SANGHAR KHAWTHLIR


hen-56

     Hansip khua hi Paihte ho lalna ram ani a. An lal hi Mangthanga niin kum engemawzat liam ta khan Hmar ho hian anlo va run tawh nghe nghe ani. Tun țumah erawh chuan Hansip khua hi Khuangzanghoin run ve thungin khuaah chuan an inkulh nghal a. Hansip leh Leisen khua hi in hnaih te mai ani a. Tluang taka a kal anih chuan Ngula pawh chaw hma lamah Hansip khua a thleng hman dawn ani. Leisen leh Hansip khaw kar kawng hi a lun em avangin a fai țhain a bel hun a. Mahse Ngula chuan kawng pangngaia kal chu himlo deuha a hriat avangin ngaw hnuaiah a kal zel a. Tuna a thil tih tum hi mahni lu zawrhna ang hial ani a. Mi pakhat chauh tana Khuangzang tlangval zahnih rual va do chu thil tih mai mai chi ani lo. Ngula tan pawh fimkhur a ngai hle dawn a. Khuangzanghoin anlo hmu hmasa anih ngat chuan a tan leh pasalțha Chawnate tan a pawi thui hle dawn ani.

     Thlasik rim a nam țan tawh avangin ngaw hnuai chu a vawt vur mai a. Mual ni kang țha deuhlaia a kal chang lahin ni a sa țeng viau bawk a. Ngula chuan mual khat a kan apiangin thing lerah lawnin a kal leh zelna tur lam chu uluk takin a thlir kual vel țhin a. Fimkhur taka kal zelin Ni vanlaizawl a thlen hma hretin a kalna mual ep chiaha Hansip khua chu a hmu thei tawh a. Khua ahnaih tawh em avangin a Silai te chu a en fel leh thuak thuak a. A pawimawh hun a awm thut takah tiin mau lian vaklo,chang țha zet zet pahnih chu satin hlam khat leh țangphel vela seiin a tan a. Muzuk fei anga hman theih turin a hmawr lehlamm lehlam a zum a. A zawh fel hnu chuan Hansip khaw lamah muangchangin a kal ta zel a.

     Hansip khawdai a thlen thleng pawhin eng thawm mah ala hrelo a. Khaw lan chian theih deuh na laiah chuan Ngula chu a biru ta a. A bihrukna hmun ațang chuan Hansip khaw lu lam chu chiang takin a lang thei a. An lal in leh a chhehvel tepawh a hmu thei vek a. Khuaah chuan mihring veivak an vangin in te pawh a inkhar bar hlawm a. Lal in leh a chhehvelah erawh Khuangzang tlangval ni ngei tur engemawzah hi ralthuam nen an awm khap thung. Chungho tihloh chu lal in leh a chheh velah tumah an awmlo a. Ngula chuan Hansip khaw tlangval ho chu lal in kiang vela an dah khawm a ring a. Mahse tumah mi tang awm hmel an awm silo a. Pasalțha Chawnate chu khawi laiah emaw an thup anih a ring deuh a. An awmna ber a hriatloh chuan Ngula tan pawh hma lak dan tur a vang hle mai. Leisen khaw zaua an manho lah khan engmah an hre bawk silo a. Ngula rilru chu a buai angreng hle mai . A tawpah chuan Hansip khaw kawtchhuah lama han kal a. Khuangzang tlangval pakhat tal man tur a hmuh a beisei deuh a. A hmuh hlauh chuan an mi tangte an dahna hmun pawh a hre thei dawn ani. Tichuan hmanhmawh takin Hansip khaw kawtchhuah lamah chuan a kal ta a.

      Hansip khaw kawtchhuah a thleng țep tihah chuan khaw lam ațanga mi rawn kal thawm a hre ta thut mai le. Ngula chu rang zet mai hian thingkung phenah a biru nghal a. Rei vakloah chuan Khuangzang tlangval panga vel hi kawtchhuah ah lu bung thar lam tak mai pathum keng hian an rawn kal hnak hnak mai a. Ngula chuan a lo thlir reng a. Khuangzang tlangvalte chuan an lu bungte chu kawtchhuaha Seluphanah te chuan an khai a. Rei pawh awmloin khaw lamah an kir leh ta nghal a. Ngula chu a hlau thawng ta hle mai. Khuangzanghoin an mi mante an țhat țan ta ni ngeiin a ring a. Khuangzang tlangvalte an kal liam hnuin kawtchhuahah chuan va kalin lu bungte chu tute nge annih hriat tumin a va en chiang ta a. Mi pahnihte chu a hriat ngai anni hauhlo a. Mahsela pakhat chu an khaw tlangval Ringaia a ni tlat mai. Ngula chu a sa phat mai a. Thinrim insehruh țeuh chungin a bihrukna lamah bawk a kir leh a. A lan danin mi lu an rawn dahchhuahte chu an thahna ala reilo tih a hriat a. Pasalțha Chawnate pawh an la dam anih chuan Hansip khawchhung khawiah emaw an awm dawn tih a chiang ani. Ngula rilru chu a hmanhmawh tawh ngang mai. Hansip khuaa va luh a,Khuangzangho va sah thluk zawt zawt a duh rum rum a. Mahsela chu zawng tihmi ani silo . Chutia a in ngaihtuah buai lai chuan Khuangzang tlangval sawm vel zet mai hi kawtchhuahah chuan an rawn lang leh hlawl mai a. A tam zawkin Silai an lek far lehnghal. Ngula chuan lo sah sawk sawk mai a duh a. Mahse mi pakhat tan hneh rual anni silo a. Khuangzang tlangval ho chu kawtchhuahah chuan țhuin Vaibel an pak khu tual tual a. Eng engemaw sawi hian an phul hlut a. Rei vaklo an țhut hnuin khaw lamah bawk an let leh a. Tlai khaw thim dawn thlenga a nghah hnu pawhin Khuangzangho chu a mala lo kal an awm hauhlo a. A khat tawkin panga rual vel erawh an rawn lang zeuh zeuh thung. Chutiang taka an fimkhur mai chu Ngula chuan mak ati em em a. Khaw thim thleng a nghah hnu pawha tumah man tur a hmuh taklohah chuan Ngula chuan ruahmanna dang siamin Hansip khaw lam a pan ta a.

     Hansip khua chu a reh ruih mai a. In țhenkhat naupang pawn chhuah ngena țap thawm hriattur erawh a awm zeuh zeuh thung. Chhun lam anglo takin kawtthler tin maiah Khuangzang tlangvalho chu an vei thuak thuak a. Khaw mipuite erawh chhuak ngam an awmlo. Ngula chu khawdaia ngaw hnuaiah kalin khaw mawng lamah a chhuk zel a. Thui fe a chhuk hnu chuan khaw mawng lama in pakhat ațangin Khuangzang tlangval ni ngei tur pathum lai mai hian pa pakhat hi an rawn namchhuak nawk nawk mai a. Tual lei charah chuan theh thal țhuai pahin,"I fanu kan rim i phalloh vangin a damlo e te i ti amaw. Kan duh chen chen kan men anga. Nanga lo sawi theih a awmlo e. In khua hi kan ta ani tawh tih i hre nange. Tikhan i fanu kan rim chhung zawngin pawnah lo awm ang che. Zankhuain a luh pawh i rawn lut hmanlo maithei ni" an tih khum a. Khuangzang tlangvalte ina an lut leh tur chu chupa chuan rilru nat hmel tak hian a thlir zui ngawih ngawiha. Ngula chuan a tan hun țha ani tih hriain chupa awmna lam chu a pan phei det det a. Khua a thim vek tawh avangin bihruk vak a ngai tawhlo a. Khuangzanghoin an namchhuah pa chu leiah țhuin alo insut feih feih a. Ngula chuan thawm a neih palha ahlauh avangin chu pa chu a hnunh lam ațangin a kuah bet thut a. A ka hupsak nghalin khawdai lamah a hnuk phei a. Inchhung lama awmte erawh an thawm a țhat deuh avangin Hansip khaw pa ke per thawm pawh an hrelo niin a lang.

     Khawdaia a hnuh luh hnu chuan Ngula chuan a hnuhphei pa hnenah,"Ka thlah dawn che a. Ngawi hle hlein awm ang che. Anih loh chuan ka that nghal ang che" a han ti a. A thlah hnu chuan chu pa chu a thaw hrawih hrawih a. Tlema a kal hlat pui leh deuh hnuin chupa hnenah chuan,"Ka zawhnate dik tak zelin min chhang ang che. Anih loh chuan i lu la la ang" a han ti leh a. Chu pa chuan,"Tlangval tunge inih chu ka hrelo a. Mahse tunah hi chuan dam aiin thih ka duh zawk daih ani. I duh chuan min that thei ang" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ka pu,i hming min hrilh thei em,thah che ka tum hlei nem. Thil engemaw han zawh lawk che ka duh mai ania. In khua hian beih in tawk em ni" a han ti a. Chu pa chuan,"Paukhawluna ka ni a. Ni e,beih chu kan tawk ngei alawm. Khuangzanghoin khua hi an luah ani. Zan rei deuh deuh thlengin kan nulate hi an rim a. Kan sawisel ngam silo" a ti a. Ngula chuan,"Engzah vel nge annih reng reng le" a'n ti leh a. Paukhawluna chuan,"Tunah tak hi chuan an tam vaklo. Nimin lam khan mi engemawzahin khua an chhuahsan ani" a han ti a. Ngula chuan,"Khawi lam nge an pan i hria em?" a ti leh a. Paukhawluna chuan,"Chu zawng ka hre hauhlo mai" a rawn ti a. Ngula chuan,"Anih leh in khaw tlangvalho te hi khawnge an awm zawh a" a ti leh a. Paukhawluna chuan,"Zawlbukah an khalhkhawm vek ani. Nikhatah chaw vawikhat kan pe țhin a" a ti a. Ngula chuan,"Anih thil pakhat leh chiah. Khuangzangho hian in tlangvalte nilo midang he khuaah hian hren an nei em?" a han ti a. Paukhawluna chuan,"Aw,Hmanni khan tlangval engemawzah chu an rawn khalh lut ngei alawm. Lal in kianga in pakhatah khian an dah khawmin ka hria. A bak chu engmah hriat ka neilo e" a ti a. Ngula chuan,"Ka hriat duh zawng zawng chu min hrilh vek tawh alawm. Ka lawm lutuk e. Tikhan in lamah va let leh ta la. Lo tuar hram hram ang che u" a han ti a. Paukhawluna chuan,"Min rawn pui tura lokal emni inih?" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ni lo e. Mahse Khuangzangho that tura lokal ka ni" a ti a. Tichhuan Paukhawluna chu an in lamah a phei leh ta hnak hnak a. Ngula erawh ngaw hnuaiah chuan ala awm reng a.

     Zan chu a thiang hle mai a. Thla mang lai anih avangin van lama Arsi de tuar bak chu hmuh tur a awmlo. Ngula chu a chet chhuah dan tur ngaihtuahin khawdaiah chuan a țhu ran mai a. Khuangzangho an mut reh hun nghah a,khua a luh chu a rilruk a. Chutia a in ngaihtuah neuh neuh lai chuan Hansip lal in lamah Silai a puak ta dur mai le. Chu veleh Khuangzang tlangval nula rimhote chu lal in lam panin an tlankhawm sang sang a. Ngula pawhin remchangah lo hmangin khaw lu lam pan chuan a tlanchho ve ta nghal a. Lal in zawn vela han thlenchhoh meuh chuan Khuangzang tlangval rual chu lal in tualah an lo pung khawm vek tawh a. Lal in kawtah chuan meipui hi an lo chhep hluah mai a. Meipui kiangah chuan mipa pakhat hi alo tlu bawkkhup reng mai a. Leikapui lamah chuan Khuangzang pasalțha ni ngei tur pakhat hi Silai nen a ding ran mai bawk a. Ngula chuan khua a aluh theihna hun remchang ani tih hriain a kun lut phei dat dat a. Lal muala in pakhat hnuaiah chuan a vak lut det det a. A awmna ațang chuan lal in chu a lang chiang theilo a. Mahse Khuangzangho thusawi zawng zawng chu a hre thei vek tho a. An thusawi a ngaihthlak dan ațangin Khuanzang tlangval pakhat zuruiin Hansip khaw tlangau alo kap hlum ringawt ani awm a. Khuangzangho chuan an ngai pawimawh vaklo bawk nen reiloteah an kal darh leh thuai a. Hansip khaw tlangaupa ruang chu bawisawmtu awmlo hian lal in tualah chuan a let bal a. Ngula chuan ngawi hle hlein a thlir reng a. Chutih lai tak chuan Ngula.bihrukna inah chuan Khuangzang tlangvalte an rawn leng a. Ngula chu innuaiah a bawk ran mai bawk a. Khuangzangho chu eng engawmaw sawi hian an ri leh hlut țhin a. A khat tawkin an nula rim chu an chhaih leh zauh zauh bawk a. Pawn lam an ngaihtuah vaklo tih a hriat hnu chuan Ngula chu pasalțha Chawnate an dahna in ber zawng tur chuan vah chhuah leh mai a han tum a. Inhnuai ațanga a vakchhuak dawn chiah tihah chuan Khuangzang tlangval pakhat hi inah chuan a rawn tlan lut hlawl mai a. Khaw en lai deuh nise zawng Ngula chu a hmu ngei ang. Chutiang anih takah chuan Ngula pawh inhnuaiah a tawlh lut leh det det a. Chu tlangval chuan a țhiante hnenah an tangho zinga pakhat ni khaw hrelo a a awm thu a rawn hrilh hi alo ni a. Mahsela a țhiante chuan an lo ngai pawimawhlo khawp mai a. Deuh sawh deuh mai hian,"Naupang,i hna kha lo han thawk mai mai teh. Duh leh Hmarho chu lo chatthla mai mai rawh se. Han chhoh thuai rawh. Tlanchhuahte an lo tum reu reu ange" an lo tihsaka. Chu tlangval pawh chu rei awmloin a chhuak ta a. Ngula chuan hnung lamah a zui ru ve nghal a. Ngula bihrukna in ațanga in pathum vel a kal pelh hnuin Khuangzang tlangval chu in pakhat,lian pangngai ve tak mai zawnah hian a ding chat a. Luhkaah bang nghengin a țhu ta hle hle mai a. A awmna in chu a thim ruih a. Kawngka pawh a inkhar vek bawk a. Ngula chu in hnung lamah kalin inhnuai lamah a vak lut leh a. Inhnuaia a han luh chuan a rimchhe em em a. A hing uih rum rum mai bakah a thang huam mai a. A rimchhiat em avangin Ngula chu thui pawh a vak lut duhlo. Chutih lai chuan inchhung lam ațangin,"Tui min han pe teh u a" tih ri a hre ta a. Rei vakloah chuan kawngkhar in hawng ri rak thawm a hrezui nghal a. Ngula chuan Khuangzang tlangval dang an awm hnaih leh hnaihloh a enkual phawta. Tumah hmuh tur an awm taklohah chuan inhnuai ațanga chhuakin luhka lamah chuan a kal phei a. Inchhung lamah chuan mei a eng pap pap tawh a. Kawngka a inhawn vek avangin Ngula chu thawm dim thei ang berin luhkaah an kai chho a. Sumhmuna a luh phei hnu chuan inchhunga an khaw tlangval phuara awm mek tlangval pakhatin tui alo tulh mawlh mawlh lai chu ava hmu thei a. Ngula chuan tui a pek zawh hun a nghak te te a. Khuangzang tlangvalin pasalțha Chawnate tui a pe zo,Tui um hunn lama a rawn let leh dawn chiah tihah chuan Ngula chu zuang lut thutin Khuangzang tlangval chu Silai kawmin a a chhu let tawp a. Chhuata a tlu ri bur tur chu pasalțha Chawnate chuan an kein an lo dang hman hram a. Ngula chuan hmanhmawh angai tih hriain kawngka chu akhar phawt a. Chutah pasalțha Chawnate an phuarna chu zai chat nghal zung zung a. Țawng pawh țawngloin hmanhmawh tak chuan an tho sang sang a. Tlangval pakhat nikhawhreloa awm mek tihloh chu an harh țha viau a. An hmai te erawh a vung ber bur thung. An inpeih fel hnu chuan hmanraw awm.thei ang ang chu an dap khawm a. An vanneih a siamin Chawnate veng tura an dah tlangval palite chuan an Silaite tlansanin nula an lo rim vek hi ani a. An zinga naupang ber erawh Chawnate nghak turin an tlansan ani.

     Ngulate chuan hmanhmawh takin a hem thluk pa chu an phuar hlawm a. Tapa mei chu timitin pawn lamah an chhuak țhem țhem a. Ngula chuan an zinga nikhawhrelo pakhat chu a pua a. Pasalțha Chawna chuan hma hruaiin hmanhmawh tak leh fimkhur tak chung siin khawdai lam chu an pan ta nghal a.

     A thim em avangin khawdai an thlen thleng chuan tumahin an hmulo hlauh a. Mahsela khawdai an luh vel hnu rei vakloah chuan Khuangzangho chu an in au khawm ta chuah chuah mai le. Chu veleh Ngula chuan,"An hre chhuak ta anih ngei dawn chu" a ti sap a. Pasalțha Chawna chuan,"Heti ringawt hi chuan thui kan tlan chhe hman hauhlo ang. Min rawn umzui ngei dawn a. Keiin helai hian kalo dang khaw tlai anga. Hmanhmawh takin in tlan char char dawn nia" a rawn ti a. Mahse Ngula chuan,"Pa Chawn,tunah minla rawn umzui pawh anilo a. Kan theih chen chen chu i tlan zel phawt teh ang u. Min rawn nangching dawn takngial anih leh tihdan dang kan ngaihtuah dawn nia" a lo ti a. Pasalțha Chawna pawhin hnial bikloin an vai mai chuan hmanhmawh takin an tlan ta hlawk hlawk a. Ngula chu a harh țha ber anih avangin tlangval pakhat chu a puak chhunzawm zel a.

     Meichher pawh chhiloa tlan annih avangin Ngulate chu kawng pangngai lam panin an tlan a. Kawng an pawh hnu chuan inchhuihbah palh pawh a hlauhawm nep deuh tawh avangin a hma aia chakin an tlan sauh sauh a. Ngula chuan hma hruaiin hnung lamah pasalțha Chawna leh midangho chu Silai nen an tlan ve bawk a. Chutih lai chuan Hansip khaw kawtchhuah lamah pawh meichher alo de thla chuah chuah tawh a. Ngulate chu hawi pawh hawi let țha hman loin an tlan zel a. Thui fe an tlan tawh tihah chuan an zinga țhenkhat chu hun rei tak chawkawpuarlo a awm annih avangin an chau țan ta tlat a. Thaw hlawp hlawp chungin an tlan țawk țawk hi ani ber mai. Ngula erawh tlangval pakhat paw chunga tlan mah nise chau hmel reng a pu lo. Mahse a hnung lama tlangval pahnih vel chu an tlan hlei thei tawhlo a. Hnung lam ațangin pasalțha Chawna chuan,"Naute u,tha thlah thei kanni lo. Kan unau Ringaia phuba pawh kan lak hmain heng uicho ho kutah hian kan thi tur anilo" tiin a naute chu a han fuih sauh sauh a. Mahsela thui vaklo an tlan leh hnu chuan tlangval pakhat chuan,"Kei zawng ka tlan thei ta nganglo ani. Silai pakhat kha min pe ula. Helai hmunah hian Khuangzangho chu ka theih ang angin kalo chelh khawtlai ange" a rawn ti a. Mahsela midang pahnih chuan chupa chu rawn batin an tlanpui lui zel tho a. Khuangzangho lah chu Ui hlin phelh ang zar zarin an rawn lim thla puat puat hi ani ber a. A rei hnu deuh phei chuan an kar a zim ta hle mai le. Khuangzangho chuan an rawn nangching tho dawn tih a hriat avangin Chawna chuan,"Ekhai,naute u.Heti hi chuan rei kan tlan theilo ang. Tha ka la neih lai hian Khuangzangho bei turin kalo awm hnufual tawh ange. Tikhan tlan zel ula,Leisen khua ațanga Silai ri hriat phakna tur awm vel in thlen hunah Silai in hmet puak dawn nia. An lo hrethiam mai ang" a rawn ti a. Mahsela a naute chuan Chawna chu thlahthlam an tum bik hauhlo a. A tawpah chuan Chawna leh tlangval dang panga la chak țha deuhte chu Khuangzangho lo chelh turin an awm hnu fual dawn ta a. A naute chuan Chawna hnenah chuan," Nang zawng kan hnam tan i pawimawh em a. Lo tlan zel zawk teh khai. Nang ber i thih zawngin kan hnam tan a pawi dawn em mai" an ti a. Mahsela Chawna chuan,"Naute u,nilo e. Tunah chuan tumah ka tlansan tawh dawnlo. Ti khan Ngula hoin lo tlan zel ula. Phuba chu in rawn la ngei ngei dawn nia" a ti ta tlat a. Ngula lah chu an zinga la chak țha ber anih avangin a chau deuhte chhawm zel tur chuan an ti ta tlat a. A tawpah chuan Ngula leh midang pali chu Leisen lam panin Silai pakhat nen an tlan zui zel a. Pasalțha Chawna leh midang pali erawh Silai Pali nen Khuangzangho lo dang tur chuan an awm hnu fual ta a.

     Ngulate thui fe an tlan leh hnu chuan an hnung lamah Silai vawihnih a puak ta țhuai țhuai mai a. Ngulate chu hawi pawh hawi let loin an tlan zel a. Silai ri a reh fel chiah tihah chuan Khuangzangho lam ațangin Silai a puak ve leh ta zawt zawt mai a. Ngula chu a hawi let zauh a. Khuangzangho meichher eng chuan hma lam a pan lo tih a hmu thei a. Chu veleh ring deuh mai hian,"Tlan zel ang aw. Kan unaute tan kan kir leh angai ania"tiin a hote chu a han fuih a. Chutih lai chuan Silai a puah chhunzawm leh zat zat a. Silai ri a reh fel ta maw tihah Ngulate chu an han hawi kir a. Khuangzangho meichher eng chu hmun hnihah a ințhen ta tlat mai le. Pawl khat chu kawng pangngai ațanga pengin ramhnuai lamah an lut a. Pawl khat chu Ngulate lam panin an lo tlan leh ta tlat mai .Ngula chuan Khuangzangho chu an bum hneh talo tih a hre thiam nghal a. Hmanhmawh takin a hote nen chuan an theih ang tawka chakin an tlan leh ta hlawk hlawk a...
                      hen-57

      "Tlan zel rawh u. Ram ri tal kan kân hman angai ani" tiin Ngula chuan a hote chu tlan zel turin a hrilh mawlh mawlh a. Mahsela Khuangzanghoin duh tawka an lo sawp hnu,ei leh in tur pawh mumala an pekloh annih avangin Ngula ang chuan thahrui an nei seng biklo a. Hah lutuk avanga thaw hlawi hlawin a khat tawk hian an tlu leh zauh zauh bawk a. Ngula chuan tlangval pakhat paw chungin hma a hruai a. Chuti chung pawhin a țhiante chuan Ngula chu an umpha chuanglo a. Rei vaklo an tlan leh hnuin Leisen leh Hansip khaw inrina kawrte chu an thleng ta a. An tuia hal tawh em avangin tui chu hmahmawh takin an in a. A hapin an hap ani ber ang chu. Ramri lui an pelh tawh hnu chuan Khuangzangho chuan an kirsan mai an ring a. Mahse chu zawng a an ring sual nasa mai. Khuangzangho chuan a hma aia chak zawkin an rawn um leh ta zel a. Ngulate pawh chu an theih ang tawk a chakin an tlan reng a. Ramri lui ațangin Leisen khua chu a hla vak tawhlo a. Mahse Ngulate tan chuan beih tham ve ala ni dawn ani. Ramri lui ațanga thui fe an tlan tawh hnu pawhin Khuangzangho chuan an la rawn umzui zel tho a. Chuti lai karah Ngulate zinga pakhat chau lutuk chu kawnglaiah a let ta tawp mai le. A țhiante chuan țanpui an han tum a. Mahse chupa chuan,"Keizawng ka tlin ta nganglo ani. Ti khan tlan zel ula. Min ngaihtuah suh u" a lo ti a. Mahsela Ngula chuan tumah tlansan a duh biklo a. Midangho hnenah chuan,"Ka tlangval puak hi bat ula. Ani kha keiman ka paw thung ange. Ni khaw hreloa awm reng ani tho a" a han ti a. Tichuan Ngula chuan tlangval pakhat chu a paw leh ta zawk a. Chutia an buai vel chhung chuan Khuangzangho chu an rawn hnaih hman viau tawh a. An meichher eng ațangin Ngula te chuan an hmel pawh an hmu phak hial tawh anih. Chutah zet zawng Ngulate chu an mawngkaw tha nen an tlan tak meuh tawh ani. An dinhmun a in thlauh em avangin Ngulate tan pawh Khuangzangho hmuh phakloha tlan ngaihna a awm talo. Leisen khaw ram,Tatkawng hmun awih deuh lai an thlen chuan Khuangzangho chuan an rawn nangching titih ta mai a.Tlan pahin Ngulate chu an rawn kâp ta țhuai țhuai mai le. Ngulate chu Silai muin a tawk thawi fua fua a. Khua ala thim em avangin an nunna em an la chan lo hlauh. Silai pakhat chauh an ken avangin Ngulate tan kah hneh rual annilo a. Ngula chuan,"Tlan zel ila,Silai mu an kah ruah hunah kan bei ve tawh mai dawn nia. Kan thi dawn anih rau rau chuan tlanchhe chunga thih ka duhlo e" a han ti a. Chutih lai pawh chuan Khuangzangho chuan Silaiin an la rawn kap reng a. Țawngkam chhe pui pui hian an rawn au khum bawk a. Mahse rei vakloah chuan Khuangzangho Silai ri pawh a reh tawh. Chu veleh Chempui nen Ngulate chu an la rawn um chhunzawm zelnta tho a. Silai ri a reh takah chuan an Silai mu a zo tawh anih ringin Ngula chuan a țhiante hnenah,"Kei zawng ka tlan tawh dawnlo" tihpahin a tlangval puak chu a dahthla a. An Silai ken awmchhun chu a la nghal a. A țhiante pawhin tlanchhiate reng chu duh bikloin Chempui an lo phawrh sap sap a. Ngula chuan Khuangzangho lam hawiin Silai chu a tin vang vang a. Meichher engah an lan fiah em avangin a hmahruaitu ber,an pasalțha niawm tak chu a han kap pawp mai a. A kap țhelh lo tih chiang takin chu pa chu a thal tawp mai le. Ngula chuan Silai zen a sawh leh nghal sawk sawk a. Khuangzang lam erawh Silai ri avangin an darh hak a. An meichher te kawng thlang lamah an theh liam ta vek mai le. Chutah zet zawng ngaw chu a reh hian a reh tlawk tlawk mai a. Ngula chuan a țhiante chu tlem te te a tawlh pui hret hretin hnung a dawl a. Thawm a reh tak em avangin an thaw ri pawh chu a ring hle tawh a. Thui pawh an tawlh hmanlo tihah Khuangzangho lam ațangin Silai alo puak leh ta zawt zawt mai a. Ngulate chu leiah an bawk tawp a. Silai ri a reh ta maw tihah Khuangzangho chu inhrosa kuk kuk chungin Chempui nen Ngulate lamah chuan an rawn tlan phei ta a. Ngula chuan Silai chu a kap puak leh țhuai mai a. Mahse Silai ri chuan Khuangzangho chu a ti hlau pha eih tawhlo. Aw rawl tawp a au ruai ruai chungin Ngulate awmna lamah chuan an rawn tlan phei ta a. Ngulate chuan an țhian pa nikhawhreloa awm reng chu kawng chhak hnim zingah a pawm kai vat a. A Chempui phawrh nghalin a țhiante hnenah chuan,"Kei a hma tawngah ka awm anga. Tlemte te tawlh zel chungin kan bei dawn nia. Kan awmna hi a awih em a. Vawikhata pahnih aia tamin min rawn bei thei lo ang. Ka theih chhung zawng ka bei anga. Hnung lam ațangin Lungin lo vawm ang che u " a han ti a. Zan thim hnuaiah mah nise thui vaklo chu a hmuh theih tho a. Ngula chu kawnglai takah dingin ring tak mai hian,"Khuangzang dawizep ho. In ngam anih chuan min rawn bei ta che u" tiin a han au tuarh mai a. A sawi zo hman chiah tihah chuan Khuangzangho pawh an rawn lang chawpchilh nghal mai a. An hma lama tlangval tlemte lo ding te chu an zuam viau ni tur ani. A hma hruaitu ber chuan eng khaw sawi set setlo hian Ngula chu sahhlum ngei tumin a Chempui nen a rawn zuan nghal a. Mahse Ngula chu a zuam ang ngawt alo ni lo. Ngula chuan amah rawn zuantu ban chu alo sat bur mai a. A in her buai lai takin kawng thlang lamah a tlawh liam zui a.Mahse Ngula chu tlangval dangin an rawn beih chhun zawm zat a. Mahni chauha țang nise zawng a in veng zo hauhlo ang. A hung lama awm a țhiante chuan lungtum an hmuh remchan ang angin khuangzangho chu an lo vawm vak vak a. Chu chuan Khuangzangho chu a tibuai pha ve tlat. Ngula tan pawh beih awlsam phah sawtin pathum vel lai chu a tukzal tawh a. Mahse Khuangzangho pawh a let der ni bik heklo. Ngulan tlangval pakhat a beih lai mek chua Feiin an rawn khawh ta zawtna. A vanneih a siamin Fei chuan Ngula chu a fuh thawi ta hlauh a. Mahsela a hnung lama awm an khaw tlangval dulah a in khawh lut ta zawk mai. Khuangzangho pawh phur tharin Ngulate chu a hma aia nasain an rawn bawh a. Ngulate chu in dang pahin an tawlh hnung hret hret zel a. Mahse dan hneh rual anni lo. Awih pang,kawngruh zimte kara inbei nilo se zawng Ngulate tan chuan in ven hneh rual ani lo ang. Chuti chung pawhin Ngula chu a hliam nual tawh a. A tha te pawh alo zuai țan ta deuh a. Khuangzangho lah chuan thah ngei tumin an rawn nawr reng mai bawk si. Ngula te lah an tawlh hret hret zel a. A tawpah phei chuan awih pang,kawngzim chin chu an pel dawn ta mai a. Chulai hmun an pel anih ngat zawngin Ngulate tan chuan damchhuah ngaihna a awm dawnlo ani. Khuangzang ho pawh chuan hrethiamin Ngula chu a hma aia nasain an rawn nawr a. Mahse chutih lai tak mai chuan Ngulate hnung lam ațangin Meichher a rawn eng phei ta chuah chuah chuah mai le. Leisen tlangval rual chu a rik hian an rawn ri phei hulh hulh mai a. Chu veleh Khuangzangho chuan an chan chhe dawn tih hriain an tawlh ve leh ta thung a. Rei anilo,pasalțha Thangfala leh a hote chuan Ngulate awmna lai chu an rawn thleng zui a. Khuangzangho tlanchhe tur lam hawi chuan Silai an rawn hmet puak ta zawt zawt mai le. Khuangzangho tan pawh Ngulate han beihzui ngaihna a awm tawhlo a. Bak lengin an tlanchhe ta a. Khatia Ngula Hansip khuaa mahni chauha a kal hnu khan Leisen pasalțha Thangfala chuan an khaw upate chu a hmin theih hlauh a. Hansip khua bei turin zan rei lam deuhah anlo chhuak hi alo ni a. Kawng lakah Silai puak dum dum ri an hriat veleh hmanhmawh takin an rawn tlan phei a. Ngulate inbei lai kha an rawn nangching ta ani.

      Ngula chau lutuk chu a țhu zawi hnawk a. Hah lutuk avanga thaw hlawp hlawpin a hliam ațangte chuan thisen a luang chhuak țhiam țhiam a. A țhiante phei chu kawngah chuan rem leh remloin an mu tawp mai a. Leisen tlangvalte chuan an rawn bawisawm nghal vat vat a. Pasalțha Thangfala chuan,"Ngula i țha maw?" a rawn ti a. Ngula chuan,"A hun takah inlo thleng ani. Kan hma lamah sawn kan țhianpa pakhat hliam tuarin a let reng a. A piah deuh kawng kamah khan pakhat ni khaw hreloin a lo mu bawk ang" a lo ti a. Pasalțha Thangfala leh a hote chuan an va en nghal vat a. An lo kir leh hnu chuan Thangfala chuan,"Ngula,in țhiante chu chhan tlak an awm tawhlo. Khuangzanghoin an lu an lo la hman vek ani" a rawn ti ta a. Ngula chuan,"A pawi tak tak ani. Keimah vang ani" a lo ti a. Mahse Thangfala chuan,"In theih tawpin in bei alawm. Khuangzangho pawh pathum lai chu an let reng ani" a han ti a. Thangfala bawk chuan,"Khawnge pasalțha Chawna hi?" a rawn ti leh a. Chu veleh Ngula chuan,"Ehe,Hansip lamah kan kir leh vat angai ani" tihpahin a tho hlut a. Thangfala chuan,"Ngula,hetah hian lo awm hahdam la. Hansip lamah chuan ka hoin kan va kal ange. Khaw lamah lo va kir ang che" a han ti a. Mahse Ngula chuan,"He thil hi tawp kan thlenpui ngei tur ani. Min dang thei chuanglo ang" alo ti a. Thangfala pawh chuan Ngula chu khap a tum ta chuanglo a. An țhiante pahnih ruang chu haw lama zawn atan an chhawl chhin a. Khuangzangho ruang pathum pawh chu kawngah chuan an zalh a. Ngulan kawng thlang lama a tlawh liam pa erawh alo la dam a. Chesawn theilo hian thing karah a lo inzep hi alo ni a. Ngulate chuan kawng kama thing pakhata phuar hlawmin Hansip khaw lamah an kalsan ta a.

     Kawng laka Khuangzanghoin an lo lambun palh takah tiin Ngulate chu meichher pawh chhi loin an kal zel a. Khuangzang nena an inri na kawrte an thlen dawn chuan kawrte tui in paha țawng thawm an hre ta tlat mai le. Ngulate chuan tute nge annih hriat chian tumin an țawngri chu an han ngaithla a. Kawra awmte chuan Hmar țawng an hmang tlat mai le. Ngula te chuan tlema pan hnaih leh deuhin an han ngaithla chianga. Kawr a awmte chu tudang niloin pasalțha Chawnate anni tih an hre ta a. Thawm nei zuiin Chawnate awmna lamah chuan an kal ta a. Chutia an han inhmuh khawm leh takah chuan Ngula chu a hlim hle mai a. Chutia hliam pawh tuarlo a an awm mai chu Ngula chuan mak ati hle a. Pasalțha Chawna chuan,"Ngula,kan tlansan che u avang khan min ngaidam dawn nia. Khuangzangho kha ka hruai pen vek theih ka ring atin ani" a rawn ti a. Pasalțha Chawna chuan Ngulate an inhloh nual laia amah him piala a awm bik chu a in thiamlo em em mai a. Mahse Ngula chuan hrethiam takin,"Min rawn um kha kan ring bik lo a. In thih vek ka lo ring hial tawh asin" a han ti a. Chawna chuan,"Kan vannei ta hlauh ani. Kan tlanchhe thui angrenga. Ral khat ațanga Silai puak ri kha hriain kan lo tlan ta char char a. Mahse hei tiang hian kan inhmu leh si anih hi" a han ti a. Hansip khaw run tuma kir leh annih avang chuan thu tam sawiloin an kal chhunzawm leh ta nghal a.

     Hansip khawdai an thlen meuh chuan khua a var dawn tawh a. Khawdai hmun biru deuh laiah khaw beih dan tur relin an țhu rih a. Pasalțha Chawna chuan,"Khuangzangho hian ralven buk hmun thumah an siama. Min man hma khan kan enkual hman vek a. Mahse anni pawh an lo fing ve bawk nen an thang kamah kan awk ta ani. Tunah pawh hian anmahni bei tura kan kal hi an ring leh ngei anga. An lo in ralring nasa viau dawn ani" a han ti a. Ngula chuan,"An ralven bukte hi bei hmasa phawt ila a țha ang a. Hei leh chen kan kal tawh a. Duh leh kan thawm chu lo hre mahsela a pawi hlei nem" a rawn ti a. Chawna chuan,"A ruk thei ang bera kan beih chu a ngai ani. Kan chetsual palh vaih chuan kan tan beih a harsa dawn ania" a rawn ti leh a. Thangfala chuan,"Tunah chuan hei khua a var dawn hnai tawh a Khaw en laia beih zawng a tihchi dawn em ni?" a rawn ti a. Chawna chuan,"Khaw en laia kan beih ngei angai ani. Chutilo chuan a khaw mite leh khuangzangho hi kan thliar hrang theilo ang" a lo ti vat a. Chutia Khuangzangho beih dan tur an rel lai chuan khua pawh a eng țan tawh a. Ngula chu tingkungah lawnin Hansip khua chu a thlir vang vang a. A hmuh theih chinah chuan tumah veivak an awm reng renglo mai. Ngula chuan Khuangzangho chu an lo in ralring hle ani tih a hrethiam mai. Thing ațanga a chhuk hnu chuan pasalțha Chawna chuan,"Ngula,nangin tlangval sawmthum i ho anga. Khaw lu lam ațangin in rawn bei dawn nia. Khaw mawng lam leh hmar lama ralven buk hi kan bei anga. khuaa kan luh veleh in rawn che chhuak dawn nia" a han ti a. An kal dan turte an sawi fel hnuin Ngula leh a hote ,sawmthum lai mai chu Hansip khaw lu lam panin Ngaw hnuaiah fimkhur takin an kal ta a.

      Ngulate chu Hansip khaw lu lamah chuan an chho zel a. An mahni lo enthla rengtu an awm ngeia an rin avangin khaw chhung ațanga hla deuh hlekah an kal a. Khawvar tirh lam a nih avangin Ngaw hnuai chu ala thim deuh ruih mai a. Khaw lu lam an thlen veleh Ngula chuan a hote chu hmun biru deuhah alo awm tir a. Pasalțha Chawnan ralven buk awmna lai enfiah tur chuan a kal ta a. An awmna ațanga thui vakloah chuan pasalțha Chawna sawi angin ralven buk chu alo awm ngei a. Ralveng pawh an awm tih a hriat hnuin Ngula chu a țhiante awmna lamah a kir leh ta a. A țhiante kiang a thlen chuan an hnenah,"Ralven buk chu khilai deuh khian a awm a. Ka hoin mi panga kan kal chho anga. Khaw mawng lam leh Hmar lama awmten khua an luh awm velah kan kap ang. Nangni erawh kan hnung lam hla deuh hlekah inlo awm anga. Khuangzanghoin minlo leh hual an tum palh hlauh thei a. Minlo veng dawn ani" a han ti. A sawi zawh hnu chuan amah leh midang pali Silai keng țhiau chu ralven buk lamah chuan an vak chho ta țhem țhem a. Thing bul phên tur a awm remchan na lai deuhah chuan khaw mawng lama awmte chet chhuah hun nghakin an biru ta a.

      Khua pawh a var țha tawh hle mai a. Ngulate bihrukna pawh chu a ualau ta riau hian a hriat a. Ngula te tan lah chetsawn a rem tawh silo a. Tui vaklo chung chuan an bawk hle hle mai a. Chutia ngawi renga an awm lai chuan khaw mawng lam leh Hmar lamah Silai a puak ta pawp pawp mai le. Ngula te chuan an Silaite an vuan nghet sauh sauh a. Silai a rik takah chuan ralven buk lama awmte pawh chu an phawk hra tawh a. Engemaw hmuh tum niawm tak hian an hawi kual zauh zauh a. Silai ri chu a nasa deuh deuh a. Ngula chuan khaw mawng lama miten khua an lut tawha a rin avangin a hote hnenah chuan kap turin thu a han pe a. An panga chuan a indawtin ralven buk a awmte chu an kap ta a. Tum bik neia kap annih avangin Ralven buka awm pahnih vel chu an thal nghal tawp tawp a. Mahse Ngulate Silai ri a reh fel chiah tihah chuan a ralven buk sir vela thing phen ațangin Silai alo puak ve ta zawt zawt mai le. Ngula te chu chet pawh chesawnlo loin an bawk reng a. Silai a puah zawh velh chhak lam ațang chuan tlangval sawmthum rual vel hi Chempui leh Fei kengin an rawn tlan thla ta huk mai le. Chu thil chu Ngulate beisei phak hauhloh thil ani a. Mahse a hnung lama awm midang ho chuan chung tlangval Ngulate lam pana lo tlan thlate chu an rawn kap ve leh ta a. Hansip lam chu an tlu phawk phawk a. Mahse mak tak maiin Hansip ho chu tlanchhe loin Ngulate lam pan chuan an rawn tlan thla zel tho a. Ngulate chuan mak an ti hle mai a. A tawpah Ngula chuan thil hriatchhuah anei ta. Chungho chu khuangzangho niloin Paihte ho anni tlat mai le. An hmelma lo zawkte an kap thlu nual tawh mai a. Khuangzangho chuan Paihte ho chu ral hma tawngah an lo hmang hi alo ni a. Ngula chuan țul lovah mihring an that chiam dawn ani tih hriain a hote chu tawlh kir turin ti ta ringawt mai a. A hote chuan mak tih hmel takin Ngula chu an rawn en a. Mahsela Ngulan tawlh tura a auh tuarh tuarh takah chuan Ngaw ril lamah an tawlh lut zel a. Thui fe an tawlh hnu pawhin Paite ho chuan Ngulate chu Chempui leh Fei nen chauh an la rawn um zel tho a. Ngula beidawng tih ngaihna hrelo chuan,"Hansip tlangvalte u,nangmahni bei tura lokal kan nilo e. Kan kah thluk vek hma cheu hian min kiansan rawh u" tiin a han au a. Mahsela Paihte ho chuan tawp an tum chuanglo a. Ngula chuan a hote chu tawlh zel tur leh Silai pawh kap tawh rihlo turin a ti a. Tichuan hmanhmawh deuh tak chung hian an tawlh ta zel a.

      Ngulate chu Paihte ho thah an duhlo avangin thui tak an tawlh tawh a. Mahse Paihte ho lah chuan an la rawn um zui zel tho a. Khua ațanga hla tak an tawlh tawh hnu pawhin Paihte ho chu an la rawn tlan zel a. A tawpah chuan Ngula tih ngaihna hrelo chuan,"Awle,hei bak hi kan tawlh tawhlo ang. Min thah in tum tlat anih chuan kan dim bik hauhlo ang che u" a han ti a. Ngulate chu tawlh hnung tawhloin Chempui nen an lo ding ta a. Paihte ho chuan engmah sawiloin Ngulate chu an rawn bawh ta mai a. Ngulate tan pawh lo beih ve mailoh chu tih ngaihna a awm silo a. A rawn thleng thla hmasa apiang mai chu an lo tuk thlu zawt zawt a. Rei vaklo an inbeih hnu chuan paihte tlangval pakhat chuan,"Unaute u,duhtawk teh ang u" țah awh țuauh hian a rawn ti a. Chu velh Paihte Tlangvalte chu an Chempuite paihin an țhu hnawk a. Rilru nat hmel tak hian an in dawm kun ngawi ngawih mai le. Ngula chuan a hote pawh chu chet thawhlo turin a han hrilh a. Thil awmzia hriat tumin Ngula chuan Paihte tlangval pakhat chu a pan vat a. A hnenah chuan,"Tlangval ,eng vanga minlo bei nge innih" tiin a han zawt a. Chupa chuan hnuk ulh țeuh chung hian,"Enge duhthlan tur kan neih. Kan chhungte an that vek mai dawn asin" a lo ti a. Ngula chuan thil awmzia a hre nghal a. Khuangzangho chuan Hansip khaw tlangvalte chu Hmar ho lo bei tur leh an duhloh vaih chuan an nupui fanaute thah sakah an vau ani. Tunah ngei pawh hian Khuangzangho chuan Ngulate hi anlo enthla reng mai thei a. Ruahmanna fel tak siam angai tih hriain Ngula chuan,"Tunah hian in khaw lamah kir leh nghal ula. In țhian boral tate ruang pawh hi zawn hawng nghal ang che u. Khuangzangho hnenah chuan Hmar ho an tlanchhiat thu han sawi ang che u" a ti a. Mahse chutih lai chuan khawchhung lamah Silai a rawn puak leh ta ulh ulh mai a. Ngula chuan,"Awle,khuaah kan kir ho ang. Keimahniin hma kan hruai anga. Kan hnung lamah awm ang che u. Kan unaute hian in khaw tlangvalte an lo thah vek hmaa kan chho vat angai ani" a han ti a. Tichuan Ngula leh a hote chu khawchhung lam panin an kal ta nghal a. An hnung lamah Paihte tlangval ho chuan an țhian thitate ruang zawn chungin an zui ve bawk a.

      Ngulate khua an han luh meuh chuan thil a pawi vek hman tawh. Ngula chuan a hote chu ngaw hnuaiah a tawlh kir pui leh a. Khuangzangho chuan Hansip khaw mi zawng zawng chu lal mualah khalh khawmin in phen nan an lo hmang hi alo ni a. Lal mual thlang lamah pasalțha Chawna leh a hote an awm a. Mual hmar lamah Thangfala leh a hote an awm thung a. Khuangzangho chuan lal mual leh a chhehvela in ding te chu in phen nan an hmang a. Khaw mipuite lah chu thah ah an vau reng mai . Ngula chuan a hote zinga pakhat hnenah chuan,"Pasalțha Chawnate awmna lamah khuan zuk kal la. Engtia hmalak zel tur nge zuk zawt ang che" a han ti a. Tlangval pa chu a tlan nghal nal nal a. Khuangzangho chuan dim baksak lo hian Hansip khaw nula țhenkhat chu an han phih leh nawk nawk țhin a. Ngulate kianga ding Hansip khaw tlangvalte chuan en pawh an en ngamlo. Țhenkhat thinrim chuan Khuangzangho chu beih mai an duh a. Mahse Ngula chuan khaw mipuiin an tawrh a hlauh avangin a khap a. Pasalțha Chawnate ruahmanna nghah phawt a duh ani.

      Chutia ngawi renga an din lai chuan Khuangzang pasalțha Ginzapaua chuan,"Hmar ho kha pen khat pawh in rawn pen leh anih chuan heng nunau pawi sawilote hian an tuar dawn ani. Eng vanga kan ram china buaina rawn siam nge innih le" a rawn ti a. Thlang lam ațangin pasalțha Chawna chuan,"Mipa inih ngai chuan khatiang nunau pawi sawilo in phen nana hmanglo khan lokal ta che. Hansip hi in ram anilo a. Ani ngai bawk heklo ang." a lo ti a. Ginzapaua bawk chuan,"Țawng țawng lo khan khua hi chhuahsan ula a tawk ani mai. Nangmahninvanga pawisawilo thisen a luan nasat tawh zia hi in hria em. Paihte tlangval kha lama la awm zawng zawng pawh kha he lamah hian lokal nghal rawh u" a rawn ti leh. Ngulate kianga ding Hansip tlangvalte chu an in en tawn seka. Ngula chuan,"Nangni zawng kal ve rih suh u. In thi vek angah an ngai tawh ang" a han ti a. Chutih lai chuan Ginzapaua chuan Hansip nula pakhat chu han phih bu lawp a. Ring taka au in,"Hansip tlangvalte kha he lamah lokal rawh u ka ti ani lawm ni" a ti tuarh tuarh a. Hansip tlangval Chawnate leh Thangfala te lama awm ho chu an chhungte lamah an kal phei sap sap a. Ginzapaua chuan,"Khati mai tur kha lawm. Hmar ho hian an chhan him theih che u in ring em ni. Tunah chuan keini bak hi chhanhim thei tur che u kan awmlo" chapo hmel fe hian a rawn ti a. Chutih lai tak chuan Ngula tirh tlangval kha a rawn let a. Ngula hnenah chuan,"Pasalțha Chawnan lo chhuk lawk rawh se a ti e" a rawn ti a. Ngula chuan a hote hnenah chuan,"In awmna ngaiah hian lo awm reng ang che u" a ti a. Pasalțha Chawnate awmna lam pan tur chuan a kalsan ta a.

      Khuangzangho hmuh loh tura fimkhur taka kalin Ngula chuan pasalțha Chawnte awmna lam chu a pan a. A zuk thlen chuan pasalțha Chawna leh Thangfala hian anlo nghak reng tawh a. Pasalțha Chawna chuan,"Ngula,enge in an?" alo ti a. Ngula chuan,"Keini lam chu kan in hloh lo e. Mahse Hansip tlangval erawh kan kapthlu hman nual ani" a ti a. Ngula bawk chuan,"Engtia han tihchi nge mawni dawn le" a han ti leh a. Thangfala chuan,"Keini lamah kha chuan Khuangzangho vek an lo awm a. Pathum vel chu kan in hloh. Khuangzangho erawh kan kap hlum nual mai" a lo ti a. Chawna chuan,"Ngaihdan siam thiam a har ka ti hle mai. Kan mi tenawmho lah hian Hansip ho hi inphen nan an hmang tlat mai bawk si. Han kirsan leh dawnin a tlawm thlak bawk nen" a rawn ti a. Ngula chuan,"Kei chu beihzui zel hi ka duh ani. Chhak lamah kan awm tih hi an hrelo niin ka ring ringawt a. Chuvangin Thlang lam ațang hian tlem tlemin rawn hnaih chho hret hret ula. In hnaih viau ta maw tihah Silai keng zawng hi in kap anga. Keinin khaw mipuite lo sawisak tum an awm leh kan lo bitum ve thung anga" a han ti a. Thangfala chuan,"Ngula,chu zawng a hlauhawm lutuk ang. Pawisawilo thisen a chhuak hnem zozai tawh e" a rawn ti a. Ngula chuan,"Kan kir san anih ngat chuan Khuangzangho hi an pawng pawrh sawt anga. Pawi sawilo thisen tam tak a luang leh dawn tho ani. An inrin loh lai taka kan kah thut chuan Khuangzangho rawn lian zel tur kan veng thei dawn alawm. Tunah hian han en ula. Hlauthawng takin phen tur an zawng ruai tawh anih hi" a han ti a. Chawna leh Thangfala chu an ngawi vang vang a. Chutih lai chuan Ginzapaua bawk chuan,"Hmar ho kha tawlh kiang rawh u. Anih loh chuan hengho hi pakhat te tein kan that zel dawn ani" a han ti a. Chawna chu chhak lamah han ding chhuakin Ginzapaua hnenah chuan,"Pawisawilo phena hmangin i inla pawr ve viau amaw. Khuangzang pasalțha niawm reng ini. Lo ngai tak rawh, keini pawhin him damin kan chhuah hauhlo ang che u" a han ti ve sia siah a. Ginzapaua chuan,"Heng pawisawilo thihna a mawhphurtu nih hi i ngam chiah ang maw. Hmar ho vangin Hansip khaw mipui tamtak thah anni an la tifo dawn asin" a rawn ti leh a. Chawna chuan,"Pawisawilo thihna a mawhphurtu nih zawng ka duh hauhlo a. Mahse pawisawilo nunau pawh that duh mai mihring tukzal tu nih erawh ka tum ani" a han ti leh a. Chutia Khuangzang pasalțha Ginzapaua leh Chawna an in chhan lauh lauh lai chuan Thangfala chuan,"Ngula,han chho leh tawh rawh. I remruatna ang khan kan rawn ti ange. Tunah chuan Hansip khaw ho himna tur aiin nakin zela an tana țhaber tur kan ngaihtuah sak angai ani" a ti a. Ngula pawh a hote awmna lam panin a chho ve ta nghal a.



                    hen-58

    Hansip khaw boruak chu a duhawmlo hle mai. Hnam pathum te chu thin phu dep depin an awm na ngaihah an awm țhapa. Hnsip khaw mi leh sate dinhmun chu a duhawmlo ber awm e. Tun dinhmunah chuan duhthlan tur engmah an neilo a. Khuangzangho leh Hmarho thutlukna chuan an thih leh dam thu a hril thui hle dawn ani. Khuangzangho pawh an dinhmun a țha bik hauhlo. Paihte ho chu inphen nan hmang mahsela Hmar ho in an hual beh hneh em avangin an tan beisei a bo ve tho a. Paihte ho chu that chiam pawh nisela Hmar ho chuan duh ang thalin anlo kap thei dawn ani. Ngulate erawh chuan ruahmanna an nei sa thlap a. Khuangzangho an inrinloh lai takin an kap thut dawn ani. Mahsela an ruahmanna chu a hlawhtling dawn tih a chiang biklo ani.

       Khawchhung chu a reh hian a reh tlawk tlawk a. Lal in leh a chhehvelah Hansip khaw mipuite chu țhu khawmin Khuangzangho chu mipui karah chuan an ding a. Tumahin chet an thawh thut loh nan uluk takin an vil bawk a. Lal in hual vela in ding te chu phenah hmangin Hmar ho awmna lama hawiin Silai an lek kawh ve far bawk a. Khuangzang pasalțha Ginzapaua chu Hmarho an insaseng vat duhloh avang chuan a thinrim tawh hle mai a. A khat tawka vei kual pahin a inhrosa kuk kuk a. Hansip khaw hote chu a an khum bawrh bawrh a. Mahsela fehrehsan thleng pawhin Hmarho chu an awmna ngaiah an la awm awm reng a. A tawpah zawng hual beha awm mekte dawhtheihna in a tlin talo. Khuangzang pasalțha Ginzapaua chuan a naute hnenah Hansip khaw tlangval pahnih hnuk chhuak turin thu a pe ta a. Khuangzang tlangvalte chuan Hansip khaw tlangval pahnih chu Chawna te hmuh theih ngei tur hian an han kai chhuak a. An nghawngah Chempui an chuktuah nghal a. Chutah Ginzapaua chuan,"Hmar tlangvalte u,tunah hian min kiansan lo anih chuan heng mite hi a mal te tein kan that vek ang" tiin a rawn au a. Hmar ho erawh chu an ngawi reng a. Pasalțha Chawna chuan anaute chu inring tur leh an tum țhelh lo turin a zaizir mawlh mawlh a. Leisen pasalțha Thangfala leh a hote bakah Ngulate pawh chu che chhuak thei mai turin an inring vek tawh a Ngula chuan a hote chu Mipui lara Khuangzang tlangval awmge tum bik tur chuan a han hrilh a. Chutih lai mek chuan Khuangzang tlangvalte chuan Hansip tlngval pahnih chu an hnuk let tawp tawp mai a. Khuangzangho beisei loh dan takin Hmar ho chu an la che chhuak lo. Hansip tlangval an han nghaisak chiam takah chuan Hansip khaw tlangvalte chu an insum zo talo. Khuangzangho rin loh tak maiin Hansip ho chuan Khuangzangho chu an rawn zuan ta thut mai le. Chutia an rinloh tak maia Hansip khaw tlangvalho in an rawn beih takah chuan Khuangzang pasalțha Ginzapaua chuan,"Min bei ngam alaw. Khawnge kan han chimih law law ang che u" tihpahin Hansip tlangvalte lamah chua Chempui nen a tlanphei a. Mahse thui a tlan hmanlo. Chhak leh thlang leh hmar lam ațangin Silai a rawn puak ta zawt zawt mai le. Khuangzang tlangvalte chu an tlu zawt zawt a. Hansip khaw mipuite lah chu an beng hupin an țe chel chul mai a. Țhenkhat hlau lutuk erawh tlanchhiat na tur zawngin an lo phi chenga. Silaimu leng vel tawngfuh pawh an awm ta nual mai. An chan chhe viau mahsela Khuangzang tlangvalho chu tlawm mai an la tum biklo. Hansip khaw tlangvalho chu an sat hmiah hmiah mai a. Mahse rei anilo. Ngulate chuan an Silai dah thlain Chempui nen Khuangzangho chu an bawh phei ta a. Nunau chu an țe tuar tuar a. An tlan darh sup sup bawk a. Kutpalh tuara lo in dawm kun tlawk tlawk tawk pawh an awm nual ani. Chutia Ngulaten Khuangzangho an rawn beih ve takah chuan Khuangzangho tan țan khawh a harsa ta hle mai . An rin ai daihin Hmarho chu an lo tam leh nghal a. Mahse a kaw tawpa țang annih tawh avangin inpek mai tum biklo chuan an lo bei ve zela a. Pasalțha Chawna chuan Paihte ho chu inthiarfihlim turin a au tuarh tuarh bawk a. Khuangzangho chu an tawlh zim zel a. Ngula chuan lal in lamah an lut ang tih hlauin a hote nen chuan lal in chu lak tumin an nawr ta a. Inbeihna chu a nasa hle mai. Chem leh chem ikhak ri pawp pawp karah chuan na tuara au rawng rawng thawm hriat tur a awm reng a. Ngulaten Lal in lak an tum lai mekin Khuangzang pasalțha Ginzapaua chuan Ngulate awmna lamah țan a rawn khawh ve ta a. Pasalțha rallukhai thei ngat anih tawh avangin a tawh a khirh hle mai. Ngula piah deuah tlangval pahnih lai mai chu a rawn sat thlu zawt zawt mai a. Ngula chuan rang taka lo. hmu vatin Ginzapaua lamah chuan a inher phei ta a. Gunzapaua chuan a hote chu zam mai lo turin a au tuarh tuarha a. A Chempui chu a rawn vai phei pawp pawp bawk a. Rei vakloah chuan Ngula nen an in hmachhawn ta ran mai le. Ginzapaua chuan Ngula chu tunge anih a hre hauhlo a. Tlangval dangte ang bawka awlsam taka hneh mai theih anih ringin Ngula chuna rawn zuan nghal a. Mahse atum ang ani hauhlo mai Ngula chuan Ginzapaua Chem vai chu lo bum in a a banah tak alo sah sak ta siah mai le. Ginzapaua chu a ner sawk ringawt a. A kut hliam lo lama Chempui chu hum lehin Ngula chu a rawn zuan leh a. A Chempui chu a vai kual deuh pawp pawp mai . Ngula tan pawh țan thiam a har em em a. Hnung lamah a tawlh hla zel a. Chutih lai mek chuan pasalțha Chawna leh Thangfala hote pawhin Lal in chu an rawn hnaih tawh viau a. Khuangzangho lah an tawlh zim hret hret zel bawk a. Ginzapaua leh Ngula pawh an la in bei zel . Ngula pawh chuan hliam tenau a tuar ve ta nual mai. Mahsela chung hliam te chuan a ti chak zual sawt emaw tihmai tur hian a Chempui chu ala vai pawp pawp reng a. Ginzapaua pawhin a beihpa chu mi namai anilo tih a hrechiang hle mai .Mahse ani pawh pasalțha anih ve tho avangin a tlawm bik nih chu a duh hauhlo a. Chutia an pahnih chauha rei vaklo an inbeih hnu chuan Ginzapaua chuan Ngula chu sah hlum ngei tumin a rawn zuan leh thut a. Mahse chu erawh a tihloh tawp tur ati ani. Ginzpaua a rawn zuang phei chiah tihah chuan Ngula pawh a lo per sawn dawrh a. Ginzapaua chuan Chempui chu a vai thaw fua a. A vai let leh dawn chiah tihah Ngula chuan a khingkhang ruh bung hmawkin a rawn sat ta siah mai le. Ngula chuan rang zet hian a sat nawn leha. Ginzapaua dar chu a kak thla tuarh a. Leiah a țhințhi hnawk mai a. Theih leh theiloin Ngula chu a rawn en țawk țawk a. Ngula lah chuan ngaihsak zui loin midang a beihsan leh mai bawk a. Khuangzangho chu an chan a chhe ta hle mai. An pasalțha leh an hruaitu ber lah chet pawh che thei tawhloin alet reng mai a. Țan an khawh reng chuan an thi zo takngial dawn ani ti an hriat avangin a tawpah chuan an ralthuam dahthlain an inpe ta a.

     Hansip lal in leh a chhehvelah chuan thisen a luang zel zul a. Mitthi ruang a let rem rum bawk a. Khuangzang tlangval inpe ta te chu lal in tualah chuan an țhingțhi țhap mai. Hansip lal Mangthanga pawh him takin an chhanchhuak tel thei bawk a. Nimahsela Hansip khaw tlangval tamtak maiin nunna an chan hman a. Ngulate lam pawh an inhloh nual mai. Mahsela an tum anga Khuangzangho an hneh theih avangin an lawm hle thung. Hansip khaw mipuite erawh an lungngai hle a. An tlangval thi tate ruang chu an hlawm nghal zung zung a. Hliam te chu hmun khata dah khawmin an bawisawm zung zung a. Ngula te pawhin an țhian hliamte chu an buapui ve a. Khuangzang tlangval mana awmte chuan Ginzapaua thattu Ngula chu an en duh hle mai. An pasalțha hneh theitu chu țhenkhat chuan tunge anih an hria a. Khawlian khuaah an hmu tawh ngei ani tih an hailo. Hansip khua an va beih kha duhtawk mai se zawng hetiang thil hi a thleng lo tur. Tunah chuan engmah siam țhat theih ani tawh silo a.

      Hansip khaw mipui zingah hmeichhia leh naupang țhenkhat Silai mu per lo dawng palh leh kutpalh tuar an awm nual maia. Țhenkhatte phei chu chhan tlak an awm tawhlo. Ruang senghawi leh hliamte an tuam fel meuh chuan behliang mun hun ani der tawh a. Ngulate chu lal inah chuan thu pawimawh sawiin an pasalțha Chawna leh Thangfala bakah Hansip upate leh an lal hoin an țhu khawm a. Hansip lal Mangthanga chuan Hmar ho chungah chuan lawmthu a sawi mawlh mawlh a. Chumai bakah chuan Paihte khaw dang,Aibulon leh Bungpilawn khua Khuangzanghoin an awp mek chu chhanchhuahna kawnga an pui theih dawn leh dawnloh a han zawt a. Pasalțha Chawna chuan,"Lal pa,min sawmna chu pawm thei ila ka ti khawp mai. Mahse hei khawdanga Khuangzangho va bei leh tur chuan kan tlangvalte hi an chau tawh lutuk ani. I chipui lal dang tamtak an awm a. Chungho nen chuan in nawr chhuak thei em em ang" a ti a. Mangthanga chuan,"Ni e,nangni berin in rem tihloh ahnu sawi theih kan nei lo e. Mahse min țanpui thei ula ka ti ngaw mai" a rawn ti leh a. Chawna chuan,ț"Ruangte hi kan senghawi pui ang che u. A bak chu tih theih kan neilo e" a ti leh a. Chutiang anih takah chuan Manthanga pawh chuan a phut lui ngam ta biklo a. Chawna bawk chuan,"Hei Khuangzang tlangval tamtak kan mana. Hengho hi chu in kutah ka dah dawn nia. An thih leh dam chu ikutah a awm ang. Tin kan Silai man sakte hi a zahve in kan insem bawk dawn nia" a han ti a. Hansip lal chuan Silai a neih belh thei tur chu a lawm em em a. Ngulate hnenah chuan,"Enge ka tihsak ve theih ang che u" a ti chul a. Chawna chuan,"Engmah angai lo e. Kan tlangvalten ruang hi han senghawi zo sela. Keini pawh kan khaw lamah kan let leh ange" a ti a. Chumi hnu chuan Ngulate chuan Hansip khua a ruang awm zawngte chu khua ațangin an zawn chhuah pui vek a. An țhian thitate leh hliam tuarte zawnna tur hlang an siam zawh hnuah Leisen khaw lam panin an chhuak leh ta nghal a.

     Leisen pana an kal laiin Ngula chuan Chawna hnenah,"Pa Chawn,engvanga Khuangzangho umzui zel talo nge kan nih?" tiin a han zawt a. Chawna chuan,"Ngula khaw pakhat hnehchhuah pawh hi thil harsa tak ani. Vawiinah pawh kan vanneih hlauh anih kha. Bakah keini ho zawng tan hi chuan Khuangzangho va beih zel ngaihna a awmlo ani" a rawn ti a. Ngula chuan,"Hansip khaw tlangvalte khan min pui thei tho ang chu" a han ti a. Chawna chuan,"Ngula,kan ramchhung pawh nilo a kan va in rawlh vak a țulna a awmlo e. Paihte khua Khuangzanghoin an awp takte chu an chipuiten an chhanchhuak mai dawn alawm. An rama kan va inrawlh vak kha khawdang lalte duhdan pawh ani lo ang" a ti a. Ngula chuan,"Hansip khuaa an mite kan that chiam tih an hriat hunah Khuanzangho chu an va thinrim nasa dawn em. Min rawn er let duh ngei ngei ang" a han ti a. Chawna chuan,"Ni e,phuba lak chu an rawn tum ve mahna. Chuvang tak chuan khuaah kan kir vat angai ani. Nasa taka kan lo in buatsaih lawk theihna turin" a rawn ti a. Chawna vek chuan,"Hansip khaw tan pawh ka hlauh thawn pui khawp mai. Mahse an chipuite khua Palkhuang lamah pawh puihna an dil thei tho a . An ngaihtuah awm lutuk lo ang chu" a ti a. Tluang taka kal zelin Leisen leh Hansip khaw inkara an mi thah ruangte chu an lu an la phei nghal a. Rallu nen Leisen kawtchhuah chu lenghawn arkhuan hun velah an thleng a. Hliam na lutuk,enkawl ngai an awmloh avangin Kawtchhuahah chuan khua an nghak var dawn ani. Hnung lama lokal te an thlen kim hnu chuan Thangfala leh Leisen tlangvalte chuan bawhhla chhamin Silai an awn ut ut mai a. Leisen khaw lam ațang pawhin an lo chhawn chawpchilh nghal mai bawk a. Khawfingchah dawn thlenga Silai an kah rik deuh reng hnuin khaw chhung lamah lut turin an kal ta a. Kal pahin Silai chu an kap puak dur dur mai a. Leisen khua an luh chuan Khaw mipuite chuan an tlangvalte chu lawm takin an lo hmuak a. An khaw rorelna in tualah pung khawmin Leisen pasalțha Thangfala chuan Khuangzangho an beih dan zawng zawng bakah Lungthulian tlangvalte huaisen zia te chu a han sawi tel bawk a. An khaw upaten thu pawimawh dang an sawi leh hnuin mipui pawh chu an țindarh ve ta a. Mipui an haw hnu chuan Ngulate leh Leisen uptate chu an la țhu ho a. Leisen upate chuan Ngula huaisen zia chu an sawiin an fak vei luam a. Eng engemaw sawia an titi hnuin Chawna chuan,"Hei khuaa chamzui chi kan ni siloa. Vawiin lamah kan khaw panin kan kal zui mai anga. Kan țhian damlo te erawh he lamah la awm rih sela a țha ange" a han ti a. Leisen upa min Rochuha chuan,"Ni e,kha zawng in duh dan zelin ni rawh se. Mahsela thil pakhat min chinfel pui ula ka duh ani. Hansip khua ațanga rawn raltlan chhungkaw sawmhnih vel lai mai hian kan khuaa inbenbel ve an duh thu sawiin khuaa an awm ve phalsak turin min ngen a. Hmar hnam zinga Paihte ho an lo chen ve hi remtihlohna a awm angem. Kan unaute hian min huat phah viau loang maw?" a rawn ti a. Chawna chuan,"An khaw lamah an kir leh duh hlawl lo em ni" a lo ti a. Rochuha chuan,"Aw,kan kir duh tawhlo chu an tia lawm" a rawn ti a. Chawna chuan,"Tunah chuan Khuanzangho an hlauh avangin kir leh an duh rihlo pawh ani thei a. A enga pawh chu nise.Kan zinga an lo chen ve pawi tihna ka nei hranlo e. Kan unau dangte pawhin pawi an tilo ang.Khuaah hian la awm rih sela. Boruak a ralmuan deuh hnuah chuan an kir leh duh mai ang. An kir duh talo anih pawhin keini chuan buaina kan neilo. Nangmahni thu thu ani e" a han ti a. Leisen upate pawhin chutia Hmar hnam hruaitu deuh ber pasalțha Chawnan rem a tih takah chuan Hansip khaw raltlan ho dilna chu pawmsak an remti ta a. Tichuan Hmar leh Paihte a hranga khawsa țhin chu khaw khatah an chengho dawn ta ani. Tukțhuan ei hma zawng thu pawimawh sawi a an țhut khawm hnuin Tukțhuan an kil ho a. Tukțhuan ei khama Silaite an insem fel hnuin Ngulate chu an khaw lam panin an kal ta nghal a. An țhian Khuangzangho kuta boral ta erawh zawn haw ngaihna a awmloh avangin a lu an hawn ani.(Millu lam chungchang hi bung hmasa lamah chipchiar deuh taka ka ziah tawh avangin ka rawn ziak lang talo ani).

An khua tluang tak athlenga,milu lakte an lam zawh hnuin Ngula chu lo lamah Buh phurin a buai leh char char tawh a. A țhiante pahnih Zamuanga leh Manchhunga nen in lawm tawnin Buh an chhek tlauh tlauh mai a. Zing varțianga chhuakin Tlai lam ni tlak thleng zak Khua leh lo inkarah an vei tawn zak zak reng a. Chutiang a ni tam fe an beih hnu chuan Buh pawh an chhek zo ta a. Buh te a chhek zawh takah chuan Ngula chuan a ruahman lawk ang ngei a Khawlian lama va zina. Zarkimi a neih ngei theihna tur a palai tirh chua rilruk ta a. A țhiante kianga han sawi hawn phawt aduh avangin zankhat chu a țhiante pahnih Zamuanga leh Manchhunga chu a ina lengah a sawm a. A țhiante an lo thlen chuan Ngula chuan thupui fun hmel tak hian,"Hei țhiante u zanin chu thil pawimawh tak hrilh che u ka duh a. Min remtihpui ngei pawh ka beisei" a han ti phawt a. Zamuanga leh Manchhunga chu an nui nghal ringawt a.Zamuanga chuan,"Han sawi phawt la mawle" alo ti vat a. Ngula chuan,"Lo lam hna ka zo fel ta bawk a. Nupui neih lam hi awn deuh ila ka ti ni" a han tih meuh chuan a țhiante chu an lawm hle mai a. Manchhunga chuan,"Ngaihzawng mumal i neih kan hre silo a. Tu nge ilo hual ruk deuh reng reng ni?" a rawn ti a. Ngula chuan,"Khawlian khaw nula Zarkimi mawle. A mah nen pawh kan lo sawi dun vek tawh a. Lo vah hun hma hian palai tirh a,hruai hman ngei ka duh ani" ahan ti a. Zamuanga chuan,"Ngula,i chiang meuh maw. Khawlian upa min fanu ani a. A nu leh paten a phal pawh an phal ngut angemaw chu" a rawn tive a. Ngulan a chhan hmain Manchhunga chuan,"Upa min fanu a ni. Ni e Ngula,a nu leh pa lungawina tawk i pe thei dawn lo ania" a han ti a. Ngula chuan,"Palai kan tir phawt dawn alawm. Harsatna dang a awm anih tak leh kan va ru chhuak anga nimai" a lo ti sam et a. A țhiante lah chuan va ruk chhuah mai chu an phur pui ta zawk a. Mahse Ngula erawhin felfai taka in biakna neih pui a tum avangin a duhlo a. Mahsela Zarkimi nu leh pa ten an phal tlatlo anih zawngin ruk chhuah mai pawh a hnial chuanglo. A țhiante hnena rei deuh tak an inkawm hnuin Ngula chu pasalțha Chawnate in lamah leng turin a chhuak leh ta a.

     Pasalțha Chawnate in a han thlen chuan Chawna leh a pa bakah a farnute an lo awma. Chawna nupui leh a nu erawh damlo kanin anlo leng a. Ngula a han luh chuan Chawna farnute chuan anlo be mawlh mawlh a. Chawna chuan,"Ngula,Buh te i chhek zo tawh a maw?" alo ti var a. Ngula chuan țhuthmun rem pahin,"Zo ve ta hram ani. Ka țianten min pui a" a han ti a. Ngula vek chuan,"A pa Chawn,zanin chu engemaw thilah ka pu nen hian biak cheu ka duh ani" a ti a. Chawna pa chuan,"Ekhai,eng thuah nge ni. Nupui neih lam hawi ani tawh em ang chu" alo ti a. Ngula chuan,"Ni e,Vahsan lak hmain nupui hruai mai ka rilruk deuh ani" a han ti a. Chu veleh Chawna leh a farnute chuan tunge hruai i rilruk deuh a anlo ti nghal sap sap a. Ngula chuan,"Khawlian nula ania" a han ti a. Chawna chuan a hrethiam nghal vek a. Ngula hnenah chuan,"Ngula,Zarkimi te zawng keini cho rual ani dawn em ni. Khawlian upa min fanu anih mai bakah khawkhat nula hmelțha ani ve a. A chhungte pawhin an phal lo ang a" a rawn ti a. Ngulan a chhan hmain Chawna pa chuan,"Cho rualloh an awm hlei nem. Ngula,i duh anih phawt chuan kan hruai em em ang" alo ti a. Ngula chuan,"Lo lam ka inzo fel tawh tho a. Khawlian lamah hian min va palai sak thei mai angem" a han ti leh a. Chawna pa chuan,"Keizawng ka upa ta deuh hlek a. Khualrala han vakchhuak chi ziazang ka ni talo.Mahsela hei i pa Chawna a awm a. Ani hian kan upa Kapliana hruaiin va palai sela a țha ange a" awlsam zet hian a rawn ti a. Chawna chuan,"Ngula,Zarkimi kher kher chu aw. Mahsela nang berin i tih chuan kan hnial lo ang. Amaherawh chu tunah thut thut chuan kan kal hman dawnlo ani. Kan upaten nikum lamah leh tunkumah buh leh bal kan thar țhat em avangin Sikpuiruoi hman an rel ani. Ni tam ani lo anga. I duh leh kut inbuatsaih hmain Khawlian lamah chuan ilo va kal.thei tho a. Zarkimi hnenah lo la nghak rih turin i va ti anga. Sikpuiruoi kan hman zawh velh keini pawh kan va kal nghal dawn ani" a han ti a. Ngula chuan,"Ava buaithlak ve. Zarkimi hnenah ka lo intiam tawh si a. Minlo nghak ve reng dawn ani" a han ti a. Chawna pa chuan,"Ngula lungngai mah ta che. Khawlian te zawng a hla tham lova. Kut kan inbuatsaih laiin Palai chu kan tir mai dawn nia. Chawna pawh tun țum chu hman lui ve la a țha ang" a rawn ti a. Chawna chuan,"Ni e,kan upate khan Khawlian lam nena remna thu sawi te kha an rel a. Chung vel pah chuan a rem hlauh ang chu" alo ti ve. Ngula chu a lawm hle mai a. Chawna bawk chuan,"Kan khaw nula ngei nei la ka tih vei nen aw" alo ti leh a. Chawna pa chuan,"Ngula,mahni khawmi ngei neih tur tih a awm hlei nem. Mahsela chhungkhat laina siam nan chuan mahni khaw mi neih erawh a țha a. Mahse hei keini kan awm a. Lungngai reng reng suh. Man leh mual anlo phut tam deuh anih leh ka Sial neih zawng kan kai phei anga nimai" alo ti a. Ngula lawm lutuk chu a hnuk a ulh hiala,țawng pawh a țawngchhuak mai theilo a. Chawna chuan,"A enga naupangchhia ang maia i awm le. Ka kal saklo pawt mai tur che nia" nui chung hian a rawn ti a. Chawna pa chuan,"Sikpuiruoi kan hmang zo anga. Mo kan lawm zui leh anga. Tun kum zawng kan tan kumțhat kum ani dawn anih hi" alo ti a. Ngula chuan Chawnate hnenah chuan lawmthu a sawi mawlh mawlh a. Mahsela Chawnate chuan,"Chhungkhat kan ni a. Kan titur reng kan ti ani" an ti mai a. Rei fe an titi hnuin Chawna chuan,"Naktuk lamah tlangauin Sikpuiruoi chungchang chu a rawn puan ngei ka ring a. Kan inbuatsaih tak tak hmain Khawlian lamah chuan kan va kal dawn nia. Tunah chuah hahdam deuh khan awm tawh la. Zarkimi hmel pawh kan hmu thuai ang chu" a han ti a. Ngula pawh chuan hlim takin Zawlbuk lam a pan ta a.

     Sikpuiruoi hi Hmar hnam bikin an hman țhin ani a. Buhseng zawh,lovah leh hma si awllen laiin an hmang tlangpui ani. Hmanlai chuan kum tin an hmang ngailo a. Buh leh bal an thar tam kum,Buhseng zawh hnu thlenga Buh hlui an la neih kumah an hmang țhin ani. Lungthulian khaw upate pawhin boruak a ralmuan lai leh kumțhatt kumte anih avangin hman ngei chu an rel ta a ani.

     A tuk zing khua alo var a. Ngula chu hma takah thoin a in lam a pan nghal vang vang a. Chhun lama sapela ramvah a duh deuh avangin ei a rel nghal sawk sawk a. A eirel pah chuan thil tamtak ngaihtuahin a in chhungte chu a han enkual a. Zarkimin hmun a han phiat lai hmel te mitthlain a khat tawkin a nui leh suk țhin a. Chutia eirawngbawla a buai lai chuan an khaw tlangaupa chu,"Khaih khaih khaih,lo ngaithla țheuh rawh u. Kan upaten tun kumah Sikpuiruoi hman an rel a. Vawiin ațanga inbuatsaihna țan nghal tur anih avangin chhung tinin kan Buh hluite kan upa min Dozamangate tual zawlah chhun khawm tur ani. Nula leh tlangvalte pawh tumah kalna neilo tur leh Kut zu tur denga hnatlang țheuh turin kan inhriattir ani e" a rawn ti lang lang a. Sapel tura a chhuah theih dawn takloha chuan Ngula pawh chu a hmanhmawh buai duh talo a. Vawkchaw bel chawi chhuaka pawna Vawk chaw a pek lai takin pasalțha Chawna chu a rawn kal hlauh mai a. Ngula hnenah chuan,"I nupui neih tum chungchang chu kan upaho pawhin an phurpui khawp mai che. Naktip lamah Khawlian chu kan kal dawn nia. Vawiin leh naktuk lam chu hnatlanna lamah lo va tel rih la a țha ang. Kan khaw nulaho pawhin an sun duh hial ang che" a rawn ti a. Ngula chuan,"Tun țum kan kut tur chu a nuam dawn riauin ka hria" alo ti a. Chawna chuan,"Tlangval ni chunga i hman hnunhnun ber pawh ani tawh mai thei nia. Pa ni tawh hnu hi chuan engmah hi a nuam thei tak tak tawhlo e" a lo ti a. Chawna bawk chuan,"Zarkimi te lam hian engtin nge minlo ngaih ang aw. An țawngkam țha kan um sual em lovang chu" a rawn ti a. Ngula chuan,"Dawt min hrilh em chuan ka ringlo . Min hmangaih ve viau chuan ka hria" a ti a. Chawna chuan,"Keipawhin ka ringhlel lo e. Zarkimi kha dawt sawi hmang ani hauhlo ang. Naktip lama chhuak tur chuan ilo inring dawn nia" a han ti a. An in lam panin a haw zui ta nghal a.

     A ei rel zawh hnuin Ngula chuan a Buh hlui la neih chu Tlam em khatin a rut a. An upate in lamah chuan a phur chho ta a. A han thlen ve meuh chuan an upate tual zawlah chuan Buh hum anlo chhung vum thûr tawh a. An khaw upate chu Dozamangate leikapuiah anlo țhu țhap mai a. Ngulan a em phurha buh a chhun lai tak chuan upa Dozamanga chuan,"Ngula,kut zawh velah chuan mo kan va lawm thei mai awm ve" alo ti a. Ngula chuan,"A ,thu chiang engmah ala awmlo e" alo ti ve mai a. Upaho chu an nui dar dar a..Ngula pawh hlim takin in lamah a hawng ta a.

    Tukțhuan eikhama Lungthulian nula leh tlangvalte chu hnatlang turin an thawk chhuak sang sang a. Nulate chuan Em leh Thlangra thawhchhuahpuiin Tlangvalten Suk leh Sum an thawhchhuahpui thunga. A hmun thleng hmasa apiang chuan Buh hum chu an lo deng nghal zel a. Ngula pawh a thleng hmasa pawl niin Buh chu a deng ve nghal a. Tlangvalte chuan Buh chu dengin nulaho chu Sum kiangah an lo țhu a. A liam tur chu an kutin anlo hui lut leh zauh zauh țhin a. Chutianga nula leh tlangvalin hna an han thawh ho takah chuan a fiamthu pawl anlo awm ve a. A khat tawkin Nula te chu an nui leh uar uar țhin bawk a. Nula țhenkhat chuan Buh den sa chu țhapin an thlei fai zung zung a. An den sa chu hmun khatah an dah khawm zel a. Tlangval phawk deuhte lahin a khat tawkin favaiin nulaho chu an han theh leh țhin a. Tu mai pawh chu an hlim tlang em em vek mai a. Nula leh tlangval in ngaizawngte Sum khata an rawn laite chuan an lo au el vel țhin a. Tumah rengin huatah an la ngailo. Nulate chuan tlangvalte mit tlung lo nih hlauin awl bik nih an duh hauhlo a. Tlangvalte pawhin nulaho mittlungloh chu an hlauh ber anih avangin a awl bik nih an tum hauhlo thung. Chawlh pawh chaw țha hmanlo a chawhma buh an den hnu chuan Buh hum dah khawmsa te chu an deng zo vek tawh a. Chawlh hahdam pahin tusik bakah zu tuitlingte an upate chuan an rawn chhawp chhuah sak a. Chutia an chawlh țhap lai tak chuan upa Dozamanga chuan,"Ngula kha dim deuh ang che u aw. Pawmlai neilo a a kut hnuhnun ber ani tawh dawn nia" a rawn ti lang lang a. Lungthulian nula leh tlangvalte chuan Ngula chu an en țhap a. An fiam zui bawrh bawrh bawk a. Mahsela chu zet zawng nula tamtak tan chuan thu ngaihthlak nuam ani hauhlo. Ngula ngaihzawng chu tu nge anih tih an inrin siak laih laih a. A tam zawk chuan an khaw nula Chhingpuii chu anih an ring țheuh a. Mahsela Chhingpuii meuh pawh Ngula nupui tur chu tunge anih ang tih hriat chakin a buai ve tho mai. An upa thil rawn sawi chuan boruak a thlak danglam hneh hle mai a. Tlangval țhenkhatin Ngula chu an fiam zui reng a. Tam takin an nuih pui laiin țhenkhat erawh an nuih a za ve hauhlo thung. An hna ber an zo ta bawk a. Reife an chawlh hahdam hnuin an Buh den sa zawng zawng chu nula leh tlangvalte chuan khuaa in tin maiah chuan zu a bilh atan am semkual leh ta vek a. Chu chu kut ni atan bik chauha hman tur ani .

An hnatlan zawh hnu chuan Ngula pawh ramkal.na hun a awm tawhloh avangin in lama a Em tah lai chu a tah chhunzawm mawlh mawlh a. A nupui neih hun atan chuan nasa takin a inbuatsaih sauh sauh ani ber ang chu. Zan lamah lah Zamuangate in lamah lengin a puanpui tur Laibati leh Khumin an chilh sak chu a tihpui char char a. Ngulan nupui neih a tum takah chuan țhiante chu a phurpuilo reng an awmlo. Laibati te mai bakah pasalțha Chawna farnute thlengin Ngula puan tur an lo buaipui char char mai ani. Zawlbukah pawh Ngulan nupui neih a tumhnai thu chu an titi pui ber ani a. Mahsela tumahin tunge anih an hrelo a. Chu tak chu an buaina leh an sawi tam chhan ber chu ani awm e. Tunge anih hriat chakin Ngula chu an han zawt țhin a. Mahsela Ngula erawh chuan a hrilh duh der silo. A nei ngei dawn tih ala chianloh avangin a fiamthu mai mai anih thute a han hrilh a. A tam zawk chuan Ngula chuan nupui neih a tum tak tak an ring lo ani.

     Kut inbuatsaih na atana an hnatlan hmasak ber ni ațanga nikhat liam hnuah chuan Ngula leh pasalțha Chawna bakah upa Kapliante chu Khawlian lama kal turin zing varțianah an chhuak ta a. Ngula va palai sak tur annih mai bakah a hmaa an lo rel tawh anga Khawlian ho remna sauitan neih pui tura sawm pah tum anni bawk a. Parvachawm khuaa luhkual an tumloh bawk avangin tluang taka an kal anih chuan lenglen hun velah Khawlian khua chu an lut tawh dawn ani.




                     hen-59

     um dang anglo takin Ngula chu a a hmanhmawh hle a. Khawlian khaw lam pan chuan hma hruaiin a lak deuh hlawk hlawk a. Pasalha Chawna leh upa Kapliana chuan hnung lamah zuiin an nuih tet tet reng mai a. Chawhnu ni her bawih thlenga tluang taka an kal hnuin Behliang mun hun velah Khawlian ram,Pachiau mual Bawk an va khawhna lai kha an thleng ta a. Chawna chuan chawlh a rawt avangin an la han hu khawmuang a. An ngaihsa zuilohna a rei tawh em avangin alo hnim viau tawh a. Ngula chuan,"Pa Chawn,helai ram hi kan kai leh dawn em?" tiin a han zawt a. Chawna chuan,"Kai leh e a. Henglai rama kan tlangvalte thisen kha a thlawnin a luang tur anilo e. Sikpuiruoi kan hman zawh velah chuan kan kai phei leh tawh dawn ani. Henglai ramah hian thlawhhma kan la tawh ang" alo ti a. Upa Kapliana chuan,"A ram pawh a chang ha hle tak mai a. Buh leh bal pawhin a ngeih dawn na rawh e. Khawlian lam hian engtin tak ngai ang maw" alo ti a. Chawna chuan,"Kan zin hmasak kha chuan helai ram kan zuan hi pawi an tihloh thu min hrilh kha maw. Remna kan siampui dawn anih phei chuan buaina a awmlo ang" a ti a. Rei fe an hut leh hnuin Khawlian lam an pan leh ta a.

     Chhun ni a liam a. Lenglen hun velah Ngula te chu Khawlian khaw kawtchhuah an thleng tawh a. Khuaa hahdam deuh taka luh an duh avangin an la chawl a. Upa Kapliana chuan,"Khawlian khua chu a ropui tawh viau ang a. Ka hmuhlohna pawh kum tam ani tawh a. An lal in pawh a dung hlam sawmhnin,a vang hlam sawm a ni em kha?" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ni e,Lal in ka hmuh tawh azawngah a la ropui ber mai. Lal Vanpuilala kha alo fing em ani" a lo ti a. Chawna chuan,"Khati tak maia mipui tam tham lungrual taka a hui khawm thei kha zawng a mak ani. Tunah erawh a boral ta a. Thil pawh alo danglam viau tawh maithei ania" a rawn ti a. An thlan te a dai ta maw tihah chuan khawchhung lam panin an kal zui ta a.

Khawlian khua an va luh chuan nidang ang bawkin thil danglam teh chiam a awmlo a. Tuallaia naupang pawnto leh in selem chaih thawm ri nak nak pawh a hma ang bawkin an tam a. Ngulate chuan lal in lam an pan ding nghal char char a. Lal in an thlen chuan luh an dil hmasa te te a. um dang ang bawkin Tlangau chuan a rawn hruai lut a. Mahse lal in an han luh chuan Khawlian upa tlemte leh Pasalha Vanzika chauh hi an lo awm . Lalnu lallianpuii leh a tupa Lalhleia hmel reng reng hmuh tur a awmlo. Ngulate mak ti chu an in en kual a. Khawlian upa Pachuaia ,lalnu in a ama aiawh tura a ruat chuan Ngulate hnenah,"Ekhai,mak inti viau pawhin kan ring ani. Han hu hahdam ula,thil awmdan kan hrilh ang che u" alo ti a. Ngulate chuan huthmun an rem nghal a. Upa Pachuaia bawk chuan,"Kan lal ropui Vanpuilala din Khawlian khaw ropuitak ni hin kha tunah chuan a khaw hming pu tlak pawh ani tawhlo e. Kan lal Lallianpuii duhdan angin Vanbawng tlang lamah khaw mipui zahve chu an lo insuanchhuak tawh ani" a ti ta mai a. Ngulate chan sawi tur an haihchham hle mai a. Ngula chuan a hlauh ruk thil a thleng ngei em tih chian nan,"Ka pu,upa Kalhkhamate hi an la awm ve em?" a han ti a. Upa Pachuaian a chhan hmain pasalha Vanzika chuan,"Ngula,kan upa Kalhkhama kha kan lal ku leh ke pawimawh ber ani a. A tello chuan kan lalnu khan awmze neiloin ro a rel mai dawn ani. Chuvangin a chhuak hmasa zingah a telve angai ani" a rawn ti ta mai a. Ngula chua nghilh dup a. Han au chhuah vak mai te aduh rum rum a. Mahsela a rilru manganna chu lamchhuah tir loh hram tumin,"Ani tak maw. Hetiang thil a thlen hi kan ring phaklo reng reng a" a ti a. Upa Pachuaia chuan,"Ni e,hetiang thil hi thleng lo sela kan duhdan ani. Mahse kan lal nu khan Khuangzangho leh nangmahni hian min rawn bei leh mai ang tih a hlau a. Chuvangin a chipui lal dangte belh mai a duh ta ani. Tunah hian khaw mipui zahve kan la awm a. Heng zinga a tam zawk hi chuan Vanbawng kan kai ve lo ang. Amaherawhchu kan khua erawh hi chu kan rauhsan mai angai dawn ani" a rawn ti ta a. An sawi zawng pawhin an rilru ana hle tih hriat a. Chutah upa Kapliana chuan,"Hetiang thil hi a thlen kan beisei hauhlo. He lai thlenga kan lo kalna chhan pawh hi nangni leh keini kara remna siam kan duh vang ani. Remna sauitan te nei thei ila kan ti a. Mahse Khawlian khua in rauhsan dawn anih si chuan awmzia a awm dawn talo ani" a rawn ti a. Upa Pachuaia chuan,"Awmzia awm tehreng e. Inremna siamte chu a theih reng alawm. Nakin zela kan inkara in unauna ha zawk a awm theinan tal pawhin kan ti ngei tur ani" a rawn ti ta a. Ngulate pawh chuan inremna thuthlung siam ngei ha an ti ve tho a. Mahse a Sauitan an zawng niloin Khawlian lal inah chuan inremna ruai an kilho mai zawk dawn ani.

     Remna thute an sawi fel hnu chuan Khawlian upa la awmchhun te chu an lung a leng thar em em mai a. Ngulan an khaw tana thilha alo tihsak hinte kha sawi chhuakin a hente phei chu an mittui a parawl kiang mai a. An lal boral ta Vanpuilala chu an ngaih a zual em em mai ani. Khawlian upate chuan,"Aw,heng remna thute hi a hma khan lo siam tawh ni ila kan khaa ropui hi kan chhuahsan lo tur. Tunah zawng a tlai zo ta a. Mittui nen lusun fa ang maiin kan khua hi kan kalsan dawn anih hi" an ti vawng vawng mai a. Mahsela engmah siamhat theih ani tawh silo a. Rapchung sanga Zu bel te chu chawithlak belhin an tlak pawp pawp mai a. Hla te hrilin an ri deuh hlut mai a.

     Ngula erawh rilru beidawng tak chungin pawn lamah a chhuak a. Lal in leikapuiah chuan dingin Khawlian khua chu a han thlir vawng vawng a. Zarkimi a hmuh phakloh rama a awmta mai chu a awih theilo hial ani. Mahse chu zawng a tak ngei ani si a. A dinhmun leh anihna aanga a cho rualloh chu khuanu pawhin a tuahrempui atan a phal sak talo em ni ang le. Zarkimi nena insi riala an hut dun lai te. Hlim taka an inthlah liam laite kha a mitthlah alo lang a. Khawlian lama a zin leh vat lo te kha a in dem rum rum a. A hmangaih ber chu a phu rualloh pawh nisela tunah zawng hun ha bawh pelh a tum tawhlo ani. Mahsea chutiang hun ha chu a inherchhuak leh angem le. Zarkimi nen chuan damlai khawvelah an in tawng leh ngei angem tihlah sawi theih ani silo.

     Ngula rilruna lutuk chu leikapuiah chuan a hu zawi hnawk mai a. Chutia beidawng taka a awmlai chuan pasalha Vanzika chu lal in aanga lo chhuakin Ngula kiangah a rawn ding a. Vanzika chuan,"Ngula,tihsak theih che ka nei em" a rawn ti a. Ngula chuan,"Tunah chuan ka duh ang hi tuman min tihsak theilo ang" alo ti a. Vanzika chuan,"Ngula,Zarkimi hiannu Duhin thil tamtak hrilh tur che anei ania. Naktukah in la cham dawn tho a. Nangpawhin engemaw han chah duh tepawh i nei ang chu" a rawn ti a. Ngula chu tlemin a hahdam huai a. Vanzika hnenah chuan,"Khawlian chhuahsan hi in duh biklo ang tiraw?" a'n ti . Vanzika chuan,"Ka hreh dan hi namai lo tak ani. Mahse kan lal Vanpuilala laka ka rinawm ang bawkin a fapa lakah pawh ka rinawm dawn ani" a rawn ti a. Vanzika bawk chuan,"Ngula,kan lal a dam lai kha chuan hetiang thil hi kan suangtuah phak lo. Tunah chuan in tamtak luahtu awmloin a ding a. Zawlbuk tam zawkah lah tlangval lawi tur an awm tawh heklo. A khawmite rilru natzia hi tumahin an hrethiam phaklo ang. Khawlian khua a hlim taka awmho hin tamtak te phei hi chu kan inhen kumkhua tawh dawn ani. Mahse rilru naa awmreng kan tumlo. Ropui takin lan la dingchhuak leh ngei ngei ang" a ti ta a. Zanrei tak thleng an inkawm hnuin Vanzika chu in lamah a hawng a. Ngulate erawh Zawlbuk lama riakloin lal inah chuan an riak ta a.

    Zing khua alo var a. Ngula chu lal in tualah a vei a vei a. Zarkimi hiannu Duhi te buhden zawh hun tur chu a ngaichang deuh a. Rei vaklo a nghah leh hnuin Duhi te in lam pan tur chuan a kal ta a. Duhi te in chu Siakeng veng lama awm ani a. Ngula chu Siakeng veng lamah chuan a kal vang vang a. Duhi te in a va thlen chuan Duhi chuan tualah thing alo ek karh karh mai a. Ngula chu alo hmuh mai loh avangin Ngula chuan,"Duhi,i lo dam maw?" a han ti a. Duhi chu rang takin alo hawi chhuak a. Ngula hmel a han hmuh takah chuan leiah a hu hnawkin,"Ngula,i lo thleng tlai deuh ani maw" a lo ti a. Ngula chuan Duhi kianga hut pahin,"Hetiang thil hi a thleng ang tih ka ring phaklo ani" a han ti a. Duhi chuan,"Ni e,keini pawh min hawng teh asin. Zarkimi tan phei kha chuan ngaihthlak nuam lo tak ani. Thil tamtak min chah bakah i tan thil engemaw pawh a hnutchhiah ani" a lo ti a. Ngula chuan,"Amah besei zuilo tur chuan min ti emlo ang chu maw?" alo ti var a. Duhi chuan Ngula chiang taka en pahin,"Ila ring zo lo cheu em ni" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ni lo e. Hriatchian ka duh mai alawm" alo ti a. Duhi chuan,"Awle,engkim ka hrilh tawh ang che. Lo theihloha kan khua an chhuahsan angai ta si a. Ka hiannu chuan ilo kal leh ngei hi a ring a. I tana rinawm taka alo awmzel tur thu leh remchang hmasa bera amah hruai tura kal turin a duh che ani. Ani chuan alo nghak char char ang che" a ti a. Ngula chuan,"Vanbawng lamah in kai ve dawn em?" a han ti a. Duhi chuan,"Kai dawn e. Ka hiani hnena thu lawmawm thlen tur ka neih ngei ka beisei" alo ti a. Ngula chuan,"Hei tlai lamah hian Khawlian khua hi kan chhuahsan dawn a. Zarkimi hnenah chuan atan ka rinawm reng thu leh amah lam tura ka lo kal ngei tur thu min han hrilh sak ang che aw. Hei nimin lamah ka palai turte nen kan lo thlenga. Tum angin thil a kal ta silo a. Engtikah nge chu ka sawi theilo. Mahse amah lam tur chuan kalo ngei ngei ang tih ka tiam ani"a han ti a. Ngula chuan a thutiam tih ngheh nan a Diar chu Duhi hnenah chuan a han pe a. Ngula chuan,"Ka hmangaih Zarkimi hnenah heihi minlo peksak ang che. Amah hruai turin kalo kal ngei dawn ani tih chianna ni rawh se" a han ti a. Duhi pawh chuan Zarkimin Ngula tana a thil hnutchhiah chu a va la a. Ngula chuan a han phelh a. Puan engemawzah hi alo ni a. Ngula chuan a Iptepuiaha a han thun nghal a. Duhi nen rei fe an inkawm hnuin Ngula chuan,"Tunah chuan ka kal tawh ange. Zarkimi kha min han biak mawlh mawlh la. Ka hmangaih em em ani tih min han hrilh sak ang che aw" a han ti a. Duhi chuan,"Tehreng mai. Kan lo beisei vat dawn che nia" a ti a. Ngula chu lal in lamah a kal leh ta nghal a.

     Lal in a thlen chhoh chuan tukhuan ei a hun dawn tawh a. Khawlian upa la awm zawng zawng,an pasalhate leh an val upate ho zawng zawng nen inremna chawhlui an kilho a. Lusei leh Hmar,kum tamtak inremna thuthlung siam theilo a an awm hnuah Khawlian khua rauhsan anih dawn lama chutianga an inrem leh theih tak siah chuan mi tamtak rilru ana thar a. An lal Vanpuilala thiltum an tih hlawhtlinna pakhat anih vang erawh chuan an hlim em em a. An lungchhe thar bawk a. henkhat phei chuan chaw pawh an ei mumal theilo hial ani.

     Tukhuan ei kham hnuah pawh Khawlian puipate leh Ngulat chu rei tak an la inkawm ho a. Chhun chawfak hun hma deuh chuan Ngulate chu Lungthulian lam panin an chhuak leh dawn ta a. Khawlian puipa te chuan,"Tluang takin kal ula. Khawlian khuaa kan inhmuh hnuhnun ber ani tawh dawn anih hi. Kan sawi tak ang khan henglai ram zawng zawng hi in ta vek ani tawh e. Kan lal ropui Vanpuilala duhthusam anga inrem taka kan awm thei hi kan lawmna ani e. He khuaa in rawn kir leh hunah chuan khaw ram mai alo ni tawh anga. Engmah lo mai mah nise min rawn zahsak hram hram dawn nia" an ti a. In thlahna thu tamtak an sawihnuin Ngulate chuan khawlian khua chu an chhuahsan ta a..

     Khawlian khaw kawtchhuah an thlen chuan Ngulate chu kal nghal mai lovin an la ding a. Khawlian khua chu an thlir vawng vawng mai a. Chawna chuan,"Khawlian khaw ropui heti maia an chul tur hi ka ring theilo ani. Vanpuilala kha zawng alo fing hle anih hi" a rawn tichhuak hlawl mai a. Kapliana chuan,"Tunah chuan Khawlian khua tihtur a awm dawn talo" alo tive bawk a. Ngula erawh angawi reng a. Chawna bawk chuan,"Ngula,a pawi hle mai. Mahsela Vanbawng tlang zawng a hla hlei nem. Kut zawh lamah pawh hun kan neih leh kan kal leh mai ani ang chu" a rawn ti a. Ngula chuan,"Ni e,tunah zawng ala rem chiahlo ani ange" alo ti ve bawk a. Rei fe an din hnu in Khawlian khua chu a tawp nan tiin an han thlir leh vang vang a. Tichuan Khawlian khas ropui,in sangkhat khua ni hin chuai mai tur chu hreh tak chungin an kalsan ta a.

     An khua an thlen leh hnu chuan Ngula chu a lungleng thei hle mai a. Sikpuiruoi hmang tura an khaw nula leh tlangvalte hlim taka an inbuatsaih sauh sauh laite chuan a hlim thei reng renglo mai. Zan lama lam zirnaah te chuan kal zantin ve hin mahsela a rilru erawh Vanbawng tlang lamah awm daih thung a. Kut hmaa Vanbawng lam kalte chu a duh rum rum a. Mahsela chu zawng a rem silo a. Khawlian lama an zin khan mi tamtak chuan Ngula nupui tur an va hruai dawn emaw anlo ti a. Mahsela Luseiho nena inremna an siam thu te an hriat takah chuan Ngula nupui neih tur thu an sawi thawi deuhte chu fiamthu mai mai angah an ngai zo ta a. Lungthulian nula tamtak phei chu an thawl hawk ngei ang. An upate erawh chuan Ngula nupui neih tur a tlawlh ta mai chu pawi an tihpui em em a. Khawlian rauhsan anih dawn thu an hriat phei chuan pawi an ti ve em em . Mahsela henkhat chuan an tan hun ha a herchhuak ta ah an ngai ve thung.

      Nikhat chu Lungthulian nula leh tlangval zawng zawng chu lam zawla phah tur Lungphek la khawm turin an khaw mawnga lui pakhat lamah hian an kal khawm a.(Sikpuiruoi a lamzawl turah hian lungphek phah chhuah vek ani hhin). Ngula pawh phur vaklo chung hian Manchhunga nen chuan an kal ve a. Lui an zuk thlen chuan tlangvalte chuan kawr chhunga Lungphek ha deuh apiang chu phawkin an theh chhuak zung zung mai a. Nulaho chu kawr kam velah lo awmin an tlangvalte chu an lo au phur ve a. Ngula pawh chuan hahnemngai takin lungphek ha deuh hlek te chu a theh chhuak zung zung mai a. Amah a chak ha bawk nen Ngula che vel chu nulaho chuan anlo thlir dauh dauh mai a. Ngula lah chuan ngawi rengin Lungphek chu a theh chhuak ngauh nghauh mai a. Chutia khua pawh hawi manglo a Lungphek a thehchhuah nghauh nghauh lai chuan nulaho chuan tuisik an rawn sem a. Ngula chu Chhingpuii chuan tuisik tulh ngei tum hian tuium leh Mauthei nen Ngula awmna lam chu a rawn pan a. Ngula lah chuan amah rawn pan mektu chu hmu loin Lungphek lian vaklo hi Chhingpuii rawn kalna lamah chuan alo vawrh phei hman pek a. A vanduai hri hriin Lungphek keh them per chuan Chhingpuii kheimitah tak ava fuh ta hlauh mai le. Chhingpuii chu aiah hawtin a a hu hnawk a,a Tuium kente chu a thlauh vel a. Ngula chuan a thiltih lai chu tlansanin Chhingpuii lam chu ava pan vatin,"Ana em. Ka tihpalh ani. Ka khaw hawihloh luatah"tiin a va buaipui a. Chhingpuii chuan,"Na lo e. Eng tham mah ani hlei nem" alo ti a. Mahsela a kheimit chu alo thler tet a ,a thi duh phian lehnghal a. Ngula chuan,"Hmun nuam deuhlai khian ka pawm chho ang che" tihpahin zo deuh mai hian a han pawm lawk a. Nula leh tlangvalte chu anlo eu dur dur mai a. Chhingpuii chu a hmai a sen tawn tawn mai a. Ngula lah chuan phawk fe hian,"Khua thlengin ka pawm hawng mai dawn mawni " alo ti vel a. Tlangval ho lah chuan,"Ka lo pawm ve tawh ang hmiang" te an lo ti a. A chetsual chu an hlim pui ta phian mai a. Hmun nuam lai deuh an thlenin Ngula chuan Chhingpuii chu a han nghat a. A ke hliam aanga thisen lo chhuak te chu hrukfai sakin a tuam sak nghal bawk a. Chhingpuii pawh chuan hnial lemloin a dawh ve hle hle bawk a. A tuam fel hnu chuan pawi a tih thute sawi lehin a kawr lamah chuan a chhuk san leh ta a. Chhingpuii tan chuan kha hun tawite kha hun nuam ber ani ngei ang. An duh ang tawk an lakkhawm hnu chuan Lungphekte chu khaw lamah an pu chho a. Nulate chuan a zawh tawk tete chu Paikawngin an phur ve a. Tlangvalte erawh chuan a lian thei ang ber put an tum heuh thung. Lamzawl tura an tih mual zawl zau laiah an Lung put te chu an dah khawm a. Zawl rualremlo lai deuhte chu an siamrem hnuin Lungphekte chu an phah ta a.


No comments:

Post a Comment

thutiam

  Mumbai Lamtluang : Thutiam ka hlen tak chu….   Kum 2014 June   ni 22 a ni a. Pawl sawmpahnih a hattrick ka siam avanga zirna lam ka be...