathanga chuan,"Khaih khaih khaih Ngula,a enga khatia chhuah leh mai in tum ni. Ka fiam mai mai che u nih kha. Lo țhu teh u" a rawn tih takah chuan Ngulate chuan ngawi reng hian țhuthhmun an han rem a. Ngulate chu an zah hmel em avangin pu Bungzathanga in thiamlo chuan,"Ngula,ka țawngsual palh anih kha"a rawn ti a. Ngula chuan,"A,engmah ani hlei nem. A pawi reng renglo" alo ti vat a. Chutah pu Bungzathanga chuan,"A,keizawng ka kawng te akham e a. Kalo mu zal mai mai ange. Kha Zami te nen khan lo inkawm rawh h" tihpahin a tho thurh a. Khumpuiah chuan a kai daih mai a. Chu veleh Zami chuan,"Ngula te chu a len te pawh lo len ve țhin awm ania. inhnaih tein kan awm a" a rawn ti a. Ngula chuan,"A,nula han rim pawh hi kan tan chuan a chakawm vakloh țhin alawm. Lo len te chu kan chaklo pawh ani bik hlei nem" alo ti vat a. Lianthangi chuan,"U Ngula chu buhseng laia kan thlama ilo len bak kha ilo kal leh tawhlo reng reng a. Min tlawh serh angah kanlo ngai hial asin" a rawn ti leh a. Inleng dang an awm ve avang chuan Ngula chuan,"Kan lo leng zantin dawn alawm. Naktuk lamah lo te kan hal dawn tawh si a. Chapchar awllen chu a zo dawn ani ta der mai" a han ti a. Tlangval pakhat chuan,"Tun kum chu kan pasalțhaten ramchhuah pawh an rel hman hauhlo mai a. Sapela ramriah pawh ka chak leh tawh asin le" a rawn ti a. Zamuanga chuan,"Naktuk lamah Ngula nen lohal zawh hunah ramvah kan tum a. Minlo zui ve ula" alo ti a. Tlangval chuan,"A,Silai ken tur kan nei ve mang silo a. In tan kan hnawksak mai mai ange" a rawn ti a. Ngula chuan,"Silai neih angai hlei nem. Mei hlaua tlanchhia kan lo chang dawn alawm" alo ti vat a. Chutah Zami chuan,"Ngula,Silai thar inei ani lawm ni" a rawn ti a. Ngula chuan,"A hming chuan nei ve e. Mahse ka kap thiam ve ngut angemaw" a han ti a. Lianthangi chuan,"Kap thiam awm em mai. Hman ni a Khuangzangho beihnaah pawh khan Silai kah thiam ber leh huaisen ber ani an ti huai huai che lawm" a rawn ti a. Ngula chuan,"Khaih khaih khaih,miin anlo hre tam reu reu ange. A zahthlak em mai. Naktuk lamah chuan Silai ka pu chuuak anga. Kan va kal ve reng reng ang chu" a han ti a. Ngula bawk chuan tlangval pathum lo awmte hnenah chuan,"Kan khua hi a lian tham ve deuh tawh a . In hming min hrilh thei em. Kei chu Ngula ka nia. Ka țhianpa hi Zamuanga anih hi. Veng mawng lamah kan cheng a" a han ti zat zat a. Chutah tlangvalte chuan an hming an han sawi ve a. An sawi zawh chuan Ngula chuan,"Veng mawng lama awm tan hi chuan mi hriat tam vak ngaihna hi a awmlo țhin a. Bakah kan lengchhuak tlem bawk si" a han ti a. Manchhunga chuan,"Keini pawh kan chhuak vak lo em atin alawm. Kan veng lamah lo hi chuan kal pawh kan kal vak ngailo. Hei Zamite hi an fel em a. Lênna turte kan hriat ve phah a" a rawn ti a. Zami chuan,"Mana țhin hi aw. Min han fak luam zel mai a. A tak emaw kan lo ti ange" a lo ti a. Tichuan hlim takin an inkawm ho a. Țhutmuan ar a khuang fel ta maw tihah chuan Zamuanga chuan ding hlut pah hian,"E khai keizawng ka tlin talo. Kalo ținsan mai ang che u" a rawn ti ta mai a. Ngula ngaihdan nilo chuan,"La țhu mai mai teh. Len tumna i nei tih a hriat reng" alo ti hluk a. Zami pawh chuan,"I lung kan tiawi zo meuh nange a" alo tive bawk a. Mahse Zamuanga chuan,"Elkhai,ka kal angai" tihpahin a chhuak daih mai a. Ngula chuan,"Zawlbukah ka chai hrep dawn che nia" tiin an au zui a. Zamuanga chuan a rawn chhang lem hleilo a. Zamuanga chhuah fel hnu chuan Lianthangi chuan,"U Zamuanga chu a lungawi vaklo nge ni" a rawn ti a. Ngula chuan,"Lungawi lohna tur a awmlo. U Kungi te in lama kal duh anih kha" a han ti a. An nui dar dar mai a. Rei vaklo an țhut leh hnu chuan Manchhungate pawh țin an tum ta mai a. An chhuah dawn chuan Ngula chuan,"Naktuk kha aw. Kawtchhuahah lohal a kal tur dangte nen kan chhuak ho dawn nia" a'n ti a. Manchhunga chuan,"Awle,a chakawm tawh khawp mai. Mangțha phawt u" a'n ti a. Tichuan Manchhunga leh a țhiante chu an chhuak ta a. An chhuah hnu chuan Ngula chuan,"Zami,ka bengvarloh vang nge ni khang mite kha kalo hre ngai miah hlei nem. Kan khaw mite hi chu ka hrekim viauin ka hria asin le" a han ti a. Zami chuan,"Nang zawng mi pawimawh ngang hi inia. I zin bo reng mai a. Kan khua a lut leh chhuak pawh hre hman meuhlo ani ange. Thla hmasa lai maia Parbung khua ațanga lo pem annih kha. Chhungkaw berh ve tak tak annih bakah mithar annih bawk avangin an tlangnel vaklo ani. Tikhan zantin hian anlo leng ve țhin a" a han ti a. Ngula chuan,"Ka kawm tur chi tak annih kha. Kei pawh lenna tur ka hre bik hlei nem. Zanin pawh hian nikum lama kan inri avangin zahtheihloh chhuahin kalo leng tawp anih hi" a'n ti a. Lianthangi chuan,"Lenna tur chu i hre tam khawpin ka ring. Keini zawng min kal kan zantin alawm" alo ti vat a. Ngula chuan,"Chutiang anilo . Kan tlangaute ina buaina kan siam zan kha nula pangngai taka nula ka rim ve țum ania. Kha zan ațang khan U Kungi te inah bak ka la leng lo reng reng. Chu pawh Zamuanga ka zawn na lamah" a han ti zat zat a. Zami chuan,"Khang te chu miin thudik an hre vek tawh alawm. Kan khaw nula dangin an ngaihsan zia che han hrilh che ka châk viau na a. Zan dangah ilo kal duh tawhlo ang tih ka hlau sia. Ka hrilh leh lo mai ang che" nui ar ar chung hian a han ti a. Ngula chuan,"Keini ang min ngaihsan zawngin ngaihsan tur an tam lutuk ang asin" alo ti vat a. Chutia an țawng mawlh mawlh lai chuan ar anlo khuang ta al al mai a. Ngula chuan,"Khai a,ka țawngui luatah haw hun kan hai tak chu le. Khawnge Zawlbuk lamah kan kai chho ve ange. Zan leh lamah ka lo leng leh dawn nia" a'n ti a. Zami chuan,"A la hma lawm mawle aw. La leng rih la mawle" alo ti a. Mahse Ngula chuan,"Zan dangah min lo lawm lo dah ange. Mangtha tak mang rawh u" nui var var chung chuan a han ti a. Tichuan Zawlbuk lamah a kal ta nghâl a.

      A tuk zing tukțhuan ei khamah chuan Lungthulian khaw tlangval leh pahote chu an lal in mualah chuan an kim deuh țhap tawh a. Lungthulian Val upa Sangluaia chuan,"Awle,hei vawiinah kan upate thu angin lo kan hal dawn ani a. Tunah hian kan lo vahna lam panin kan kal anga. Tlai ni nemah chap kan depkai țan dawn ani. Vanduai palh awm thei anih avangin tumahin a hran a hraiin ro lo rel loh tur ani. Kan hal țan dan tur chu a hmun kan thlen hunah kan la sawi dawn nia. I kal tawh ang ule" a han ti a. Tichuan Lungthulian khaw tlangvalte leh pa hote chu an lohalna lam pan chuan an kal ve ta nghal a.

     Hmahmawh lemlo tak maia kal zelin Lungthulian khaw val rualte chuan chhunchawfak hun velah hian an lo halna tur hmun chu an thleng tawh a. Tlema hmun rem lai deuhah chuan an in nghak khawm ta a. An kim hnu chuan val upa Sangluaia chuan,"Awle, hei hi kan in țhen dan tur ani ang. Kan hriat țheuh angin kan lo vahna mual lu lam hi tukloh ram ngaw dur khup mai ani a. Mei kan chhuah palh hlauh anih chuan kan ram țha lai kan hal chhe vek mai dawn ani. Chuvangin hmun li ah kan ințhen anga. Pasalțha Chawiliana hoin mi sawmthum mual mawng lamah in kal anga. Ka hoin tlangval sawmhnih chap lu lamah kan kal thung ang. A bak zawng chu mual sir leh lam leh lamah in insem darh dawn nia. Tlai ni nem deuhah kan hal țan anga. Ka hoin chap mu lam hi kan rawn dep kai hmasa anga. Kan insaseng fel hnuah Silai kan rawn kap puak anga. Mual sir lehlam lehlama awmte khan in rawn dep kai ve ang. In depkai zawh veleh hmun him lamah in tlanchhe nghâl anga. In insa seng fel hunah Silai in kap puak ve leh ang. Tin,chap hi a chanve thleng deuh thaw a akan thlak hunah chauh mual mawng lama awmte khan in rawn hal țan dawn nia. Kan țhiante an insaseng fel hma chuan tumahin in hal tur anilo. Kan hal zawhah mei a rem thlengin kan nghak anga. Ram kang a awm anih loh chuan kan pawla kal țheuh kha kan kim leh kimloh kan inchhiar vek anga. Kan kim tih kan chian hnuah chauh khaw lam panin kan haw tur ani. Fimkhur takin aw" a han tina. A sawi zawh chuan pawl hrang hranga kal turte chu an insem darh a. Ngula leh a țhiante chu mual mawng lamah pasalțha Chawiliana hoin an kal ta nghal a.

      Tlai ni nem deuh hnu,thli a chak vakloh lai chuan mual lu lam ațang chuan va chap chu a kang țan ta er er mai a. Vahchap chu chhim lam ațanga kang țanin Hmar lam panin an dep kai zel a. Vahchap ro țha tawh tak mai chu a chhuk zawngin a kang ta a. Rei vakloah chuan mual lu lamah Silai a rawn puak dur a. Chu veleh vahchap chu a sir lam ve ve ațangin a rawn kang ve leh ta a. Rei lote ah chuan mual sir lehlam lehlam ațang chuan Silai alo puak ve dur dur a. Pasalțha Chawiliana chuan ,"Awle,tunah in meichher te kha dep kai rawh ule. Vahchap hi a chanve vel a rawn kan thlak hunan kan dawm țan dawn nia. Kan dawm kai veleh kan piah mualah sawn kan tlanphei vek ang. Tumah mual mawng lamah hian tawi khaw muan loh tur. Lung lum leh Thing tum tawlh ilo a awm țhin avangin inhliam palh a hlauhawm ani" a han ti a. Reilote an nghah leh hnu chuan vahchap chu a mawng ațangin an dawm kai ta a. An zawh hnu chuan an piah mualah chuan an kaiphei ta a. Vahchap chu a mawng lam ațanga an han dawm meuh chuan a kang țha duh ngang mai a. Meialh chu a zit puat puat a. Meikhu chu van lamah a tung chho nghuah nghuah a. Vahchap chhak lam ațanga rawn kang leh thlang lama țanga kang a han in tawh lai phei chuan meialh hlawm hi a vawr zuaih zuaih mai a. Thli lah chu a thaw vuk vuk a. Meivap a leng chum chum bawk a. vahbaka thing hring ding meiin a hliau phak chin te pawh chu alh zuaih zuaih mai a. Ngulate chuan an awmna ațang chuan anlo thlir reng a. Vahchap a ro țhat tawh em avang chuan tlai ni tlak hmain a kang tur ang ang chu a kang zo hman tawh a. Chu veleh pasalțha Chawiliana chuan,"Awle,tunah chuan kan haw thei tawh ang. Kan lo hal a kan țhat bakah mei kan chhuahlo zui bawk nen. A hahdam thlak huai mai. Sapela la ramvak duh in awm anih chuan in la ramvak thei ang. Mahse fimkhur ula. Sahliam kawlh tak tak an awm duh ania" a han ti a. Tichuan a tam zawk chu khaw lam panin an hawng nghal a. Ngula leh a țhiante bakah tlangval țhenkhat chu Sa an la beisei avangin ngaw hnuaiah chuan an vak darh thunga .

     Ngula leh a țhiante chu an lo halna mual mawng lama lui lian vaklo awmna lam pan chuan an chhuk a. Ngula chauh chu Silai keng anih avangin hma an hruai tir a. Ngaw hnuaia an kal lai chuan Ngula chuan,"Hetiang ni ah hi chuan ramsa kang hliam palh te hian luite an pan chawk ania. Fimkhur deuhin aw. In Chempui kha phawrh sa ula" tiin a țhiante chu a han hrilh a. A țhiante pawh chuan thuawih takin an Chempuite chu an phawrh sap sap a. Thui fe an kal thlak leh hnu chuan lui chu an zuk thleng thla ta a .Lui an zuk thleng thla deuh chiah tihah chuan kawr hnar lama eng sa thawm emawni chuan Ngula beng chu a verh ta zak mai le. Tichuan thawm dim thei ang berin kawrte hnar lam chu a pan chho ta a. A țhiante lah chuan engmah hre hleilo hian an rawn zui ve mai a. Chutia fimkhur taka an kal chhoh lai chuan hla vaklo li pakhatah hian Ngulate hnungchhawn zawngin Sazuk patuai hi alo bawk zar mai a. Ngula chuan hmu hmasa berin a Silai chuan kah mai tumin an tin vang vang a. A kah hma hret chuan Manchhunga chuan,"A khi sazuk,kap rawh kap rawh" a rawn ti chul mai a. Ngulan a Silai a hmeh puah hma chuan Sazuk chu zuang tho zawk a. A tlanchhe ta daih mai a. Ngula ui lutuk chu a chal dawm meuhin a chek tlawk tlawk tlawk mai a. Manchhunga chu a țhiante chuan anlo hau sap sap a. Manchhunga inthiamlo chuan,"Ngula,ka tihpalh lutuk ani. Khatianga Salian kha a nung chunga ka hmuh vawikhatna ania" a rawn ti a. Ngula chuan,"A pawilo e. Sa dang kan la hmu leh tho ang" tiin alo hnem a. Chutah Zamuanga chuan,"Mana,in thiamlo duh suh. Pasalțha kan hruai hi" alo ti vat a. Ngula chuan,"Hei khua a thim dawn hnai tawh si a. Khaw lam pan pahin kan vak chho tawh dawn nia. Mana,inthiamlohna tur a awmlo. Kan sa tur anilo nih kha" a han ti a Tichuan Khaw lam pan pahin Ngaw hnuaiah chuan an vak chho a. Ngula chuan fal deuh hlek hian hma a hruai a.

      Ngaw hnuaia vak annih avang chuan khua chu a thim chak riau mai a. Ngula chuan an hlawhchham dawn tawh ah ngaiin hmanhmawh deuh tak chuan hmalam panin a kal zel a. Chutia a kal mawp mawp lai chuan a chhak deuh a Changel hmun zawl lei nem leh dai deuh laiah chuan Sanghal pakhat hi alo let tual tual mai a. Ngula chuan a che vel chu fiahlo ruai hian a hmu thei a. Tichuan fimkhur takin kah ngei tumin a veh chho ta a. A han hnaih viau ta maw tihah chuan Sanghal chu a ding thut a . A hnar a len hru hru mai a. Ngula kah hman loh hlau lutuk chuan rem leh remloin an sai dawp mai a. Sanghal chu a ngek țhawt a. A bawk hnawp mai a. A thi mai dawn emaw atih lai chuan Sanghal chu rawn tho lehin chak vaklo hian a kal chhet chhet mai a. Ngula rilru hmanhmawh tawh lutuk chuan a Chempui phawrh pah hian,"Zamuang Sanghal ka hliam ania. Lo tlan ru" tihpahin Chempui nen Sanghal chu a umzui ta a. Sanghal hliam chu a tlan chak theih tawhloh avang chuan Ngula chuan a ke hnung lamah akut veilamin a han man hman hlaub mai a. Mahse Sanghal pawh thih thain alo țang ve bawk nen Ngula chuan sahna remchang a hmu thei mai lo a. A Sanghal man a talchhuah a hlauh bawk si avangin a Chempui chu dahin ankut khing hnih chuan Sanghal keah manin an hnuk bet va ta tlat mai a. Sanghal chu an ngek tuar tuarh a. Chutihlai chuan Ngula țhiante pawh anlo thleng vel mek a. Ngula chuan ,"Rawn sat hlum vat teh u. Hei ka chelh hneh lo țep ania" alo ti nghal a. Zamuanga te chuan Sanghal chu a rem lai laiah chuan an rawn sat zawt zawt mai a. Chutianga mipa rualin kut an han thlak meuh chuan Sanghal chu a zawi nghal riai riai mai a. Ngulate lah chu an chet dan vel avang chuan anla nui nghek mai a. Zamuanga chuan,"Ngula,i Sanghal beih hi Nghalchang anilo a i vannei khawp mai. Hei Nghalpui anih hmel hi. Khawnge kan teh chhin ang e" an ti a . Zamuangan a teh mawlh mawlh lai chuan Ngula chuan,"A chhuah hman ka hlau lutuk khan Silai zen pawh ka sawh hman talo alawm" a han ti a. Zamuanga chuan,"Aha,Sumnga lai ani mai ka ti. Kan va hlawhtling ve" a rawn ti a. Manchhunga chuan,"Kei awmlo ila zawng Sazuk in kap ngei awm sia" a rawn ti a. Ngula chuan,"Mana, amak em mai. Hei Sanghal kan kah tawh hi. A lawmawm viau tho alawm" a'n ti a. Manchhunga pawh chu a hlim ve ta deuh a. Chutia an hlawhtlin takah chuan Sanghal zawnna tur thintuai an han sat sawk sawk a. An in zawh fel meuh chuan khua athim chiang tawh hle mai a. Meichher te siam nghalin Sanghal chu a pumin an zawn hawng ta a.

       Hlawhtling inti tak chung chuan Ngulate chu muangchang hian khaw lam panin an kal zel a. Lenghawn arkhuan hma hret hian an khaw kawtchhuah an thleng tawh a. Khua a hahdam taka luh an duh avangin anla han țhu chawl a. Manchhunga chuan,"Hei Ngula zarah sa tuihang kan hawp dawn ani mai a. A tihzia tak tak ani" a rawn ti a. Zamuanga chuan,"Hei lo pawh kan la zawn hawng fo dawn alawm. Reiloteah Ngula zawng tlangval to ani mai ang" a rawn ti a. Ngula chuan,"In ho mai mai e a. Sanghal pakhat kan kap ve dek dek a. Eng tham mah anih loh hi" alo ti hluk a. Manchhunga chuan ,"Sanghal hlado i chham ngei angai ang" a rawn ti a. Ngula chuan,"A,a zahthlak mai mai e. Hei aia lian te kan la kap anih chuan a chham tepawh kan la chham mahna. Ti rawh u i kal leh tawh ang u" a han ti a. Chutia khaw lam pana kal tura an in sang mar lai tak chuan an khaw mawng lam ram ngaw hnuaiah chuan Silai a puak ta dur mai le. Ngulate chu an phawk hra mai a. Siali vawikhat a puah hnu lawkah chuan vawikhat dang a puak leh a. Chu veleh Ngula chuan,"Beih kan tawk ani ngei ngei ang. Hawh teh u i kal thuai ang u" tih pahnin a Sanghal kah chu a zawnna thingtuai chawpin a pu vut a. Khawchhung lam pan chuan a tlan ta nul nul mai a. A țhiante chuan engmah sawi lemloin an umzui ve nghal bawk a.



                hen-29

     Ngulaten khua an va luh chuan tlangval țhenkhat chu khaw mawng lam panin meichher nen hmanhmawh tak hian an lo tlan thla sap sap mai a. An thil sawi hmang chuan Sapuiin mi a seh ani tih an hrethiam mai a. Ngula chuan hmanhmawh taka an in lam pana tlan pah chuan,"Kan sa hawn hi in lamah kan dah phawt anhga. Tlangval dang chu kan zuk zawm ve dawn nia" a han ti a. Tichuan an in lam panin an tlan thla zel a. An in an zuk thlen chuan Ngula chuan a Sa kah chu sum hmunah an theh thla țhuai a. Inchhung lama apa pawh chu be loin hmanhmawh takin a țhiante nen chuan an khaw mawng lama ngaw hnuaiah chuan an tlan thla ta a. Ngaw an zuk thlen chuan an khaw tlangvalte chu meichher nen anlo phe sup sup mai a. Ngula chuan tlangval pakhat hnenah chuan thil awmzia a han zawt a. Chu pa chuan,"Pi Buki daikal tur Sapuiin alo kam ram alawm mawle. Tunah hian kan pasalțha Chawiliana hoin an umzui mek" alo ti a. Ngula chuan,"Silai te kha a puak ve bawk sia" a han ti leh a. Chu tlangval chuan,"Vawihnih lai chu an kap a. Mahse an kap fuhlo hlauh ani awm e" a rawn ti leh a. Chutia an țawng mek lai chuan pasalțha Chawilianate Sakei um chu beidawn takin an rawn hawng a. Pi Buki ruang takngial pawh chu an chuhpui thei talo a. Pasalțha Chawiliana inthiamlo leh zak bawk si chuan an val upate hnenah chuan,"E khai,pawnfen min fentir duh anih pawhin engmah sawi theh ka neilo e. Kan man pha ta nganglo ani. A saseh kha vawikhat te mah a nghat duh hauhlo mai lehnghal a. Pi Buki ruang chu kan rawn chuhpui thei talo e.A ti kawlh tur tawk chauhin kan hliam lehnghal " a han ti a. Val upa Ngama chuan,"Chutiang tur ani ngailo e. Sapui beih zawng thil namai ani nem. In theihtawp in chhuah tawh a. Kan vanneih ni anilo aniang e" a han ti a. Val upa Ngama bawk chuan Lungthulian tlangvalte hnenah chuan,"Awle,tunah chuan khaw lamah kan kir leh vek anga. Tumahin huaisen fal bik nih tumin Sapui hnu hi in va chhui tur ani lo ang. Naktuk zing lamah tha thar in kan chhui chhunzawm dawn nia. Tunah chuan Sapui hian a saseh a ei vel mek tawh anga. Khaw lamah alo let leh mai thei a. Chuvangin tupawh inrinh rengin in awm tur ani. A lehpekah chuan tihhlum ngei kan tum tawh dawn nia. Tunah chuan i hawng tawh ang ule" a han ti a. Tichuan Lungthulian khaw tlangvalte chu hrilhai deuh tak chuan khaw chhung lam panin an chho ta a.

     Ngulate chu veng mawng lama awm annih avang chuan an in chu an thleng chho thuai a. In an han thlen chuan apa chuan Sanghal kawchhung chu alo hai mawlh mawlh a. Ngulate an han luh chuan apa chuan,"Sapui chu an tihlum ta em?" alo ti nghâl a. Ngula chuan,"Pi Buki ruang takngial pawh kan hlawm hmanlo ani. Kan khaw mipuite pawh kan muan zo lo anih ber hi" a han ti a. Apa chuan,"Sapui beih zawng a hau tak reng asin. Naktuk lama umzui an rawt anih pawhin in va fimkhur viau dawn nia" a rawn ti leh a. Zamuanga chuan,"Pi Buki kher kher alo seh lehnghal a. Tar chaklo leh awngrawp tak anih vei nen. A lainat awm mang tak e" a han ti a. Ngula pa chuan,"Mahnia insaseng theilo apiang hi Sapui tân chuan beih annuam ani. Kan lohalin khaw lamah a rawn hnawt phei anga. Remchangah a rawn hmang nghal ani ang e" a lo ti leh a. Ngula pa bawk chuan,"Hei Sanghal hi lo buaipui ula. Pi Buki te in lamah ka va leng phei ve reng reng ange" rawn ti leh a. Ngulate pawh chuan Sanghal chu an buaipui nghal mawp mawp a. Ngula pa erawh insil thuak thuakin mitthi chhungte in lama kal tur chuan a chhuak ta a.

      A pa a chhuah hnu chuan Ngula chuan,"Kan hawng tlai deuh hret ani. Thleng hma deuh ila chuan Sapui pawh kan umzui ve hmn maithei a" a han ti a. Zamuanga chuan,"Kan pasalțhaten an kah hlum. hmanloh chu han tih vak ngaihn a awm bik hleinem" alo ti vat a.Sanghal te an puah zawh hnu chuan an zahnain an in sem a. An insem zawh chuan nula rimna hun pawh a awm tawhloh avângin Zawlbuk lama inhmu leh turin an in lamah chuan an hawng ta hlawm a. Ngula pawh a pa leng ala rawn haw loh avangin Sanghal sa chu a la han rep mawlh mawlh a. A rep zawh hnu chuan insilfai lehin zanriahte ala han ei a. A kham hnu thleng pawha a pa leng alo la hawn loh avangin in chu Thingfaka do in Zawlbuk lamah a kalsan ta a.

      Zawlbuk a han thlen chuan a tuk lama Sapui an umzui dan tur anlo sawi nak nak a. Pasalțha Chawna pawh alo awmve kar mai a. Val upa Sangluaia chuan,"Naktuk zing varțianah pasalțha Chawiliana hoin kan kal anga. Tumah lo kal hma fal bik awmloh tur ani. Tin khuain min thim hnan dawn anga a lan chuan kan chhuizui tur anilo ang. Pasalțha Chawna te khan Sapui kha an kaphliam ngei a. Hmun hla a kal loh turah ngai ang" a han ti a. Pasalțha Chawna chuan,"Hei kei lah Sapui bei chi azeng kala ni silo a. Ka Silai hmang duh in awm anih chuan inlo la mai dawn nia" a rawn tive bawk a. Zan te arei takah chuan val upa Sangluaia bawk chuan,"Awle,tunah chuan mut zai i rel ang u hmiang. Thawhte kan hai reu reu ange" a rawn tih leh hnu chuan tlangvalte chuan mutbu an kai pharh sap sap a. Zing lama hma taka thawh tumin an mu ta țheuh hlawm a.

      A tûk zing varțianah chuan Lungthulian tlangvalte chu an tho chhuak sap sap a. Ngula pawhin hmanhmawh taka a mutbu telin an in lamah a kal nghal vang vang a. In a zuk thlen chuan apa pawh lo tho tawhin tuichawi tura kal alo tum mek a. Ngula chuan hmanhmawh taka apa Tuium ken chu laksak pahin,"Ka pa,keiman ka zuk chawi ange" a han ti a. A pa chuan,"Khai aw. Ka chawi ve thei reng alawm. Mi zingah i tlai lutuk bik ange" a lo ti a. Ngula chuan engmah pawh sawi chhunzawm tawhloin Tuikhur lam panin a tlan nghal hlawk hlawk a. Tuikhur a zuk thlen chuan tumah anlo awmlo a. Ngula chuan zan lama thil thleng vang khan khaw mipuite chu an thlabar hle tih a hrethiam mai a. A Tuiumte chu thal khat nghal sawk sawkin hmanhmawh takin an in lam chu a pan leh nghâl a. In a han thlen chuan apa chuan a hmanraw ken tur te chu alo dahchhuah sak diam a. A chawfun tur thlengin alo siamsak bawk a. Tuium a hun fel mawlh mawlh lai chuan apa chuan,"Ngula,hei chawte la han bar la. Hmanhmawh lutuk duh teh suh. In va thang tur chin pawh a hriat siloh a. Kha i chawfun tur pawh kalo siam vek tawh kha" alo ti a. Ngula chuan chawțhing mai mai a bar dawn emaw atih laia Chawbela chaw chhum thar hlawk alo awm chu mak ati hle mai. Chutah apa chuan,"In chhuak hma dawn sia. Ka tho hma deuh alawm" alo ti mai a. Ngulan chaw a bar mawlh mawlh lai chuan a pa chuan,"Fimkhur takin va che la. Tumah hma khalh tum hauh suh ang che. Kan pasalțhate leh val upate zai ngai thiam la. Hmingchhiatna hi hote ania. Keini tan phei chuan fimkhur lehzual angai ani" a'n ti dap dap a. Ngula pawhin a țamhnem tawk tur chaw a bar hnu chuan Iptepui akin Silai chu a pu a. An innghahkhawmna hmun tur khaw mawng lam pan chuan a kal ta nghal a. Ngula pa chuan a fapa kal liam tur chu a thlir zui vawng vawng a. An inchhunga hmeichhia an mamawh zia hriain a nupui tur lo melh ruk sak a,remchangah Ngula pawh sawipui a tum ta a.An dinhmun han en chuan thil awmlo tak pawh ani chuang lemlo ani.

     Khaw mawng a ngaw hnuai a zuk thlen chuan Lungthulian tlangval te chu anlo kim țhap tawh mai a. Val upa Ngama chuan thu alo sawi lauh lauh a. Ngula chuan midang țhutna sir deuha a țhiante lo țhu chu hmuin an awmna lamah chuan a kal nghal a. Chutih lai chuan val upa Ngama chuan,"Kan Sapui beih tur hi a awmna chin tumahin kan hrelo a. Chuvangin kan pasalțhate leh Silai neite khân hma an hruai anga. Midang zawng chuan an hnung lamah muangchangin kan zui dawn nia" a han ti dap dap mai a. Thu a sawi zawh chuan Pasalțha Chawiliana hoin Ngula leh midang sawmpanga Silai keng țhiau chuan zan lama an Sakei hliamna lam chu an pan ta nghal a.

     Zan lama an Sakei kahna lai an va thlen chuan Thisen tlemazawng chu alo far ve a. Pasalțha Chawiliana chuan,"Helai ațang hian kan chhui țan anga. Fimkhur takin kan kal dawn nia. Kei leh tlangval pahnih hian a fal deuhin kan chhui anga. Midang zawng chu kan thawm hre phâk tawk chauhin inlo kal dawn nia" a'n ti a. Tichuan pasalțha Chawiliana chuan Ngula chu amah zui turin an ti a. Tlangval dan pakhat nen Sakei hliam hnu chu an chhui țan ta a. Thui vaklo an kal hnu chuan Chawiliana chuan,"Helai hi nizan lama kan chhui tawpna anih hi. Heta țang hi chuan a thawm kan hre zui ta miahlo mai,uluk deuh hlekin a kalna lam tur awm i han zawng kual teh ang u. A landan chuan heta țang hian a zuanin a zuang sawn anih hmel hi" a han ti a. Tichuan an pathum chuan an in hlat lo te te a vak darhin Sakei hnu chu an chhui ta zel a. Ngula chu Sakei hniak a tawpna chin thlang lamah chuan akal thla zel a. Thui vaklo a chhuk leh hnu chuan thinghnah a thisen khang vek tawh lo bet hi an hmu ta hlauh mai le. Chutah thisen a hmuhna lai fel chu chiang lehzualin an en a. Thisen far a hmuh na thlang lawkah chuan hnahchang buk țawi laih mai hi alo awm a. Chumi kianga hmun zawl zimteah chuan thisen alo baw nuaih mai a. Ngula chu thawk lak pahin an ding mar zawt a. A țhiante koh nan an kuk zauha . Pasalțha Chawilianate an lo thlen thlak chuan Ngula chuan a thilhmuh chu lo kawh hmuh pahin,"Helaiah hian rei vaklo chu a bawk anih dawn hi. Thlang lam panin thisen pawh a far thla zel" alo ti a. Chawiliana chuan thuisen khang vek tawh chu an hnim zauh a. Rawn dunchhuah hluai pah hian,"Nizan khan lo chhui hla deuh ila ni tur. A hliam na ve viau anih hi. A kal hla lo ang. Fimkhur deuh hlekin i chhui thla zel ang u" a han ti a. Tichuan thlang lam pana Sakei thisen far chu zuiin an kal leh ta țhem țhem a.

      An chhui țanna mual mawng lamah chuan chhuk zelin luite pakhat hi an kân a. Chu luite kama lungphek lo inphah mam zur chungah chuan thisen alo baw kual nuaih mai a. Chawiliana chuan,"Mmm,hetah hian a chawl anih hi. A saseh pawh a ei nghal ani ngei hi" a rawn ti a. Ngula chuan Lungphek sir vel chu an enkual thuak thuak a. Lungphek sir deuhah chuan Kut bawr pakhat hi alo awm nawlh mai le. Ngula chuan,"Heta hi kut bawr te chauh a awm ania" a han ti vat a. Chu veleh pasalțha Chawiliana chuan,"Kan sapui mai mai chu. A țam tawngkhawng hle ani ang maw. Pitar ruhkawl thlenga an vaihma vek mai chu. Kut bawr ringawt han hawn thu lah a awm silo a. Khalaiah khan han phum mai ta che u" a rawn ti a. Ngula chuan Chempuia lei lai khuarin pi Buki kut bawr chu a phum ta a. A phum zawh hnu chuan Sakei hniak chu an zui zel a. Thisen far pawh a khat deuh deuh tawh a. Pasalțha Chawia chuan,"Kan hlat tawh hauhlo ang. Minlo veh reng zawk tawh maithei nia. in hnung lam te kha en ngun rawh u" a rawn ti sa sa a. Chutia fimkhur taka an chhui zel lai chuan mual leh mual intawhna lai tlema ruam deuh hlek ah an chhuak hlawl mai a. Ruam lai a lei chu alo nemin Sakei hniak pawh alang chiang khawp mai lehnghal. Ruam chhungah chuan changel leh mau hi in din kawkalh nuaih mai a. Hrui in a zam hnan chuk mai bawk a. An kalna tur lam pawh thing hmun ngaw angin hla tak a hmuh theih hauhlo mai le. Pasalțha Chawia chuan a naute chu Fimkhur leh zual turin an fuih sauh sauh a. Chutia hma lam pan annkal zel lai chuan an Sapui hnu chhui chu a hnurulchuk ta tlat mai le. Pasalțha Chawia chuan Ngulate chu ding che sawn lo turin an zaizir nghal a. Ngula chu a hnung bera kal anih avang chuan hnunglam pang veng turin pasalțha Chawia chuan an rawn zaizir a. Tichuan an chhehvela thil che zauh pawh hmuh hmaih hauhlo tur khawpa fimkhurin an pen leh ta țhem țhem mai a. Thui vaklo an kal leh hnu chuan Pasalțha Chawia chuan zawite hian ,"Ekhai,chhui zui zel chi niin a lang lo. I kirsan mai teh ang u. Upate pawhin Sapui chhui lai a hniak a hnurulchuk tawh chuan chhui mi ani lo e an tih kha" a rawn ti a. An pasalțha berin a chutia an tih takah chuan Ngulate tan han hnial chi ni hek tawh lo le. Ruam chhung lama an luh țan na lam pan chuan an inher leh ta țhem țhem a. Chutia an han hawi kir leh rual deuh thaw an piah deuha mau hung phen ațangin Sakei lianțha zet mai hi alo zuang chhuak zawk mai a. Pasalțha Chawiliana Silai chu a puak țhuai a. Silai puah rual deuh thaw chuan Chawiliana chu a țe țhawt mai a. Sakei chuan a darah tak hian sehin vawikhat an thing nawk a. Zuan sawn leh mai a tum lai chuan Ngula leh tlangval pakhat Silai chu alo puak lo puak rual țhawt mai a. Mahse sahuatah an kap fuhlo nge Sakei pawh huk tuarhin Ngulate chu rawn zuan zui nghâl a. Ngulate lah lo inring hman heklo le,Ngula hma chiaha ding tlangval chu Sakei chuan a rawn zuan thal leh tawp mai a. Mahse Sakei nghawng chu hruiin alo bah ve avangin a seh hmanlo hlauh . Silai zen sawhna hman awm heklo le. Ngula chuan a tha tawp hian Sakeii bekah tak chuan Silai kawmin an chhu zawt a. Sakei chu a rum ngul ngul a. A tlangval bawhbeh pa lah chuan hnuai lam ațangin alo tlawh ve țang țang a. Sakei lah chuan seh ngei tumin a hai ve buan buan bawk a. Ngula chuan Chempui phawrin Sakei chu an sat zawt zawt mai a. Sakei pawh chuan ami bawh beh pa ngaihsaklo chuan chuan Ngula chu seh ngei tumin a rawn zuan ve leh a.Amaherawhchu an inbeihna lai a pik deuh avangin a tum fuhloin Ngula dul rang ruaih khawp chuan a rawn hai ta mai a. Chutah Ngula chuan Sakei chu a sah chhunzawm mawlh mawlh a. A sah apiangin sat fuh se zawng a sathlum tawh ngei ang. Nimahsela Sakei chu a chet ve reng avangin duhang thalin a sat thei biklo a. Chutia an in hel zak zak lai chuan chhak lam ațang hian,,"Chawilian lo zam reng reng suh u. Kan lo kal ania" tiin Lungthulian val rual te chu an lo au thla chuah chuah mai a. Chu veleh Sakei chu a inher vut a. Tlanchhiat mai tum lai chuan Ngula chuan va bawhin a meiha ava man hman hlauh mai a. Sakei chu a rum hum hum a. Ngulate kalpui tlangval pa chuan Sakei chu a rawn sat ve ta thung a. Chumi chhung chuan tlangval dang chu rawn thleng thlain Sakei chu an rawn kah rawn ta chiam a. An kaphlum ta a. Sakei an thah hnu chuan Pasalțha Chawiliana chu an va buaipui nghal sap sap a. Sakei chuan a Khingkhang ruhte alo chilh tliah vek bakah thisen alo chhuah nasat tawh em avangin nikhaw hreloin alo awm hman a. Ngula erawh hliam na lutuk a nei lo hlauha.. An kalpui tlangval erawh Sakeiin a rawn bawh thlukna lamah khan a hnungzangah mau bulin alo dawt hi alo ni a. Tlangval dang ho chuan a hliamte chu an han hrukfai sak a. Sakei ber an thah takah chuan val upa Ngama chuan,"Awle,hei kan duhdan ang ngeiin Sapui chu kan that thei ta a. Mahse vanduaithlak takin kan pasalțhain hliam natak a tawrh phah hlauh mai a .A hliam hi enkawl zui vat aniihloh chuan a thihpui palh thei a. Chuvangin hlang han siam zung ila. Kan zawn haw nghal dawn nia" a han ti a. Tichuan tlangvalte chuan an pasalțha zawnna tur hlang chu an han buatsaih zung zung. An zawhfel hnu chuan hmanhmawh takin Sakei ruang nen chuan khaw lam panin an zawn hawng ta a. Ngulate kalpui tlangval pawh hliam a tawrh ve avang chuan amahin a duhlo viau nachungin an zawn ve bawk a.

      Kalkawngah chuan Val upa Ngama chuan Ngula hnenah,"Ngula,Silai kha vawithum lai a puak si a. Sapui nena in intawn dan min han hrilh teh khai" a han ti a. Ngula chuan,"Kan inbeihan ruam kan thlen khan kan hnu chhui kha a hnurulchuk ta tlat mai . Thui pawh kal tawhhloin pasalțha Chawia khan chhui zui a remti talo a. Kan rawn kir leh dawn lai mekin pasalțha Chawia kha a rawn zuan ta ani. U Chawia khan Silai chu anhmetpuak hman ngei a. Mahse a sa huatah a kap fuhlo ni ngei tur ani. Sakei kha a darah hapin vawikhat a thing nawk a. A zal der mai . Thil thleng thut anih avang khan minti hamhaih vek a. Kan Silai kan hmet puak ve na a. Kah tumna lai bik neilo a hmanhmawh taka kap kan nih avangin a sahuatah kan kap fu talo a. Minlo zuan ve leh ta a. A bak chu min rawn hmuh ang kha nimai. Kan theih ang tawkin kan lo bei ve nih kha" a han ti a. Val upa Ngama chuan,"In huaisen hle mai. Kan pasalțha erawh a vanduai palh ta anih kha. In zarah khaw mipuite pawh an thla amuang sawt dawn e. Mahse Sakei erawh hi chu pasalțha Chawia kah hlum angin kan sawi mai angai dawn ani. In hrethiam hram mai dawn nia" a'n ti leh a. Ngula chuan,"E khai,hriatthiamloh tur a awm hlei nem. Keini kutzala thi pawh anilo a" a lo ti mai a. Tichuan khaw lam panin an kal ta zel a.

      Tlai lam behliang mun hun velah chuan khaw kawtchhuah chu an thleng tawh a. Kawtchhuah ațang chuan Silai awn ut ut chungin khawchhung lam an pan ta a. Khua an va luh chuan khaw mite chuan an pasalțhate chu hlim takin anlo hmuak a. Pi Buki sehtu Sakei an han tihlum thei chu an lawm em em mai a . Chutih lai erawh chuan an pasalțha thichhawnga an rawn zawn haw tel avang chuan an lawm a kim thei lo thung. Tlangvalte chuan an rorelna in kawtah chuan Sakei ruang chu an han dah thla a. Pasalțha Chawia erawh in lamah an zawn hawng nghal thung a. Mipuite chuan Sakei ruang chu an en luai luai a. Val upa Ngama chuan mipuite chu ngawi tura han tiin Sakei an thah dan zawng zawng chu an sawi ta zar zar a. A sawi zawh chuan upa Dozamanga chuan an tlangvalte huaisenna chu fakin Sakei lu chu aih ngei anih tur thu an sawi bawk a.

      Lal muala mipui an zik hut hut lai chuan Ngula chu an in lam panin a hawng nal nal a. In a zuk thlen chuan apa pawh alo thleng fel ve deuh chiah a. Ngula pain Ngula dul Sakeiin a hai ran nuaih mai a han hmuh chuan,"Ngula,chhan ngai chuan i va awm emlo maw?" alo ti nghal a. Ngula chuan,"Chhan ngaia awm ang tluk chu ka ni mai ang chu. Țhiante zarah him pialin kan lo la hawng thei anih hi" a han ti a. A pa chuan,"Fur ruahtui tlak tak tak hmain kan pasalțha Chhuanvawr pahnih in hliampui an tuar nghal der mai ani a. Tun kum zet zawng kan khaw tana kum chhiat khum ani mai ang tih ka hlau hlel lo e" a'n ti a. Ngula pa chang nilo. An khaw upate leh tlema thil chinchang hre deuhte pawhin an pasalțhate pahnih an han hliam ta mai chu pawi an tiin an hlauthawng ru em em ani. Chutah Ngula chuan,"Ka pa,pasalțha Chawna pawh a dam țha viau tawh alawm. U Chawia pawh a dam thuai turah ngai ila" a'n ti a. Mahse apa chuan,"Ngula,pasalțha Chawna hi a darah kah hliam ani a. Tunah pasalțha Chawia a khingkhang ruh tliak vek khawpin Sapuiin a seh leh a. Duh ang thala an chetchhuah theih hun tur ala hla lutuk e. An duh ang ang an tih theih hma hian kan khua hian heng aia rapthlak vanduaina kan tawk lo ang tih kan sawithei lo ani" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Ni ngawt mai. Min uaptu leh min kaihruaitu berte an awmloh chuan a buaithlak zo vek dawn anih hi" alo tive sap a. Apa chuan,"Naktuk lamah chuan Sa lu aih ni anih dawn avangin inah kan awm angai anga. Naktip lamah chuan lo lama kan kal nghal angai dawn ani. Keiin mangkhawh pahin thlai chi ka thlak anga. Nangin Thlam i rel dawn ni. Thlam neilo a buhtuh ka duh hauhlo ania" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Pa,keini Thlam tur zawng rel chhung a rei dawn hlei nem" alo ti sam et a. Chumi zan chuan Ngula chu khawi lamah mah lengchhuak loin inah a pa nen an inkawm a. Zanrei tak thlenga an titi hnuin Zawlbuk lamah a lawi chauh ani.
 Sakei lu aia nikhat in an awm leh hnu chuan Ngula leh apa chu lo lamah an inzuichhuak hnak hnak a. An lo an zuk thlen chuan an rin ai daihin alo kang fai a. Ngula chuan,"Ka pa,hei mangkhawh pawh angaih hmelloh hi" a han ti a. A pa chuan,"Nia,a tihzia dawn khawp mai. Keipawh thlai chi thlakin ka bung nghal thei dawn anih hi. Sawlai Khiang bulah sawn Bekte zar ve mai mai ila. A chhak deuah sawn Thlam chu i rel nghal mai dawn nia" a han ti a. Tichuan an pafa in Bekte te an han zar zung zung a. An zar zawh hnu chuan Ngula pa chuan,"Vawiin chu nilengin bung lo mai ila a țha ang. In lamah Hmarhcha chi tur fai ka ngai bawk nen" a han ti a. Chumi hnu chuan Ngula chuan lovah laia Thlam relna tura thingtuai an zuahte chu an kit khawm a. Mahse a kan nat hlawm em avang chuan hmantlak a ram hi alo awmlo mai a. Vau lamah lutin Thlam ban tur leh a kalhkhang turte chu ava pu khawm a. Ngula pa erawh thlawhlaiah chuan vak kualin Vaimim leh Fanghma chite an tuh kual a. Vau hnaih deuhah leh Kawrte kamah te,Changel hung kiangah te chuan mai chi an tuh bawk a. Chutia taima taka an hna ve ve an bun ngat ngat hnu chuan tlai lam behliang mun hun velah hian Bekteah chuan an lawi ta .
 Bekte a chawlh paha an Chawfun an țheh mawlh mawlh lai chuan Ngula pa chuan,"Ngula,hei kan pafa chauh hian hun rei tak kan khawsa tawh a. Hmeichhe tihtur anga ngaih zawng zawng pawh kan ti vek a. Kei ngei pawhin nupui dang neilo in ka enkawl puitling ta che ani a. Mahse hei tunah chuan ka upa deuh ta a. Chhun lama hah taka hna kan thawh hnua inchhung lama han chet leh reng hi ka tlin talo deuh chu ani. Nang lah in lamah i awm hmang mang der silo a. Chumai bakah kan puanpuite,kan puanhlapte pawh a hlui tawh mah mah ani. Chuvangin nupui neih lampangte hi kan ngaihtuah tawh mai dawn em ni ang" a rawn ti a. Ngula chu an ngawi vang vang a. Chutah thlang lam thlir vung vung pah chuan,"Ka pa tunah chuan ngaihzawng tia han sawintur pawh ka la neilo a. Bakah mi hian pasal atan min duh meuh pawhin ka ringlo e" a han ti a. A pa chuan,"Ngula,zep set set loh tur chuan kan khuaa nu leh pa tam tak hi chuan an makpa atan an iai hauh tawhlo che a. Chuvangin inberemin i nupui tur chu kan zawng mai thei alawm" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Ka pa,ka inbiakremna satliah nilo a pangngai taka ka ngaihzawn leh ka hmangaih neih ka duh alawm" a'n ti leh a. A pa chuan,"Ngula,khual khuaah te hian hmel duh deuhte hi ilo va nei tawh anilo maw. Hei kan chhungkaw dinhmun hi ngaihtuah la. Min hrechiangtu baka țha an awmlo nia. Ka sawi fo tawh angin mahni phu tawk hi hriat tur ani" a'n ti leh a. Ngula chuan,"Ka pa,tunah hrih chuan tumah an awmlo e. Mahse nupui neih chu ka la duhlo ani" a han ti leh a. A pa chuan,"Awle,ka hrethiam alawm. Mahse ka damlai ngei hian nupui nei la ka duh a. I duhlohnaah chuan tirhluih che ka tum hauhlo a. Mahse nupui neih hma chu kan chhungkaw tana țha ber ani" a han ti leh a. Ngula pawh chuan a pa thusawi chu dik ati em em a. Mahse chuti maia nupui han neih chu a tumloh bakah ngaihzawng fumfe aneih loh avangin inbiakremna mai hmanga nupui pasal neih chu a duh biklo ani.



                   hen-30

    Hun leh ni te a liam zêl a. Ngula pawh lo lamah a feh nitin mai țhin a. A pa thurawn a hnial deuh țalh avangin apa pawh chuan nupui neih lampang chu a sawi chhunzawm pui ta lemlo a. Lo lam buaia a buai nitin mai avang chuan sapela ramvah hun takngial pawh insiam a harsa hle ani. Chuti chung chuan Ngula chu a khat tawk a an vau ramngaw ah vakin Sanghal leh Sakhi vel a kap zeuh zeuh reng a. An khaw tlangval zingah chuan sa la thei pawl tak ani chho ta reng mai. An khaw pasalțha Chawnhawitlura leh Chawiliana bawrhsawm lai alo ni bawk nen Ngula tan chuan parchhuahna hun rangkachak ani hial awm e. Amah tlangval hmelțha leh tlawmngai thei,huaisen leh nelawm tak anih bawk avang chuan mi chuan an michhiatnate pawh chu an hmuhsak reng ta biklo a. Mahse Ngula chuan an nihna a hriat chian em avangin mi zingah pawh a mawi tawk chauha awm dan a thiam hle thung.

     Țo ruah haw hun ani a. Ngula chu apa a damsam vakloh avangin mahni chauhin Buh tuhin a bung ngar ngar mai a. Chhun chawfak hun velah chuan ni chu Chhum dum chhah pui pui hian a rawm hliah dul ruih mai a.Khawthlang lam ațangin Chhum alo let chho but but a. Reiloteah chuan Kawl lo phe zuaih zuaihin Khawpui ri nasatakin a rawn zui nghâl a. Ngula chuan a Buh chi ken lai tuh zawh hman hram tumin hmanhmawh takin ringthar lei chu an tuk zawt zawt mai a. A Buh chi ken zawng a tuh zo ta maw tihah chuan ruah fang lianpui pui hian a rawn deng țan ta a. Thli leh ruah chu nasatak mai hian a rawn thawh chhunzawm a. Ngul pawh chuan bun zui ngaihna a awm dawnlo ani tih hriain Thlâm lama lawi tur chuan a tlâ ta nghâla. Thlâm a thlen hma chuan ruahin a nan zawr vek hman hial ani. Thlâm a han luh chuan Namthlâk te khar sawk sawkin Thlam kawngkharte chu an hawlh kalh nghâ nawk nawk a. A thawmhnaw huh chu a hul a thlâkin tapah chuan mei an nun nghâl a. Chutih lai chuan thilpui leh ruahpui alo thawk chiam mai a. Rial a tla țuk țuk bawk a. Thlam te chu thliin beng fuh chang chuan an saw leh dawt țhin a. Thi thaw vuk vuk chuan Mau ro te chu a chhem ri leh vang vang țhin a. Ngula chu thlamuan hmel fe hian tapkawmah țhuin a chhing duar duar mai a. Kawl lah chu phe zuaih zuaih rengin Khawpui a ri dur dur bawk a. Ruah leh thlipui chu namenlo a insual ang mai hian a rik hian a ri hum hum lehnghal. Chutia ngawi renga a țhut lai chuan Thlâm kawngka tuemaw hian a rawn chum dawt dawt mai a. Pawn lam ațang chuan,"Ngula,kawngka min va hawn teh" an rawn ti tuarh tuarh a. Chu veleh Ngula chu tho vatin Kawngka chu an pawt tawlh a. Thlam luhkaah chuan an ri chhaka awm Pu Ngeia fanute pahnih bakah an lawm dang pathumnlai mai chu huh zawr hnuang hian anlo ding a. Ngula chuan Thlam chhunga lut turin an ti a. Thlam chhunga an luh hnu chuan Ngula chuan Thlam kawngka chu an kalh leh nghâl a. Chutah Pu Ngeia fanu Sawmnghaki chuan,"Ngula,kan Thlâm thliin a la daih alawm. Tawm hulna tur thlawt a awm silo a kan lo tlan ta mai ani" khur hlak hlak chung hian a rawn ti a. Ngula chuan Thlama an puan hul awm ang ang chu pek pahin,"Kha in hru hul rawh u. In damloh phah ange" a han ti a. Sawmnghaki nau Nghilhi chuan,"Ka u te Thlam sak chu a nghet lo em alawm. A in sawi dul dul a. Kan tlamchhuak hman hram ani" a rawn ti ve a. Ngula chuan,"Thliin a beng fuh viau anih dawn chu. Chuti nilo se zawng mipa Thlam sak tawh pawng atakin thliin ala mai mai ngailo e. Thli pawh hian kawng bik deuh anei an tia lawm" alo tive a. Sawmnghakite lawm pa Biakluaia chuan,"Ka rin ai daihin a rawn thawkna alawm mawle. Hei kan rawn tlân na lamah Rialin min la deng hrep zui a" a rawn ti a. Sawmnghaki chuan,"Kan lo a kan feh ni kher kher ani bawk nen. A zialo tak tak ani" a'n ti leh a. Ngula chuan,"I u te an feh ve mo mi" a han ti a. Sawmnghaki chuan,"Aw,vawiin chu ka pa hoin Banril teiin an kal anih kha. Kan lawm te nen chuan ka zawh mai theih kan rin avângin ka nu pawh alo feh lo a" a lo ti vat a. Ngulan alo chhan hma chuan Sawmnghakite lawm pa tho Aithanga chuan,"Ngula,nang lawmte i nei velo em mi. Mahni chauhin i bung karh karh in ka hre mai a" a rawn ti zauh a. Ngula chuan,"A,chutiangin lawm chu nei hranpa em em love. Ka țhian Zalawma leh Manchhugate te nen hian kan in pui tawn zeuh zeuh ani mai. Hnuh lak hunah erawh lawm neihve te pawh kan tum mahna" a han ti a. Nghilhi chuan,"U Ngula chu tupawhin an lawm zinga tel turin an duh vek ang chu" alo ti var a. Ngula chuan,"Khaih khaih khaih. Hei tun thlengin lawm tur pawh kan hmulo nih hi" nui chung hian alo ti a. Rei fe an inkawmho hnu chuan Ruah pawh hân tawhin thlipui pawh a reh fel tawh a. Ngula chuan Thlam namthlak leh Kawngkate chu an hawng a. A hma zawng zawnga chhum chhah pui pui te kha lo kiang vek tawhin ni zung chu chhum pan tete kar ațang hian a rawn khawh chhuak sung mai a. Khua lah chu ruahsur hma ai daih mai khang thiang taw zawkin a êng uarh mai a. Ngula chu luhkaah chuan dingchhuakin an thlawhlaia Thlai țote chu an thlir vel a. Rial chuan thlai thar țo hlim te chu alo deng pherh neng nung mai a. Chung lama ban phar meuha zi mar țalh țalh pah chuan Ngula chuan,"Chun Rial mai mai chu,Vaimim leh Fanghma vel chu kan tuh țhat angaih hmel anih hi. Ka rin aiin a deng chhe nasa a" a'n ti lang lang a. Sawmnghaki pawh luhkaa lo chhuak vein Ngula kianga rawn din pah chuan,"Anih tak hi mawle. Keini lah kha kan thlai chi neih zawng zawng kan lo tuh hman vek a. Midang ta lawr angai leh dawn anih hi" a rawn ti nang nang a. Sawmnghaki bawk chuan,"I Buhtuh chu i zo dawn hnai tawh em" a rawn ti leh a. Ngula chuan,"Vawiin anga khawmualin min bumro te anih loh chuan nihnih velah chuan ka zo thei maiin ka ring. Nangni le" a lo ti a. Sawmngaki chuan,"Hei vawiin lam chu kan haw mai angaih hmel a. Naktuk chawhmain kan zo thei maiin ka ring" a rawn ti a. Rei vaklo an la.țhut hnu chuan Sawmnghaki te chu a lawmte nen an lo lam panin an chho leh ta a.

     Sawmnghaki te an kal hnu chuan ni ala sân tho avangin Ngula chuan Buh chite ipte a ak in a Tuthlawh nen a hmabak lama bung tur chuan a chhuk ve leh ta a. Ruahtuiin lei alo chiah hnip vek tawh avang chuan a lei tuk anuamin hna pawh a sawt hle mai a. Ngula chu chawlh pawh chawl phal lo hian a bung nghauh nghauh mai a. Buh tuh a lei han tuk zauh zauh pah hian a,"hei ha" dap dap mai a. Ral khat ațanga lo thirtu tan pawh a hmuhnawm tham ngei ang. Chutia khua pawh hawilo a a bun tlauh tlauh lai chuan a Buh chi ken chu a tuh zo leh ta tlat mai a. Chutah an ding hluaia,khawthlang lam an en chuan ni chu suk chen vel awrh chauh a sang hi alo ni tawh a. Chu veleh Ngula chuan,"Ehe ,kei hi ka thim hawng leh dawn anih hi. Ka pa in min lo ân khum leh ngei dawn e" a han ti a. Mahse Thlam lama hawng mai lo chuan Vau hrulah Tuaiterekte ala han khawrh te te a. Thlawh laia Thurte zik te lakhawin chawfunna tur Changel hnah te an la nghal bawk a. Thlam a thlen chhoh meuh chuan ni chu kâwlah a liam dawn tawh a. Tichuan hmanhmawh taka insiam sawk sawkin Thlam kawmchara a Fah thingro tunah chuan a Silai an țawn bet a. Fah Thingro pu a Iptepui ak puar nalh chungin khaw lam panin a kal ta thauh thauh mai a.

     Zaupui pawh a pelh fel hma chuan ni chu a liam der tawh mai a. Nula chuan a hma lama Thlam pakhat lo ding lam chu an pan nghal vang vanga. Thlam hnuaia Mau ro lo awm țhenkhatte chu sat phelin meichher tur an siam zung zung a. A siam zawh chuan khaw lam panin a kal leh ta nghal a. Ngaw chhung aluh hnu chuan khua a thim deuh tãk êm avângin Meichher te chu an chhi leh te te a. Tichuan hmanhmawh angreng takin a kal zui hmawk hmawk a. An khaw zau ațanga mual hnih vel a kal leh hnu chuan a hma lama meichher eng de sap sap a hmu ta hlauh mai le. Feh kal hawng tlai deuh hlek an awm anih ringin kal rualpui hman tumin an um chho ta a. Mahse mak tak maiin a hmalama meichher engte chu a en na ngaiah a eng reng mai a. Ngula chuan mak tu angreng tak chung hian va pawh tumin a kal zel a. A va hnaih zel takah chuan mihring țawng thawm a hre ta a. Meichher enga mi vei kual deuh zak zak pawh an hmu thei tawh a. Thui vaklo a kal leh hnu chuan Bung thing hnuaiah hian an khaw pa ho pasarih vel hi an lo ding khawm laih mai a. Kawnglai takah hian mihring ruang lubung hi alo let thal reng mai le. A va thlenphei chuan mitthi chu tudang ni lovin an khaw tlangval Zaruala alo ni reng mai. Feh kal hawng tlai deub paho țhenkhatin lo hmu hmasain an lo innghak khawm mek alo ni a. Ngula chuan ruang an hmuhna lai vel a han en kual thuak thuak a. Chu lai hmuna thilthleng chu ruahsur hnuah ani tih a hre thei mai a. Engtia han tih chi nge ti a an in rawn khawm laih laih hnu chuan khaw lama han zualko hmasak phawt chu țhain an hria a. Ngula chu a tlangval ber anih avangin khaw lama zualko tur chuan an tir liam ta nghâl a.
# Ngula chu hmanhmawh takin khaw lam pan chuan a kal hlawk hlawk mai a. A rilru ah thil tamtak lutin an khaw tlangval lu lo la duh tute chu tute nge annih ang tiin ngaihtuah a. Khuangzangho chu lo lang hmasa ber ni mahse an chunga kut lek ngam khawpin an awm a ring silo. Luseiho han mawhpuh ngawt dawnin an Zaupui neihna lam leh Lusei ho ram chu an inhlat nasa mai bawk si. Rilru buai deuh tak chung chuan a kal zêl a. Lenglen hun velah chuan an khua a thleng ta a. Khua aluh veleh chuan an upa Dozamangate in lam an pan nghal vang vang a. Upa Dozamangate in a va thlen chuan thilthleng tur hrelawk sa ang hrimin an upate chu anlo kim țhap mai a. Pasalțha Chawna pawh alo țhu ve bawk a. Ngula hmel an han hmuh chuan anlo phawk hra hlawm mai a. Midang tumah an țawng hmain pasalțha Chawna chuan,"Ngula,kha iptepui nen. Enge i ngaihtuah" alo ti a. Ngula chuan thaw hluam hluam chung hian,"Tuikhur venga pu Ralchhinga fapa Zaruala kha Pumphir ngaw chung muala Bung hnuaiah khan thi sain kan hmu a. A thattu ten a lu pawh an la nghal ani" a han ti ta a. Chutiang thu an han hriat takah chuan an upate chu țawng mai nachang pawh hrelo hian an ngawi țhap mai a. Pasalțha Chawna bawk chuan,"Ngula,Zaruala ani chiang amaw?" a rawn tin leh a. Ngula chuan Zaruala anih ngei thu leh an khaw paho țhenkhatin a ruang anlo nghah thu an hrilh bawk a. Engkim a hrilh hnu chuan upa Dozamanga chuan,"Chhei le,tu pawi nge kan sawi tak. Ral a hnai ani reng mai. Kan tlangval lo thata a lu lo la tute chu tupawh nisela kan zuah hauh tur anilo" a rawn.ti chhuak phawng mai a. Upa dang ho thinrim pawh chuan an ha chang an țhial bap bap a. Thildang an sawi tam hma chuan pasalțha Chawna chuan,"Ngula,nangpawh in lamah zuk haw vat la. Zanriah te i ei hnuah Zawlbuk lamah lo chho vat ang che" a han ti a. Ngula chu a chhuak zui nghal a.

     Ngula a chhuah hnu chuan upa Hrangvunga chuan,"Kan tlangval lo that duh khawpa minlo haw tu an awm reng ani ang maw. Tu phiangsen chuan nge lo that ni ang le. Khuangzangho bawk hi annih ka ring ani" a rawn ti bal bal a. Mahse pasalțha Chawna chuan,"Khuangzangho chu annih ka ring chiahlo ani. Kan zaupui lam hi Paite ho ram nen a inhnaih viau mai a. Tin kan unau Parbung khuate ram ri lam ani bawk a. Paite ho hi annih ka ring mah zawk e a" a han ti a. Upa Hrangvunga chuan,"Kan tlangvalten han umzui sela a hriat mai ang chu. Tute pawh lo nise. Kan zuah hauh tur anilo. Phuba kan la ngei tur ani" a rawn tive bawk a. Pasalțha Chawna chuan,"Tunah chuan keipawh ka dam țha tawh viau mai a. Kan tlangau tirin Zawlbuk lamah tlangvalte kalkhaawm tir ila. Ka hoin Zaruala thattute chu kan chhui anga. Tlangval dangin ruang chu khuaah lo hawn pui se" tiin a ngaihdan an sawi a. Upaho pawh chuan țha lo ti tlângin tlangau chu an tirchhuak ta nghal a. Lungthulian upaho chuan an khaw tlangval feh hawng lo that ma tu chu tute nge annih ang tih rin thiam harsa an ti em em ani.

     Ngula pawh an upate in a chhuahsan hnu khan an in lamah a kal nghal a. In a zuk thlen chuan apa leh Zamuanga chu inah an lo awm a. Inchhung aluh veleh chuan Zamuanga chuan,"Nang lah hi haw hma nachang pawh hrelo che. Nula rimnaah țhutna țha kan chang tawh nang" alo ti nghal a. Apa pawh chuan,"Ngula,midang aia hawng tlai bik nih reng zawng a atthlak em mai. Duham lutuk tur anilo e" alo tive bawk a. Chutih lai chuan an khaw tlangau chuan,"Thil pawimawh sawi tur a awm avangin tlangval zawng zawng zawlbuk lamah kal vek tur" a rawn ti lauh lauh a. Chu veleh Zamuanga chuan,"Tun ang zan zanah eng thil pawimawh nge awm ang le" alo ti vat a. Ngula chuan Zaruala thah anih chungchang chu an sawi zar zar a. A sawi zawh chuan apa chuan,"Ral kut tuarloa kan awmna pawh a rei tawh asin le. Tute thiltih nge maw ni reng reng dawn ni.Ngula nangpawh Chawte bar sawk sawk la. Zawlbuk lamah chuan kal rawh u" a han ti a. Ngula pawh chuan hmahmawh deuh taka chaw eiin a kham hnu chuan Zawlbuk lam panin an kal ta nghal a.

    Zawlbuk an han thlen chuan tlangval dang pawh anlo thleng kim thaw khat viau mai a. Pasalțha Chawna chu Zawlbuk lai takah lo dingin thu alo sawi mawlh mawlh a. Lungthulian tlangvalten Zaruala thah anih thu leh a lu lak anih thu an han hriat chuan an thinrim hle mai a. Phuba lak chakna hlirin an khat hial awm e. Pasalțha Chawna chu țawng chhunzawm zelin Zaruala thattute chu amah leh tlangval dang sawmthum velin an umzui tur thu leh midang zawng erawh khua lo venghim tura an lo awm angaih thu an sawi a. A sawi zawh hnu chuan Val upa Sangluaia chuan,"Awle,tunah chuan Zaruala ruang zawn turin kan kal anga. Kan pasalțha Chawna khan amah zui tura a duh deuhte kha thlangchhuak sela. Midang zawng erawhin khua hi kan lo veng thung ang" a han ti a. Pasalțha Chawna chuan tlangval sawmthum chu an thlangchhuak a. Ngula leh Zamuanga pawh thlan zingah chuan telin tlangval tam zawk Zaruala ruang la tura an kal chhuah rual chuan an in lamah insiam turin an haw ve thung a. An in a zuk thlen chuan Ngula pa chuan,"Ngula,Zaruala thattu te chu in umzui dawn em ni?" alo ti var a. Ngula chuan,"Aw,pasalțha Chawna hoin tlangval sawmthum velin kan umzui dawn ani. Midang zawng erawh khuaah anlo awm ang" a han ti a. A pa chuan,"Va fimkhur hle ang che aw. Kan hmelmate chu engang mi pawh nise kan tawngpawng ngam ngawt tur anilo. Fimkhur tak leh ngaihtuahna fim tak hmangin kan bei tur ani. Tlanchhiat a țul chang pawh a tlan mawp mawp mai tur.Mahse țhiante chhan nan erawh thih thleng pawha țan ngam tur ani" a han ti a. Ngula pawh chuan apa thusawi chu ngun takin a ngaithla a. A insiam zawh hnu chuan Zawlbuk lama a țhiante fin turin a kal ta nghal a.

     Leng hawn ar a khuan hma hret chuan Ngulate chu zaupui lam panin an inzui chhuak diah diah a. Zaruala thihna avang chuan an rilru anain an thinrim hlim hlawm hle mai a. Kalkawngah pawh chuan an țawng tlem hlawm viau mai. A khat tawka an thinrim thu an anchhuahpui bak chu engdang mah an sawilo a. Feh kawngah chuan kal zelin Zanlai arkhuan hun velah chuan Zaruala an thahna hmun chu an zuk thleng thla ve . An khaw tlangval,val upa Sangluaia hoa lokal hmasate chuan Zaruala chu puan duma tuam hian hlang chungah anlo zalh tawh a. Ngulate an zuk thlen thlak chuan Val upa Sangluaia chuan pasalțha Chawna hnenah,"Chawna,
fimkhur takin aw. Keini pawhin theihtawpin khua kan lo veng ve ange" alo ti a. Chawna chuan,"Ni e,theih ang tawka fimkhur chu kan tum ange. Keini zawng min rawn ngaihtuah suh ula. Khaw mipuite venhim kha a pawimawh ber ani. Ni reilote chhung chu khua lo chhuahsan rihlo ula ațha ange" a han ti a. Tichuan val upa Sangluaia leh a hote chuan Zaruala ruang chu an zawn hawng ta a.

     Zaruala ruang zawn tute an haw hnu chuan Ngulate chuan Zaruala lo thattu an ralte chetvelna hnuhma chu an han en kual thuak thuak a. Chhun lama ruah surin lei a tih hnawn vek avang chuan an ke rahnate chu a lang fiah hle mai a. Chutah pasalțha Chawna chuan,"Zaninah chuan kan umzui lo mai anga. Naktuk zing varțianah kan um dawn nia. Zan thilah chuan in tihpalh pawh a awl e. Zau lamah kan riak lut mai dawn nia" a rawn ti a. Tichuan zau lama riak turin an kal leh ta nghal a. Zau an va luh chuan Thlam inhnaih tete pathumah hian an insemdarha . Ngula leh Zamuanga chu pasalțha Chawna hoin Thlam pakhatah tlangval țhenkhat nen an awmho a. Mutna tur an siam zawh chuan Ngula chuan,"Pa Chawn,tute thil tih nge ni a i rin le. Paite ho anni mai lo maw?" tiin an han zawt a. Chawna chuan,"Tunah chuan han rin zawn tur pawh ka hrelo e a. Kan zaua rawn che tur hi chuan Paite ho an rinawm ber a. Parbung khuate lah kan unaute vek annih avangin hetiang thil an tih hi a rinawm siloh a. Naktuk lamah an hnu kan han chhui anga. Engkim a chiang turah ngai ang. Tunah chuan i mu rih phawt ang u" a rawn ti a. Tichuan a tuk lama an hmabak ngaihtuah neuh neuh chungin an muhil ta a.

     Khawvar lam arkhuan rual vel chuan Ngulate chu an tho sap sap a. Kalkawnga an țamhnem tur chaw tlemte an han chhum a. Chumi hnu chuan Zaruala thihna hmun lam panin an kal ta nghal a. An va thlen phei chuan khua pawh a var țan tawh a. Pasalțha Chawna chuan,"Helai ațang hian kan chhui țan anga. Kan hmelmate hi eng khuaah pawh lut sela. Chumi khua chu kan hal ngei ngei tur ani. Lungthulian khaw pawikhawih a pawi zia kan zitir nghal ang" a han ti bap bap a. A sawi zawh hnu chuan an hmelmate hnu chu an chhui țan ta a. An râlte chuan an hniak chu thup an tum lemlo niawm tak ani. Thui fe an chhui hnu pawh chuan tlema han chhui buai ngai reng a awmlo. A hnu chhui chu vau hrulah zel chuan kal thlain zau mawng lama pu Vuttaia te Thlamah chuan an chhui lut ta hlawl mai le. Pasalțha Chawna chuan maktih hmel tak hian,"Hei hi pu Vuttaia te Thlam ani lawm ni" a han ti a. Tlangval pakhat chuan,"Ni e. Mahse pu Vuta te chuan buh an tuh zo daih tawh a. Nimin lamah pawh an fehlo" a rawn ti a. Chawna chuan,"A lan dan chuan nimin lama ruahsur kha kan mi tenawm ho chuan he Thlamah hian an nghâk hân phawt anih dawn hi. Chumi hnuah pawh an la let leh bawk a.An la ngampa em em zui a" a han ti leh a. Chawna bawk chuan,"An kalna lam awm tur han zawng nghal teh u" a ti leh a. An han zawn sap sap hnu chuan Thlam thlang lam pang ațanga vau lam an panna niawm tak chu an hmu ta a. Tichuan vau lamah chuan an chhui lut zui a.

    Chawhma zet an hmelmate hnu hloh hauhlo a an chhui zel hnu chuan an hmelmate hniak chu Parbung ram lamah a lut ta tlat mai le. Pasalțha Chawna mak ti lutuk chuan,"Parbung khaw lamah an kal amaw" a rawn tichhuak hlawl mai a. Ngula chuan,"Parbung ram chhungah lutin min bum an tum pawh ani thei asin. Parbung khua thleng pawh an kal maithei ni" a rawn tive a. Chawna chuan,"Thil awm ang tak chu ania lawm. Parbung lamah kal phawtin an khaw lamah an kir leh ani ngei ang le" a han ti leh a. Chawna bawk chuan,"Hmanhmawh takin i umzui tawh ang u. Hnu kan hloh palh ange" a'n tizui a. Tichuan Parbung ram lamah chuan an lut leh ta zel a.

    Thui tak an chhui hnu chuan an hmelmate hniak chuan Parbung khaw lam chu a pan ngil ta char char mai a. Parbung khua an hnaih viau tawh hnu phei chuan Ngaw hnuaiah ni tawhloin kawngruh pangngai an zawh ta tlat mai a. Pasalțha Chawna chuan mak a ti tulh tulh mai a. A naute han tihdin pah chuan,"Hei kan hmelmate hian kawng pangngai an zawh zel ani a. Tlai lam ni tlak hmain Parbung khua chu kan lut hman ngei anga. Kan mi umte hi khuaah an lut anga a lan chuan kei leh Ngula hi an khaw lal be turin kan kal anga. Khua an hel anih erawh chuan khuaah lut lovin kan um zel dawn nia" a han ti a. Tichuan Parbung khaw lam pan chuan an kal leh zel a. Pasalțha Chawna sawi ang ngei chuan tlai lam ni tlak hma hret hian parbung khua chu an hnaih tawh hle mai a. Mahse a khaw mi ramkal hmel hmu tur erawh a awmlo. Khua an hnaih tak viau hnu chuan mihring hnuhma a tam deuh avangin an hnuchhui chu an hloh titih a. Mahse khaw lam pana a kal zel an rin avangin an kal ngaiin an kal reng thova. Chutia an kal zel hnu chuan Parbung khaw kawtchhuah an chuangkai ta hlawl mai le. Kawtchhuah a Seluphanah chuan Mihring lu la tharlam tak mai hi alo intar vang mai a. A samin a hmai a khuh nuai avang chuan a hmel a lang theilo a. Ngula chuan Kawtchhuaha hmawlh bung pakhat chu lain Seluphana lubung sam chu an hawl sawn chiah mai chu le. Chun lubung chu tudang niloin an khaw tlangval Zaruala lu ngei mai chu alo ni a. Ngula mak ti lutuk chuan,"Zaruala lu anih hi" a tichhuak hlawl mai a. Mahse midang an ngawih țhap avang chuan Ngula bawk chuan,"Pa Chawn,hei Zaruala ngei ani" a han ti leh a. Chutah Chawna chuan,"Ka hria e" tih lek hian a rawn chhang a. Ngula chuan hmawlh chu paihin pasalțha Chawna te lam chu an hawi a. Chuta a thilhmuh zet zawng a thil hmuh tawh zawnga hmuh hrehawm ber ani ngei ang le. Pasalțha Chawna chu mittui parawl kiang chung hian Parbung khaw lam hawiin alo ding ran mai a. Tlangval dangho pawh chu ngui nghiai hian anlo ding kun ngal hlawm a. Chutia an din ngawih țhap lai chuan pasalțha Chawna chuan zawi sap hian,"Unau kan indo anga maw. A va rapthlak dawn ve le" a han ti sap a. Parbung khua hi Hmar hnam ho chenna tho annih avangin Lungthulian tlangvalho chuan an khaw tlangval Zaruala Parbung hoin an lo that mai chu awih harsa an ti em em ani.



No comments:

Post a Comment

thutiam

  Mumbai Lamtluang : Thutiam ka hlen tak chu….   Kum 2014 June   ni 22 a ni a. Pawl sawmpahnih a hattrick ka siam avanga zirna lam ka be...