(He thawnthu hi thawnthu awmsa behchhana ka ziah ani
a.Inmil lo tamtak a awm dawn ani...Ka pian leh Murna Khawlian khua nghilh loh
nan)
Ṭhen-1
Kum zabi
sawmpariat lai vela Sailo lal,khawchhak ral hlaua thlangtla te tlawmngai chuan
lal ropui Vanhnuailiana hona hnuaiah khawchhak lam chu an rawn nawr leh ta tak
tak mai le. Pawih ral mai nilo,Hmar lama Thado,Hmar leh Paite lal tepawh chuan
Sailo lal leh a sangawizawnpuite huhang chu ngamlo in an darh ta chum chum mai
a. An khawthleng awplaite tlansanin hmar lam,Sailo lalte chim buai theihlohna
tura an ngaih china an unau lo inbengbel tawhsa te chu an bel ta hlawm a. Kum
zabi sawmpriat tawp lam a alo herchhuah meuh chuan Hmar hnam tena anlo sah sa
khaw tamtak,Khawzawl,Zote,Biate leh a dang dangte chu Sailo lalte awpna hnuaiah
a awm zo tawh a. Hmar hnam la châmbang tlemte awm mahse Sailo lalte tana
hnawksak tham an awm ta meuhlo. Hmar hnam tlanchhiate chu Reng lal ramah an in
bengbel a. An thlahtute nena an lo chen ho tawhna ațanga umchhuah an han ni ta
mai chu na an ti em em a. Kir lehna hun remchang an hmuh veleh a a siruk laa
thawhchhuah leh ngei chu an tum ruh hle ani.
Kum zabi
sawmpariat tawp lamah chuan Sailo lal Lallianvunga fapa Lalngura chu Sentlangah
a kai a. Lalngura hi Sentlangah hian ahun hnuhnung a hmang ta ani. Lalngura ber
athih takah chuan a fapa Vanpuialala leh anupui Lallianpuii tan chuan ro han
rel reng dan a awmloh mai bakah Sailo lal dang, Lalngura unauten an lalna chu
an chuhbuai deuh reng avangin Lal nu Lallianpuii chuan a fapa Vanpuilala leh
ama sahimnan hmar tawp lama an unau awmte lama tlan mai chu țhain a hre ta a.
Tichuan nuam tak leh ropui taka an lo khawsak țhinna khua Sentlang chu
chhuahsanin khaw mipuite nen Lungpher an zuan ta a. Lungpher ațang chuan
Zawnginah an kai leh a. Lalngura fapa Vanpuilala pawhin nupui atan
Chawngpuituali neiin fapa pakhat Lalhleia a hring tawh nghe nghe ani. Zawngin
khua ațang chuan hmar lam Tuivai kual chhunga ram awl pharh zau tak mai chu a
lang duai mai a. Lal leh upate leh Zawngin khaw mipuite ngei pawh chuan Tuivai
rala ram pharh duai mai chu an awt ru em em mai a. Tuivai lui chu kâna luipui
piaha khawthar han sah mai chu an duh ta a. A upaten an rawn fo avangin
Vanpuilala pawh chuan a khaw mipuite tihlungawina ni pahfawmin khawthar kai
chungchang sawipui turin a upate chu a ko khawm ta a.
Zanriah
eikhamah chuan Zawngin lal inah chuan lal leh a upate chu khawthar kai
chungchang sawiho in an titi laih laih mai a. Vanpuilala chuan,"Hei kan
hriat țheuh angin ka khuaah hian mihring kan lo tamin kan ram bawh pawh alo zau
țan ta hle mai a. Kum reiloteah kan ram țhate hi kan sam zo mai dawn a.
Khawthar kai mai te hi țha kan ti hlawm emaw chu?" tiin aupate chu a han
rawn a. Khawnbawl upa Khuplala chuan," Lalpa,kan lo sawifo tawh ang khan
Luipui ral lamah khian ram awl zau tak mai a awm a. Helai ram chengkerha tawmbo
reng ai chuan kan thlahtuten an la kai ngailohna rama han kai pawh chu thil
chakawm tak ani" tiin a ngaihdan a rawn sawi a. Upa Kalhkham ve thung
chuan,"Lal pa,Tuivai ral ram khi chu a țha teh meuh mai. Mahse kan hriat
țheuh angin Luiral a tlang sang lai Hriangmual tlangah khian Khuangzang(Thado)
lal Henrova a lal a. Lal ropuitak anih mai bakah chi leh kuang pawh angah
nangiang mai a. Kan ngamloh chalah chil kan hnam palh mai lovang maw?" a
rawn tive leh a. Vanpuilala chu a ngawi vung vung a . A zu no dawm lai tlak pap
pah chuan,"Khuangzang ho maw i hlauh a. Sailo lal ne pawh ek phalo a
tlanchhia an nih hlawm khi maw. Kan han phindarh vek mai ani ang chu" a
han ti khur khur mai a . Upa Kalhkhama chuan inthlahrungtak chung hian,"
Lalpa,a hlauh zawng hlau lah love. Mahse heta him taka kan awm theih laia leido
nei sa tura khawthar han kai zawng mipuite an lainatawm ka ti deuh ani. Lui
ralah kan awm dawn a. Kan unau lal dangte tan pawh puih mai kan harsa dawn
ani" a rawn ti leh a. Lal chuan,"Chuzawng ani teh meuh mai. Mahse
enge duhthlan tur kan neih chuang le. Ka chipui Sailo lal dang zawng zawngte
lah Mingo ho thuhnuaiah an in tuklut vek tawh mai a. Reiloteah chuan keini pawh
minla rawn thlem leh ngei anga. Kan zalenna te min rawn chhuhsakin an duhang
thalin min sawisa anga maw. Mingo ho do zawng kan theilo ani. Anni ai chuan lui
ral lama Khuangzangho chu an nem zawk fe anga. Tuivai lui hian kan tan himna
min thlen hlauh thei zawk ani. Tunah chuan Luiral kana Khawthar kai mai chu kan
tih theih awmchhun ani. Ka Chipui,kei aia lal ropui zawk Sailo laldangte anga
Mingo ho thlem theih tura awm ka duhlo e" a han ti a. Upa dangte pawh
chuan an lal ngaihdan chu an țawm tlang hle mai a. Khawthlang lama Sailo lal
leh lal dang tamtakte chu Kumpinu hnuaiah an intuklut tawh a. Tukluih chhiahte
chawiin lal dinhmun pawh a hniam hle tawh ani. Chung thil te anih tehnuaih
avang chuan Vanpuilala leh aupate chuan Mingo ho hmachhawn ai chuan Khuangzang
ho hmachhawn chu an thlang ta zawk a. Tuivai ral lama ram awl lai belchiang tur
chuan a tuk maia upa pahnih leh an tlangvalte bakah an bawlpu chu tirhchhuah
mai an tum ta a.
Khawnbawl
upate an țindarh hnu chuan Vanpuilala chu leikapuiah dingin zan thla eng
hnuaiah chuan a rorelna khua Zawngin chu a thlir vawng vawng mai a. A nu
Lallianpuii tapchhaka meilum ai pawh lo dingchhuakin Vanpuilala hnenah
chuan," Hleia pa,Khawthar lai kher chu engemaw a țulna le. Hetah pawh hian
kan hlim tawk tho lovem ni. Tlan ngai renga awm hi ka ning tawh ani" a
rawn ti a. Vanpuilala chuan,"Ka nu,hei bak hi kan tlan tawhlo ang. Mingo
ho hnuaia kun ai chuan a thlanawm zawk ani. Tuivai lui hi kan kân anga.
Thlamuang takin kan awm thei tawh dawn alawm" alo ti thuai a. Lallianpuii
chuan,"Ka fapa,Tuivai kual chhungah kan awm anga. Kan unaute tan puih kan
harsa viau dawn asin. Mingo ho do tura țanho angaih laia kan uunaute phatsan
ang ziazanga hmar lama tawlh liam pawh chu a țhaber em ni?" a rawn ti leh
a. Vanpuilala chuan,"Ka nu,Mingo ho zawng kan do hneh rual anni nem. Kan
unau dangte pawhin min rawn bel sup sup mai ang. Luiralah khian kan him zawk
dawn ani"a han ti leh a. A fapa rilru chu a sawi danglam thei dawna a
hriatloh avangin Lallianpuii chuan inchhungah a luhsan a. Vanpuilala chu
Leikapuiah chuan ala ding reng a. A khaw mipuite hmelhriatloh kut tuar tir ai
chuan doral nei saa hmar lama khawthar kai chu a tumruh hle ani.
Zing khua alo
var a. Zawngin khaw tlangval sawmhnih rual zet mai leh khawnbawl upa pahnih
bakah an khaw Bawlpu te chu Tuivai lui râla ram ruak awm belchiang tur chuan an
inzuichhuak ta dam dam mai le. Chuitih lai mek chuan Tuivai ral,Reng ram an tih
mai(Tuna Manipur) hnaih lama khaw pakhat Lungthulian khuaah chuan Hmar hnam
chikhat Banzang pasalțha Chawnhawitlura leh a hote chu ramchhuak turin anlo
innghak khawm mek a. Chawnhawitlura chuan,"Tun țum chu Khuangzang ho ram
hnaih lam deuh,ram ruak Khurchhekawn lamah sawn kan ram vak ang. Zanthum vel
chauh kan riak dawn ani" a han ti a. Chutia an pasalțha in thu a sawi mek
lai chuan an innghahkhawmna lam pana tleirawlte Fei hawl chunga a thawmhnaw
Iptepuia a ak puar lah chunga lo phei hnak hnak chu an lo thlir a. Tleirawlte
kawtchhuah alo thlen chuan tlangval pakhat chuan,"Ngula ,kha khawilam kal
tur nge inih. Kan ramriak tur min rawn zui itum em chu anilo maw" alo ti
vat a. Hrangngula chuan,"Nia,ka pa Chawna khan kal ve min phalsak
alawm" nui var var chungin a rawn ti a. Chutah Chawnhawitlura
chuan,"Ngula pawh a tlangval ve dawn tawh a. A pa thlazar hnuaia
Mangkhawng kam a kal reng rual anih tawhloh hi. Thil tamtak a zir angai ani.
Lusei rama kan kir leh hun atan a inbuatsaih lawk angai ani" alo ti a.
Tichuan Hrangngula pawh chuan phur takin an khaw tlangval ramriak turte chu a
rawn zawm ve ta a. Hrangngula pa hi Challiana niin Sailo lal ten hmar lam an
rawn nek vak țuma Khawzawl khua ațanga Lungthulian lama tlanchhia ani a.
Hrangngula nu hian a thihsan hma em avangin nupui dang pawh nei tawh lem
chuangloin a fapa hi a enkawl seiliana . An pafa chuan thang te kamin an in awm
nileng mai țhin a. Hrangngula pa hi pa lian thelh thawlh leh chak tak mai anih
bakah pasalțha ve tak ani a. An pafa chauha awm mah nise buh khamkhawp thar loh
lai annei lova. Hrangngula pawh hian a pa a chhun na rawh e. A pumrua a lianin
a hmelfang a țha em em a. Chumai piah lamah tha anghah in hriamhrei chelek vel
pawh a hnehsawh hle mai a. A pa Challiana nen hian ramkal pahin thil tamtak an
inzirtir fo țhin ani.
Chhun chawfak hun velah chuan
Chawnhawitlura leh a hote chu tlang sang ve tak pakhat ah hian an chhuak hlawl
mai a. Chawna chuan," I țhu thlandai lawk teh ang u khai,kan tum ram pawh
kan hlat tawhlo e" a han ti a.. Tichuan khawthlir nawmna lai deuh turah
chuan an han țhu chawl ta a. Tuisik lem khalh khalh paha an titi malh malh lai
chuan Chawnhawitlura chuan,"Naute u,kan piah lama tlang tamtak langte saw
in hmu em. Sawng ramte saw kan pi leh pute lo chen tawhna ani a.Tunah chuan
Lusei leh Thado hoin an awp zo ta ani. Taima takin inzir ula,kan la luah let
leh ngei ngei ang" a han ti a. Tlangval pakhat chuan,"Sawng ramte saw
luahtu awmlo ang maiin an sawi a. Engvangin nge kan va luah mailoh ni?"
alo ti thuai a. Chawna chuan," Tunah chuan Lal dangte ep turin lal pawh
kan nei mumal theilo a. Kan chipui tamtakte lah hian kir leh reng min phurpui
lo mai nen. Kan nghah deuh hlek ala ngai dawn ani. Kan ram chhuahsan tak va
luah leh tur chuan huhang ngah thei deuh tur lal kan mamawh a. Mipui pawh kan
mamawh ani" ahan ti leh a. Chutah Hrangngula chuan," Ka pa hian Lusei
ho chu tamtak mai anni a. An inthurual em em mai bawk a. Kan hneh ta nganglo
ani e tiin min hrilh țhin ani" a rawn ti a. Chawna chuan,"Ni e,lal
ropui tak tak nei anni a. Pasalțha pawh an ngah em em ani. An chipuite mai
bakah Ralte ho leh Hualngo hnamte pawh an thurualpui thei zel mai. Mahse tunah
chuan an lal tamtak Mingo ho lakah an tlawm tawh a. Rei an daih tawhlo turah
ngai ila. Kan ramah kan kir leh thei thuai dawn e" ahan ti a. Thudang dang
sawiin reivaklo an chawl a,an tum ram pan tur chuan an in zui liam leh ta a..
Ṭhen-2
Favang tlaini
tla tur chuan kawl a en sen phût mai a. Hah pawh sawi theilo in Zawngin khaw
tlangvalte chuan Tuivai lui chu an zawh thla ta zel a. Tui ala chak em avangin
kânna tur remchang an hmu mai theilo bawk nen. A tawpah chuan an Val upa
Kalhkhama chuan Mau pûm siam a rawt ta a. Luikam țiauphoah chuan an phur te
nghatin tlangvalte chuan Lui kam vela Mau chu an han sat ta hlawm a. Mau pum
Sawmnga vel zet chu phuar khawmin Pûm lian țha pangngaitak chu an siam a.
Vawikhatah mi panga zel pûmah chuan chuangin Tuivai lui chu an kan ta a. Lui an
kân vek hnu chuan khua a thim fel der tawh mai lehnghal . Val upa Thanruma
chuan lui kama riahbuk sual mai chu a rawt a. An chauh tlan tawh em avangin
Tuivai luikamah chuan riahbuk chu an sual ta ani.
Riahbuk an
sual fel vek hnu a tlangval ten zanriah tur an buatsaih malh malh lai chuan khawnbawl
upa Kalhkhama leh Zawngin pasalțhate chu buk pakhatah an kal zel dan tur relin
an țhu khawm a. Upa Kalhkhama chuan,"Hei kan tum ram chu kan hnaih ta hle
mai a. Tuivai ral lam hi kan la dai ngailoh na ram ani a. Kan pasalțha Vanzika
erawh Khuangzang khua Hriangmual thlengin alo han daidar tawh a . Amah hian kan
kal zel dan tur han sawi sela ațha ange" a rawn ti a. Chutah pasalțha
Vanzika chuan,"Ni e,hei kan va enchhin tur ram ber hi kan la hlat deuh a.
Naktuk tlai lam ni nemah kan thleng hman turah ngai ila. Tuna kan awm mekna hi
Khuangzangho ramchin ala nih avangin naktukah chuan luidung hi kan zawh thla
phawt anga. Tuifavai lui chhuah ațangin mual dungzuiin kan kal tawh dawn
nia" a han ti a. Val upa Thanruma chuan,"Zika,Khuangzang ho hi an
nunrawng viauin an sawi a. I hmuhphak chinah engang mi nge maw annih chiah le.
Hriangmual khua hi luhchhuah theih pawh anilo e tepawh an tih kha mawle. A khua
te alian em?" tiin a rawn zawt a. Vanzika chuan,"An thin a ram deuh
tihlohah chuan mi fel tak chu anni alawm . Hriangmual khua hi in Zali bawr vel
anni a. An lal Henrova hi lal fing tak alo ni bawk nen,khaw nuam tak ani.Tin an
khua hi tlang bâwka awm ani a . Luhkhan pakhat chiah awmin ralveng an indah
deuh reng bawk a. Luhchhuah mai theih chi chu anni lo ani. Henglai ram vel pawh
hi an pasalțhate chettlatna ani a. Sazuk leh Sanghal a tam avangin an ramchhuak
fova. Awllen lai te alo ni dawn bawk nen,kan intawng loang tih pawh sawi theih
anilo ani. Engtiklai pawh akan inrin reng angai dawn ani" a han ti leh zar
zar a. An awmna hmun a ralmuang tehchiamlo ani tih an hriat takah chuan val
upate chuan ralveng indah mai chu an rel ta a. Zanriah eikham veleh chuan
meipui an chhep hluah a. A tuk lama ram pa lailenga la vak tur annih avangin
mut hmun an rem sap sap a. Tlangval pahnih erawh ralveng turin an dah thung.
A tuk zing varțianah chuan Zawngin tlangval te
chu an tho sap sap a. Tukțhuan tur chu an buatsaih nghal zung zung a. Khua a
var fel meuh chuan tukțhuan tur chu an peih fel der tawh a. Tukțhuan eikhama
reilote an țhut hahdam hnu chuan val upa Thanruma chuan an tum ram lam pana
kalchhuah zai a rel pui ta a. Khuangzang ho ramchhunga awm annih avang chuan an
pasalțha Vanzika leh tlangval pahnihin Silai nen hma an hruai a. Pasalțha
Rozuala leh tlangval pathumin hnung an dawl thung a. Tichuan Tuivai lui mawng
lamah chuan an inzui chhuak ta a.
Chhun chawfak
hun vel ani a. Tuivai lui tlâklam Kaimual ngaw hnuaiah ve thung chuan Hmar
pasalțha Chawnhawitlura leh a hote chuan an Sazuk kah hliam hnu an chhui ve mek
bawk a. Tuituai lui chhuaha an kah hliam niin Khuangzang ho ram thleng a an
rawn um hnu pawh chuan an man thei ta reng reng lo mai le. Chawna tlangval
hruai țhenkhat beidawng chuan kirsan mai an duh tawh a. Mahse Chawnhawitlura
erawh chuan an Sazuk kah hliam an man hma chuan kir a tum hauhlo thung. Chutia
beidawng taka an chhui hnu chuan Sazuk hliam hnu chuan Tuivai lui lam chu a pan
ta tlat mai. Chawnhawitlura leh a hote chu an han in au khawm sap sap a. An kal
khawm vek hnu chuan Chawna chuan,"A landanin kan Sahliam hian luipui lam a
pan anih hmel a. A taksa a sahalin a chau tawh hle dawn ani. Kan buk ațanga
nikhat kal dawn țep kan um tawh a. Tunah chuan beidawn san maithei kan ni talo.
Amaherawhchu Khuangzangho ramchin kan thlen tawh avangin tumahin Silai hmehpuah
loh tur ani. Kan Sazuk kahhliam hi kan hmuh veleh kan hualbet anga. Feiin kan
khawh hlum mai dawn ani" a han ti a. A sawi zawh veleh chuan an Silaite ak
țhain Fei an hawl far a. Tuivai lui lam chu an pan leh nghal a.
Ngaw chhah
tak hnuai,Tatkawng hmun thelh hun maiah chuan Sazuk hliam hnu chu an chhui thla
zel a. Tuivai lui luh dawn hnai țep ah chuan Luang hmun zawl zaupui mai hi alo
awm a. A pik em em mai lehnghal nen. Chawnhawitlura chuan a naute chu hmun
thumah țhenin Luang hmun zawl chu an tuam țan ta a. Rawltharte mah nise apa in
a lo zirtir fo tawh angin Hrangngula pawh chuan a Muzuk fei chu kut khinghniha
vuanin a lek kang a. Luang hmun chu a tawn phei ve zel a. Thui fe an luh tawh
hnu pawh chuan Sazuk hliam hnuhma reng reng an hmu lova. Nghalrual chettlatna
erawh a bel hun thung. Luang hmun chin tawp dawn țepah chuan Changthir hmun
zimte hi alo awm a. Hrangngula chuan Changthir kung han che leh dat dat țhin
chu a hmu ta tlat mai le. A kianga kal ve pasalțha Chawna hnenah chuan,"Ka
pa Chawn,kan hma a Changthir hmun zimteah sawn kan sahliam hi a awm in ka ring
ani" a han ti a. Chawna pawh chuan alo hmu ve reng tawh a. Mahse
Hrangngula chetla hmuh a chak em avang chuan,"Keizawng engmah ka hmu ve
love. Kan hloh anih dawn hi. A awm i rin tlat chuan va en la ti nia. Helaiah
hian kalo nghak ang che" a han ti a. Hrangngula chuan," Sazuk chu
chesawn theilo in lo awm tase ka chhunhlum mai dawn em ni'?" tiin a han
zawt a. Chawna chuan,"Chhun hlum lah lo e. A kutthlak hmasatute kan zah
ngai e" a han ti a. Tichuan Hrangngula chuan fimkhur takin Changthir hmun
lam chu a pan phei ta țhem țhem a.
Luang hmuna
Sanghal khânah chuan thawm dim thei ang berin Hrangngula chu a kûn phei zel a.
Changthir hmun a va thlen dawn țep chuan Changthir kung rinchhan a Zukchal lo
ding țawk țawk chu a han hmu thei a. A dinna ațang chuan Feia han khawh tlang
zawk chu a rem ngang mai le. Zukchal hnukchhattu nih chu a chak em em mai a.
Mahse a thal thlah hmastu te zah angai tih hriain midang ho awmna lamah chuan a
kir phei leh ta a . Pasalțha Chawnhawitlura leh tlangval dang ho chu an lo awm
kim vek mai a. Hrangngula chuan ring vaklo hian,"Ka pa Chawn,Changthir
hmunah sawn kan Zukchal hliam ngei mai kha Changthir kung rinchhanin a ding
țawk țawk e" a han ti a. Chawna chuan nui tet tet chung hian,"Zukchal
sa chan turin min rawn koh tawh ang chu tihnaklai a . Kan sahliam pawh chu alo
tlanchhe hman ang ka ti. A hnuk va chhat law law la ti nia" alo ti sam et
a. Hrangngula chuan,"Mahse nangma kahhliam ani sia" ahan ti leh hram
a. Chawna chuan Hrangngula dawhtheihzia leh aia upate thu a ngaihchan țhin zia
chu midang sawi mai nilo in a tak ngeiin a hmu ve ta a. Chutah Hrangngula
hnenah chuan,"Zirtur ila nghah e" a han ti a. Chawna bawk chuan,"Hawh
teh u naute u,kan Zukchal hliam chu i va zawn teh ang u khai" a han ti a.
Tichuan pasalțha Chawna leh tlangval dangte chuan Zukchal hliam awmna Changthir
hmun lam chu an va pan ta nghal a. An va thlen phei chuan Zukchal chu alo bawk
hnup mai a. A chilthli tla duah duah in a bengte chu alo la tun an hru hru a.
Tlansawn duh viau mahse hmun hnih laia kah anih tawh vang leh thisen a hloh
nasat tawh avangin tha reng anei tawhlo ani. Tichuan Zukchal hliam bawk reng
chu Chawna chuan Muzuk fei chuan a nak thawlah an chhun hrawih mai a. Zukchal
chu a thaw hrawih hrawih a. A ke leng at atin reilote ah chuan a chatthla zui
nghal mai a. An sahliam chhui an hmuh takah chuan Lungthulian tlangvalhote chu
an lawm hle mai a. Hah pawh sawilo in Sazuk sa chu an han chandarh nghal mawlh
mawlh mai a . Chutia Sazukbsa channa an buai mawp mawp lai chuan Tuivai lui kam
lama mihring awrawl tawpa inhrosa kuk kuk thawm hi an hre ta tlat mai le.
Chawna chuan anaute chu ngawi turin an hrilh a. Chutah uluk takin thawm chu an
han ngaithla ta a. Chawna chuan,"A lan dan chuan luirala Luseiho leh
Hriangmuala Khuangzangho an inep anig ngei dawn chu. Hawh teh u,ennawm en tur
kan nei dawn e" tihpahin a sa chan lai chu a thawhsan thurh a. Tuivai lui
lam chu a pan ta nul nul mai a. A naute pawh chuan chutia an pasalțha ber a kal
ta vut vut ah chuan eng sawi set set lovin an zui ve ta nghal mai bawk a.
Tuivai lui
thlen dawn țep,Lung tohlawt kiangah chuan Chawna chu alo bawk phekthlar mai a.
A naute chu a tih anga tive tur chuan a kutin a han zap a. Lung tohlawt phen
ațang chuan Tuivai kam a țiau hmun zawl duai mai chunga Lusei tlangval Sawmhnih
rual vel leh Khuangzang tlangval sawm rual vel zet ain ep zawnga loding chu an
han hmu thei ta a. Chawna chuan," A khawi lam zawk tak chak ang maw. Lusei
lam khu antam viau nang a Khuanzang ho khu an pasalțha Vungzagina leh
Haukhanmuanan an ho tlat mai a. A chak zawk tur hriat a har hle mai" a han
ti sa sa a. Tlangval pakhat chuan,"Khawi lam khu nge pui ila țha zawk
ang?"alo ti thuai a. Chawna chuan," Midang buainaah chuan kan inrawlh
tur anilo. A tu amah khu kan puilo anga. An inbei ngam anih chuan inbei sela.
Hliam tuar hnutchhiah an neih tak leh kan lo bawisawm zawk mai dawn nia.
Engvanga buai chiah nge maw annih hriat i han tum ang hmiang " ahan ti a.
Tichuan ngawi rengin lui kama khawhnih tlangval in ep rengte chu an thlir ta a.
Tuivai lui
kam țiauphoah chuan Zawngin tlangval Sawmhnih rual zet mai chu an pasalțha
chhuanvawr Vanzika hoin inpeih sa atin an ding a . An hma zawn chiahah chuan
Hriangmual tlangval sawm vel zet mai chu an pasalțha chhuanvawr pahnih
Vungzagina leh Haukhanmuana hoin an ding ve bawk a . A khawi lam lam pawh chuan
Silai an lekkawh far bakah an Chempui chu an hum țheuh a. Zawngin lam chu an
tam zawk nain Hriangmual lam chuan Silai an keng hnem zawk thung. Hriangmual
pasalțha Vungzagina chuan Zawngin khaw ho hnenah chuan Lusei țawng pai fe
hian," Kan sawi anga in awmloh chuan helaiah hian kan that vek ang che u.
Helai hi kan ram chin anih hi" a han ti khur khur a. Zawngin pasalțha Vanzika
chuan,"In ram chinah chuan kan lo lut ngei mai a. Mahse kan thiltum erawh
engmahin min dal theilo ang.. Minlo dan tum țalh lo ula in tan a țha zawk
ange" a han ti leh a. Vungzagina bawk chuan,"Chuti anih ahnu kan ram
paltlang lo in in tum ramah chuan kal ta che u. Lui hi daikai leh ula. In khaw
lamah chuan kir leh vang vang rawh u" a han ti leh a. Zawngin lam chuan
han nawr lui dawn viau mahse an hneh dawnlo tih an hria a. Hriangmual ho chu
sapela ramriak annih avangin Silai an hum deuh vek a. Zawngin lam erawh chuan
Silai pali chauh an nei thung. Chumai bakah Hriangmual ho chu an pasalțha
chhuan tawlawl pahnih in an ho bawk a. Zawngin tan chuan han tawnluih mai na
chi ani lo ani. An dinhmunin a zir takloh em avang chuan Zawngin upa Kalhkhama
chuan Hriangmual tlangvalte hnenah chuan,"Hriangmual tlangvalte u,in ram
chinah hian pawi khawih tura lokal kan nilo a. lam hla tak kal tur kan la nih
avangin min kal tir hram mai teh u. Hetilai a kan in mausam mai zawngin a tu
lam tan pawh channa nasatak ani dawn ani " a rawn tichhuak ta phawng mai
a. Chutah Vungzagina chuan," Khatia țha taka sawi mai tur kha alawm.
Khualzin mai mai bei tur khawpa mi a kan ni bik nem. In tlangvalte țawngkam
uchuak lutuk avangin in lu in chan lo hlauh anih kha. Tunah chuan in kal thei
tawh ang" a rawn tive ta a . Zawngin pasalțha Vanzika leh tlangval dangte
chuan chutia a tlawmzawk ang maia an han awm ta chu an hrethiamlo hle mai a.
Nimahsela an khawnbawlte leh val upaten an khap tlat avangin chet thawh erawh
an tum ta biklo ani. Tichuan Hriangmual khaw tlangvalho chu insasengin ramhnuai
lamah chuan an lut ta a. Zawngin khaw ho erawh lui kamah chuan an la awm reng
a. Zawngin pasalțha Vanzika tlawmngai lutuk chuan,"Khuangzang ho lakah kan
han tlawm ta mai chu nia. A enga ka lo beih mai loh ni." tiin a ang ta
phiar phiar mai a. Mahse val upa Thanruma chuan,"Zika,tlawmah lak tur ani
ngailo e. Kan dinhmun azirin tlawm zawka țan chang a awm fo alawm.Lo ngai tak
rawh,khaw nghet kan han din anga.Khuangzangho chu kan umdarh vek dawn alawm. An
chenna khua ațangin kan umchhuak vek dawn alawm" tiin a han hnem a. Tih
theih dang awm tawh heklo le . Reilote an chawlh khawmuan hnuin an hmabak lam
pan tur chuan an kal leh ta zawk a.
An ennawm
thlir tur engmahlo maia a chan takah chuan pasalțha Chawna chuan a khabehmul
zut pah chuan,"Kan Luseiho mai mai chu . Vungzagina vauzam mai mai theiha
an han awm chule. Mal beiha cho ngam pawh an awmlo zu nia" a han ti a.
Chutah Hrangngula chuan," Lusei ho khu khawilam pan tur nge annih reng
reng le. Helai hnaiah lah khua a awm silova" alo tivar a . Chawna
chuan," Chu chu kalo ngaihtuah mek a. Helai ram thleng thlenga tihtur
neilo a lokal thu awm hek lo i. An khawnbawl upa te nen lam anlo kal ani awm a.
Nangni zawngin kan sa kah kha buk lamah inlo va hawn pui anga. Keiin Luseiho
khu ka zui ru thung dawn ani. An lokal chhan hriat ka rawn tum ange. Tunah kal
nghal ula . Bûkah khan minlo nghak dawn nia" ahan ti a. Tichuan
Chawnhawitlura chuan Zawngin khawho chu a umzui ta a. Tlangval dang zawng chuan
an Sazuk kah kha an buaipui thung dawn ani.
Ṭhen-3
Ngaw thim
chhah tak hnuaiah chuan Zawngin khaw tlangval leh an upate chuan riahbuk an
sual mawp mawp mai a. Pasalțha Vanzika leh tlangval țhenkhat chu chhunlama an thiltawn
vel avang chuan an țawng tlem hle mai a. Val upa Thanruma chuan thilawmzia chu
hriain tlangvalte hnenah chuan,"Naute u,in rilru tihnual mah ta che u.
Mifing chuan tlawm hun leh tlanchhiat hun a hre tur ani. Tunah chuan tlawm
zâwkah kan țan ala ngai anih hi. Lo ngai tak rawh u. He ramah ngei hian khua
kan din anga. Khuangzangho chu kan umdarh chum chum mai dawn ani" ahan ti
bal bal a. Khawnbawl upa Kalhkhama pawh chuan tlangvalte chu alo hnem ve mawlh
mawlh bawk a. An upaten chutia an han tih tak ah chuan tlangvalte pawh chu an
awm anuam leh ta deuh a . Titi pangngai tak vawrh lehin phur hmel takin an che
zui mawlh mawlh mai a. Chutih lai mek chuan Lungthulian pasalțha Chawnhawitlura
chu Zawngin khaw ho thawm chiang taka a hriat theihna tur awm tawk vela
thingbul phenah chuan a țhu kar mai a. Zawngin khaw ho chuan anmahni enthla mek
tu a awm tih hrechang heklo le. A tuk lama an hmalak zel dan tur leh an
ruahmannate chu an sawi tlang mawlh mawlh reng a. Chawnhawitlura thung chuan
uluk takin an titi chu alo ngaithla ru reng a. Tuivai kual a ram ruak zau tak
mai,Hmar hnam tana alo hual ruk ngei maia Lusei ho in khua an rawn din tur chu
pawi a ti em em a. Mi pakhat tan chauh chuan tih theih engmah awm heklo le.
Zawngin khaw tlangvalho mut reh vek hnuah chuan an riahbuk lam pan turin zan
khawthim hnuaiah chuan hmanhmawh takin a kal leh ta nghal a.
Khuan hmasa
khuan hun awm velah chuan Zawngin khaw ho Arpa ken pahnihte chu an in khuan
chhawk chhen mai a. Khawnbawl upate leh pasalțhate chuan ngaihțha takin mut
hmunah chuan anlo ngaithla kar a. Zingkhua alo var a. Zawngin tlangvalte chu
mamawh tur buaipuiin an phe sang sang hlawm a. Zan lama an lo sawi lawk tawh
angin an awmna piah lam ram,mual zawl deuh durh mai,Khurchhekawn an tih hmun
chu khaw din nan a țhat leh țhat loh an va en chiang dawn ani. Tlangvalten
tukțhuan tur an buatsaih fel hnu chuan hlui an han siam nghal zung zung a. Hlui
an siam zawh hnu chuan an val upate leh pasalțha țhenkhat chuan an han kil
hmasa a. Chaw an bar mawlh mawlh lai chuan Vanzika chuan,"Heng lai ram vel
hi zawng ram țha tak ala ni a.Buh leh bal pawh kan thar țha viauin ka ring ani
a. Kum tamtak chhung luah loh leh vahloh ani a. Khaw nghettak kan din thei
turah ngai ila ațha ange" ahan ti a. Val upa Sawntuala chuan," Kan
Arpa tepawh in a ralmuan thu min hrilh tawh kha maw. Nang Vanzik,helai ram fang
tawh awmchhun ini a. I sawi angin kan piah mual,Khurchhekawn an tih mai chu a
țha viau a maw?" tiin a han zawt a. Vanzika chuan," Sawi mai hi chuan
engmah hi a chiang tak tak theilo a. Kan va thlen hunah engkim a chiang dawn
alawm" alo ti thuai a. An chawbar chu an chhunzawm mawlh mawlh a.
Tukțhuante an eikham hnu chuan khawthar din na atana Vanzikan alo hual lawk
deuh Khurchhekawn an tih lam pan chuan an inzuichhuak leh ta a.
Khurchhekawn
mual an va thlen chuan ral ațanga a lan mai aiin a lo zawl nuam daih mai a. Upa
Kalkhama chuan tlangvalte chu a mual awmdan chian tur leh tui khamkhawp lak
theihna tur awm leh awmloh chian turin a han tir nghal zung zung a. Chawhma zet
an fan kual hnu chuan tlangvalte chu anlo let leh sap sap a. An awmna mual chu
a nawm thu leh tuikhur pawh hmun sarih vel laiah a awm theih tur thu te chu an
rawn sawi ta a. An thil hmuhdante an sawiho nak nak hnu chuan khawnbawl upa
Kalhkhama chuan,"Awle,hei kan tum ram chu kan thleng ta a. Kan beisei ai
daihin a ram pawh a parh țhain a nuam zawk mai a. A boruak pawh a țha hle turah
ngai ila. Zaninah chuan hetah riahbuk kan sual a. Zan lamah kan Arpa ken te hi
a khuan hun bi ah an khuang em? Nungcha leh rannungte an hram hun bi takah an
hrâm em tihte kan fiah leh phawt anga. Kan duhthusam ang anih chuan naktuk
lamah khawthleng awmdan tur leh Lal in sakna mual turte kan ruat fel anga. Kan
hun neih dan azirin tlai lamah kan khaw lamah kan kir leh phawt dawn ani"
ahan ti a. Upa Kalhkhama bawk chuan,"Tunah chuan chawl hahdam hrih ula.
Kan pasalțha Vanzika leh tlangval dang panga kha chawhmeh zawngin in vak anga .
Midang zawng chuan riahbuk tur inlo sual dawn nia"tiin rem a han ruat zung
zung a. A sawi zawh hnu reiloteah chuan tlangvalte chuan an tihtur țheuh chu
phur takin an pu nghal sang sang mai ani.
Khurchhekawn
ațanga mual nga dan velah chuan pasalțha Chawnhawitlura leh a hote chu
Lungthulian lam panin hmanhmawh takin an kal hlawk hlawk mai a. Chawnhawitlura
chuan an kal pah chuan,"Kan khaw upa hote nen kan inhmuh thuai thuai angai
dawn a. Chuvangin tun țum chu a kan kal dan pangngai nilo in khua kan thlen vat
theih nan Mualserh ngaw lamah kan kal dawn nia. Mualserh ngaw lam ațang chuan kan
khaw panna ahnai zawk ani. Tuituai chhuah ngaw lam ațanga kan kal chuan kan
tlai lutuk dah ange" a han ti a. Tlangval dangte chuan Mualserh ngaw lama
kal chu an chaklo tlang hle mai a. Tumah chuan engmah an sawi chuang lem hleilo
a. Hrangngula erawh chuan hunrei tak ata tawh a tlawhchhuah a châk em em
Mualserh ngaw lam chu kal a chak hle thung a. An khaw upate leh apate ngei
pawhina kal anlo phalloh fo nachhan chu eng chiah nge ani tih hriat achak em em
thung ani.
Lungthulian
khaw tlangvalte chu hmanhmawh takin an kal zêl a. Tlai khaw thim dawn duarah
chuan Mualserh ngaw chhung chu an lût țan ta a. Mualserh ngaw chu a chhah țha
hle mai a . Bûng leh Hmawng thing lian tak tak hi a a zar dei duai mai a. A
mual hming ațang ringawt pawhin tumahin an tlawh pawh zen zenlo ani tih a hriat
theih mai. Mualserh ngaw chhung an luh ril tak tak hma chuan Chawnhawitlura
chuan,"Naute u,meichher kha a tam thei ang ber siam ula. Lian tak takin
siam ang che u. Ngaw chhungah hian Lungpui lian tak tak pathum alo awm anga. Chumi
zawn kan thlen hun chuan tumahin Lungpui pathum dingho lam chu in en tur ani lo
ang. Hmalam panin chak takin in kal tur ani" ahan ti a. Tumah reng chu an
țawng lova. An hmabak tur chu ngaihtuahin an tiril a khur lek lek ani. Meichher
te an siam zawh hnu chuan an han dep kai a. Tlangval zawng zawng chuan Meichher
an keng vek a. Hlauthawng ru tak chung chuan ngaw chhung chu an lût ta a.
Ngaw chhung
chu a thim chhah tawh hle mai a. Meichher en chin chu a thuilo viau lehnghal.
Thli a thaw vur vur a. Rannung hram ri hriat tur reng a awm lo . Lungthulian
tlangvalte chu an ding lehvei hawi tawn zak zak chungin an kal zel a.
Chawnhawitlura chuan hma hruaiin hnunglamah Lianseian hnung a rawn dawl thung .
Rei vaklo an kal leh hnu chuan Ngaw chu lo tâwpin Lungpui lian tak tak leh sang
veh vuah mai pathum hi alo ding țhiang rul mai a. Tlangvalte chuan hlau ru hle
mahse han bihchian chu an châk hle ni tur ani,Lungpui lam chu an hawi zak zak
a. Chutia engemaw hmuh beiseia an thlek zauh zauh lai chuan Lungpui pathum kara
thim chin ațang chuan nula aw ngei mai hian,"Min țanpui ru,chhan tlak ka
la awm e"a rawn ti ta rawng rawng mai le. Lungthulian tlangvalte chu an
ding rual țhawt a,lungpui lam chu enin an in melh kual hrek hrek mai a. An
pasalțhabe Chawnhawitlura lam chu an hawi țhap a. Chawnhawitlura chuan,"I
kal thuai teh ang u Helai hmun hi hmun bawlhhlawh anih hi" a lo ti hluk a.
Chutih lai pawh chuan nula chu ala au reng a . Tlangval pakhat chuan,"
Engah nge nula chu kan chhan him phawt loh ang ni . Min țanpui ru atih lawm
lawm chu" alo ti vat a. Mahse Chawna chuan,"Tumah Lungpui karah kan
lut lovang. A lut lui tum in awm chuan keimah ngei hian ka kap ang"
tihpahin a Silai chêng an kau ta rap mai le. An pasalțha han cho ngam tur an
awm silova.Hreh ru tak chungin an kal leh ta hlawk hlawk mai a. Lungpui Lian
tak tak pathum an pelh dawn chuan akianga thing zarah te chuan ruang chhe tawh
taktak tamtak a inkhai tih an hmu thei a. Hmeichhia leh naupang ruang pawh
tamtak a awm lehnghal. Lung bangah te chuan thisen a kai zel zul mai a. Mihring
ruhro te a let thal rem rum mai a. Lungpui an pel dawn meuh chuan Lungpui kara
nula țanpui ngai au thawm reng reng awm tawh lo. Lungpui kâr ațang chuan anchhe
tinreng authawm alo chhuak ta zawk a. Pasalțha Chawna chuan a naute chu hlau lo
turin afuih sauh sauh a. Mak tak maiin eng thil mahin an rawn tina reng reng lo
thung.Lungpui lian pathum an han pelh chiah chuan thawm chu a reh duk a.
Lungpui kara nula authawm pawh hriat tur aawm talo. Lungthulian tlangvalte hah
lutuk leh hlau bawk si chu an thaw hlawp hlawp mai a. Pasalțha Chawna
chuan,"Tunah chuan engmah hlauh tur a awm talo e. Muang changin kal ula.
Hnung ka rawn dawl anga,sawlai deuhah sawn kan chawl dawn nia" a han ti a.
Tichuan hma lam panin an kal chhunzawm leh ta zêl a. Thui vaklo an kal hnu
chuan kawrte pakhat kamah hian an chawl ta a. An tuihal chuan luite tui chu an
han dawt kiah kiah hlawm a. An dinhmunin azir chiahlo bawk nen,tumah reng an
țawnglo. Inbe miahlo a rei vaklo an awm hnu chuan Chawnhawitlura chuan"Tumahin
Mualserh ram kan paltlang tih hi khaw mite kiangah in sawi tur ani lo ang. In
sawi vaih zawngin thianglo anga ngaih vek kan ni dawn ani. Hemi chungchang hi
chu in la hre chiang chho ve mai ang. Tunah chuan khua kan hnaih uar tawh a.
Thawm dim thei ang berin khuaah kan lut dawn ani. Zanina thil thleng hi khawiah
mah a richhuak tur ani lo. Kan upate lung kan tihawiloh vaih zawngin kan vai
tuar dawn ani" ahan ti dap dap a. Tumah reng chuan eng zawhna mah an zawh
belh lo a. An en ngai an en tlawk tlawk hlawm a. Hrangngula erawh chu hlauh a hnêkin
fiah châkna leh eng thil chiah nge thleng tih hriat châkna in a khat mai a.
Lungpui leh a chhehvela ruang tamtak let rem rum te kha tute nge annih ang tih
ngaihtuahna in a khat liam a. Ruang țhenkhat hmeichhia leh naupangte kha a
mitthlaah a cham reng mai a. An pasalțha Chawnan khap viau mahsela Mualserh
rama an thil hmuh chu apa zawh fiah chu a tum ruh hle ani.
Kawrte kama rei
ngial an chawlh khaw muan hnu chuan an khaw lam panin an kal leh ta a. Boruak a
zang ta deuh bawk nen enge maw sawiin an nui leh hak țhin a. An thil tawn
chungchang erawh tumah rengin an sawi lang lo thung. Chutia an kal mawp mawp
lai chuan lenghawn ar khuan hun velah chuan an khua chu an lut dawn tawh a. An
pasalțha Chawnan thawm dim thei ang bera khuaa luh tur atih avang chuan hlado
pawh chham lo in khua chu an lût ta a. Khawchhunga in țhenkhatah chuan mei alo
la de va va a. Tlangval nula mitmei hmuh beiseia leng rei fal deuhte titi thawm
pawh hriattur ala awm zeuh zeuh bawk. Khua an luh a an ințhendarh hma chuan
pasalțha Chawna chuan a naute chu an thil tawn chungchang kha engmah
sawichhuaklo turin an chah nawn leh a. Tichuan anmahni in lam pan chuan an kal
ta țheuh hlawm a.
( Heng hunlai
hianLungthulian khua hian lal an neilo a. An khaw upa ho leh pasalțhate rorelna
hnuaiah an awm a. Parbung khaw lal awpna hnuaia awm an ni deuh berin alang ani.
)
An ințhen
darh hnu chuan Hrangngulliana chu hmanhmawh takin an in lam panin a kal hlawk
hlawk a.An in hi veng mawng lama awm ani. In a zuk thlen chuan a pa Challiana chu
Tapchhakah Chepthang herhin alo la buai hle mai a. Challianan chutia afapa lo
haw thut a han hmuh chuan mak tih hmel fe hian,"E heu! Ngula,engti zai zia
nge ni ngai. In va vanduai ta em ni. Zanthum zanli vel lai riak tura kal inni
sia" alo tivar a. Ngula chuana phur nghah pahin," Ka pa,kan rin aia
hmain kan hlawhtling alawm mawle. Ka pa Chawnan Zukchal lianțha zet mai a kâp
a. Kanlo haw ta nghal mai ani" alo ti thuai a. Pu Challiana chuan a fapa
phur chu an phawrh zung zung a. A Sarep phurh te chu rapah hak țha lehin a
iptepui te an bân fel sak a. Ngula pawh insil faiin zanriah te an ei ve leh rih
a. Chaw a bar mawlh mawlh lai chuan a pa chuan,"Ngula, i chau viau nangin
naktuk lam chu buh min zuk ven chhawk ani ang chu. Vasuih rual an nghal riau
mai a. Buh vui a hek duh phian lehnghal a" a rawn ti a. Ngula
chuan,"Chau lah lo e. Saihlum hrual sa a awm em?" alo ti thuai a. A
pa chuan," Awm tehreng e. Thlamah ka dah țeuh alawm" a ti a. Chutah
Ngula bawk chuan zawi sap hian,"Ka pa,Mualserh ram chanchin saw enge hriat
i neih ve reng reng?" a ti ta phawng mai a.. Ngula pa Challiana chuan a
thiltih lai chawl meuhin Ngula chu a en ta reng mai a.Chutah aaw thian kharh
kharh pah hian,"I puitlin hunah ila hre ve mai ang"alo ti sam et a.
Mahse Ngula chuan," Ka pa,engkim hrethiam rual ka ni vetawh alawm. I hriat
ang ang chu min hrilh angai ani" a han tive leh a. A pa chuan," Sawi
tawhlo la,va kal lo bawk la a tawk ani mai" alo ti hluk a. Ngula chuan zep
set set awm lovin," Ka pa,vawiinah kan rawn paltlang alawm. Sawng mitthi
ruang zozai saw tu thah nge. Khawi lama mi nge annih?"ati ta phawng mai a.
A pa chuan mak tih hmel fe hian,"I pa Chawna chuan saw lam saw arawn zawh
pui che a maw. A va mak ngai ve le. Mahse engkim i va hmuh takah chuan thil
thlen dan chu ka hrilh dawn che nia.Han kham phawt la mawle"a lo ti a.
Hrangngula chuan a chaweilai chu dah felin a kham zui nghal a.
A kham chiah
tihah chuan Hrangngula chu a pa bul lama țhu sauh sauh pahin apa hnenah
chuan,"Ka pa,Mualserh anih chhan chu min hrilh ta che"ahan ti a.
Chutah pu Challiana chuan,"Ngula,ngun takin lo ngaithla ang che. He khuaa
kan awm țantirh khan Khawhring nei an tam em em mai a. Khawtlangah harsatna
namenlo min thlen ta a. A tawpah chuan kan lal khan Khawhring nei a hriat
apiang te kha a pasalhate a khawmtir a. Tichuan khua ațangin Khawhring nei ni a
an hriat apiang te leh an chhungte zawng zawng nen chuan khua ata a hnawtchhuak
ta ani. Mipuite chuan him dam takin a kaltirah kan ngai a.Mahse khang a mi hnawhchhuah
tak Khawhring nei chhungkuate kha kan lal thupek angin kan pasalțhate chuan an
va umzui a. Sawlai lungpui hmunah sawn an that ta chiam mai ani. Naupang leh
tar chaklo bakah hmeichhia thlengin an that vek a. Tichuan khuaah lokir lehin
an thiltih chu khaw mipuite lakah an puang ta a. Khaw mipuite pawh chuan
Khawhring neite chu kan huat em avangin kan lal rorel dan chu kan thlawp vek ta
ani. Mahse chu chu atâwpna ala ni mailo. Kan that vek emaw kan tih hnu chuan
kan zingah khawhring nei anla awm zel ta mai a. Chûngte pawh chu kan lal chuan
rawng takin sawlai lungpui kiangah sawn a thah tir ta țhin a. A vuak hlîrin an
vaw hlum țhîn ani.Chhungkua a thah mang țhak pawh tamtak an awm a .Khatiang
thil a then hnu khan kan khaw naupang sawlai mual sava veh a kal te kha an bo
ta zeuh zeuh a . Kan va zawn hian sawlai lungpui kiang velah sawn thi sa in kan
va chhar ta ziah mai a. Chumi avang chuan Mualserh alo ni phah ta ani. Naupang
bo an awm zeuh zeuh hnu chuan kan lal kha a thinrim ta em em a. Rinhlelh tur
zawngin pawisawilo tamtak sawlai hmunah sawn a tihlum a. A thiltih kha a lutuk
ta deuh ni a hriain kan upate pawhin an khak fo a. Mahse lal chu lal an ni a,a
duh ang zel chuan an ti ta tho a. Kum reilote chhûng chuan khawhring nei hriat
tur an awm loh phah ani. Mahse kum avei a,mak tak maiin kan lal fapa leh kan
lal nu kha an damlo ta a. Chaw reng reng an ei duhlo a. An natna lah eng hmang
maha thawi dam theih ani lo . Chaw leh tui engmah an eia an in loh avângin an
chêr hlum ta țhak mai ani. Chu chuan kan lal thinurna a tizual sauh a. A khaw
mipuite zîngah rinhlelh tur a zawng kual leh ta a. Chhungkaw engemawzat chu lal
thupek angin vuak anni a. Mahse engmah a sâwt talo. A táwpah chuan kan lal ngei
pawh chu a rilru a rawn buai chho a. A țawng thei ta lo zui bawk. Kan
pasalțhate khan an veng deuh chawt a. Mahse zan khat chu ruah a sur buan buan
mai a. Chumi zân chuan kan pasalțha țhenkhat anlo muthlu palh ani awm e. A
tûkah chuan kan lal pa chu hmuh tur alo awm ta hauhlo mai a. Ni tamtak kan zawn
hnuah pawh hnuhma engmah kan hmu talo ani. Tichuan tun thleng hian lal neilo in
kan awm ta reng a. Khawhring laka kan buaina pawh a reh ta chuang heklo. Kan
upate leh kan pasalțhate hian tun thleng pawh hian mi tihhlum zeuh zeuh anla
nei reng ani"a han ti ta mai a.Ngula chuan mak a ti em em a. Apa hnenah
chuan,"Naupang te thlenga thah vek kher chu ava nunrawn thlâkk ve le"
ahan ti chat chat a. Apa chuan,"Lal thupek hnial ngam awm heklo i. Mahse
tunah chuan khawhring nei hmuh tur an awm ta manglo a. Mahse Mualserh ram erawh
ramhuaiten an la chenchilh reng anih dawn saw.. Helai hmun hi chhuahsan thuai a
khawthar kai ka nghakhlel ta hle mai. " alo ti sap a. A pa bawk
chuan,"Kan khua ațanga hla deuh takah hian Khawbawn ram,ngaw chhah leh
phûi khup mai hi a awma. Chulai ramah chuan khawhring neite an kal khawm țhin
an ti ani. Mahse chu zawng thu lengvâk satliah ani ange. Tunah chuan zân te a
rei tawh a. Mut zai i rêl tawh ang" ahan ti leh a. Tichuan mu tur chuan an
in buatsaih ta a. Muthmunah pawh chuan Hrangngula chu a pa chuan thuțha tamtak
a fah mawlh mawlh a. Mahse Hrangngul a erawh chuan a pa thusawi lam rêng rêng a
ngaihtuahlo. A rilru ah chuan Mualserh ram belhchian châkna leh Khawbawn
ramngaw palchhuah ngawt mai chu a awm thung ani.
Zîng khua
alo var a. Lungthulian khaw upate leh pasalțhate chu an rorelna țhin ber lal in
hluiah chuan an țhu khawm țhap mai a. Pasalțha Chawnhawitlura chuan
Khurchhekawn ram țha tak mai a Lusei hoin khawthar kai an tum thu leh an
ruahmanna a hriat ang angte chu an sawi ta zar zar mai a. A sawi zawh chuan an
upa Dozamanga chuan,"Kan Lusei ho mai mai chu. Lui ral thleng chuan an
rawn kai ka ringlo asin. An duham lutuk man hi chu an la hmu mawlh ang. Khua an
rawn din tak tak hmaa a hmahruai anlo kal hunah kan lo va that mang zêl anga ani
mai lawm" a rawn ti piap piap mai a. Midangho pawh chuan anlo thlawp tlang
hle a. Mahse Chawnhawitlura chuan,"Ka sawi tak ang khan Tuivai lui kamah
Luseiho leh Khuangzâng ho an in tibuai deuh anih kha. Tunah chuan lal neilo kan
ni a. A hminga roreltu kan ni mai a. Chuvangin lal neia fel taka ruahmanna siam
țhinte chu kan va bei mai theilo ang. Hriangmualah Khuangzângho an awm a.
Khurchhekawnah Lusei ho an rawn awm leh anga. Khaw kar inhnaihte annih dawn
avangin an in tibuai fo dawn ani. In ngeih taka an inthlunzawm a rin awmloh a.
Chuvangin Lusei ho khaw rawn din tur chu kan va tibuailo anga. Khuangzângho
nena an indo hunah hmalak dan tur kan la sawi țha leh ani ang chu. Tunah chuan
khaw pakhat do khawp tlangval pawh kan neih loh hi" a rawn ti ve leh a. Upa
pakhat chuan,,"Anih Khuangzângho leh Lusei lam chu inthurual tase kan tân
hian an hlauhawm viau lovang maw?"alo ti a. Chawnhawitlura chuan,"Chu
zawng a thleng lovang. Khuangzângho leh Lusei ho hi an in rem hauhlo ang tih ka
chiang ani. An lo inrem ta anih pawhin kan tan buaina tur a awmlo e" han
ti leh a. Rei ngial an sawiho hnu chuan an pasalțha Chawnhawitlura remruatna
anga kal mai chu țha an ti tlang ta vek a. Lusei ho leh Khuangzangho an
inbakkaih huna remchang lo zawn mai chu an tum ta ani.
Ṭhen-4
Favang
nichhuak chu a mawi hle mai a. Thinghnahte chu Rangkachak phochhuah ang maia
mawi hi anni. Lungthulian khua pawh zuva lakah an buhte veng turin zing hma
takah zaupui lamah an liam sung sung a. Tun kuma an ram țheh hi daihnai
Vawmpalung mual ani a. Thingchang leh Thingse hmun ani deuh ber ani. Hrangngula
pawh a pa a feh peihlo avangin zing hma takah thoin tui a chawi phawt a. Chumi
hnu chuan an buh veng turin an lo lam pan chuan a kal vet ta nghal a. Khua ațanga
thui fe akal hnu chuan ral ațanga Mualserh ngaw a Lungpui lian tak tak pathum
ding ruau mai chu a han thlir vang vang a. A hma zâna an thil lo tawn leh apa
thilsawi zawng zawbte avang chuan Mualserh ngaw chu hlauh a hnêkin belhchian a
châk ta deuh deuh thung. Chu ngawchhungah chuan tu emaw tak chu an awm ngei ni
hian a ring tlat mai a. Mahse va pawngpaw ngam erawh atana thil țha ber ani
dawnlo ani tih a chiang reng mai. Rei vaklo Mualserh ngaw lampang thlir a a din
hnu chuan an zau awmna Vawmpalung mual lam pan chuan a ka leh tanghal a.
An lo a zuk
thlen meuh chuan tukțhuan ei a hun dawn tawh a. Ramriak ho țhenkhat buhveng a
au lang lang thawm pawh hriattur a awm tawh a. Vaki rual chu vauah chuan an
hram chiah chiah mai. Vau sir vela thingkung sang deuh ah te chuan fu kualin a
khat tawkin buhfui chu an rawn pu leh nawlh țhin a. Vasuih leh pit rual pawh
buh vengtu mihring awmlohna lai zawngin an thlawk kual ham ham a. Hrangngula
chu a hmanhmawh lemlo khawp mai a. Thlam tuala Perhpawng kuate chu ala han lai
vei ham ham lehnghal. Thlam a thlen chuan apa in sava hnawh țiau nana a siam
thlam ațanga han kaih rik thei mai tur a lo chhunga mau in khak ri thei ang
chite chu an kai ri khep khep hlawm a. A rin ai tak maia sava an nghal lemloh
avangin tukțhuan tur te an buatsaih le te te a. Chaw a chhum hmin hnu chuan
Chawhmeh tur te an la khawm leh a. Maian leh Bawkbawn bakah Be rahte chu an bai
pawlh nuaih mai a. Tukțhuan tur a peih fel hnu chuan an loah chuan an vak kual
leh phawt a. Sava in an bawh duh bikna tura a rin deuhah te chuan Sava hlauhah
tiin Lêm hnah leh puan te an khai kual vel a. Chutiang thil vel a buaipui zawh
chuan Thlam lamah chuan kir lehin tukțhuan chu puar elhin a ei ta a.Tukțhuante
a ei hnu chuan Thlam namthlakah chuan an țhu an ren rawn a. Tleirawl ngang ala
ni bawk a. Țhahnemngaihna châng ala hre tak taklo pawh ani mahna. Talkhuangte
chu khawng riin Thlam ațang chuan an au vel ruai ruai a. Khawi lam Sava mahin
va hlau tak tak hek suh. Chutia rei ngial a tih hnu chuan Thlam hnuaiah lûtin
Lungfal a kam a. Chhun chawfak hun awm vel ațang chuan lo chu fang kual ta char
char a. Sava reng rengin an bawh lo nan thawm a nei kual char char a. Vau a
thingkung te chu an perh leh pawp pawp țhin a. Lo chhungah a vei kual reng chu
an lo ri pa chuan lo hmuin ral ațang chuan,"Ngula,in buh kûng i palchhe zo
vang e . Khatin an vâk kual an vâk kual ngailo ania" a rawn ti lâng lang
a. Hrangngula chuan nui chung hian,"Ka pa hian buh vengah min tirh loh
phah tâkin ka ti mai alawm"alo ti sam et a. An ri pa chuan Hrangngula
mizia a hriat chian em avangin a nuih liam vel ta mai mai ani.
Chutia chhun chawfak hun pawh theihnghilh țhak
khawp a tlai lam ni tlak dawn thleng a a vahkual hnu chuan a tum ang ngeiin Pît
rual rilțam tawngkhawng tawh chuan Hrangngula awm lohna lamah chuan an rawn
bawh lut ta ham ham mai a. Hrangngula chuan alo thlir reng a. Pit rualin an
eițan ta maw tihah chuan Hrangngula chua a Pît rual awmna lamah chuan thawm dîm
takin a kal phei ta țham țham mai a. Pît rual rilțam lah chuan an eitur bak
ngaihtuah hman heklo le. Țhahnemngai takin buh chu an ei mawlh mawlh mai a. An
mahni man tuma veh mektu an awm tih reng an ngaihtuah hmanlo. Hrangngula chu
thawm dim tak chungin buh karah chuan a kûn phei zêl a. Pît rual awmna a va
thlen chuan Pît rual chu aman ta zawt zawt mai a. Mahse vawikhatah chuan tamtak
man theih ani lo a. Pît rual chu an thlawk darh chum chum a. Mahse an ril a țam
ngang avangin an rawn bawh lut leh țhin a. Khaw thim dawn thlenga chutia a
tihkual meuh chuan Hrangngula chuan Pit rual Sawmthum vel lai mai chu a man
hman tawh reng mai. Amah pawh a hah ve ngang mai a. Hlawhtling inti fein Thlam
lamah chuan a let leh ta a. A thim hawng dawn ani tih a hriat avangin
Meichherte an siam sawk sawk a. Chawțhing tlemte chu bârin khaw lam pan tur
chuan a kal ta nghal a..
Zau a pel fel
ta maw tihah chuan hnung lam ațanga hmanhmawh taka tu emaw lokal thawm hi a hre
ta tlat mai le. Buh venga feh ve an khaw mite annih ringin a lo nghak ta a. Rei
vaklo ah chuan Meichher a rawn eng pam pam a. Ngula chuan an lo ri pa pu
Bungzathanga ani tih a lo hre thei nghal mai a. Alo thlen chuan Ngula
chuan,"Pu Bunga lah ni rengin. I va hmanhmawh hmel em em ve" alo ti
var a. Pu Bunga chuan,"E khai Ngula, i hawng daih tawh maw ka tia. Kan ri
chhak lawka pu Thangvela buhveng kha Savawm nen anlo in bakkaih deuh ani awm e.
Savawm khan alo hliam nual a. Mahse ngaihtuahawm anilo e. Zaua feh tamtak anlo
hawng hman tawh a. Ramriak țhenkhat punin kan va bawisawm ta a. Mahse Savawm
kha a kiang duh tlatlo mai a. Silai fehchhuahpui kan lo awmlo bawk nen. Thlam a
rawn hel deuh reng a. Tlanchhuah na remchang ka hmuh veleh kalo put ru a. Khaw
lama zualko turin kal ka tum ani"a han ti a. Hrangngula chuan," A va
han zialo mang tak e aw. Khaw lamah chuan ka han kal ange. Thlam lamah chuan lo
va kir leh tawh" tihpaha khaw lam pana han tlan mai a tum a. Mahse pu
Bunga chuan,"Keimah khaw lamah chuan ka han kal ange. Thlam lamah chuan lo
va let leh zawk rawh " alo ti vat a. Hrangngula chuan pu Bunga hmel ațang
chuan a hlau hle ani tih a hre thei mai. Tichuan pu Bunga hnenah chuan,"
Awle,Thlam lamah chuan kalo va let leh ange" tih leh an ri chhak lama pu
Thangvela te lo lam pan chuan a kal ta nghal a. Kalkawngah chuan Chuti tak mai
a Savawmin Thlam a kiansan duhloh chhan tur awm ang chu a ngaihtuah ta char
char a. Savawm chuan pu Thangvela chu lo bei tehreng pawh nise midangin an han
bawisawm tawh hnu chuan kiansan ve mai awm tak a,Thlam thleng thlenga ala umzui
zel chu a chhan awm ngeiin a ring tlat ani.
An ri chhak
pa pu Thanvela te Thlam a han thlen dawn chuan fimkhur takin thawm an ngai
chang te te a. A meichher te timit in Thlam lam chu a pan ta zêl a. Thlam
chhung ațang chuan patling rual chuan Thlam thlang lama Savawm awm chu hnawh
kian tumin thawm an lo chhuah ve mêk a. Savawm pawh chu a rum ve ngul ngul mai
a. Thlama awmte lah chuan an hlauh em avangin thawmchhuah a au vak vak bak an
ti ngam silo. Hrangngula chuan Thlam chu a pan phei zêl a. Thimtham hnuaiah
chuan Savawm chu han bawhchilh pawp chi anilo tih hriain Thlam a luh hmasak
phawt chu a tum ta a. Thlam chhak lam ațang chuan Thlam chu pan zelin
vawilehkhatah a tlan thut a. Thlam luhkaah chuan a zuang kai ta zawk mai a.
Chutia Thlam luhka a rik tak rupah chuan Thlam chhunga awmte thawm chu a reh țhap
mai a. Savawm pawh chu thlang lamah chuan a ri thla sut sut a. Hrangngula chuan
,"Hrangngula ka ni e. Kawngka min han hawn tawh u" a han ti a. Chu
veleh Thlam kawngkhar chu a rawn inhawng a. Hrangngula chu Thlam chhungah chuan
lûtin Thlam kawngkhar chu a khar ta nghal a. Thlam chhungah chuan Pu Thangvela
chu a hmai leh awm vela thisen chiau pur mai hian alo mu a. Nu pakhat hian lo
buaipuiin patling pali lai anlo awm bawk a. Hrangngula hmel an han hmuh chuan
an phawk tlang hle mai a. Patling pakhat chuan,"Ngula, hetah enge i rawn
tih a?" alo ti hu a. Ngula chuan thil awmzia chu an sawi zung zung a .
Chutih lai mêk chuan Savawm chu Thlam hnuaiah chuan a rawn rûm leh ta ngur ngur
mai le. Thlam chhunga awmho chu bang kil lamah an tawlh duak a. Chutah Ngura
chuan,"Savawm hian hetiang em em hian mihring a hel ka la hre ngai hauhlo
mai. Enge a chhan ni thei awma inrin le" tiin an khaw pa ho chu a han zawt
a. Tumah chuan an chhang ta hauhlo mai. tawpah chuan patling pakhat
chuan,"Pu Thangvela kan buaipui lai khan Savawm no kan hmu a. Khawi atan
tiin kan la ta ani. Bang kilah sawn puan hlapin kan tuam saw. Kan va chhuah mai
ngam silo a" a rawn ti a . Chu veleh Ngula chu bang kil lamah chuan pheiin
puan hlap bawr luk mai chu ava hai nawk nawk a. Mahse thawm a chhuah palh an
hlauh em avanga an lo tuam uap lutuk avangin Savawm no chu alo chhatthla lek
lek mai a. Ngula chuan a tuamna chu kai phelh nawk nawkin Savawm no chu an
ching let kual vel a. Reivaklo ah chuan Savawm no pawh chu a rawn pangngai chho
țantawhin a rawn hram ta iak iak mai le. Chu veleh Savawm pui chuan Thlam bang
chhak lam chu a rawn hai ta vak vak mai a. Thlam bang chu mal kalh mai anih
avangin a rawn țhiat dawn ta mai. Hrangngula chuan thingfakin Savawm ke rawn
lawr tawh chu alo vaw vak mai a. Savawm pawh chu tawlh kiang deuhin ala rum
ngul ngul mai a. Chutiang renga an awm chuan rei an in veng zo dawnlo tih
hriain Hrangngula chuan an khaw paho hnenah chuan,"Pawnah sawn Savawm no
hi ka va chhuah anga. Meichher nen minlo zui dawn nia" tih leh Savawm no la
sen tak pawm chu a rual a. Patling ho pawh chuan meichher chu an dep kai sap
sap a. Chutah Hrangngula chuan a kut lehlama Savawm no pawma lehlama Chempui
hum chungin Thlam luhka lamah chuan a chhuak phei ta a. Midangho pawh chuan
Meichher leh Chempui nen an rawn zui ve mai a. Thlam luhka an han chhuak chiah
tihah chuan Thlam kawtah chuan Savawm lianțha zet mai hi a hmui a thisen kai
luam chung hian alo ding kur mai a. A rum ngul ngul mai lehnghal. Chutah
Hrangngula chuan,"Hei i note kan rawn chhuah dawn a. Minlo bei hauh suh
ang che"tihpahin Thlam luhka ațang chuan Savawm no chu a han chhuah ta a.
Savawm pui pawh chuan Meichher eng atam vang chuan a rawn bei ngam biklo a.
Savawm no chu Thlam luhka ațang chuan zuangthla in a pui awmna lam chu a va pan
ta nghal a. A pui pawh chuan lawm takin ano chu alo liak kual vêl a. A duh ber
a hmuh tâk avang chuan a note man tute pawh ngaihsak tawh lemlo in a rum ngul
ngul a,in her kualin vau lam panin a kal ta a. A hnungah chuan anote chuan a
zui dat dat a. Tichuan buh kârah an inher liam ta ani. Hrangngula chuan Savawm
kha mihring ahliam avangin thah duh viau mahse mihring a hliam chhan an
ngaihtuahin kutthlak kha a duh talo ani.
Thlam an luh
leh meuh chuan tumah reng an țawnglo a. Lungthulian pa ho chuan chutia rawlthar
tuaitirte maiin a rawn chhanchhuak ta mai chu an lawmin Ngula chu huaisen an ti
em em a. Pa pakhat chuan,"Ngula,ilo huaisen hle mai. Savawm no kha chhuah
chu kan duh viau na a. Minlo beih mai kan hlauh avangin kan chhuah lawk ngamlo
ani" a rawn ti a.Midang pawh chuan lawmthu an sawi sap sap a. Hrangngula
chuan,"Ka pa chuan ramsate hian a chhan awmloin min bei ngailo ati a.
Bakah an no neih hunlai hi chuan an kawlh bik ani tih min hrilh țhin a. A tak
tak alo nih dawn kha" a rawn ti a. Lungthulian pa ho pawh chuan Savawm no
an lo man tel kher chu pawi an tih thu an sawi sap sap hlawm a. Chutia an
buaina ber a reh takah chuan Savawmin a hliam pu Thangvela hawn pui dantur chu
an ngaihtuah ta a. Pu Thangvela chu a rin aiin a hliam ana lo hlauh mai a. Fiah
fai takin ațawng lang lang peih a,mahse ahmai erawh a râng deuh niai thung a. A
thi tihtawp nan vut te an han hnawih a. Khaw lama mite lo thlen hun nghah tawp
aiin tiin Thing tlawn pakhatah puan hlap an țawn bet a. Pu Thangvela chu
thingtuaiah chuan a khamphei zawnga hahdam thei ang bera a mut theihnan
puanhlaptechu thingtlawnah chuan an țawn a. Chutah chuan pu Thangvela chu
muttirin a tlak mai loh nan puan dangin an tuam belh leh a. Khaw lam pan chuan
an zawn haw ta ani.
Zau ațanga
hla fe an kal hnu chuan râlkhata meichher eng anmahni lam pana lo de thla sep
sep chu an hmu thei ta a . Patling kawng chhukchho a han zawn chu thil hahthlak
tak alo nih mai bakah mipa panga chauh annih avangin hmun rem laiah chuan an
țhiante lo thlen hun chu an nghâk ta a. Pu Thangvela pawh chu hmun zawl deuhah
chuan an han muttir ta a. Rei vakloah chuan khawchhung lam ațang chuan tlangval
leh paho tamtak chu Silai leh fei nen an rawn thleng ta rup mai le. Mahsela an
beiseiloh tak maia kawng laka an han in tawk ta mai chu mak an ti tlang hle mai
a. Khawchhung lam ațanga lokal ho chu pasalțha Chawnhawitluran a rawn ho a.
Pasalțha Chawna chuan thil awmzia chu a han zawt a. Pu Thangvela bawisawm tu
zinga patling pakhat chuan an sawi ta zar zar mai a. Thil awmzia an han hriat
chuan Lungthulian khaw tlangval leh pa ho chuan Hrangngula chu huaisenin fing
an ti em em a.Mahse an khaw pa lo hliamtu Savawm chu nungdama chhuah an tum ta
hauhlo mai le. Pasalțha Chawnhawitlura leh tlangval dang sawm rual zet mai
chuan Savawm hnu chu va chhui a ,va thah ngei chu an tum ta tho mai. Hrangngula
chuan thil awmdan chu hriain pasalțha Chawna hnenah chuan,"Ka pa
Chawn,Savawm kha no hruai lai ani a. Va thah kher a țul em ni. Nunna em pawh
kan chanlo a" ava ti dek dek a. Mahse pasalțha Chawna chuan,"Tunah pu
Thangvela a hliam a,nakinah tunge a hliam leh ang . Kan that ngei tur
ani"alo ti bung hmuk a. Hrangngula bawk chuan," Anih chuan ka lo kal
ve ange" alo ti thuai a. Mahse pasalțha Chawna chuan,"Nang zawng in
lamah lo va hawng rawh. Tlangval kan awm tawh hi" alo ti sam et a.
Hrangngula tan pawh han kal luih ngaihna awm bîk heklo le. Khaw lamah chuan a
haw ve ta a. Pasalțha Chawna leh tlangval dang sawm rual velte erawh zau lamah
chuan an kir leh thung ani.
Zanlai
arkhuan hun velah chuan pu Thangvela zawntute pawh khuaah an lut tawh a.
Hrangngula chu an in lam panin a hawng nghal nal nal a. In azuk thlen chuan apa
chuan alo ngaihtuah hle mai a. Ina a han luh veleh chuan apa
chuan,"Ekhai,kalo ngaihtuah khawp che asin. pu Bunga rawn zualko dan lah
kha a rapthlak khawp a. Ka lo mangang hman viau a"alo ti nghal bawrh bawrh
a. A iptea a thil ah te phawrh mawlh mawlh pahin Hrangngula chuan," Ka
pa,ngaihtuahawm ka ni hlei nem. Savawm pawh kan pasalțha Chawna hovin an va kap
dawn anih kha mawle" a ti a. Chutah a pa chuan," Kan pasalțhate nge
nge an chhuanawm țhin e . Mahse zan zana va beih nghal mai erawh a țha ber lo
asin le" a ti nang nang a. Hrangngula pa vek chuan," Kha lah min khum
der tawh a.Pít rual chu i bum thei ve ta ani maw. Sava hmul pawh tur kan va
nghah ve. Zanriah te han ei ve phawt la.Keiman i sa hawn chu kalo puah
ange" ahan ti a. Tichuan Hrangngula chuan a zanriah ei tur chu a thur
chhuak mawlh mawlh a. A pa chuan Pît rual chu a hmul a lo pawt ve nghal mai
bawk.
Zawngin khaw lamah ve thung chuan Vanpuilala
leh a upate bakah a pasalțhate chu an khawthar sah tur chungchang sawihoin zan
khaw tairek thlengin anla inhnial laih laih mai a. Țhenkhatin Tuivai ral han
kai chu mahni lu zuar ang mai annih dawn thu sawiin an duhlo a. Mahse atam zawk
chuan khawthar han sah ngei ngei chu an duh thung a. An thu a inhmuh thei
takloh avang chuan lal chu a han ding hluai a,a aw then kharh kharh pah
chuan,"Awle,kan pasalțhate leh kan upate khing lai ram thleng thlengin
khawthar kaina tur hmunțha zawngin kan han vahchhuah tîr a. An han kalna a an
thil han tawn zawng zawng leh a ram țhat zia thlengin kan hre tlang vek a.
Khawthar kai duhlo zawnga ngaihdan neite kha ka zawt ache u. Khawthar kaina tur
thlithlai tura kan tlangvalte kan tirh hma khan engah nge in duhloh thu in
sawiloh ni. Tunah chuan hei hi ka thutlukna ani. Tuivai ral chu tun favang
ațang hian kan kai țan anga. Kan tlangval țhenkhatten khawthleng tur buatsaihin
in lehlo dinna tur hmanrua anlo la khawm dawn ani. Ni danga khawthar kan kai
dan anglo deuhin tun țumah chuan pawltlak ațangin kan in thiar chhuak țan anga.
Chapchar awllen laiin in lehlo din fel kan tum ang. Favang lai ațang hian kan
khaw thar tur chu kanlo han chei hnum țan anga. Thlawhhma lakna tur ram pawh
kan lo enfiah vek tur ani. Khuangzangho ram chinah khua kan din dawnlo a. Minlo
tibuai anih chuan an khua pawh kan hal mai dawn ani. Sailo lal ka ni
a,Khuangzangho hlaua tlanchhe mi ka nilo a. Ka ruala kal ve duhlo in awm anih
chuan zanin la la hian ka khua hi chhuahsan rawh u"a ti ta riap riap mai
le. Lal in chu a reh țhap a. Tumah reng an țawnglo. Lal vek chuan,"Tunah
chuan kan thurel kan zo fel tawh a. Naktuk lamah hmalak zel dan tur kan relho
dawn nia. Kan val upate khan Zawlbûk lama tlangvalte kha lo inbuatsaih țan
turin hrilh ang che u. Ram țha lai lai chu Sailo lal te chanpual ani. Tuamhin
min dang tur anilo" a han ti leh a. An lal thu hnial ngam an awm takloh
avangin rorel chu titawpin an mahni in lam țheuhah an haw ta hlawm a...
This comment has been removed by the author.
ReplyDelete